چشم امید اینترنت ثابت به موبایل
تصمیم اپراتورهای تلفن همراه بر تغییر نرخ برخی بسته‌های اینترنتی، امید آفرینی را برای بخش ارتباطات ثابت به همراه داشته است که در نهایت به رقابتی‌تر شدن فضا می‌انجامد.
کاهش بازه زمانی تغییر تکنولوژی‌های ارتباطات همراه باعث شده تا اپراتورهای موبایل به رقابتی سخت در عرضه خدمات ارتباطی برای مشترکان‌شان وارد شوند و با ارائه طرح‌های خاص و ویژه نظیر بسته‌های اینترنتی، کف تعرفه‌های ارتباطی را نیز نادیده گرفته و خدماتی به مراتب ارزان‌تر از ردیف‌های تعرفه‌ای قانونی ارائه کنند.
طبیعتا این رفتار فضای تنفسی را برای سایر بازیگران عرصه ارتباطی مخصوصا اپراتورهای ارتباطی ثابت که همواره با هزینه‌های ثابت و درآمدهای مشخصی مواجه هستند، تنگ می‌کند و به مرور باعث حذف آنها از بازار رقابت با اپراتورهای همراه که منابع متعددی برای درآمدزایی دارند، میشود.
هزینه بالای خدمات پایه در اپراتورهای موبایل به اندازه‌ای است که با تزریق منابع حاصله از این بخش به حوزه دیتا، می‌تواند تا حد چشم‌گیری از هزینه تمام شده خدمات دیتا برای مشترکان نهایی کاسته و ویترین‌شان را برای جذب مشترکان جدید زیباتر طراحی کنند؛ در حالیکه اغلب منابع درآمدی اپراتورهای ثابت مربوط به ارائه خدمات اینترنت ثابت میشود و قادر به تزریق منابع از طرق دیگر به این بخش برای کاهش هزینه‌ها نیستند.
با توجه به اینکه اخیرا برخی بسته‌های اینترنتی اپراتورهای تلفن همراه تغییراتی افزایشی داشته است، در گفت‌وگویی با محمدعلی یوسفی‌زاده؛ مدیر عامل اپراتور ثابت آسیاتک درباره تأثیر این تصمیم بر بازار ارتباطات ثابت جویا شدیم.
این مدیر جوان بخش ارتباطات ثابت کشور با بیان اینکه تمامی شرکت‌های ارتباطات ثابت (FCP) و مخابرات ایران فارغ از سهم بازارشان در یک کشتی سوار هستیم که به شدت تحت تأثیر رفتار غلط جا افتاده در حوزه ارتباطات همراه هستیم، اظهار کرد: متأسفانه رفتار غلطی برخلاف تِرند دنیا در حوزه ارتباطات همراه شکل گرفته است و اپراتورهای تلفن همراه با سوددهی چشم‌گیری که از بخش خدمات پایه نظیر مکالمات تلفنی دارند، حاضر می‌شوند سوبسیدهایی را روی سرویس‌های دیتای همراه ارائه دهند که بازار ارتباطات ثابت کشور را که یک صنعت تلقی میشود، تحت تأثیر قرار داده است.
وی افزود: این روند فعالیت در اپراتورهای همراه به شکلی بوده که حتی نرخ‌هایی پایین‌تر از کف تعرفه‌های مصوب در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات داشته‌اند و با توجه به گستردگی سرویس‌دهی آنها، برای بخش نظارتی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اتفاق راحتی نیست که بتواند مراقبت لحظه‌ای را بر خدماتی که این اپراتورها به مشترکان‌شان می‌فروشند، داشته باشد.
این فعال صنعت ارتباطات ثابت با بیان اینکه افزایش نرخ بسته‌های اینترنتی اپراتورهای همراه طبیعتا می‌تواند تأثیر حداقلی در ثبات بازار ارتباطات ثابت داشته باشد، ابراز کرد: البته همچنان قیمت بسته‌های اینترنت موبایل به سطح مطلوب و واقعی نرسیده است و همین موضوع باعث میشود فرهنگ استفاده صحیح از فرکانس و تلفن همراه خدشه‌دار شود و مردم تمایل پیدا کنند تا همه سرویس‌هایشان را از طریق موبایل تأمین کنند.
مدیر عامل آسیاتک با تأکید بر اینکه ضوابط و نحوه فعالیت در هر صنعتی باید به شکلی باشد که تمام بازیگران قادر به ایفای نقش باشند و بازار برای عده‌ای فراخ و برای بخشی دیگر تنگ نشود، تصریح کرد: متأسفانه در ماه‌های گذشته حدود 30 درصد از مشترکان اپراتورهای ثابت به سمت تکنولوژی‌های جدید (یک گزینه می‌تواند ارتباطات همراه باشد) جابجا شده‌اند؛ از آن جهت که این قشر درخواستی برای جمع‌آوری خطوط اینترنت ثابت‌شان نداشته‌اند به صراحت می‌توان گفت که به سمت تکنولوژی دیگری مهاجرت کرده و دور استفاده از اینترنت ثابت را خط کشیده‌اند که این اتفاق خوبی نیست و نشان از عدم توازن در بخش مقرراتی بخشی از صنعت ارتباطات دارد.
یوسفی‌زاده با اشاره به اینکه کف تعرفه اینترنت موبایل با مدلی که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در نظر گرفته حدود 2900 تا سه هزار تومان برای یک گیگابایت است، افزود: سقف تعرفه اینترنت ثابت نیز همین رقم است که البته با لحاظ کردن سیاست مصرف منصفانه، عدد بسیار پایین‌تری میشود در حالیکه اپراتورهای موبایل برای اینکه بتوانند سهم بازاری بیشتری در بخش موبایل کسب کنند، هزینه خدمات اینترنت‌شان را از کف در نظر گرفته شده نیز کمتر ارائه می‌کنند تا مشترکان بیشتری به دست آورند.
وی افزود: اپراتورها علاوه بر بسته‌های اینترنتی که رقم بسیار ناچیزی دارند، از پکیج‌های تشویقی خارج از عرف دیگری در باشگاه مشتریان و مدل‌های تشویقی برای تغییر نسل‌های ارتباطی با تخفیف‌های تا حتی 80 درصدی نیز استفاده می‌کنند که فارغ از اینکه مصوبه‌ای از سمت تنظیم مقررات برای این بخش‌ها وجود دارد یا نه، منجر به ترغیب مشترکان سایر بخش‌ها برای پیوستن به شبکه اینترنت اپراتورهای موبایل میشود.
یوسفی‌زاده بار دیگر افزایش نرخ در بسته‌های اینترنت همراه را اتفاقی مثبت ارزیابی کرد که حداقل می‌تواند نرخ‌های خدمات ثابت و همراه را در کشور به شرایط توازن و رقابتی برساند و اذعان کرد: باید متناسب با هزینه‌های بخش ثابت به سمت قیمت‌گذاری خدمات این بخش برویم تا فعالان این حوزه قادر به ادامه فعالیت باشند؛ حاکمیت حوزه ارتباطات باید دیدگاهش به این شکل باشد که شرایط حمایتی را در نظر گیرد تا همپای تغییر تکنولوژی، توسعه در شبکه ارتباطات ثابت اتفاق افتد نه اینکه با خراب شدن بازار این بخش، مشترکان به سمت تکنولوژی‌های دیگر مهاجرت کنند.
بنابراین همانطور که از اظهارات این مدیر فعال حوزه ارتباطات بر می‌آید، افزایش نرخ بسته‌های اینترنتی در اپراتورهای موبایل یکی از حداقل‌های نزدیک شدن ارتباطات ثابت و همراه به شرایط رقابتی است و می‌تواند راه چاره‌ای برای ادامه فعالیت فعالان حوزه ثابت باشد که تا پیش از این عرصه را برای فعالیت تنگ و ناممکن می‌دیدند.