صنعت بازی سازی ایران پیشتاز در منطقه، کم فروغ در عرصه جهانی
صنعت بازی سازی ایرانی با آنکه در سال های اخیر رشد شتابانی داشته و به درجه خوبی در منطقه رسیده است، اما به گفته مدیر عامل بنیاد ملی بازی های رایانه ای هنوز راه زیادی برای حضور پررنگ در عرصه جهانی در پیش دارد.
بازی های دیجیتال (آنلاین) در ایران اگرچه در بخش تولید قدمت چندانی ندارد اما در بخش مصرف حدود 10 سال از عمر آن می گذرد.
گرچه تاریخ دقیق ورود بازی های دیجیتال به کشورمان مشخص نیست اما رواج آن را می توان به سال های دهه 60 خورشیدی نسبت داد زمانی که دستگاه های «tv-game » به عنوان عضوی از نسل نخست پیشانه (کنسول) های بازی کردن به خانه های مردم ایران راه پیدا کرد؛ در آن زمان با استفاده از این دستگاهها که در کمتر خانه ای یافت می شد، بازی ویدئویی روی صفحه نمایشگر یا تلویزیون نقش می بست.
در نیمه دوم دهه 60 خورشیدی نسل دوم بازی های دیجیتال با عرضه شدن آتاری(ATARI) محبوبیت زیادی بین ایرانیان پیدا کرد و سپس در سال های دهه هفتاد نسل های سه و چهار این بازی ها تحت عنوان «میکرو» و «سگا» در کشورمان رواج یافت.
سال های پایانی دهه هفتاد و آغاز سال های دهه هشتاد بازی های آنلاین در ایران با تحول های شگرفی مواجه شد و با آمدن «پلی استیشن» ها، کلوپ های بازی در کشورمان شروع به رشد و توسعه گذاشت و شوق جوانان و نوجوانان را برای رفتن به این کلوپ ها و گذراندن اوقاتی در آنها دوچندان کرد؛ «پی.اس.وان» در این دوران توجه زیادی به خود جلب کرد و نسل پنجم بازی های دیجیتال را در ایران رهبری کرد.
نسل 6 بازی های دیجیتال با شکل گیری جریان با محوریت تجاری سازی و افزایش تنوع بازی ها در جهان و ظهور سیستم های عامل پیشرفته تر برای تلفن همراه انقلابی در این بازی ها ایجاد کرد و با رشد فناوری در پلتفرم رایانه و توسعه لپ تاپ ها و سخت افزارهای مخصوص بازی جهان بازی دیجیتال وارد مرحله ای نوین شد.
ایران در سال 1389 بازیکن 16 میلیونی داشت که 14 درصد آنها بازیکنان آنلاین بودند؛ اما سال 1392 تعداد بازیکن به 18 میلیون نفر رسید که 30 درصد آنها آنلاین بودند و با توسعه زیرساخت ها در سال 1394 تعداد بازیکن ها به 23 میلیون رسید که 39 درصد آنها آنلاین بوند.
** صنعت بازی سازی ایران پیشرو در منطقه
«حسن کریمی قدوسی» مدیرعامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره جایگاه ایران در صنعت بازی سازی گفت: صنعت بازی سازی ایران در منطقه شانه به شانه ترکیه درحال رقابت است.
وی معتقد است: در منطقه خاورمیانه به غیر از ایران و ترکیه کشور دیگری نیست که در صنعت بازی سازی خوب عمل کند و در عین حال ترکیه در این سال های اخیر به دلیل سرمایه گذاری های زیادی که انجام داده در حال پیشی گرفتن از کشورمان است.
مدیرعامل بنیاد ملی بازی های رایانه ای ادامه داد: کشورمان هنوز در قیاس با جهان نیاز به تلاش های بیشتری دارد گرچه اکنون وقت مقایسه نیست زیرا کشورهای پیشرو در دهه های اخیر بیش از ایران در زمینه توسعه بازی های رایانه ای و ابزارهای آن کار کرده اند.
کریمی قدوسی خاطرنشان ساخت: اکنون کشورمان دارای 50 شرکت حقوقی بازی ساز است و علاوه برآن یکصد تیم بازی ساز دارد؛ بیشتر این بازی سازان جوانان علاقه مندی هستند کهاغلب آنها را مردان تشکیل می دهند.
مدیرعامل بنیاد ملی بازی های رایانه ای معتقد است که این بنیاد در طول یک دهه فعالیت خود حمایت های مختلفی از بازی ساز ها انجام داده است.
کریمی قدوسی افزود: کمک های بلاعوض، اختصاص وام و فراهم کردن زیرساخت های لازم از جمله حمایت هایی است که تاکنون توسط این بنیاد ملی انجام شده است تا صنعت بازی سازی در ایران پا بگیرد.
وی ادامه داد: اکنون و در تازه ترین اقدام ها طرح ساختار همگرا برای حمایت از بازی سازان ایرانی ایجاد شده که تا آخر شهریورماه از متقاضیان ثبت نام خواهد کرد.
مدیرعامل بنیاد ملی بازی های رایانه ای گفت: اواخر مهرماه بررسی ها آغاز شده و ثبت نام کنندگان رده بندی می شوند و همه حمایت ها که 12 بند دارد، در قالب این طرح خواهد بود.
کریمی قدوسی به همکاری با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در قالب وام وجوه اداره شده اشاره کرد که 10 میلیاردتومان برای بازی سازها اختصاص یافته است.
وی ادامه داد: اکنون 2 میلیارد تومان این وام جذب بازی سازها شده و هشت میلیارد دیگر باقی است که بازی سازها با مراجعه به پرتال اطلاع رسانی بنیاد می توانند طرح های خود را ارائه کنند.
مدیرعامل بنیاد ملی بازی های رایانه ای گفت: کارگروهی مرکب از این بنیاد و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات شکل گرفته که با بررسی طرح بازی سازها و تایید نهایی آن وام اختصاص می دهد.
** بازی سازان از کپب برداری بپرهیزند
اکنون وضعیت بازی های دیجیتال به گونه ای شده است که دیگر نیازی به رفتن به سمت کلوپ و سن خاص نیست و هر فردی با هر سنی سر در تلفن همراه خود داشته و بازی دیجیتال انجام می دهد این رویه نوید بخش آینده ای روشن برای تولید کنندگان بازی های آنلاین است گرچه به اعتقاد حمید ضیایی پرور استاد علوم ارتباطات دانشگاه بیشتر این بازی ها کپی برداری است اما به هر تقدیر آینده این نوع بازی ها روشن است.
ضیایی پرور اعتقاد دارد تولید کنندگان ایرانی می توانند با الهام از داستان های شاهنامه و اشعار دیوان حافظ و سایر داستان سرایان ایرانی وضعیت بازی های دیجیتال را به طور کامل ایرانی کرده و توجه جهانیان را به خود معطوف سازند.
فعالان صنعت بازی سازی بر این باورند که در حوزه بازی سازی به ویژه در بخش موبایل توانایی‌های زیادی در داخل کشور داریم و نه تنها در سطح منطقه با اختلاف اول هستیم بلکه با سطح اول بازی سازی دنیا در حوزه موبایل نیز اختلاف اندکی داریم.
نمونه بارز این پیشرفت بازی «شتاب در شهر2» ساخته بازی سازان استان مرکزی بود که سال گذشته توانست عنوان برتر را در جشنواره بازی های رایانه ای کسب کند در حالی که هیچ کس باور نمی کرد این بازی در ایران ساخته شده باشد.
به گفته کارشناسان بازی های رایانه ای، صنعت بازی‌سازی به سرعت از نظر فنی و کیفی در حال پیشرفت است؛ در این عرصه استعدادهای بسیار خوبی در سراسر کشور وجود دارد و اگر بتوان با کمک با این جوانان ارتباط پویاتر و گسترده‌تر برقرار کرد، می‌توان از آنها برای تبدیل شدن به تیم‌های موفق و بزرگ حمایت کرد.