در حالی که بازیهای ویدیویی در سه پلتفرم موبایل، کنسول و رایانههای شخصی انجام میشود، موبایل بیشترین استفاده از بازیها را به خود اختصاص داده است و کاربران استان تهران، بیشترین استفاده از بازیها بهشکل آنلاین را تجربه میکنند.
گزارش «بازیخیزهای ۱۳۹۶» حاصل تحلیل دادههای برگرفته از پیمایش ملی مرکز تحقیقات بازیهای دیجیتال بین بازیکنان پنج استان کشور است که بیشترین تعداد بازیکنان را دارند. این گزارش نشان میدهد کلش آو کلنز، محبوبترین بازی پنج استان بازیخیز کشور در سال ۱۳۹۶ بوده است و پلتفرم موبایل نیز پرکاربردترین پلتفرم برای بازیکنان این پنج استان به حساب میآید.
اطلاعات این گزارش با نمونهی آماری ۸۰۰۰ نفری و روش نمونهگیری تلفیقی «طبقهای خوشهای چندمرحلهای» بهدست آمدهاند. این آمار متعلق به پنج استان تهران، خراسان رضوی، فارس، خوزستان و اصفهان است که به اصطلاح بازیخیزتر هستند.
در یکی از سرفصلهای این گزارش به تفکیک مشخص شده که کاربران در این پنج استان چه بازیهایی را با چه کیفیت و معیارهایی انتخاب میکنند. در هر استان پنج بازی به عنوان پرطرفدارترین بازیها مشخص شدهاند. پرطرفدارترین بازی در بین همهی استانها مشترک است؛ بازی موبایلی «کلش آو کلنز» (Clash Of Clans) مشترکا محبوبترین بازی در هر پنج استان شناخته شد.
بازی فوتبالی PES در استانهای تهران، خراسان رضوی و اصفهان، دومین بازی محبوب است و بازی GTA در استانهای خوزستان و فارس دومین بازی محبوب به حساب میآید و در سه استان دیگر در ردههای چهارم (اصفهان و خراسان رضوی) و پنجم (تهران) جای دارد. جالب آنکه این بازی در کشور ممنوع بوده و به صورت رسمی در کشور منتشر نمیشود.
بازی اکشن کانتر استرایک در استانهای تهران، فارس، خراسان رضوی و اصفهان سومین بازی محبوب است و در استان خوزستان جزو پنج بازی محبوب هم قرار ندارد. بازی فوتبالی FIFA فقط در سه استان تهران، خوزستان و خراسان رضوی جزو پنج بازی برتر قرار دارد که در استان خوزستان در ردهی سوم، در استان تهران در ردهی چهارم و در استان خراسان رضوی پنجم است. تنها بازی ایرانی این لیست بازی «باقلوا» است که در دو استان فارس و خوزستان در ردهی چهارم محبوبترین بازی و در استان اصفهان پنجمین بازی محبوب است.
ژانرهای پرطرفدار در این پنج استان، بازهی وسیعی دارند. مثلا در تهران ژانر ورزشی محبوبترین است و در فارس ژانر معمایی و در خوزستان ژانر سکوبازی/دونده و در دو استان خراسان رضوی و اصفهان بازیهای آرکید بیشترین محبوبیت را دارند.
اما در استان تهران بعد از ژانر ورزشی، ژانرهای رانندگی، معمایی، استراتژی و سکوبازی/دونده قرار میگیرند. در فارس بعد از ژانر معمایی، ژانرهای استراتژی، سکوبازی/دونده، آرکید و تیراندازی محبوبترین هستند. در خوزستان بعد از ژانر سکوبازی/دونده، ژانرهای معمایی، استراتژی، ورزشی و رانندگی قرار میگیرند. در استان خراسان رضوی بعد از ژانر آرکید، ژانرهای سکوبازی/دونده، معمایی، استراتژی و رانندگی قرار دارند. و سرانجام در استان اصفهان، بعد از ژانر آرکید، ژانرهای سکوبازی/دونده، معمایی، استراتژی و مدیریت/ شبیهسازی محبوبترین هستند.
در گزارش بازیخیزهای ۱۳۹۶ زمانی که کاربران هر استان برای بازی کردن در یک روز صرف میکنند نیز مشخص شده است. بر این اساس، کاربران بازی در خراسان رضوی با صرف ۱۰۴ دقیقه در روز برای بازی کردن در مقام نخست هستند، کاربران استان تهران با ۹۷ دقیقه در روز، خوزستانیها با ۸۸ دقیقه در روز، کاربران استان فارس با ۸۴ دقیقه در روز و سرانجام کاربران استان اصفهان با ۸۰ دقیقه در روز در رتبههای بعدی قرار میگیرند.
سامسونگ پرکاربردترین برند سختافزاری بازیکنان
برترین برندهای سختافزاری برای بازی کردن و خصوصا بازی با گوشیهای هوشمند و تبلتها در این پنج استان به این شرح است که برند کرهای سامسونگ با بیشترین کاربر در هر پنج استان در ردهی نخست است. سونی در استانهای تهران و خراسان رضوی در ردهی دوم محبوبترین برند قرار دارد و هواوی در فارس، خوزستان و اصفهان دومین برند محبوب است. برند لنوو در چهار استان تهران، فارس، خراسان رضوی و اصفهان چهارمین برند محبوب است. مایکروسافت در سه استان اصفهان، خراسان رضوی و فارس پنجمین برند محبوب به حساب میآید. برندهای اپل و LG نیز به ترتیب در استانهای تهران و خوزستان، پنجمین برند محبوب کاربران برای بازی کردن هستند.
اصفهانیها بیشترین توجه را به نظام ردهبندی سنی نشان میدهند
وجه به نظام ردهبندی بازیها یکی از بخشهایی است که مورد تحقیق قرار گرفته و نشان میدهد کاربران بازی در استان اصفهان بیش از چهار استان دیگر به نظام ردهبندی بازی توجه نشان میدهند. آنها با ۳۵ درصد توجه به نظام ردهبندی در مقام نخست قرار دارند، تهرانیها با ۳۳ درصد در ردهی دوم هستند و خراسان رضوی، فارس و خوزستان به ترتیب با ۲۵، ۲۰ و ۷ درصد در ردههای بعدی جای میگیرند.
۳۲ درصد کاربران استان فارس تا حدودی به نظام ردهبندی توجه دارند، خراسان رضوی و اصفهان با ۳۱ درصد و تهران با ۲۷ درصد و خوزستان ۱۷ درصد در ردههای بعدی جای دارند. بیشترین میزان عدم توجه به ردهبندی بازیها نیز مربوط به استان خوزستان است؛ ۷۶ درصد خوزستانیهایی که بازی میکنند، اعتقادی به رعایت نظام ردهبندی ندارند. فارس با ۴۸ درصد، خراسان رضوی با ۴۴ درصد، تهران با ۴۰ و اصفهان ۳۴ درصد در ردههای بعدی قرار میگیرند.
موبایل؛ محبوبترین پلتفرم بازیکنان ایرانی
پلتفرمهایی که بازیکنان این پنج استان با آنها به بازی کردن میپردازند، به حالت کلی به این شرح است که سه پلتفرم اصلی موبایل، کنسول و رایانههای شخصی مورد نظر بودهاند. آمار مشخص کرده که بیشترین استفاده از یک پلتفرم مربوط به پلتفرم موبایل است. بیشترین این استفاده نیز مربوط به استان اصفهان است با ۹۴ درصد کاربر. تهران با ۹۲، فارس با ۹۱، خراسان رضوی با ۹۰ و خوزستان با ۸۲ درصد در ردههای بعدی جای میگیرند.
کاربران کنسولهای بازی نیز فقط در دو استان درصد بالاتری از کاربران رایانههای شخصی را به خود اختصاص دادهاند؛ خوزستان با ۱۲ درصد و تهران ۲۹ درصد. در خراسان رضوی با ۲۲ درصد، اصفهان با ۱۸ درصد و فارس با ۱۴ درصد، کاربران کنسولی در مقام سوم ایستادهاند. کاربران رایانههای شخصی بیشترین کاربر را در استان خراسان رضوی دارند، با ۳۵ درصد کاربر فعال. فارس با ۳۳، اصفهان با ۳۱، تهران با ۲۹ و خوزستان با ۱۱ درصد در ردههای بعدی قرار دارند.
پلتفرمها به تفکیک از سه پلتفرم اصلی بالا، شامل گوشیهای هوشمند، تبلت، رایانههای شخصی، لپتاپ و کنسولهای بازی هستند. در این آمار نیز گوشیهای هوشمند در صدر میزان استفادهی این پنج استان از یک دیوایس برای بازی کردن قرار دارند. بیشترین میزان استفاده نیز مربوط به استان اصفهان است با ۸۶ درصد و کمترین مربوط به خوزستان با ۶۶ درصد. ولی بیشترین استفاده از تبلتها مربوط به استان خوزستان است با ۳۸ درصد کاربری برای بازی و کمترین استان فارس با ۲۶ درصد است.
در خراسان رضوی، رایانههای شخصی با ۳۰ درصد کاربری برای بازی در صدر و در خوزستان با ۹ درصد در ردهی آخر قرار دارند. کاربران استان فارس بیش از سایرین از لپتاپ برای بازی کردن استفاده میکنند که رقم ۱۵ درصد را نشان میدهد، کمترین نیز مربوط به استان خوزستان است با تنها ۳ درصد کاربری بازی برای لپتاپ. بیشترین میزان کاربری از کنسول مربوط به تهران است با ۲۹ درصد و کمترین مربوط به خوزستان با ۱۲ درصد کاربری.
۵۹ درصد بازیکنان تهرانی آنلاین بازی میکنند
درصد کاربرانی که در این پنج استان بازیها را بهشکل آنلاین نیز تجربه میکنند به این ترتیب است که کاربران استان تهران با ۵۹ درصد در ردهی اول هستند، فارس با ۵۴ درصد کاربر آنلاین بازی دوم است، خوزستان با ۴۹ درصد سوم، خراسان رضوی با ۴۴ درصد چهارم و اصفهان با ۳۸ درصد کاربر آنلاین بازی در ردهی پنجم قرار دارد.
نرخ اشاعهی روشهای مختلف دستیابی به بازیهای دیجیتال یا به اختصار تهیه و خرید این بازیها بر اساس تقسیمبندی به سه شکل مختلف بهدست آمده است؛ سفارش حضوری و دریافت حضوری (مثل خرید از یک فروشگاه) سفارش آنلاین و دریافت آنلاین و سفارش آنلاین و دریافت حضوری. بیشترین میزان خرید از روش اول مربوط به استان اصفهان است با ۹۰ درصد و کمترین مربوط به استان خوزستان با ۶۱ درصد سفارش حضوری و دریافت حضوری.
روش دوم در استان تهران طرفدار بیشتری دارد با ۸۴ درصد و کمترین طرفدار روش سفارش آنلاین و دریافت آنلاین مربوط به استان خوزستان است با ۷۱ درصد. روش سفارش آنلاین و دریافت حضوری، کمترین محبوبیت را در بین کاربران این سه استان دارد. ولی بیشترین میزان استفاده از این روش در استان خراسان رضوی با ۱۸ درصد و کمترین نیز در استان اصفهان با ۱۰ درصد بوده است.
آمار و ارقام کلی این نظرسنجی نشان میدهد، بازار بازی در ایران بسیار متکی به بازیهای موبایلی است. از طرفی، رشد روزافزون گوشیهای هوشمند و تبلتها در ایران توانسته درصد کاربران بازی را بهشدت افزایش دهد و همین آشکار میکند که بهترین راه سرمایهگذاری در صنعت بازی در ایران تمرکز برروی ساخت بازی برای گوشیها و تبلتها است. وجود یک بازی ایرانی در لیست بازیهای محبوب کاربران ایرانی نشان میدهد صنعت بازیسازی داخلی با کمی سرمایهگذاری بیشتر قابلیت این را دارد که از طریق فروش بازیهای بومی نیز درآمدزایی کند.