فرقی ندارد توی تاکسی باشیم، مترو، رستوران، میهمانیهای خانوادگی یا در خیابانهای شهر. آن سیب کوچک درخشان گاززده، سالهاست که همهجا خودنمایی میکند. حالا در قالب گوشی موبایل، ساعت مچی، لپتاپ و … چندان تفاوتی نمیکند. اصلا انگار بعضیها طوری آن وسیله الکترونیکی را جلوی صورت شما میگیرند که حتما آن سیب درخشان را ببینید.
سالهای سال است که به تعداد ما ایرانیهای «اپلدوست» افزوده میشود. فرقی ندارد یک خانم خانهدار، دانشجو، مدیر، پزشک، مهندس یا کارمند معمولی باشد. «اپل» این روزها مورد علاقه خیلیهاست؛ حتی اگر این کمپانی روز به روز تحریمهایش را برای کاربران ایرانی شدیدتر کند.
خدمات فروش و پشتیبانی محصولات شرکت اپل در ایران به صورت رسمی غیرمجاز بود و تا تاریخ ۲ شهریور ۱۳۹۲ شرکت اپل از ارائه خدمات فروش رسمی و خدمات پس از فروش به مشتریان ایرانی امتناع میکرد و پس از اعلامیه دفتر کنترل داراییهای خارجی که زیرمجموعه وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکاست، مبنی بر عدم تحریم خدمات ارتباطی به ایران، شرکت اپل بعد از سه ماه تأخیر در تاریخ ۲ شهریور ۱۳۹۲ در وبسایت رسمیاش ایران را از فهرست کشورهای مورد تحریم حذف کرد.
در آگوست ۲۰۱۷، اپل اعلام کرد اپلیکیشنهای ایرانی را براساس قوانین تحریم آمریکا از سرویس اپاستور خود حذف میکند. پس از آن بلافاصله ۱۹ اپلیکیشن که برخی از آنها از نامدارترین اپلیکیشنهای استارتآپهای ایرانی هستند از اپاستور حذف شدند. این در حالی است که این شرکت هر از چندگاهی هم دسترسی کاربران ایرانی به اپلاستور را قطع میکند.
«اپل» علاوه بر اینکه گرانقیمت است، ممنوعیتهای کلی هم برای کاربرانش قائل است. مثل محدویت و بعضا ممنوعیت در جابجایی فایلها، ممنوعیت بلوتوث، ممنوعیت فلش و ممنوعیت ارتقای حافظه. با همه اینها نمیتوان کیفیت و سرعت پردازش محصولات این کمپانی را نادیده گرفت.
البته هیچکدام از این تحریمها و ممنوعیتها باعث نشده که مشتریان اپل در ایران کاهش یابد. حتی برخی که نام خود را «اپلباز» گذاشتهاند، دوست دارند که مجموعه کاملی از محصولات این کمپانی را داشته باشند؛ از آیواچ گرفته تا آیفون و آیپد.
اما پرسش اینجاست که آیا ما ایرانیها واقعا سواد کار کردن با تمام ظرفیتهای این محصول حرفهای را داریم؟ اگر از تحریمهای کلی که این کمپانی برای ایران در نظر گرفته است، فاکتور بگیریم، آیا ما به غیر از استفاده از پیامرسانها و جوابدادن تلفن بلد هستیم از سایر قابلیتهای این تکنولوژی استفاده کنیم؟
در این گزارش با چندنفر از هواداران اپل که حاضر نیستند به جز این برند، از برند دیگری خریداری کنند گپ زدیم. از آنها پرسیدهایم که چرا دوست دارند اپل داشته باشند و از کدامیک از کاراییهای آن بهره میبرند؟
محبوبه، ۳۷ ساله و خانهدار است. او علاقهمند به گوشی اپل است و آیفون هفت پلاس دارد. او میگوید: «تو یه جمله بگم. به نظرم اپل خیلی کلاس داره. از اول دوست داشتم اپل داشته باشم اما چون خیلی گرون بود، نمیخریدم. قبلش گوشیم «هواوی» بود. از طرفی قابای اپل خیلی فوقالعادهان. من با گوشیم کار خاصی انجام نمیدم. خب؛ مثل بقیه. تلگراممو چک میکنم. آهنگ گوش میدم. خیلی هم از گوشیم راضیام.»
رضا، ۳۳ ساله و پیمانکار پروژههای شهری است و طرفدار آیواچ (ساعت هوشمند مچی اپل) و آیفون. او میگوید: «راستش من اصرار چندانی به استفاده از این برند ندارم. اساسا آدم برندبازی نیستم. قبلا یه گوشی خیلی معمولی داشتم که کارم باهاش راه میافتاد اما واقعیت اینه که وقتی جلسههای مختلف میرم برای اینکه بتونم پروژه بگیرم، خیلی مهمه که گوشی لوکسی داشته باشم و لباس خوبی پوشیده باشم. یه جورایی عقل مردم به چشمشونه. احساسم اینه که با این استایل تو محل کار بیشتر تحویلم میگیرن. وگرنه از نظر من این گوشی و این ساعت هیچ کار خاصی انجام نمیدن.»
محسن، ۳۵ ساله، کارمند و طرفدار گوشی آیفون است. او توضیح میدهد: «من سالهاست که گوشی آیفون دارم. بعد از اینم انتخابم همینه. برای اینکه این گوشی مرگ نداره و تحت هیچ شرایطی هنگ نمیکنه. از طرفی کدوم گوشی رو میشه پنج شیش سال ازش استفاده کرد، بدون اینکه اتفاقی براش بیفته؟»
امین، ۳۷ ساله و کارمند که از آیفون و آیپد استفاده میکند، درباره دلیل این انتخاب میگوید: «یکی از دلایلی که آیپد خریدم امکان استفاده راحتتر از اون برای خوندن کتابهای الکترونیکی بود. برندهای دیگه رو قبلا امتحان کرده بودم اما نور و لرزش صفحه اونا چشمامو اذیت میکرد اما اپل این مشکلو حل کرده. دلیل دیگه اینکه اپل ویروس نمیگیره و مشکل سختافزاری پیدا نمیکنه و در عین حال بسیار بادوامتره.»
علاوه براینکه تعدادی از کاربران اپل دلیل نسبتا قانعکنندهای برای استفاده از این برند دارد اما افرادی هم هستند که روی موج مصرفگرایی و برندزدگی مینشینند. مصرفگرایی مشوق یک روند اجتماعی، اقتصادی است که همواره خریدکالا و خدمات بیشتر را طرحریزی میکند.