آیا محدودیت واردات سیم کارت به نفع تولیدکنندگان داخلی است؟
ایران – سوسن صادقی : «قرار است واردات سیمکارت به‌دلیل حمایت از تولیدکنندگان داخلی محدود شود.» این خبری بود که هفته گذشته در جلسه ماهانه کمیسیون ICT اتاق بازرگانی ایران که با موضوع بررسی تأثیر افزایش نرخ ارز بر صنعت فاوا برگزار شده بود، مطرح شد. در پی اعلام این خبر، «ایران» به سراغ فعالان تولیدکننده داخلی در زمینه سیمکارت رفت تا بداند که آیا ایجاد محدودیت در واردات سیمکارت به نفع تولیدکنندگان داخلی است؟ از آنجایی که تولید سیمکارت در کشور نیز به واردات برخی از قطعات و مواد اولیه وابسته است آیا تولیدکنندگان با توجه به نوسانات ارز قادر به تأمین قطعات و مواد اولیه خود هستند؟
حمایت از کارگر ایرانی با تولید سیمکارت
عزیز صداقت مدیر تولید یکی از شرکت‌های تولیدکننده قطعات الکترونیک، محدود کردن واردات سیمکارت را به نفع تولیدکنندگان داخلی سیمکارت در کشور دانست و گفت: ما مدت‌هاست که به‌دنبال محدود کردن واردات سیمکارت به داخل کشور هستیم، چرا که اکنون شرکت ما می‌تواند سیمکارت را به‌صورت کامل در کشور تولید کند بنابراین وقتی این توان در کشور وجود دارد نباید اجازه داد کارگران ما بیکار شوند.
عزیز صداقت مدیر تولید یکی از شرکت‌های تولیدکننده قطعات الکترونیک، محدود کردن واردات سیمکارت را به نفع تولیدکنندگان داخلی سیمکارت در کشور دانست و گفت: ما مدت‌هاست که به‌دنبال محدود کردن واردات سیمکارت به داخل کشور هستیم، چرا که اکنون شرکت ما می‌تواند سیمکارت را به‌صورت کامل در کشور تولید کند بنابراین وقتی این توان در کشور وجود دارد نباید اجازه داد کارگران ما بیکار شوند.
صداقت به بحث امنیتی سیم‌کارت‌ها اشاره کرد و گفت: وقتی سیمکارت آماده وارد کشور میشود کلیدهای امنیتی آن در دست شرکت‌های تولیدکننده آن است بنابراین بهتر است که سیمکارت در داخل کشور خودمان تولید شود تا امکان خروج اطلاعات و شنود از سوی بیگانگان وجود نداشته باشد.
وی با اشاره به اینکه از سال 90 شرکت ما با حمایت یکی از اپراتورهای تلفن همراه کشور در حال تولید سیمکارت است، افزود: شرکت ما می‌تواند ماهانه 5 میلیون سیمکارت را شخصی‌سازی و تولید کند و از آنجایی که این شرکت بتازگی چندین دستگاه جدید را خریداری کرده است، امکان تزریق مواد اولیه دارد و اخیراً سفارش تولید 60 میلیون سیمکارت جدید را از حامی خود دریافت کرده است تا اقدامی پیشگیرانه برای جلوگیری از تحریم‌های برخی از کشور‌ها در ارائه مواد اولیه و قطعات باشد.
این فعال تولید سیمکارت با بیان اینکه تولید مواد نیمه هادی و میکروماژول تنها در دست چند شرکت در دنیا است، افزود: با این حال امکان تولید سیمکارت در کشور وجود دارد و توجیهی ندارد که سیمکارت را از خارج از کشور به قیمت بالاتر تأمین کنیم. هم‌اکنون شرکت تولیدکننده قطعات الکترونیک حلقه کامل تولید سیمکارت را در اختیار دارد اما شرکت‌های دیگر هر کدام یک بخشی از سیمکارت مانند بدنه، چاپ و پلاستیک و… را برعهده دارند.
ایجاد انحصار با محدود کردن واردات سیمکارت
بابک عابدین یکی از تولیدکننده ها و چاپ‌کننده‌های سیمکارت در داخل کشور مخالف محدود شدن واردات سیمکارت است چرا که وی معتقد است اگر این اتفاق بیفتد انحصار ایجاد میشود. عابدین گفت: اگر ما نیز مانند دنیا با واردات مواد اولیه و مواد واسطه‌ای (بدون پرداخت عوارض و تعرفه گمرکی)، محصولات ارزش افزوده در کشور تولید کنیم موافق محدود کردن واردات هستیم ولی متأسفانه در کشور ما این اتفاق رخ نمی‌دهد.
وی افزود: اکنون در کشور یک نفر درست یا غلط ادعا می‌کند که در حال تولید پی وی سی مخصوص تولید سیمکارت است و معتقد است نه تنها باید وزارت صمت واردات مواد اولیه پی‌وی‌سی را محدود کند، بلکه باید برای آن تعرفه نیز در نظر بگیرد. در صورتی فعالان در حوزه سیمکارت می‌دانند که پی وی سی مخصوص سیمکارت را حتی پتروشیمی ما نیز نمی‌تواند تولید کند پس چگونه است که در زمانی که دنیا کشور را محدود کرده است ما خودمان می‌خواهیم خود را نیز محدود کنیم.
این فعال تولیدکننده سیمکارت با بیان اینکه این نوع محدودیت تنها انحصار ایجاد می‌کند، گفت: چرا که همین شخص هم دارای چاپخانه است و هم می‌خواهد پی وی سی را به تولید‌کننده‌های دیگر تزریق کند. این فرد در دو سر قضیه سیم‌کارت‌ها یعنی چاپ و تولید مواد اولیه دخیل است و وقتی همه چیز (مواد اولیه، چاپ و نرخ و حتی مشتریان) در دست یک فرد باشد انحصار ایجاد میشود و محصولات اولیه به دست دیگر تولید‌کننده‌ای که باید از این فرد دریافت کند، نمی‌رسد و تولید آنها می‌خوابد چون آن فرد و شرکت مربوطه ابتدا می‌خواهد خود سیمکارت تولیدکند بنابراین دیگر رقابت معنایی ندارد.
وی افزود: اگر این اتفاق بیفتد دقیقاً همان اتفاقی که در دیگر صنایع ما مانند چیپس، پفک و… رخ داده است، شاهد خواهیم بود. چند تولیدکننده فیلم بسته‌بندی پلیمری چیپس و پفک در کشور وجود دارند که مواد اولیه را از پتروشیمی‌ها تأمین می‌کنند و فرآیند تولید فیلم را انجام می‌دهند و محصول را نه تنها به دلار در بازار می‌فروشند، چون دارای چاپخانه نیز هستند فیلم و انجام چاپ را در کمترین زمان ممکن انجام می‌دهند از این‌رو مشتریان به‌دلیل اینکه در شرکت‌های دیگر تهیه فیلم 45 روز زمان می‌برد به آنها مراجعه نمی‌کنند.
این عضو کمیسیون فاوا اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه حتی اگر ادعای این شرکت هم در تولید پی وی سی مخصوص سیمکارت درست باشد، افزود: نباید چاپ و تولید مواد اولیه در دست یک شرکت باشد و باید با قانونی که وجود دارد مانع از انحصار شد چون با محدود کردن واردات محصولات داخلی پیشرفت نمی‌کنند، نباید راه‌های اشتباه رفته در دیگر صنایع را دوباره تکرار کرده و انحصار ایجاد کنیم.
وی افزود: اگر فردی ادعا می‌کند که پی‌وی‌سی مخصوص چاپ سیمکارت را تولید می‌کند باید ابتدا آن را رونمایی کند و به اعلام عموم برساند بعد وزارت صمت برای آن تعرفه تعیین کند. وقتی این اتفاق نیفتاده مشخص است که یک فردی به میزان بسیار زیادی مواد اولیه وارد کشور کرده است.
افشار فروتن لاریجانی رئیس فروشندگان سیمکارت و تلفن همراه و غلامرضا کریمی رئیس اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی نیز معتقد هستند محدودیت و ممنوعیت واردات برخی کالاها نه تنها انحصار را موجب میشود، بلکه زمینه قاچاق را نیز فراهم می‌کند.
فروتن لاریجانی گفت: کاری نکنیم اتفاقی که در زمینه تلفن همراه افتاد در زمینه سیم‌کارت‌ها نیز روی دهد، چرا که در زمینه تلفن همراه نیز عده‌ای ادعا کردند می‌توانند تلفن همراه تولید کنند ولی در حقیقت نه تنها مونتاژ بود و نمی‌توانست نیاز داخلی را پوشش دهد، بلکه باعث شد تعرفه‌های واردات آن از 4 درصد به 60 درصد برسد و همین موضوع قاچاق را رقم زد.
منطقی بودن محدودیت واردات سیمکارت
مرضیه رهدار کارشناس ارشد اداره کل فروش یکی از اپراتورهای تلفن همراه نیز گفت: میکروماژول که ترکیبی از بدنه سیمکارت و با چیپ ست، است یکی از قطعات اصلی تولید سیمکارت محسوب میشود که در داخل کشور تولید نمی‌شود بنابراین تولیدکنندگان داخل حتی اگر توان تولید بدنه سیمکارت را در ایران داشته باشند باز باید میکروماژول از خارج وارد کشور شود.
صداقت به بحث امنیتی سیم‌کارت‌ها اشاره کرد و گفت: وقتی سیمکارت آماده وارد کشور میشود کلیدهای امنیتی آن در دست شرکت‌های تولیدکننده آن است بنابراین بهتر است که سیمکارت در داخل کشور خودمان تولید شود تا امکان خروج اطلاعات و شنود از سوی بیگانگان وجود نداشته باشد.
وی افزود: اگر منظور از محدود کردن واردات سیمکارت این است که می‌خواهند جلوی واردات سیمکارت آماده و شخصی شده را بگیرند، اقدام منطقی و صحیحی است، چون چندین شرکت اکنون در داخل کشور بدنه سیمکارت را در داخل تولید می‌کنند بنابراین محدودیت واردات می‌تواند به نفع تولیدکنندگان داخلی باشد.
این کارشناس با بیان اینکه ارز دولتی به تهیه مواد اولیه و میکروماژول‌ها اختصاص نمی‌یابد، گفت: شرکت‌های تولیدکننده سیمکارت باید با ارز نیما مواد اولیه و میکروماژول را وارد کشور کنند بنابراین نوسانات ارزی این شرکت‌ها را دچار مشکل کرده است. بهترین کار برای حمایت از تولید داخل این است که برای تهیه میکروماژول ارز دولتی اختصاص یابد.
علی رضاییان دیگر فعال حوزه تولید سیمکارت نیز گفت: ما تنها مخالف واردات سیمکارت آماده به کشور هستیم چون توان تولید بسیاری از قسمت‌های سیمکارت را در داخل کشور داریم بنابراین اگر این بخش از کار محدود شود به نفع تولیدکنندگان داخلی است.
وی افزود: البته در شرایط کنونی اگر ارز دولتی برای تهیه مواد اولیه تولید سیمکارت مانند پی وی سی مخصوص بدنه سیمکارت اختصاص دهند تولید‌کننده‌ها بهتر می‌توانند سیمکارت تولید کنند و قیمت افزایش نخواهد یافت ولی این شرکت‌ها هنوز نتوانسته‌اند از ارز دولتی برای واردات مواد اولیه مانند پی وی سی استفاده کنند.
مجتبی دیبایی دیگر کارشناس فروش یکی از شرکت‌های تولیدکننده سیمکارت نیز گفت: ما تولیدکننده سیم‌کارتیم ولی درگیر تهیه مواد اولیه و ماژول هستیم بنابراین اگر این دو را نیز بتوان در کشور تهیه کرد می شود واردات سیمکارت را محدود و حتی ممنوع کنند ولی 80 درصد سیمکارت ماژول و تهیه مواد اولیه پی وی سی است و در شرایط کنونی نیز واردات آنها دشوار شده است و باید کشور واسطی را برای تهیه قطعات پیدا کرد.