سوسن صادقی – روزنامه ایران : به تازگی خبری در فضای مجازی با مضمون «طرح جدایی گذرگاه بینالملل اینترنت از دولت و تحویل آن به نیروهای مسلح در راهروهای مجلس شنیده میشود»، انتشار یافت. در این خبر آمده است: «شنیدهها حاکی است که در ماده 12 طرح حمایت از پیام رسان های داخلی ، این پیشنهاد آمده است که گذرگاه بینالملل اینترنت از دولت جدا و تحویل نیروهای مسلح شود.» از آنجایی که گفته میشود پیشنویس این طرح در کمیسیون فرهنگی مجلس نوشته شده و دلیل اصلی این کار نیز عدم همکاری دولت برای تشدید فیلترینگ است، روزنامه ایران با احمد مازنی نمایند مردم تهران و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس تماس گرفت تا صحت و سقم این خبر را جویا شود که این نماینده مجلس با تأیید این خبر گفت: «این طرح از سوی نصرالله پژمانفر نماینده مردم مشهد و عضو کمیسیون فرهنگی مطرح و پیشنویس آن تهیه شده است». مازنی در پاسخ به این سؤال که گفته میشود این طرح درخصوص تشدید اعمال فیلترینگ است، افزود: فعلاً پیش نویس بوده و ممکن است این موضوع نیز مطرح شده باشد ولی هنوز بحث تخصصی درباره آن صورت نگرفته است. در هر صورت طرحی است که ممکن است در آن پیشنهادهای مختلفی هم وجود داشته باشد ولی مهم این است که هنوز بهعنوان دستور مطرح نشده. پژمانفر از جزئیات این طرح به خوبی آگاه است بنابراین برای دریافت اطلاعات بیشتر با ایشان تماس بگیرید.» «ایران» با نصرالله پژمانفر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس نیز تماس گرفت تا درباره جزئیات آن بیشتر بداند که وی پاسخگویی را به پایان جلسه صحن مجلس موکول کرد ولی با وجود تماسهای مکرر وی پاسخگو نبود. به هرحال روزنامه ایران به سراغ کارشناسان حوزه فاوا رفت تا سؤال کند جداسازی گذرگاه بینالملل اینترنت از دولت چه عواقبی به همراه دارد.
فنی نبودن جدایی گذرگاه اینترنت
«رمضانعلی سبحانی فر» رئیس کمیته مخابرات و ارتباطات مجلس و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی درباره این پیشنویس گفت: من بهعنوان رئیس کمیته مخابرات و ارتباطات مجلس، اصلاً چنین چیزی را نشنیدهام و در مجموع از وجود طرح جدایی گذرگاه بینالملل اینترنت از دولت و تحویل آن به نیروهای مسلح اطلاعی ندارم.
علینظری کارشناس زیرساخت نیز گفت: ورود اینترنت به اکثر کشورها یا از طریق شرکتهای مخابراتی که تحت حاکمیت دولت یا بخش خصوصی انجام میشود و معمولاً در دنیا شرکتهای خصوصی ترانزیت ترافیک اینترنت را بین ورودیها و خروجیهای یک کشور انجام میدهند. شواهد و تجربهها نشان داده در کشورهایی که اینترنت آنها در دست دولت است قوانین فیلترینگ و سانسور بشدت اعمال میشود. این کارشناس زیرساخت افزود: به نظرم ارائه طرح جدایی گذرگاه بینالملل اینترنت از دولت و سپردن آن به نیروهای مسلح، بحث فنی نیست و بیشتر رنگ وبوی سیاسی و جناحی و حزبی دارد.
وی در ادامه گفت: فکر میکنم با این کار میخواهند دولت را وادار کنند تا به یکسری خواستههای فراقانونی تن دهد. چون بنا براظهار مقامات وزارت ارتباطات این وزارتخانه در زمینه اجرای فیلترینگ تصمیم گیر نیست.
بلاک چین و نابودی فیلترینگ
علیرضا هاشمی گلپایگانی استاد دانشگاه امیرکبیر نیز درباره این طرح که گفته میشود برای تشدید اعمال فیلترینگ صورت میگیرد، گفت: بارها گفتهایم که فیلترینگ چاره کار مقابله با تبعات منفی اینترنت و فضای مجازی که قطعاً وجود دارد، نیست. فیلترینگ نمیتواند پایدار بماند چون هر روز تکنولوژی و ابزارهای جدیدی در فضای مجازی متولد میشود. بهعنوان مثال فناوری بلاک چین که حداکثر تا 5 سال آینده در تمام دنیا مورد استفاده قرار میگیرد، عملاً فیلترینگ را بیمعنا میکند و برای جلوگیری از آن باید کل اینترنت را بست. هاشمی گلپایگانی افزود: دیگر فیلترینگ راهکار نیست و اگر هم بهعنوان راهکار مطرح باشد همیشه دولتها آن را بهعنوان آخرین راهکار پیاده میکنند در صورتی که اکنون راهکارها و استراتژیهای زیادی وجود دارد. از جمله راهکارها بحث امنیتی و زیرساخت سازمانی و فردی است.
این استاد دانشگاه در ادامه افزود: اگر نیروهای مسلح دغدغه دارند باید به سمت اجرای ارائه خدمات بومی، استفاده از اینترنت داخلی مبتنی بر شبکه ملی اطلاعات حرکت کنند چون اگر فقط اقدام به فیلتر کنیم قطعاً به شکست میانجامد.
وی درباره طرحی که نماینده جبهه پایداری بهدنبال آن است ،گفت: قرار است گذرگاه اینترنت بینالملل از دولت گرفته و اداره آن به نیروهای مسلح ارائه شود یعنی نیروهای مسلح گذرگاه اینترنت بین الملل را بهعنوان مرز تلقی میکنند؟ اگر اینگونه نیز باشد باید گفت این مرزها، مرز فیزیکی نیست و نمیتوان با آن مانند مرزهای فیزیکی برخورد کرد و این اشتباه بزرگی است و این مرز مبتنی بر فناوری بوده و دارای مفاهیم و موضوعات متنوعی است .بنابراین ورود آنها به این حوزه ،کار درستی به نظر نمیرسد .این حوزه، حوزهای نیست که بتوان با شیوههای نظامی و ایجاد محدودیت، مدیریت کرد.
طرحی در راستای افزایش تعرفه اینترنت
یک فعال فاوا که نخواست نامش فاش شود، با بیان اینکه مدیریت اینترنت یک بحث بین المللی است و روی این موضوع که چه کسی باید این بخش را مدیریت کند در دنیا بحثهای فراوانی میشود ،گفت: اینترنت در بیشتر کشورها تا این لحظه دست هیچ سازمان دولتی و ارگان نظامی نبوده است و این دو بخش آن را کنترل نمیکند، چرا که اینترنت شبکهای است که باید همه به اطلاعات آزاد آن دسترسی داشته باشند و اعمال کنترل بر این شبکه باعث میشود که ماهیت آن و دسترسی آزاد به اطلاعات از بین برود.
وی افزود: در ایران درگاه اینترنت بینالمللی زیر پوشش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است اما همیشه حرف فعالان بخش خصوصی این بوده که اجازه دهند تا خرید اینترنت بینالملل و پهنای باند از دست دولت خارج شده و معاملات آن به بخش خصوصی سپرده شود؛چرا که دنیا نیز به این سمت حرکت کرده است. این فعال در ادامه گفت: بخش خصوصی خواهان حضور دولت در این حوزه نیست چه رسد به اینکه گذرگاه بینالمللی اینترنت از دست دولت خارج شده و به دست نیروهای مسلح اداره شود، چرا که بهطور قطع اگر این اتفاق رقم بخورد، اینترنت با محدودیتها و ملاحظات زیادی روبهرو خواهد شد. وی افزود: البته درباره دلیل اینکه چرا دنیا کار را به بخش خصوصی سپرده است باید گفت این کار باعث کاهش قیمت اینترنت برای مصرفکنندگان نهایی میشود. این بخش خصوصی است که میتواند با طرفهای بینالملل خود بهترمعامله کند. بنابراین با این اتفاق قیمتها بسیار رقابتی خواهد شد. دولتیها همیشه دارای معذورات بسیاری هستند و خرید اینترنت را به مزایده میگذارند و از چندین مرحله گذرانده و مصوب میکنند بنابراین قیمت اینترنت نیز افزایش مییابد به همین دلیل وقتی اینترنت به دست مصرفکننده میرسد چندین برابر قیمت اصلی است. بهعبارتی باید گفت وقتی انحصار وجود دارد، اینترنت با قیمت بالا به دست مصرفکننده میرسد.
این فعال همچنین گفت: اگر حاکمیت بهدنبال ایجاد محدودیت با فیلترینگ است تجربه ثابت کرده که فیلترینگ با شکست مواجه است. یکی از این تجربهها نیز اجرای فیلترینگ تلگرام است. از آنجایی که مردم میخواهند به اطلاعات آزاد دسترسی داشته باشند کماکان از شبکه اجتماعی تلگرام استفاده میکنند. به هرحال گفته می شود بر اساس این طرح مجلس و در صورت تصویب «مدیریت گذرگاه اینترنت بین اللمل» از دولت (شرکت زیرساخت) گرفته و به سازمان پدافند غیرعامل سپرده خواهد شد.