بازیهای تریویا، مسابقات اطلاعات عمومی هستند که با گسترش بازیهای آنلاین، به جمع این بازیها پیوستهاند. در ایران هم بازیهایی با این سبک و بهویژه با بهرهگیری از اپلیکیشنهای موبایلی، توانسته مخاطبان بسیاری را جذب کند.
علاقه به نشان دادن اطلاعات عمومی به قبل از فراگیری اینترنت برمیگردد. جدول کلمات و بازیهای اطلاعات عمومی تلفنی صداوسیما مخاطب خود را داشت. اما پس از فراگیری اینترنت این بازیها رنگوبویی دیگر گرفته است. بازیهای آنلاین مبتنی بر پرسش و پاسخ با بازیهایی مانند «کوئیز آو کینگز» در ایران رواج پیدا کرده و حالا بازیهایی با این سبک زیاد شده و مخاطب بین موارد متعدد حق انتخاب دارد.
بازیهای تریویا، مسابقات اطلاعات عمومی هستند که امروزه در قالبی جدید و آنلاین مطرح شدهاند؛ این بازیها نمونههای داخلی و خارجی موفقی دارد. همانطور که در خارج از ایران مخاطبان زیادی را جذب کرده، در ایران نیز کاربران به سمت این بازیها جذب شدهاند. تریویای جدید بازی کلمات و دانستنیهاست که معمولا بازیکنان باید در زمان محدود -مثلا ۱۰ ثانیه برای هر سوال- به تعداد مشخصی سوال پاسخ دهند.
این بازیها مبتنی بر سوالات اطلاعات عمومی در حوزههای مختلفی مانند ورزش، تاریخ، تکنولوژی و فناوری، سینما، هنر، جغرافیا و سیاست هستند. برخی گمان میکنند جایزه زیاد میتواند انگیزهای برای جذب مخاطب باشد اما به گفته تحلیلگران، مهمترین عامل جذب کاربر به این بازیها، جذابیت در اجرا و خلاقیت در سوالات است. مخاطب تریویا مایل است زمان مفرحی را بگذراند و اطلاعات جدیدی کسب کند.
تریویا در بسترهای مختلفی اجرا میشود؛ برخی از این بازیها در بستر وب قرار دارد. «ترویا پلازا» و «اسپرسل» دو نمونه موفق این گروه بهشمار میروند. این بازیها دستهبندی مختلف دارند و کاربر میتواند انتخاب کند که مایل است در چه دستهای اطلاعات خود را بیازماید. طرفدار سینما باشد یا تکنولوژی؛ به غذا و نوشیدنی علاقهمند باشد یا تاریخ فرقی نمیکند. این بازیها برای تمامی اقشار جامعه مجموعه سوالاتی دارد. البته بازیهای دانستنی مبتنی بر شبکه یا باتها نیز وجود دارد اما آنچنان مورد توجه قرار نگرفته است.
آمارهای روز نشان میدهد که سهم بازیهای موبایلی در میان طرفداران بازیهای کامپیوتری و ویدیویی، رقمی بالاست. همین موضوع برخی از سازندگان تریویاها را به سمت ارایه اپلیکیشن برده است. اپلیکیشنهای تریویا در ایران هم رو به افزایش است. «چی میدونی» با 2000 نصب فعال، «۱۰ ثانیه» با 5000 نصب فعال و «آباکیو» با بیش از ۱۰ هزار نصب فعال در کافه بازار از مرحله آزمایشی گذر کردهاند. بازی کوییز آو کینگز هم جزو ۱۰ بازی پرطرفدار ایرانی طبق گزارشهای بنیاد ملی بازیهای رایانهای است.
به تازگی هم مجموعه اسنپ، بازی تریویا با عنوان «اسنپ کیو» را راهاندازی کرده که بیش از ۶۰ هزار نصب فعال داشته است. البته این هنوز در مرحله آزمایشی است. اسنپ کیو همچون رقیبانش از قوانین مشابه پیروی میکند. در هر بازی ۱۲ سوال مطرح میشود و کاربر ۱۰ ثانیه زمان دارد تا به آن پاسخ دهد.
نظرات کاربران در بازه زمانی یک ماه گذشته نشان میدهد این اپلیکیشن هنوز از نظر فنی به مرحله ایدهآل نرسیده اما رو به پیشرفت است. البته گرافیک بازی مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است اما هنوز بخشی برای پاسخ به پرسشهای مخاطبان در اپلیکیشن وجود ندارد. بههمین خاطر اغلب سوالات در قالب نظر در فضای اپ منتشر میشود.
برخی معتقدند بازیهای موبایلی و کامپیوتری فضای جمعی، مفاهیم انسانی و اطلاعات افراد را ضعیف میکند اما کارشناسانی بر این عقیدهاند که تریویاها بهویژه بازیهایی که شبکهای از افراد را ایجاد میکند، میتواند نقیضهای برای این تئوری باشد. مخاطبان تریویاها بازی گروهی مجازی و واقعی را تجربه میکنند و همزمان اطلاعات بروز و جالب به دست میآورند.