قرار بود پس از اتصال سیستم ناجا و گمرک برای احراز اصالت پاسپورت، ثبت گوشی قاچاق در سامانه مسافری متوقف شود اما اجرای این طرح در نیمه مهرماه،یک هفته با هدف تامین کالا در بازار به تعویق افتاد ولی همچنان خبری از اجرای آن نیست.
پس از اجرای کامل طرح رجیستری گوشی تلفن همراه، ضعف در ثبت و رجیستری گوشی های مسافری آسیب هایی را به بازار زده و مشکلات در بخش گوشی های مسافری هنوز ادامه دارد.
سامانه اظهارنامه گمرکی کالای مسافری تلفن همراه پس از اجرای رجیستری برای پاسخگویی به نیاز محدود و شخصی مسافران راهاندازی شد تا به هر مسافر یک عدد گوشی در سال با معافیت 80 دلاری اجازه واردات شخصی داده شود.
اشکال کار در ثبت و رجیستر کردن گوشی های مسافری ابتدا از موضوع ثبت کردن چند صد یا چند هزار گوشی با یک کد ملی یا شماره پاسپورت در سامانه مسافری آغاز شد که راهی را برای دور زدن الزام واردات قانونی کالاهای عمده فراهم می کرد.
راه این سوءاستفاده با دستور گمرک مبنی بر رعایت واردات حداکثر یک گوشی روی هر پاسپورت بسته شد اما متخلفان راه جدیدی را برای سوءاستفاده پیدا کردند.
سوءاستفاده کنندگان با ثبت یک گوشی روی هر شماره پاسپورت محمولههای گوشی را از سامانه گمرکی گوشی مسافری وارد میکنند. آنها به جای شماره پاسپورت حتی یک شماره جعلی به تعداد ارقام شمارههای اصلی پاسپورت وارد میکنند که حتی این شماره پاسپورت وجود خارجی ندارد و اصالت این شماره بررسی نمیشود.
در پیگیری فارس از کمیته اجرایی رجیستری این مشکلات ناشی از عدم اتصال سامانه گمرکی گوشی مسافری به سامانه ناجا و بررسی نشدن اصالت پاسپورتها و صحت سنجی ورود و خروج ها به کشور اعلام شد.
مجریان طرح رجیستری اعلام کردند: «مرجع صدور پاسپورت در کشور ناجا است و بدون اتصال سامانه گمرکی گوشی مسافری به سامانه ناجا، راهی برای تشخیص اصالت شماره پاسپورت اعلامی یا در سفر بودن یا نبودن صاحب پاسپورت وجود ندارد. البته نیروی انتظامی وعده داده این مشکل را ظرف یک هفته حل کند.»
اگرچه این وعده با تاخیر همراه شد اما در نهایت سامانههای ناجا و گمرک به یکدیگر متصل شدند تا با احراز اصالت پاسپورتها و تشخیص پاسپورتهای در سفر از ثبت گوشیهای قاچاق در سامانه گوشیهای مسافری جلوگیری کنند.
با اینکه تصور میشد اتصال این 2 سامانه آخرین حلقه از زنجیره مبارزه با قاچاق موبایل است اما نگرانیهایی از تاثیر قطع ورود کالاهای قاچاق بر بازار نابسامان گوشی شنیده شد و برخی معتقدند بودند با وجود مشکل تخصیص ارز به واردات گوشی، محدودیتهای واردات و محدودیت تعداد واردکنندگان، پس از توقف ورود گوشیهای قاچاق، تامین کالا در بازار با مشکل مواجه میشود.
بر پایه این استدلال، ۱۴ مهرماه سال جاری حسین فلاحجوشقانی رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در پاسخ به سؤال فارس درباره وعده اجرایی شدن اتصال سیستمهای ناجا و گمرک برای شناسایی گوشیهای مسافری و جلوگیری از ثبت گوشیهای قاچاق در سامانه گوشیهای مسافری گفت: «مشکل ثبت گوشیهای قاچاق در سامانه گوشیهای مسافری از عدم اتصال سیستم ناجا به سیستم گمرک ناشی میشد که گمرک نمیتوانست اصالت پاسپورت یا مسافر بودن پاسپورت را برای گوشی ابراز شده تشخیص دهد. به تازگی این سامانهها به یکدیگر متصل شدهاند اما متوقف کردن ثبت گوشیهای قاچاق در سامانه گمرکی گوشی مسافری تبعاتی برای بازار دارد که بازار هنوز آماده نیست. از این رو فردا در کمیته راهبری طرح رجیستری با حضور تمامی اعضا این مشکلات بررسی میشود و تا رفع مشکلات بازار حداقل یک هفته اجرای این طرح به تعویق میافتد».
در حالی هشتمین روز از آبان ماه را سپری میکنیم که مشکلات واردات گوشی موبایل نه در یک هفته بلکه در بیست روز نیز حل نشده و تکلیف جلوگیری از ورود گوشی قاچاق از سامانههای مسافری هنوز بر زمین مانده است.