ضرورت ایجاد پلتفرم اختصاصی کودک در فضای مجازی
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در نشستی که در پایان هفته گذشته با حضور تعدادی از عرضه‌کنندگان و تولیدکنندگان محتوای کودک و نوجوان برگزار شد، از برگزاری دوره‌های آموزشی سازمان‌های مردم نهاد در آینده خبر داد تا والدین یاد بگیرند که چگونه بر رفتار کودکان در فضای مجازی می‌توان نظارت داشت. ایجاد پلتفرم‌های اختصاصی کودک و عرضه محصول مناسب نیز بخشی دیگر از دغدغه‌های وزیر ارتباطات بود.
ارسال 700 اثر برای جشنواره کودکآنلاین
یکی از دغدغه‌های وزارت ارتباطات، تأمین محتوای مناسب در فضای مجازی برای کودکان است و در همین راستا قرار شد یک جشنواره با نام «کودکآنلاین» برگزار و طی آن، برترین و خلاقانه‌ترین ایده‌ها انتخاب و از آنها حمایت شود. محمد جواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این نشست با اشاره به اینکه جشنواره کودکآنلاین برای تولید محتوا، یک شتاب دهنده است، گفت: در این جشنواره ایده‌ها بررسی و محصول اولیه در اختیار ایده‌های برتر قرار می‌گیرد و از آنها حمایت میشود.
وی یادآور شد: نزدیک به ۷۰۰ اثر برای جشنواره ارسال شده است که بعضی از محتواهای ارسال شده، غیرقابل تصور و با ایده‌های ناب بودند.حتی بعضی از تولیدکنندگان این آثار مدعی بودند که سال‌ها پیش این ایده‌ها شکل گرفته است. این موضوع نشان می‌دهد که توانمندی‌ها چقدر زیاد است و ما باید با برنامه‌ریزی، از این پتانسیل‌ها استفاده کنیم تا در فضای آنلاین، محتواهایی مناسب در اختیار کودکان قرار بگیرد.
محتوای کودک و نوجوان تفکیک شود
وزیر ارتباطات با اشاره به جلسه سه ساعته خود با حدود ۲۰ نفر از دانش‌آموزان برتر شهر تهران که با آنها درباره تولید محتوای حوزه کودک و فضای مجازی به گفت‌و‌گو نشسته بود، اظهار کرد: کاش همه شما در جلسه بودید و صحبت‌های آنها را در مورد دغدغه‌ها و افکار‌شان در مورد فضای مجازی می‌شنیدید. واقعاً دغدغه‌هایشان از انتظارات من بالاتر بود. جالب بود که چطور ما را نقد می‌کنند، چه نظراتی در مورد بازار دارند.
آذری جهرمی با اشاره به اینکه دانش‌آموزان در این جلسه انتقاد داشتند که همیشه برای گروه‌های سنی کودک و نوجوان با هم در تولید محتوا در نظر گرفته میشود و درنهایت بیشتر محتوای تولید شده به کودکان اختصاص داده میشود، اظهار کرد: بیشتر برنامه‌هایی که در حوزه نوجوانان نام برده شد برنامه‌های خارجی بوده است و یکی دو محتوای داخلی بیشتر نبود که باید در این زمینه کاری کرد.
عضو کابینه دولت دوازدهم با بیان اینکه به لحاظ محتوایی در حوزه کودک و نوجوان عملکرد خوبی دیده نمی‌شود و حلقه مفقوده‌ای دارد، خاطرنشان کرد: در نظرسنجی دیگری از کاربران در مورد محتوای این حوزه در فضای مجازی چه از سوی صداوسیما، تولیدکنندگان داخلی و تولیدکنندگان خارجی، پرسیده شد که انگار وقتی نام صداوسیما می‌آید موضوع خود به خود سیاسی میشود چراکه تا قبل از ورود بات‌ها و اختلال درنظرسنجی تنها ۸ درصد آرا به محتوای تولید شده صداوسیما اختصاص پیدا کرد.
وی تولید محتوای کودک و نوجوان در صداوسیما بواسطه دو کانال تلویزیونی را خوب ارزیابی کرد و افزود: مشکل محتوای تولید شده در صداوسیما انعکاس آن در فضای مجازی است. آذری جهرمی با بیان اینکه وزارت ارتباطات در حوزه تولید محتوا تخصصی ندارد، گفت: سایر دستگاه‌ها که کار می‌کردند به دلایل مختلفی نتوانستند کاری از پیش ببرند بنابراین تصمیم به ورود گرفتیم چراکه مسأله روی زمین مانده ایست هر چند اگر دستگاهی خواست وارد شود ما حاضر به واگذاری نیز هستیم.
عضو کابینه دولت دوازدهم به ظرفیت‌های بخش ترویج و تولید اشاره و خاطرنشان کرد: بخش مهم‌تر، عرضه محصول است که از همین رو می‌خواهم پلتفرم‌های اختصاصی کودک داشته باشیم تا نخست پدر و‌مادر بدانند که از کجا محتوا در اختیار کودکان و نوجوانان قرار دهند و محتواهای دیگر مخلوط آنها نباشد و کودک و نوجوانان بدانند که محتوا را از کجا باید در اختیار داشته باشند و دوم اینکه تولیدکنندگان محتوا نیز بدانند که برای عرضه محصول به کجا باید بروند تا زنجیره واسط برای اقتصادی کردن چرخه تولید محتوا وجود داشته باشد.
وی موضوع بعدی را توجه به استانداردهای محتوای کودک و‌نوجوان دانست و افزود: یکی از نکات مهم استاندارد محتوا، دسته‌بندی سنی محتواست تا مشخص باشد که هر محتوا مختص چه سنی است و در زمان آپلود محتوا می‌توان آن را سؤال کرد و در زمان‌رجوع سن کاربر چک شود تا متناسب با آن، محتوا در اختیارش قرار گیرد.
گلایه وزیر از حلقه مفقوده محتوای کودک و نوجوان
آذری جهرمی با بیان اینکه به لحاظ محتوایی در حوزه کودک و نوجوان عملکرد خوبی دیده نمی‌شود و حلقه مفقوده‌ای دارد، تصریح کرد: در کنار رشد فضای مجازی و فرصت‌های آن، تهدیدهایی وجود دارد که در این میان اقشار مختلف کودک و نوجوان آسیب پذیر‌ترین قشر هستند بنابراین نیاز است اکوسیستمی برای آنها در این فضا درست کنیم.
وزیر جوان دولت تدبیر و امید همچنین با بیان اینکه برای ساخت این اکوسیستم برای کودکان و نوجوانان به سه زنجیره نیاز است، تصریح کرد: زنجیره نخست فرهنگ‌سازی است و زنجیره دوم هم لایه خدمات و زنجیره سوم، محتواست که همگی با یکدیگر ارتباط دارند.
عضو کابینه دولت دوازدهم با بیان اینکه برنامه‌ریزی کردیم تا در هر سه لایه و زنجیره کار کنیم، خاطرنشان کرد: تلاش کردیم تا طی اقدامی سایر دستگاه‌های دولتی نیز پای کار بیایند و برنامه ارائه بدهند تا تقسیم کار صورت گیرد. وی یادآور شد: بعد از چند جلسه آنها می‌پرسیدند که چقدر بودجه می‌دهید که توضیح دادیم خودتان باید بودجه موردنظر برنامه‌های مختص خود را تأمین کنید چرا که ادامه این روند بدین شکل ممکن نیست.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین با اشاره به تلاش‌های انجام شده برای تهیه گزارش‌های مقایسه‌ای با آنچه در داخل صورت گرفته است و گزارش تطبیقی با آنچه در خارج کشور وجود دارد، افزود: از مجموع این گزارشها به این نتیجه رسیدیم نگاه به اینترنت کودک و نوجوان بر مبنای نگاه دولتی به هیچ جا نمی‌رسد اما بی‌توجهی به آن، آفت زیادی در پی دارد. همچنین این گزارشها نشان داد که توجه به این مقوله، چه دستاوردهایی در پی خواهد داشت.
سازمان‌های مردم نهاد و آموزش والدین
وزیر ارتباطات به بعد دیگری از این موضوع نیز اشاره کرد. وی با بیان اینکه بسیاری از گروه‌ها در زمینه تولید محتوای کودک و نوجوان کار کرده‌اند ولی بازاری برای ارائه آن ندارند، گفت: در نظرسنجی توئیتری مشخص شد که بیش از ۷۰ درصد کاربران در مورد ابزار نظارتی والدین برای استفاده کودک و نوجوان از اینترنت، هیچ اطلاعی ندارند و تنها ۸ درصد گفته بودند که از این ابزار اطلاع دارند و با آنها کار می‌کنند. بالاترین مقام مسئول در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به بی‌اطلاعی جمعیت زیاد مردم از ابزارهای موجود در این حوزه، اظهار کرد: وقتی فرزندان تبلت به دست به رختخواب می‌روند، درگوشی والدین برای نظارت بر رفتار کودک و نوجوان امکان‌هایی وجود دارد. وزیر ارتباطات ادامه داد: با استفاده از ابزارهای نظارتی، امکان صیانت وجود دارد و زیرساخت فنی آن نیز موجود است هر چند که لازم است بایدها و نبایدهای آن را آموخت.
وزیر جوان دولت تدبیر و امید از برگزاری دوره‌های آموزشی سازمان‌های مردم نهاد در آینده خبر داد و تصریح کرد: این سازمان‌های مردم نهاد بعداً به میان مردم خواهند رفت آن هم برای آموزش تا والدین یاد بگیرند که چگونه بر رفتار کودکان در فضای مجازی می‌توان نظارت داشت.