سورنا ستاری: با فیلترینگ و قوانین دست‌وپاگیر مانع کسب‌وکار جوانان نخبه نشویم
معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور گفت: آنچه که امروز باید مورد توجه و اهمیت قرار گیرد، این است که سیستم اقتصاد سنتی در کسب و کار بداند که باید بر جوانان نخبه و متخصص سرمایه‌گذاری کند، نه آنکه بر سر راه آنها سد شود و یک روز با فیلترینگ و روزی دیگر با قوانین دست و پاگیر و … مانع از فعالیت آنها شود، چراکه درنهایت خود اوست که می‌بازد.
به گزارش ایسنا، سورنا ستاری در جلسه شورای ستاد اقتصاد مقاومتی خراسان رضوی که در استانداری برگزار شد، در خصوص اهمیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حوزه پژوهش و بی‌اثر بودن سرمایه‌گذاری دولت در این حوزه گفت: اینکه تنها دولت در این حوزه سرمایه‌گذاری کند، راه به جایی نمی برد؛ سرمایه‌گذاری در حوزه پژوهش تنها زمانی موثر است که اگر دولت در این حوزه سرمایه‌گذاری کرد، بخش خصوصی نیز نسبت به دولت بیشتر اقدام به سرمایه‌گذاری کند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با تاکید بر ایجاد محیط و اکوسیستمی مناسب برای رشد اقتصاد دانش‌بنیان محور، اظهار کرد: آنچه که منجر به رشد اقتصاد دانش‌بنیان میشود، محیط و اکوسیستم است که در آن عوامل مختلفی اثرگذار است به طوری‌که عامل مالی در رده پنجم و یا ششم قرار می‌گیرد؛ در حالیکه در اقتصاد نفتی عامل مالی در اولین رده قرار می‌گیرد و به عنوان عاملی محوری به شمار می‌رود.
وی ادامه داد: زمانی که پول عاملی محوری در یک اقتصاد مدنظر گرفته میشود، اقتصادی همچون اقتصاد نفتی شکل می‌گیرد، در حالیکه اقتصاد دانش بنیان بر اساس نیروی انسانی است؛ در حال حاضر شاهد هستیم که برخی از این جوانان کالایی با حجم کم با ارزشی بالا به فروش می‌رسانند، در حالیکه این ارزش با ارزش دو بشکه نفت برابری می‌کند. درواقع تفاوت جدی اقتصاد دانش‌بنیان با اقتصاد نفتی در درآمد بسیار حاصل از صادرات با سرمایه‌گذاری اندک و حجم قابل توجه ارزش افزوده آن است.
محصولات همراه با علم، ارزشی بالا اما وزنی کم
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در این باره گفت: شرکت‌هایی در حوزه بیوتکنولوژی فعالیت دارند که ۱۳۰ میلیون یورو صادر کرده که وزن تمام این کالاها ۷۰ کیلوگرم بوده است؛ در واقع هر ۵ تا ۶ گرم از این کالا چند صد دلار ارزش داشته است. درنتیجه این ارزش افزوده ناشی از دانشی است که منجر به تفاوت‌هایی در اقتصاد کشور میشود. شاید چندین تن سنگ آهن و هزاران لیتر نفت صادر کنیم، اما ارزش آن با این دسته از کالاها برابری کند.
روحیه کارآفرینی در همگان برانگیخته شود
ستاری با تاکید اینکه آن چیزی که باعث میشود یک اقتصاد شکل گیرد، اکوسیستم است، تصریح کرد: در راستای دستیابی به اقتصاد دانش‌بنیان باید فرهنگ جامعه تغییر یابد. در واقع کارآفرینی باید تبدیل به یک ارزش تلقی شود؛ همه افراد جامعه کارآفرینی ارزش باشد و این روحیه که همه سازمان و بخش‌ها افتخارشان بستن یک کسب و کار با هر عنوان باشد، خود معضلی جدی برای توسعه و ارتقای فضای کسب و کار است.
وی با اشاره به اینکه تمام شهر تبدیل به چارک علم و فناوری شود، افزود: تفکر استخدام شدن در سازمان‌های دولتی باید در ذهن فرزندانمان کمرنگ‌تر شود و باید اکوسیستمی ایجاد شود تا بتوانیم از فرزندان این جامعه و تقویت توانمندی و تخصص آنها در توسعه کشور و ارتقای اشتغال و رونق تولید حمایت کنیم و از طرفی دیگر این امر برای حفظ و ماندگاری این نیروی انسانی ارزشمند در سطح استان و کشور است.
پارک علم و فناوری نباید به یک محیط فیزیکی محدود شود
پارک علم و فناوری تنها یک محیط کسب و کار نیست، البته دلیلی ندارد که این پارک حتما باید به یک محیط فیزیکی محدود باشد؛ چراکه کل شهر می‌تواند پارک علم و فناوری به شمار رود. بنابراین هر فردی در خانه خود کسب و کاری ایجاد کند و هر کس که دارای ایده خوبی بود، می‌تواند از تسهیلات این پارک بهره ببرد.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور عنوان کرد: در حقیقت سیستم دانش‌بنیان مربوط به فیزیک نیست، بلکه پارک علم و فناوری به کل شهر اطلاق شود. تفاوت یک شهر استارت‌آپی با شهری مانند شهرهای ما این است که مردم از وضعیت موجود در شهر به دنبال ایده و فرصت همراه با علم و دانش هستند.
کلید رونق اقتصاد در دستان سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در حوزه پژوهش
ستاری خاطرنشان کرد: دلیل حمایت ما از استارت‌آپ‌ها این است که این استارت‌آپ‌ها در یک نوع تفکر فرهنگی آمیخته شده و روشی را برای حل معضلات اجتماعی به مردم ارائه می‌دهد. یک شهر هوشمند شهری است که هر روز آموزش‌های جدیدی را فرا بگیرند تا بتوانند در زندگی روزمره خود از امکانات تکنولوژی بهره ببرند، اما اینکه چگونگی دستیابی به آن امر این است که بخش خصوصی در حوزه پژوهش سرمایه‌گذاری کند.
وی در خصوص اهمیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حوزه پژوهش و بی‌اثر بودن سرمایه‌گذاری دولت در این حوزه، اظهار کرد: اینکه تنها دولت در این حوزه سرمایه‌گذاری کند، راه به جایی نمی‌برد؛ سرمایه‌گذاری در حوزه پژوهش تنها زمانی موثر است که اگر دولت در این حوزه سرمایه‌گذاری کرد، بخش خصوصی نیز نسبت به دولت بیشتر اقدام به سرمایه‌گذاری کند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور اضافه کرد: اگر به درستی مطرح شود که سرمایه‌گذاری در حوزه پژوهش می‌تواند در اقتصاد کشور راهگشا باشد، سرمایه‌گذاران به جای آنکه در حوزه‌هایی مانند دلار، طلا و سکه سرمایه‌گذاری کنند، به این سمت و سو سوق داده می‌شوند. تمام تلاش ما بر روی اقتصاد دانش‌بنیان و اکوسیستم است.
ستاری ادامه داد: شرکتهای استارت‌آپی که امروز توسعه پیدا کردند، دو و سه سال گذشته در فضای کسب وکار حضور نداشتند، اما کسانی که تصمیم گرفتند در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند، دارای شم اقتصادی بالایی بودند. البته سرمایه‌گذاری باید توسط بخش خصوصی و با استفاده از تسهیلات دولتی باشد، اما نباید دولت سهام‌دار شود، زیرا دولت شریک خوبی برای سرمایه گذاری نیست.
باید در راستای رفع مشکلات محیط کسب و کار استارت‌آپ‌ها گام برداشت
وی افزود: تنها دولت نباید در راستای اصلاح محیط و اکوسیستم فضای کسب و کار اقدام کند، برای ایجاد این فضا باید همه بخش‌ها اعم از بانک‌ها، بیمه‌ها، ادارات، اماکن، شهرداری و بسیاری سازمان‌ها و دستگاه‌هایی که در فضای کسب و کار دخیل و موثر هستند، در راستای بهبود فضای کسب وکار این استارت‌آپ‌ها گام بردارند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در خصوص برخی از مشکلات شرکتهای فناور و استارت‌آپی، تصریح کرد: شرکتهای فناور و استارت‌آپی امروز با مشکلاتی اعم از بیمه و گمرک و… رو به رو هستند که باید برای رفع مشکلات آنها تلاش‌هایی صورت گیرد تا محیط کسب و کار برای فعالیت این بخش‌ها فراهم شود.
ستاری با اشاره به اهمیت کارآفرین و کارآفرینی گفت: اگر کارآفرین و کارآفرینی مقدس شمرده شود، کسی به خود اجازه نمی‌دهد که کرکره واحد کارآفرینی را پایین کشیده و یا آنها را در اموری همچون اخذ مالیات، گمرگ، بیمه و… تحت فشار بگذارد، زیرا این فرد کارآفرین، اشتغال برای افراد جامعه ایجاد کرده و رونق اقتصادی را برای جامعه به همراه داشته و برای جامعه یک ارزش محسوب میشود.
پتانسیل بالای خراسان رضوی در فناوری
وی با تاکید بر اینکه خراسان رضوی دارای پتانسیل بالایی در حوزه فناوری و شرکتهای دانش‌بنیان است، تصریح کرد: این پتانسیل‌ها شامل نیروی انسانی و ظرفیت‌های مرزی گسترده است. در واقع فرهنگ کارآفرینی قوی در خراسان رضوی وجود دارد. همچنین معاونت علمی ریاست جمهوری آمادگی همکاری برای تبدیل کردن مشهد به شهری نوآور، فناور و هوشمند را دارد. همچنین شرکتهای دانش‌بنیان فوق العاده‌ای در پارک علم و فناوری و شهرک صنعتی توس مستقر هستند که آینده موفقیت آمیزی را برای خراسان رضوی رقم خواهند زد.
سیستم اقتصاد سنتی با فیلترینگ و قوانین دست و پاگیر مانع کسب‌وکار جوانان نخبه نشود
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور عنوان کرد: آنچه که امروز باید مورد توجه و اهمیت قرار گیرد، این است که سیستم اقتصاد سنتی در کسب و کار بداند که باید بر جوانان نخبه و متخصص سرمایه‌گذاری کند، نه آنکه بر سر راه آنها سد شود و یک روز با فیلترینگ و روزی دیگر با قوانین دست و پاگیر و … مانع از فعالیت آنها شود، چراکه درنهایت خود اوست که می‌بازد.
ستاری با اشاره به اینکه زبان فارسی در رتبه 9 در فضای مجازی قرار گرفته است، افزود: ایران از نظر جمعیت در رتبه شانزدهم دنیا قرار دارد؛ اما زبان فارسی رتبه نهم را در اینترنت و فضای مجازی از آن خود کرده است. بیش از 50 درصد تعداد نام‌های کاربری اینترنت در خاورمیانه متعلق به ایرانیان است، این در حالی است که کشورهای عرب زبان جمعیت بیشتری از ایران دارند.
باید از اقتصاد سنتی فاصله گرفت
وی اظهار کرد: هر روز شاهد ورود برنامه‌های جدید در حوزه‌های مختلف مانند پزشکی، نانو و… هستیم و این ابزارها توسط مردم مورد قرار استفاده می‌گیرند. برای تحقق مشهد هوشمند باید فرایندها و بوروکراسی و دسترسی شرکت‌ها به منابع اصلاح شود و همچنین صندوق پژوهش و فناوری استان تقویت شود.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور خاطرنشان کرد: 450 شرکت نوآور در اطراف شهر تهران مستقر شده‌اند که سود حاصل از فعالیت آنها به مردم منطقه نیز رسیده است، از سوی دیگر کارخانه نوآوری در تهران راه‌اندازی شده که یک هزار و 500 نفر را جذب کرده و تا پایان سال این تعداد به سه هزار و 500 نفر جوان کارآفرین خواهد رسید.
ستاری اضافه کرد: تاکنون هزار و 500 ایده نوآورانه و فناورانه در دنیا احصا و در قالب هفت جلد کتاب گردآوری شده و توسط معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری به چاپ رسیده است؛ این یک موقعیت استثنایی برای استان است که از طریق آن می‌تواند از اقتصاد سنتی فاصله گرفته و جهشی در حوزه اقتصادی ایجاد کند؛ اما این امر نیازمند همکاری همه در راستای ایجاد محیط کسب و کار مناسب است.
به گزارش ایسنا، سورنا ستاری شب گذشته در حاشیه مراسم افتتاح مرکز نوآوری شهری که در چارسوق هنر پارک کوهسنگی مشهد برگزار شد، در جمع خبرنگاران اظهار کرد: اینکه شهرداری تصمیم بگیرد مشکلات مردم را خودش حل کند یا اینکه مشکلات را خود مردم در قالب توسعه استارت‌آپ‌ها و ایده‌های نوآورانه حل کنند و شهرداری هم سود ببرد، یک تحول فرهنگی است که باید اتفاق بیفتد.
وی ادامه داد: خوشبختانه در این زمینه دید مناسبی در شهرداری مشهد وجود دارد و کاملا با اصول این تفکر همگام هستند و این حوزه را می‌شناسند. توسعه این کار باید در شهر اتفاق بیفتد و افتتاح مرکز نوآوری شهری درواقع شروعی به موضوع است و امیدواریم بتواند منجر به این شود که مردم هر روز بخشی از مشکلاتشان توسط فرزندان خودشان حل شود.
استارت‌آپ‌ها برای حل معضلات شهر راه‌حل‌های خلاقانه و بومی ارائه می‌دهند
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور خاطرنشان کرد: استارت‌آپ‌ها می‌توانند در تمام حوزه‌ها راه‌حل‌های خلاقانه و بومی برای حل معضلات شهر ارائه دهند. این موضوع هنگامی اتفاق می‌افتد که ما محیط کسب و کار مناسب برای آنها ایجاد کنیم. ساخت مراکزی مثل اینجا شروعی است برای اینکه این محیط کسب و کار در شهر ایجاد شود.
ستاری در خصوص اپ‌های حج و زیارت گفت: فعلا صحبت‌های مقدماتی با سازمان حج و زیارت انجام دادیم. البته دوره قبل با سازمان حج و زیارت همکاری خوبی داشتیم و بسیاری از استارت آپ‌ها توانستند در این حوزه کار کنند. امیدوارم در دوره جدید هم بتوانیم همکاریمان را توسعه دهیم.
مرکز نوآوری شهری یک محیط کسب و کار جدید است
وی درمورد توصیه خود به شهرداری برای اینکه مرکز نوآوری شهری به شکوفایی برسد، عنوان کرد: اینجا یک محیط کسب و کار جدید است. این محیط باید توسط شهرداری درست شود و افراد بتوانند مشکلات شهری را با خلاقیت خود حل کنند.
نسل جدید کارآفرینان، بزرگترین یادگاری دولت است
ستاری در مراسم افتتاح مرکز نوآوری شهری با بیان اینکه اتفاق بزرگی در حوزه آموزش در حال رخ دادن است، اظهار کرد: این بسترهای آموزشی مثلا دوره دبستان، متوسطه، کارشناسی و… که درحال حاضر داریم، در آینده نخواهیم داشت. مفهوم آموزش در آینده آموزش تا لحظه مرگ است و پلتفرم این آموزش در آینده، شهرها هستند. شهرها در سال‌های آینده نقاط مهمی خواهند شد چون بستر اصلی آموزش هستند. اینکه درمورد شهر هوشمند و نوآور صحبت می‌کنیم، یعنی شهری که هر روز افراد آن از خواب بیدار می‌شوند، یک چیزی یاد می‌گیرند.
وی ادامه داد: تصوراتی از این موضوع را درحال حاضر می‌بینیم؛ اینکه افراد مسن هم با اپلیکیشن جدید کار می‌کنند مثلا وقت دکتر می‌گیرند و… . این میشود همان آموزش که هر لحظه یک فرهنگ متولد میشود و آموزش صورت می‌گیرد.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور درخصوص اینکه چگونه می‌توان فرزندان خود را در این مملکت نگه داریم، گفت: راه حل این موضوع توسعه اقتصاد دانش‌بنیان است. بخشی از آن، توسعه استارت آپ‌هاست. استارت آپ‌ها عملا یک تفکر و فرم فرهنگی هستند. وقتی آشغال در خیابان می‌بینیم، یک فرهنگ این است که بد وبیراه به دولت بگوییم و یک فرهنگ این است که بگوییم از این جمع‌آوری آشغال چه پولی در می‌آید.
ستاری خاطرنشان کرد: استارت آپ‌ها محدود به این ایده‌های محدود نیستند. در این راستا حدود هفت جلد کتاب در حوزه‌های مختلف چاپ کردیم. ۵ جلد دیگر هم درحال چاپ هستند. این کتاب‌ها در حوزه‌های پسماند، آلودگی هوا، خشکسالی، حل معضلات اجتماعی مثل فقر و… قرار دارند. این راه‌حل‌ها قابل پیاده‌سازی است و ایده‌هایی هستند که در دنیا موفق بوده‌اند.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور عنوان کرد: آیا مسائل شهر را قرار است شهرداری و دولت حل کند یا خود مردمی که در شهر زندگی می‌کنند مشکلات را حل و کارآفرینی کنند و به واسطه حل معضلات شرکتهای چند هزارمیلیارد تومانی داشته باشند؛ اتفاقی که در حال حاضر در حال رخ دادن است.
وی یادآور شد: از مشکلات ما در این زمینه این است که اغلب افراد می‌روند و روی یک ایده کار می‌کنند. باید بدانیم که از پیروی ایده‌های دیگران به جایی نمی‌رسیم. هنر در نوآوری و خلاقیت است. این همه ایده بکر در شهر قابل پیاده‌سازی است؛ اگر محیطی درست کنیم. این جوانان چیزی نمی‌خواهند جز محیط. اگر ما محیط را فراهم کنیم، خودشان پول جذب می‌کنند. کیست که نخواهد در استارت آپی که هفته‌ای ۱۰ درصد رشد می‌کند، سرمایه گذاری کند. کیست که الان آرزو نداشته باشد یک درصد از سهام شرکت‌هایی که چند هزار میلیاردی شدند را داشته باشد. کدام سرمایه‌گذار حاضر است به‌جای سکه و… در این استارت‌آپ‌ها سرمایه‌گذاری کند؟ اینجاست که پژوهش اقتصادی میشود و بخش خصوصی پولش را در پژوهش می‌گذارد. محیط کارآفرینی مناسبی در خراسان داریم با این همه شرکتهای قدیمی و کسب و کار ریشه‌دار.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور تصریح کرد: بخش سنتی جامعه باید این را متوجه شوند که در مقابل این جوانان نمی‌تواند مقابله کند. درستش این است که به‌جای مقابله روی آنها سرمایه‌گذاری کند. از قشنگترین مثال‌ها بانک مرکزی است. سال گذشته تراکنش‌های فین‌تک‌ها ۱۳۰ هزار میلیارد تومان بود. روزی میلیاردها تراکنش و آن هم بدون خطا در کشور انجام میشود و همه آنها با نرم‌افزار داخلی صورت می‌گیرند. یک نرم‌افزار خارجی در آنها نیست. این موضوع فقط در قالب یک محیط کسب و کار ایجاد شده و دولت هم هزینه‌ای در اینجا انجام نداده است.
ستاری تصریح کرد: به‌جای اینکه در مقابل این شرکت‌ها بایستیم، محیطی را درست کنیم که بخش خصوصی در این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کند. نمونه‌های موفق را در کتاب‌های چاپ شده و همچنین سایت معاونت علمی و فناوی گردآوری کرده‌ایم. در این نمونه‌ها از هر معضل، یک کسب و کار ایجاد و خلق ثروت انجام شده است.
کارخانه نوآوری در تهران حداکثر تا پایان سال راه می‌افتد
وی با بیان اینکه "کارخانه نوآوری در تهران حداکثر تا پایان سال راه می‌افتد"، بیان کرد: در حال حاضر ۱۵۰۰ جوان در آنجا فعالیت می‌کنند و تا پایان سال این تعداد به ۳۵۰۰ نفر خواهد رسید. این اتفاق باعث عوض شدن فرهنگ آن منطقه شده است.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با اشاره به اینکه «در خصوص ناحیه‌های نوآوری در تهران درحال تفاهم هستیم»، اظهار کرد: یک بخش، ناحیه نوآوری شریف است که اطراف دانشگاه صنعتی شریف است. بیش از ۴۵۰ شرکت دارد. ماهی ۲۰-۳۰ شرکت اضافه میشود، بدون اینکه دولت در آن سرمایه‌گذاری کند، فقط با یکسری ابتکار و محیط این اتفاق افتاده است. جوانان جز محیط که در آن کار کنند و نفس بکشند از ما چیزی نمی‌خواهند. ما تصور می‌کنیم آنها پول می‌خواهند درحالی که اینگونه نیست و برعکس آنها با پول دولت نابود می‌شوند. استارت‌آپ‌ها بدانند اگر سمت دولت بروند، برای اینکه دولت در آنها سرمایه‌گذاری کنند، اشتباه می‌کنند و نابود خواهند شد. اینجا جایی است که بخش خصوصی باید سرمایه‌گذاری کند و پول دولت در زیرساخت و ایجاد محیط کسب و کار باید هزینه شود.
وی اظهار کرد: این نوع حرکت که در شهرداری مشهد آغاز شده مقدس است. مشکلات این شهر را خود جوانان حل می‌کنند و بهتر از ما این کار را انجام می‌دهند. ما یکسری ایده‌های قدیمی داریم و راه‌حل ما کاملا تیپیک است. هرگاه مسئولین عوض می‌شوند دوباره آن ایده‌ها را می‌آوریم. این راه‌حل‌ها و ایده‌ها اثربخشی خود را از دست داده. در نسل جوان نوآوری است که مشکلات را حل می‌کند. نسل جوان باید این ابتکار و نوآوری را تزریق کند.
ستاری خاطرنشان کرد: نسل جدید کارآفرینانی که در برنامه اقتصاد دانش بنیان دولت متولد میشود، بزرگترین یادگاری از این دولت است که خواهد ماند. جوانانی که درست ۲۵ تا ۳۵ سال هستند و شرکتهای بزرگ دارند. برنامه اقتصاد دانش‌بنیان چیزی نیست جز اینکه محیط تنفس جدید به جوانان بدهیم، برای اینکه مشکلات جامعه را حل کنند، در قبال آن کسب و کار داشته باشند و شهرداری برای خود درآمدزایی کند؛ اتفاقی که در بانک مرکزی می‌افتد و برای هر تراکنش مبلغی را خود بانک مرکزی می‌گیرد. این موضوع عدم مقاومت در برابر ایده‌های جدید است.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور افزود: خیلی حوزه‌هاست که اصلا کسی وارد آنها نشده است. بهترین راه حل برای پیدا کردن این حوزه‌ها این است که به کتاب‌های چاپ شده رجوع شود. افراد می‌توانند این ایده‌ها را بگیرند و بومی‌سازی کنند.
وی با اشاره به اینکه «امیدوارم این جریان ادامه داشته باشد»، عنوان کرد: حتی آمادگی سرمایه‌گذاری مالی را البته در حوزه زیرساخت داریم، نه در حوزه‌ای که بخواهیم شریک شرکت‌ها شویم و در کسب و کار آنها دخالت کنیم. همچنین برای اینکه کارخانجات نوآوری راه بیندازید، آمادگی داریم کمک کنیم.