غلبه بر چالش‌های پایش مزارع نیشکر با فناوری سنجش از دور
با توجه به چالش‌های موجود برای بررسی وضعیت مزارع نیشکر، محققان پژوهشگاه فضایی ایران با استفاده از فناوری سنجش از راه دور راهکاری را برای بررسی وضعیت گیاهان نیشکر و اشکالات مدیریتی مزارع نیشکر ارائه دادند که به گفته آنها در این طرح، اشکالات مدیریتی موجود در مزارع و داده‌های مربوط به شاخص‌های کیفی این گیاه به کاربران ارائه شد.
دکتر حسین عقیقی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با تاکید بر ضرورت حفظ امنیت غذایی در جوامع بشری، افزود: برای تامین امنیت غذایی کشورها لازم است اطلاعاتی در خصوص نوع محصولات کشت شده، در چه میزانی و کاشت در چه مناطقی در دسترس باشد.
وی ادامه داد: زمانی که داده‌های مربوط به محل کاشت محصولات کشاورزی به دست آمد، باید اطلاعاتی در خصوص وضعیت سلامت پوشش گیاهی کسب شود. این اطلاعات ما را در افزایش سطح زیر کشت محصولات کشاورزی یاری خواهد کرد.
عقیقی با بیان اینکه برای این منظور در پژوهشگاه فضایی ایران سامانه‌ای برای بررسی وضعیت سلامت پوشش گیاهی راه‌اندازی شد، ادامه داد: در این سامانه که بر مبنای سنجش از راه دور و GIS طراحی شده است، درباره شاخص‌هایی مانند "سطح برگ" و "کلروفیل" بررسی‌هایی صورت می‌گیرد که با داده‌های به دست آمده مقدار تولید را می‌توان محاسبه کرد.
مدیر پروژه سامانه پایش محصولات زراعی "میزان تبخیر"، "نیاز آبی" و "آبیاری" مزارع را از دیگر شاخص‌های مورد مطالعه در این سامانه دانست و یادآور شد: بر اساس آمارها بیش از ۹۰ درصد برداشت آب از کشور مربوط به بخش کشاورزی است؛ از این رو سامانه‌ای را برای پایش پارامترهای کمی گیاهان در پژوهشگاه فضایی ایران توسعه دادیم.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی بررسی "ذرت علوفه‌ای"، "یونجه"، "گندم" و "نیشکر" را از خدمات این سامانه نام برد.
عقیقی با اشاره به بررسی پارامترهای کیفی و کمی گیاه نیشکر، گفت: بیش از ۵۰ درصد شکر تولیدی کشور از سوی صنایع نیشکر خوزستان تامین میشود و بر اساس سفارش این شرکت، مطالعاتی را برای بررسی پارامترهای گیاه نیشکر انجام دادیم.
وی مطالعه در زمینه پارامترهای کمی و کیفی نیشکر را از جمله برنامه‌های مطالعاتی این طرح نام برد و یادآور شد: علاوه بر آن در صورتی که بخش‌هایی از مزرعه از لحاظ مدیریتی با دشواری‌هایی مواجه باشد، به مسؤولان اعلام میشود.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به چالش‌های موجود در مزارع نیشکر، خاطر نشان کرد: طول گیاه نیشکر بلند و حاشیه برگ‌های آن نیز برنده است؛ از این رو مزرعه‌داران برای ورود به مزارع و بررسی گیاهان با دشواری‌هایی مواجه هستند؛ از این رو در این طرح با استفاده از فناوری‌های سنجش از راه دور و GIS نسبت به بررسی وضعیت مزارع نیشکر اقدام کردیم.
این محقق، بررسی سطح زیر کشت و پارامترهای کمی مانند میزان کلروفیل، سطح برگ و وضعیت کیفی مدیریت مزارع را از جمله موارد مورد بررسی در این مطالعات دانست و افزود: داده‌های به دست آمده در اختیار کارفرما قرار گرفت.
به گزارش ایسنا، در کنار این پروژه، طراحی و پیاده‌سازی سامانه شناسایی بیماری‌های گندم نیز اجرایی شده است. گنـدم مهـمتــرین محصـول کشاورزی در بسیاری از کشورهای دنیا است و اغلب زمین‌های کشاورزی در ایـران به این محصول اختصاص داده شده است. با وجود تلاش‌های وسیعی که در جهت افزایش تولید این محصول استراتژیک میشود، همه ساله مقادیر زیادی از محصول گندم بـر اثـر عوامل بیماری‌زا و آفات گیاهی، در مراحل گوناگون رشد از بین می‌رود.
بیماری‌های "زنگ زرد" و "قهوه‌ای" گندم از جمله مهمترین بیماری‌های غلات در ایران و سایر کشورهای دنیا محسوب می‌شوند که سالیانه خسارات جبران‌ناپذیری را به اقتصاد کشاورزی وارد می‌کنند.
بنابراین در این تحقیق، اثر بیماری‌های زنگ زرد و قهوه‌ای گندم در بازتابندگی برگ، با استفاده از شاخص‌های طیفی در مدل تاج پوشش، بررسی شد. برای این منظور، شاخص‌های گوناگون پوشش گیاهی استخراج شده از طیف برگ بیمار ارزیابی شدند. برای این کار، میزان گسترش بیماری‌های زنگ زرد و قهوه‌ای سطح برگ و درجات متفاوت آنها، با استفاده از دوربین دیجیتال و الگوریتم چندمرحله‌ای شامل تبدیلات رنگ، تهیه ماسک، استفاده از بافت و طبقه‌بندی حداکثر احتمال، استخراج شد.