در حالی که این روزها بیشتر استفاده کاربران اینترنتی به ارتباطات سیار محدود میشود، اما کارشناسان بر این عقیدهاند که ارتباطات ثابت هم در حوزههای پهنباند به ویژه خدمات ویدیویی و ابری، لازم است و بدون آن، تحول در کسبوکارها و صنایع و درنتیجه تحول دیجیتالی امکانپذیر نخواهد بود و لازمهی توسعهی ارتباطات ثابت هم، سرمایهگذاری با مدل اقتصادی است.
شواهد نشان میدهد این روزها شرکتهای ارائهدهنده اینترنت ثابت دچار مشکلات مالی شدند و برخی از آنها بازار را به اپراتورهای موبایلی واگذار کردند، زیرا پایین بودن تعرفه اینترنت در اپراتورهای موبایلی، موجب شده تمایل افراد به استفاده از اینترنت موبایل بهجای اینترنت ثابت باشد و درنتیجه شرکتهایFCP در حال از دست دادن مشترکانشان هستند و این موضوع به گفته کارشناسان، نهتنها موجب حذف تدریجی ارتباطات ثابت شده بلکه به مرور این صنف و سایر خدماتی که به ارتباطات ثابت وابسته هستند را به مشکل دچار خواهد کرد.
اقتصادی کردن سرمایهگذاری لازم است
در این راستا، رسول سراییان – دبیر کل سازمان نظام صنفی رایانهای کشور- در گفتگو با ایسنا، سرمایهگذاری مناسب را راهحلی برای رفع مشکل ارائهدهندگان اینترنت ثابت دانست و گفت: آن عددی که در حوزه موبایل سرمایهگذاری شد که نسل سه و چهار اینترنت راه بیفتد، یعنی ۱۵ هزار تا ۲۰ هزار میلیارد تومانی که اپراتورهای همراه سرمایهگذاری کردند، باید در حوزه ثابت هم سرمایهگذاری شود تا یک اتفاق بزرگ در شبکه ثابت بیفتد. بقیه راهکارها بدون سرمایهگذاری، تنها مانند مُسکن است.
وی همچنین خاطرنشان کرد: علاوه بر سرمایهگذاری، اقتصادی کردن این سرمایهگذاری هم اهمیت دارد؛ سرمایهگذار باید اطمینان داشته باشد که اگر سرمایهگذاری کرد، سرمایهاش برمیگردد. بنابراین از یک طرف سرمایهگذاری لازم است و از طرف دیگر شرایط و قانونگذاری باید به نحوی باشد که سرمایهگذار اطمینان کند پولی که میگذارد، با یک سود منطقی برمیگردد.
همچنین رئیس سازمان نظام صنفی رایانهای کشور معتقد است که اپراتورهای موبایل، به دلیل نرخ پایین با ریزش مشتری روبهرو هستند. از طرفی در ۱۰ سال گذشته، اپراتور ثابت تاکنون رشد کمی داشته و اکنون رشدش منفی شده است و درنتیجه مردم هم ترجیح میدهند با توجه به تعرفه پایین موبایل، ADSL خود را تمدید نکرده و از موبایل استفاده کنند اما این موضوع در درازمدت برای ایران خوب نیست.
به گفته محمدباقر اثنیعشری، اینترنت موبایل سرویسی است که محدودیتهایی دارد و اگر بخواهید پهنای باند، اینترنت اشیاء و تلویزیونهای اینترنتی را داشته باشید، مجبورید اینترنت ثابت را توسعه دهید اما عدم سرمایهگذاری روی اینترنت ثابت و شبکه فیبر نوری در درازمدت یک تهدید برای مملکت خواهد بود.
بر این اساس، به اعتقاد کارشناسان، باید اینترنت را در شبکههای ثابت توزیع کنیم. شبکه ثابت و موبایل باید همافزایی ایجاد کنند؛ به این معنا که وقتی در حال حرکت هستید، اپراتور موبایل سرویس میدهد اما وقتی به یک محل ثابت میرسید، از شبکه ثابت استفاده کنید و فشاری برروی شبکه موبایل نباشد. زیرا پهنای باند موبایلی که در حال سکون هم از آن استفاده شود، در حال حرکت دچار مشکل میشود.
اما از سوی دیگر، بهزاد اکبری – عضو هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت کشور – با رد این نظر که بهدلیل توسعه خوب شبکه ارتباطات سیار، بینیاز از شبکه ارتباطات ثابت هستیم، میگوید: ایران کشور پهناور و پرجمعیتی است، بدون شک دسترسی پهنباند سیار به هیچوجه نمیتواند جایگزین دسترسی پهنباند ثابت شود. تجربه کشورهای اروپایی و سایر کشورهای با شرایط مشابه ما این موضوع را نشان میدهد. رسیدن به سرانه مصرف دیتای دنیا تنها با دسترسی پهنباند سیار سرمایهگذاری بسیار عظیمی نیاز دارد که از عهده اپراتورهای سیار ما خارج است.
در مجموع، اپراتورها، شرکتهای خصوصی هستند و فاکتورهای اقتصادی برای آنها خیلی مهم است و به اعتقاد کارشناسان، برای توسعه شبکه نیاز به افزایش درآمد دارند که این موضوع یکی از چالشهای وضعیت فعلی آنهاست. طبق اعلام مسوولان، متوسط درآمد اپراتورهای ثابت در اروپا ۵۰ یورو به ازای هر کاربر است اما در ایران متوسط درآمد اپراتورهای ثابت زیر ۴۰ هزار تومان در ماه به ازای هر مشترک است که کمتر از چهار یورو میشود. با توجه به این موضوع، توسعه شبکه و حرکت به سمت فناوریهای پیشرفته دسترسی پهنباند ثابت واقعا چالش بزرگی است.