معاون وزیر ارتباطات: صداوسیما صاحب باند فرکانسی نیست
معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی معتقد است باندهای فرکانسی جزو منابع ملی و بیت‌المال است و هیچ بخشی نمی‌تواند خود را صاحب این باندهای فرکانسی معرفی کند. این اظهارت حسین فلاح جوشقانی در حالی مطرح میشود که چندی پیش معاون سابق رئیس سازمان صداوسیما در گفت‌وگو با پیوست اعلام کرد که رگولاتوری متولی مدیریت فضای فرکانسی است؛ اما صاحب باندهای فرکانسی ۶۰۰ تا ۸۰۰ صداوسیما است.
حسین فلاح جوشقانی در مورد این اظهارات گفت: «اصلاً چیزی به عنوان صاحب باند نداریم. باندهای فرکانسی گوناگونی داشته‌ایم که توسط بخش‌های دیگر مورد استفاده بوده؛ اما با توجه به مقررات بین‌المللی و همچنین مقررات داخلی این بخش‌ها باندهای فرکانسی‌ای را که در اختیارشان بوده تخلیه کرده‌اند؛ مانند باند ۹۰۰ مگاهرتز که در اختیار مخابرات بود و بعد آزاد شد.» به گفته او اصلاً چیزی به عنوان مالک باند وجود ندارد، این فرکانس‌ها جزو منابع ملی و بیت‌المال است و رگولاتوری هم به عنوان متولی این فضای فرکانسی بر اساس قانون وظیفه مدیریت و واگذاری طیف را برعهده دارد.
رئیس رگولاتوری در پاسخ به این سوال که چرا تاکنون این نهاد به عنوان متولی باندهای فرکانسی با صداوسیما بر سر آزادسازی باندهای فرکانسی ۶۰۰تا ۸۰۰ به توافق نرسیده است، اعلام کرد: «این یک بحث مهم است و دو سازمانی که حکومتی هستند در دو طرف این بحث قرار دارند. از حدود سال ۸۶ این آزادسازی را درخواست کرده‌ایم و مکاتبات گوناگونی هم انجام داده‌ایم. ما قائل به این موضوع هم هستیم که اگر این باندها آزاد شود، نیازهای صداوسیما نیز تحت هر شرایطی فراهم شود.»
از ادعای صداوسیما تا ادعای رگولاتوری
رئیس رگولاتوری اعلام می‌کند که این باندهای فرکانسی برای پخش همگانی بیش از نیاز صداوسیماست و تخلیه آن هزینه‌ای برای این سازمان ندارد. به گفته فلاح این تکه باندهای فرکانسی مورد بحث بین وزارت ارتباطات و صداوسیما، خاموش است و صداوسیما از آن‌ها استفاده‌ای نمی‌کند.
در حالی فلاح از خالی بودن باندهای فرکانسی سازمان صداوسیما که پیشتر بخش آنالوگ این سازمان از طریق آن صورت می‌گرفت صحبت می‌کند که لطف‌الله سیاهکلی، معاون سابق رئیس سازمان صداوسیما، در گفت‌وگوی خود با پیوست اعلام کرده بود این باندها توسط این سازمان برای پخش برنامه برخی کانال‌های تلویزیونی و رادیویی مورد استفاده است.
اما فلاح در واکنش به این ادعای صدا‌سیما اعلام می‌کند که رگولاتوری به عنوان متولی فضای فرکانسی، وظیفه مانیتورینگ طیف را هم برعهده دارد و با توجه به اندازه‌گیری‌هایی که در این زمینه انجام داده مشخص است که تکه باند ۷۰۰ و ۸۰۰ (۶۹۴ تا ۸۶۲) خالی است. او در این زمینه گفت: «در این باندهای فرکانسی در حد نیم کانال آنالوگ فعال است آن هم کانال تلویزیونی که برنامه‌ای روی آن نیست. هم‌اکنون پخش دیجیتال و آنالوگ صداوسیما زیر باند فرکانسی ۶۹۰ مگاهرتز است و حداکثر استفاده‌ای که این سازمان از کل باند دارد ۲۶ درصد است.»
در نظر گرفتن سود برای صداوسیما
در حالی سال‌هاست وزارت ارتباطات در تلاش برای آزادسازی باندهای فرکانس ۶۰۰ تا ۸۰۰ و رسیدن توافق با سازمان صداوسیما در این زمینه است که این سازمان اعلام می‌کند آزادسازی این باندهای فرکانسی به راحتی‌هایی که اعلام میشود نیست و مدیریت آن هم برای صداوسیما هزینه بالایی دارد. همچنین مدیران این سازمان تاکید می‌کنند اگر روزی قرار بر آزادسازی این باندهای فرکانسی باشد باید از محل درآمد این آزادسازی به نهادی که مدیریت روی این باندها انجام داده سهمی تعلق گیرد.
در همین زمینه رئیس رگولاتوری به پیوست می‌گوید با آزادسازی این باندهای فرکانسی توسط صداوسیما این سازمان به عنوان متولی طیف‌های فرکانسی تمام نیازهای این سازمان را برطرف خواهد کرد. فلاح با اعلام این موضوع به پیوست گفت: «در لایحه‌ای که در بودجه امسال هم در دولت مطرح شد و یک بار در مجلس و توسط کمیسیون تلفیق هم رد شده (اما ممکن است در صحن دوباره مطرح شود) به دنبال ارائه سود از محل آزادسازی این باندها به صداوسیما هستیم. در واقع در این لایحه به این نکته اشاره شد که این تکه باند را در فرایندی که کمیسیون سازمان تنظیم مقررات تشخیص می‌دهد به اپراتورها واگذار کنیم و از عواید آن درصدی را به صداوسیما بدهیم.» فلاح تصریح می‌کند این نهاد مدیر طیف است، پس وظیفه دارد نیازهای بازیگران استفاده‌کننده از این باندهای فرکانسی از جمله صداوسیما را فراهم کند.
باندهای فرکانسی ۷۰۰ و ۸۰۰ بهترین گزینه برای توسعه زیرساخت‌های شبکه تلفن‌همراه در بخش اینترنت اشیاء و ورود به نسل پنجم تلفن‌همراه (۵G) است. این باندهای فرکانسی به دلیل پوشش همگانی که ایجاد می‌کنند هزینه‌های اپراتورها را برای توسعه شبکه به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند و نتیجه، کاهش قیمت تمام شده اینترنت و افزایش کیفیت آن است. طی سال‌های گذشته وزارت ارتباطات بارها برای آزاد سازی این باندهای فرکانسی با سازمان صدا و سیما مذاکره کرده تا بتواند آنان را در اختیار اپراتورها قرار دهد اما تاکنون این مذاکرات به نتیجه نرسیده‌اند.
تکه باندهای ۶۹۴ تا ۷۹۰ مگاهرتز و ۷۹۰ تا ۸۶۲ مگاهرتز برای سال‌ها کانال‌های UHF صداوسیما را تحت پوشش خود داشتند. اما در سال ۲۰۰۶، بر اساس توافق‌نامه GE06 اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) در ژنو، ۱۲۰ کشور دنیا از جمله ایران متعهد شدند تا سال ۲۰۱۵ میلادی پخش رادیو و تلویزیونی خود را به طور کامل از آنالوگ به دیجیتال تبدیل کنند. بر همین اساس نیز ایران متعهد شد تا تاریخ ۲۷ خرداد سال ۹۴ تکه باند‌هایی با فرکانس ۷۰۰ تا ۸۰۰ مگاهرتز را آزاد کند که امکان استفاده عادلانه این منابع کمیاب ملی برای اپراتورهای مخابراتی کشور فراهم شود. حالا چند سال از این زمان تعیین‌شده می‌گذرد و این باندها همچنان با وجود تبدیل کانال‌های آنالوگ صداوسیما به دیجیتال در اختیار این سازمان قرار دارد.