گوشی مبتنی بر بلاک چین چیست و آیا واقعا به آن نیاز داریم؟
گوشی مبتنی بر بلاک‌چین پدیده‌ی جدیدی است که این روزها مسیرش را به دنیای فناوری بازکرده است. این گجت چه کاربردهایی در دنیای واقعی دارد؟
دنیای ارز دیجیتال اخبار متعدد و گسترده‌ای درباره‌ی خود ایجاد می‌کند. دراین‌میان، صرف‌نظر از اخبار قیمت‌گذاری یا قانون‌مند‌کردن آن پدیده‌ها یا فناوری پایه‌ای آن‌ها، یعنی بلاک‌چین، اخبار متعددی از دستگاه‌های جدید هم‌گام با این فناوری ساختارشکن نیز می‌خوانیم. این اخبار شاید نوآوری واقعی را در زیر پوست تمامی بحث‌ها و جدل‌ها نشان دهند. گوشی مبتنی بر بلاک‌چین یکی از آن فناوری‌ها محسوب میشود که اخبار و سابقه‌ی آن عمر زیادی ندارد.
با نگاهی به بازار گوشی‌های هوشمند، متوجه سیلی از محصولاتی می‌شویم که با تمرکز بر ارزهای دیجیتال طراحی و ساخته می‌شوند یا در آینده‌ی نزدیک به بازار خواهند آمد. بزرگ‌ترین بازیگر این بازار جدید سامسونگ است که استفاده از کیفِ‌پول ارز دیجیتال را در گوشی هوشمند جدید خود، گلکسی اس 10 تأیید کرد. درکنار غول کره‌ای، HTC قرار دارد که از ماه‌ها پیش، اخبار را با گوشی جدید خود یعنی Exodus 1 پر کرد. بازیگر دیگر Sirin Labs نام دارد که با ICO بسیار بزرگ، سرمایه‌ی موردنیاز خود برای طراحی و تولید Finney را فراهم کرد. Electroneum شرکت بعدی است که از چندی پیش، فروش گوش اندرویدی ۸۰ دلاری خود با قابلیت معدن‌کاوی ارز دیجیتال را شروع کرد.
باتوجه‌به آنچه گفته شد، این سؤال مطرح میشود: «هدف از عرضه‌ی چنین امکاناتی چیست؟» شاید در رؤیاهای متعصب‌ترین طرفداران اکوسیستم ارز دیجیتال این تصور به‌وجود بیاید که محصولات جدید دریچه‌ای به‌سمت شکل‌گیری وب غیرمتمرکز یا وب 3.0 است. در چنین نسخه‌ی آینده‌نگرانه‌ای از دنیای اینترنت، بلاک‌چین‌ها و فناوری‌های مشابه از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز یا Dapps پشتیبانی می‌کنند؛ اپلیکیشن‌هایی که شبیه به نمونه‌های کنونی هستند؛ اما در شبکه‌های عمومی و نقطه‌به‌نقطه اجرا می‌شوند. درواقع، آن سرویس‌ها در هیچ سرور خصوصی و متمرکز شرکتی واحد جریان ندارند.
نکته‌ی درخور توجه و مسئله‌ی اصلی در عمومی‌کردن ارزهای دیجیتال و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، دشواری درک و استفاده افراد عادی از آن‌ها است. درواقع، مردم عادی هنوز تعریف دقیق فناوری‌های فوق را نیز نمی‌دانند و شاید اجرای آن‌ها نیز برایشان بی‌معنی باشد. تجربه‌ی کاربری بهتر که می‌تواند با اپلیکیشن ذخیره‌ی کلیدهای امنیتی رمزنگاری‌شده شروع شود، شاید ابتدای مسیر در شناساندن رمزنگاری و بلاک‌چین به کاربران عادی باشد. البته، رسیدن به آن نقطه هیچ‌گاه مسیر آسان و مستقیمی ندارد. «امنیت» یکی از مشکلات همیشگی محسوب میشود. تصور کنید کلیدهای رمزنگاری شما گم شوند؛ درنتیجه، همه‌ی دارایی‌های خود را از دست می‌دهید.
«امنیت» یکی از دلایلی است که ویتالیک بوترین، هم‌بنیان‌گذار اتریوم را به گوشی اکسدوس HTC علاقه‌مند می‌کند. یکی از قابلیت‌های آن گوشی «فناوری بازیابی گروهی کلیدهای امنیتی» نام دارد. در تعریف ساده، کاربران می‌توانند گروه کوچکی از مخاطبان خود را انتخاب کنند و بخشی از کلیدهای امنیتی خود را به آن‌ها بدهند. اگر کلیدهای امنیتی گم شوند، کاربر می‌تواند آن‌ها را به‌صورت تکه‌تکه از مخاطبان جمع‌آوری کند. بوترین مانند همیشه نگاهی آینده‌نگرانه به فناوری مذکور دارد. او امیدوار است این فناوری به‌مرور به‌منظور نگه‌داری امن‌تر دارایی‌ها و هویت‌های دیجیتال کاربران استفاده شود که کاربردی‌تر از روش‌های امروزی باشد. او در توییتی درباه‌ی Social Key Recovery می‌گوید: این فناوری، اولین قدم در مسیر شکل‌دهی هویت‌های دیجیتال بدون مالکیت دولتی خواهد بود.
عاشقان دنیای ارز دیجیتال باید توجه کنند جذب‌کردن مردم خارج از آن اکوسیستم، به ارائه‌ی قابلیت‌های بیشتر در محصولات نیازمند خواهد بود. به‌بیان دیگر، حفظ امن کلیدهای اطلاعاتی به‌تنهایی نمی‌تواند کاربران عادی را به اکوسیستم ارز دیجیتال بکشاند.
شرکت‌های بزرگ دنیای فناوری همچون سامسونگ و HTC در اخبار پیشین خود نشانه‌هایی از روش‌هایی برای جذب مخاطبان عادی داشتند. به‌عنوان مثال، کره‌ای‌ها در پروژه‌های متعدد بلاک‌چین همکاری می‌کنند که از آن میان، می‌توان به سرویس غیرمتمرکز خدمات بهداشتی Cosmee و پلتفرم مبتنی بر بلاک‌چین بازی Enjin اشاره کرد. اچ‌تی‌سی نیز در جدیدترین اخبارش، همکاری با مرورگر اوپرا را فاش کرد. درنتیجه‌ی آن همکاری، کاربران می‌توانند با استفاده از ارز دیجیتال به وب‌سایت‌ها پرداخت یا از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز استفاده کنند.
چارلز هاول، مدیر بخش رمزنگاری اوپرا، در بیانیه‌ای درباره‌ی همکاری با HTC گفت: در طلوع نسل جدیدی از وب قرار داریم؛ جایی‌که سرویس‌های غیرمتمرکز جدید وضعیت کنونی را کاملا تغییر خواهند داد.
گوشی اکسدوس HTC قبلا فقط با ارز دیجیتال خریدنی بود؛ اما به‌زودی، آن محصول نیز در فروشگاه‌های عادی گوشی هوشمند و با همان قیمت ۶۹۹ دلاری عرضه خواهد شد. سامسونگ Galaxy S10 با برچسب ۹۰۰ دلاری قیمت گران‌تری دارد. گوشی Finney از Sirin Labs نیز با قیمت ۹۹۹ دلار عرضه میشود. تنها بازیگر دسته‌ی ارزان‌قیمت بازار در این حوزه، گوشی هوشمند شرکت Electroneum است.
دراینجا، باید از خود بپرسیم: «ما هم به گوشی‌های مبتنی بر بلاک‌چین نیاز داریم؟» درواقع، اگر به بحث رمزنگاری و موارد مشابه علاقه‌مندید و توانایی خرید هم دارید، این محصولات شروع مناسبی برای قدم‌گذاشتن در مسیر هستند. اگر هم‌اکنون در بازار ارز دیجیتال فعالیت می‌کنید، قطعا کیفِ‌پول دیجیتالی امن نیز دارید؛ پس، محصولات مذکور امتیاز خاصی برایتان نخواهند داشت.
درنهایت، باید به این نکته اشاره کنیم که حتی اگر گوشی‌های بلاک‌چینی به‌شهرت برسند، بازهم مسیری طولانی پیش روی وب غیرمتمرکز قرار دارد. طراحی و اجرای زیرساخت‌های بنیادی برای آن فناوری، هنوز در مراحل اولیه قرار دارد. شاید افزایش شدید کاربران به پیدایش کاربردهای جدید منجر شود. درنتیجه، توسعه‌ی زیرساخت‌ها نیز با سرعت و جدیت بیشتری ادامه پیدا خواهد کرد. به‌هرحال، تنها کمکی که گوشی‌های مبتنی بر بلاک‌چین به اکوسیستم آن می‌کنند، نشان‌دادن کلیاتی از آینده‌ی احتمالی است که هنوز راه زیادی در پیش دارد.