بازار موبایل ایران برای برندهای بزرگ توجیه اقتصادی ندارد
گزارشی منتشر شده مبنی بر اینکه در آینده‌ای نه چندان دور برندهای اصلی از بازار ایران خارج می‌شوند؛ سوال این است که پس از خروج این برندها از بازار ایران چه اتفاقی خواهد افتاد.
بر اساس گزارش فعالان بازار، ظاهرا شرکت‌های بزرگ در حال کوچک شدن یا جمع شدن هستند؛ مثلا بسیاری از مدل‌های جدید سامسونگ اصلا به بازار ایران وارد نمی‌شود، ال‌جی سیاست‌های فروش خود را تغییر داده و میزان وارداتش را به بازار ایران محدود کرده است. سونی وضعیت مناسبی ندارد با این حال میزان واردات گوشی‌هایش به بازار ایران کاهش یافته و شرکت اچ‌تی‌سی هم علیرغم کاهش میزان سهمش در بازار دنیا، وارداتش به بازار ایران را نیز کاهش داده است.
از سوی دیگر میزان واردات گوشی به شکل رسمی و از مبادی قانونی به شدت کاهش یافته و بخش بزرگی از نیاز بازار از طریق واردات غیررسمی تامین میشود.
علاوه بر موارد گفته شده، وضعیت بازار موبایل اصلا خوب نیست، چرا که اگرچه نیاز بازار از طریق گوشی‌های مسافری تامین میشود، اما افزایش قیمت‌ها باعث شده که مردم استطاعت خرید گوشی نداشته باشند و این موضوع باعث کاهش بیش از پیش میزان فروش گوشی شده و این روزها بسیاری از فعالان کم‌کم میزان فعالیت خود را کاهش داده و در حال تغییر کسب و کار خود هستند؛ بر این اساس این روزها بر سر در مغازه‌ها جمله‌هایی از این قبیل «خرداد ماه برمی‌گردیم»، «تا اطلاع ثانوی تعطیل هستیم و سفارش‌های شما را از طریق کانال تلگرامی‌مان می‌پذیریم» و «مدل‌های موجود در مغازه به شرح زیر است، سوال نفرمایید!» مشاهده میشود. فعالان بازار می‌گویند کار و کاسبی بشدت دچار مشکل شده و فروش گوشی در ایران به حدود نصف سال‌های گذشته رسیده است و گوشی در بازار ایران خریدار ندارد.
در همین راستا مهدی محبی، رئیس اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی و گوشی تلفن همراه هفته پیش این موضوع را تأیید کرده و گفته بود: تقاضا برای گوشی تلفن همراه از ماهانه یک میلیون دستگاه به ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار دستگاه کاهش یافته است. همچنین باید در نظر داشت ٩٠ درصد نیاز بازار در حال حاضر از طریق گوشی‌های مسافری تأمین میشود. همچنین شرکت‌های واردکننده به دلیل نبود توجیه اقتصادی برای واردات این کالا فقط به خدمات‌رسانی برای گوشی‌های در حال استفاده مشغول هستند.
این روزها بسیاری از فروشندگان، بخشی را فعالیت خود را به تعمیرات اختصاص داده‌اند، این در حالی است که پیشتر طبقات منفی علاالدین در زمینه تعمیرات فعالیت می‌کردند اما به دلیل کسادی بازار و دست نگه داشتن مردم برای خرید گوشی و اقدام آنها به تعمیرات دستگاه‌های قدیمیشان، بخشی از فروشگاه‌شان را تبدیل به تعمیرگاه کرده‌اند.
با همه این تفاسیر به این نتیجه می‌رسیم که کاهش واردات یا رخت بر بستن برندهای اصلی از بازار ایران می‌تواند توجیه اقتصادی داشته باشد چرا که میزان سودی که پیشتر عاید واردکنندگان از طریق واردات می‌شد، حالا نه تنها سودی ندارد بلکه ضرر و زیانهایی را نیز در پی دارد.
اما همین جمع شدن برندها از بازار ایران به نظر تغییری زیادی در روند واردات و تامین بازار ایجاد نمی‌کند چرا که به گفته مسوولان هم‌اکنون ۹۰ درصد نیاز بازار از طریق گوشی‌های مسافری تامین میشود اما از سوی دیگر باید به این نکته هم توجه کرد که این گوشی‌ها از گارانتی و خدمات پس از فروش برخوردار نخواهند شد. البته گارانتی سال‌هاست برای کاربران رنگ باخته و با توجه به هزینه زیاد و عدم ارایه خدمات پس از فروشی که برای کاربران در بر دارد، افراد ترجیح می‌دهند گوشی بدون گارانتی خریداری کنند.
در همین راستا افزایش قیمت گوشی از یک سو و جمع شدن برندهای اصلی از سوی دیگر تبعات دیگری در پی دارد؛ حالا جای برندهای بزرگ شرکت‌های کوچک چینی وارد بازار شده که در بازار جهان شناخته شده نیستند. برندهایی چون تکنو، بلو، مارشال، پنتک، کداک و… که ممکن است تا به حال حتی اسمش به گوش کاربران نخورده باشد.
با این وجود، این گوشی‌ها هم چندان ارزان نیستند. به عنوان مثال برند ویوو قیمت گوشی‌هایی که دارد، از ٣میلیون تومان شروع میشود و این قیمت‌ها تا ٢٠میلیون تومان هم میرسد، یا شیائومی که از رنج قیمتی ۵میلیون تومانی دارد اما گوشی‌های ارزان‌تری هم میشود پیدا کرد. شاید برای همین است که شیائومی در میان برندهای چینی توفیق بیشتری را نصیب خود کرده است. البته در میان این برندها، برند لنوو هم قیمت مناسب دارد و محدوده قیمت تلفن‌های این برند از دو میلیون تومان شروع میشود. فروشندگان هم می‌گویند که تقاضا برای گوشی‌های ارزان در بازار ایران بالا رفته است و با افزایش قیمت دلار و ریزش ارزش ریال، برندهای بزرگ پیشنهادی گزینههای انتخابی در سبد خریداران ایرانی نیستند.