«مجوز تولید بیتکوین از هفته جاری صادر میشود.» این خبری است که به تازگی از سوی معاونت وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) رسانهای شده است. طبق این خبر باید گفت فعالیت رسمی بیت کوین در ایران آغاز شده و این در حالی است که فعالان حوزه ارز دیجیتالی معتقد هستند حتی اگر برای فعالیت ماینرها از سوی وزارت صمت مجوز صادر شود از آن استقبال نخواهند کرد، چرا که مصوبه هیأت دولت برای ماینرها مقرون بهصرفه نیست و آنها در حال مهاجرت به کشورهای همسایه هستند و کشورهای چین، روسیه و گرجستان آغوش خود را برای جذب سرمایههای ایرانی باز کردهاند.
فرصت غیرقابل تکرار
«دیگر شرایط در کشور ما برای فعالیت ماینرهای بخش خصوصی فراهم نیست بنابراین ارائه مجوز محلی از اعراب ندارد.» محمد شرفی، مدیرعامل انجمن بلاکچین ایران با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: سرمایه در جایی جذب و ماندگار میشود که بازگشت سرمایه و امنیت در آنجا وجود داشته باشد بنابراین وقتی برخوردهای امنیتی ریسک فعالیت در صنعت ماینینگ را در کشور بالا برده سرمایهگذار بخش خصوصی سرمایهاش را برداشته به کشورهای دیگر میرود تا بتواند به فعالیت خود ادامه دهد.
شرفی افزود: از یک سو دستگاههای ماینینگ به وفور وارد بازار کشور شده و براحتی بهدست مصرفکننده میرسد از سوی دیگر ستاد مبارزه با قاچاق کالا در حال مبارزه با واردات غیرقانونی دستگاههای ماینینگ است این در حالی است کسانی دستگیر و زندانی شدهاند که مصرفکننده هستند. دقیقاً دستگیری فعالهای حوزه ماینینگ مانند این میماند که فردی تلفن همراهی را که بهصورت قاچاق وارد کشور شده بخرد و به جای اینکه قاچاقچی را دستگیر و جریمه کند، خریدار را دستگیر میکنند.
مدیرعامل انجمن بلاکچین ایران با اشاره به اینکه با تدوین مصوبهای، دولت فعالیت ماینرها را در کشور به رسمیت شناخت ولی باید در نظر داشت که این مصوبه به ضرر فعالان ماینینگ بخش خصوصی است، گفت: اعلام کردن نرخ حاملهای انرژی به قیمت صادراتی بدعت خطرناکی است بنابراین با این مصوبه تنها افرادی خاص که به منابع خاص دسترسی دارند میتوانند در این صنعت بمانند. وی افزود: کشورهایی مانند چین بستر مناسبی را برای فعالیت ماینرها ایجاد کردهاند. چین نه تنها راهاندازی صنعت ماینینگ را 30 درصد ارزانتر کرده و هزینه زیرساخت 50 درصد ارزانتر از کشور ماست، بلکه هزینه خرید نیز پایین است بهطوری که حتی اگر قیمت برق آنها از کشور ما نیز بالاتر باشد، راهاندازی این صنعت در چین برای فعالان مقرون به صرفهتر است.
شرفی در ادامه گفت: اکنون در صنعت ماینینگ بحث صادرات و استفاده از رمزارزها مطرح است بههمین دلیل کشورهایی چون چین، روسیه و گرجستان آغوش خود را برای جذب سرمایههای ماینینگ ایرانی باز کردهاند. بهعنوان مثال گرجستان مالیات خود را از ماینرها بهصورت رمزارز دریافت میکند البته باید کشورهای عراق، ازبکستان و قزاقستان را نیز به این لیست اضافه کرد که در حال جذب سرمایههای ایرانی هستند.
این فعال حوزه ماینینگ با بیان اینکه مسئولان نمیدانند فرصتهایی که در صنعت ماینینگ وجود دارد دیگر قابل تکرار نیست، گفت: منابع این صنعت مانند معدن آلومینیوم، روی و… نیست که آن را برای آینده نگاه داشته و بعداً از آن بهرهبرداری کنیم چرا که منابع این صنعت در جهان بسیار محدود و در حال تقسیم بین کشورها است و از آنجایی که دست در جهان بسیار زیاد بوده و این منبع در حال کاهش است بنابراین هر کشوری زودتر بتواند از این منبع محدود سهم بیشتری بردارد، برنده است.
وی با اشاره به اینکه تا سرمایه جذب نشود نه اشتغال ایجاد شده و نه صنعتی راهاندازی میشود، گفت: هر مگاوات برق که به صنعت ماینینگ ارائه میکنند بین 8 تا 10 نفر اشتغال ایجاد میکند که 80 درصد این افراد هم تحصیلکرده رشتههایی مانند الکترونیک، برق و قدرت، شبکه، امنیت، آیتی و… نیز دارد این صنعت سود بالایی برای کشور ما دارد به همین دلیل باید هر چه سریعتر سهمی از سهام زنجیره جهانی را برداریم چرا که با داشتن این سهم میتوانیم حرفهای زیادی در جهان برای گفتن داشته باشیم.
فعالیت ماینرها و افزایش قدرت استراتژیک
«بیش از یک ماه است که مسئولان وزارت صمت و نیرو اعلام میکنند که بزودی ارائه مجوزها به فعالان صنعت ماینینگ آغاز میشود ولی بهدلیل مقرون به صرفه نبودن شرایط در مصوبه دولت، فعالان از دریافت مجوز استقبال نخواهند کرد.»
امید علوی تولیدکننده ارز دیجیتالی در کشور با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: در کشور نرخ برق برای ماینرها بیش از 5 سنت (700 یا 800 تومانی) محاسبه میشود این در حالی است که نرخ برق در کشورهای همسایه برای ماینرها 3 سنت (400 تومان) است بنابراین با این نرخ ماینرها قادر به ادامه فعالیت در کشور نخواهند بود و به همین دلیل سرمایهگذاری ماینرهای داخلی در کشورهای دیگر آغاز شده است بهطوری که خیلی از فعالان این حوزه که در حال گسترش مزرعه ماینینگ خود بودند اما از آنجایی که مصوبه دولت تغییر نکرد در حال انتقال تجهیزات خود به کشورهای روسیه، گرجستان، قزاقستان و… هستند.
این ماینر با بیان اینکه در هفته گذشته 5 هیأت ایرانی به روسیه سفر کرد و بعد از بازدید از امکانات این کشور در حال عقد قرارداد هستند، گفت: برق 400 تومانی در این کشور کار را برای ماینرهای ایرانی مقرون به صرفه کرده است و روسیه هم با آغوش باز از ایرانیها استقبال میکند.
علوی با بیان اینکه با شرایطی که در کشور برای ماینرهای بخش خصوصی فراهم شده کشور در حال از دست دادن سرمایههای این بخش است، افزود: کشور ما با وجود ذخایر انرژی پتانسیل بالایی برای حضور در تکنولوژی جدید دارد و میتواند یکه تاز باشد. اگر کشور ما بتواند ظرفیت و بستر خوبی برای فعالیت ماینرها ایجاد کند میتواند تأثیر زیادی روی بیت کوین داشته باشد، چرا که ارزهایی که بر پایه بلاکچین ظهور خواهد کرد باعث میشود کشور ما قدرت استراتژیک داشته باشد. این فعال حوزه ارز دیجیتال با اشاره به اینکه با صنعت ماینینگ میتوانیم کارخانههایی را که تعطیل یا دچار رکود شدهاند سرپا نگه داریم، گفت: ماینینگ موجب شد بسیاری از کارخانهها جانی دوباره بگیرند، چرا که برخی از کارخانهها در کنار کار خود تعدادی دستگاههای ماینینگ را بهکار گرفتند و از درآمد آن برای سرپانگه داشتن کارخانههای خود استفاده کردند. کاری که دقیقاً روسیه انجام میدهد در روسیه کارخانهها یک شیفت کار میکنند و در شیفت دوم یا شب دستگاههای ماینینگ خود را روشن میکنند و از محل درآمد با ارز دیجیتال حقوق کارکنان، بیمه و مالیات خود را پرداخت میکنند.
این ماینر راهکار جلوگیری از مهاجرت سرمایهها را اصلاح مصوبه دولت و نرخ انرژی عنوان کرد و گفت: مسئولان فکر میکنند چون اوایل تابستان و در بازه زمانی قیمت بیتکوین افزایش یافت و از 4 هزار دلار به 10 هزار دلار رسید این سود ثابت میماند در حالی که این بازار متغیر بوده و پرریسک است و اکنون در حال سقوط بوده بههمین دلیل باید قبل از کاهش منابع بیتکوین در جهان از این منابع ارز دیجیتالی استفاده کرد.
وی افزود: تصویب قانون جدید باعث شده دستگاههای زیادی خاموش بمانند. طبق اعلام وزارت نیرو نزدیک به 600 مگابایت برق در ماینینگ مصرف شده یعنی نزدیک به 5 هزار میلیارد تومان سرمایه درگیر بوده که متوقف شده است بنابراین از آنجایی که قیمت بیت کوین در حال کاهش است این میزان سرمایه مردم در حال از بین رفتن است.
عضو انجمن بلاکچین ایران با بیان اینکه مسئولان فکر میکنند باید سریع قانونگذاری کنند، گفت: ولی هنوز کشورهایی مانند امریکا، چین و روسیه که پیشتاز این صنعت هستند در حال مطالعه بوده و این صنعت را قانونگذاری نکردهاند چون میدانند این صنعت بهدلیل ثابت نبودن متغیرها بسیار پرریسک است اما حال که مسئولان کشور ما زودتر از کشورهای در حال توسعه در حال قانونگذاری هستند نباید قانونی تصویب کنند که مانع رشد این صنعت در کشور شود.
سهیل نیکزاد دیگرماینر فعال با بیان اینکه با وجود شرایط کنونی تولید ارز دیجیتالی در کشور مقرون به صرفه نیست به «ایران» گفت: حتی اگر بحث اخذ مجوز از سوی وزارت صمت و نیرو نیز آغاز شود، ماینرها از آن استقبال نخواهند کرد.
نیکزاد با تأیید اینکه اکنون مهاجرت ماینرها بهصورت جدی و عملیاتی به کشورهای همسایه آغاز شده، افزود: ماینرها به علت بلاتکلیفی زیاد در داخل، قیمت غیرمنصفانه و غیراقتصادی برق، وجود رانت شدید، قانون مصوب بدون صرفه اقتصادی و ریسک بسیار بالا برای فعالان تولید ارز دیجیتال بخش خصوصی و میل پایانناپذیر دولت برای رقابت و شکست دادن بخش خصوصی در حال مهاجرت هستند.با این مهاجرت تنها سرمایههای داخلی و بخش خصوصی از کشور خارج میشود و اعداد و ارقام خروج سرمایهها بیشتر از عدد ریالی است.