دیجیکالا به عنوان یکی از بزرگترین خردهفروشیهای آنلاین کشور با گذشت نزدیک به ۱۴ سال از زمان شروع به فعالیتش، اولین گزارش جامع و کامل عملکرد خود را منتشر کرد.
این خردهفروشی آنلاین در یک گزارش ۸۵ صفحهای جزییات تکتک فعالیتها و دستاوردهایش را در غالب نمودارها و اعداد و ارقام مختلف به اشتراک گذشته که میتواند یک برش جالب از فضای صنعت تجارت الکترونیکی در کشور هم به حساب بیآید.
حمید محمدی، بنیانگذار و مدیرعامل این غول تجارت الکترونیکی کشور در سخنرانی ارائه این گزارش عملکرد در مراسم «نیمدایره» اعلام کرد که آنها در این سالها مشغول توسعه زیرساختهای این فروشگاه آنلاین بودهاند و حالا وقت آن رسیده تا شفاف و براساس حقایق موجود دادههای فعالیتشان را با دیگران به اشتراک بگذارند. محمدی تاکید کرد که هر کسبوکاری باید آمار شفافی از فعالیتش منتشر کند تا برمبنای این اطلاعات تصمیمهای درست گرفته شود.
همچنین پیش از این نیز در گفتوگو پیوست با سعید محمدی دیگر بنیانگذار دیجیکالا به بهانه انتشار این گزارش عملکرد او اعلام کرد که این شرکت طی سالهای گذشته به عنوان یکی از شرکتهای تاثیرگذار در حوزه تجارت الکترونیکی با سایز و اندازه قابل توجه سعی داشته بیشتر روی توسعه کسبوکارش به دور از هر سر و صدایی عمل کند و حالا وقت آن رسیده که از رویکرده درونگرایی خود عبور کند.
گزارش عملکرد نیمسال ۱۳۹۸ دیجیکالا پر است از جزییات دقیقی که رفتار خرید و مصرف کاربران ایرانی در فضای آنلاین را به خوبی نشان میدهد. ۲۰ میلیون بازدید ماهانه، رشد ۱۱ درصدی فروش، حضور در بیش از ۱۱ هزار روستا و ۲۰۰ میلیون کد هدیه برای دلجویی از کاربران تنها بخشی از این گزارش جالب است.
رشد گام به گام غول تجارت الکترونیکی
دیجیکالای متولد شده در سال ۸۵ که شاید تنها یک سایت ساده بوده حالا و در ماههای پایانی سال ۹۸ با اضافه کردن مجموعه خدمات خدمات محتوای، لجستیک، بازرگانی، بازارگاه (مارکتپلیس)، تبلیغات، پرداخت و به تازگی مرکز نوآری به یک خانواده بزرگ در حوزه تجارت الکترونیکی تبدیل شده است. حالا مرکز پردازش کالای این شرکت توانایی پردازش ۵۰۰هزار کالا در روز را دارد و ظرفیت انبار این مرکز نیز ۵ میلیون کالا است.
برخی دیجیکالا را بیرقیب میدانند اما سعید محمدی در گفتوگویی که با پیوست در همین زمینه داشت اعلام کرد که این شرکت اصلا هم بیرقیب نیست چرا که تا پایان سال ۹۷ نزدیک به ۳۱ هزار فروشگاه آنلاین در ایران نماد الکترونیکی گرفته و در حال فعالیت هستند. مدیران دیجیکالا از اینکه یک رقیب در حد و اندازه خود در بازار ندراند خوشنود نیستند و اعلام میکنند که از حضور هر شرکت موفقی در این فضا استقبال هم میکنند. چرا که رقابت در این بازار در نهایت منجر به ارائه کالای با کیفیت و کسب رضایت از سمت مشتریان میشود.
حمیدمحمدی، در مراسم ارائه گزارش دیجیکالا با اشاره به سهم خردهفروشی آنلاین از کل بازار خردهفروشی در برخی کشورهای دنیا در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد: «ایران سهم تخمینی ۱ تا ۲ درصدی از بازار خردهفروشی دنیا را در اختیار دارد. رتبه اول تا سوم هم در اختیار چین با ۲۴ درصد، بریتانیا با ۲۰.۶ درصد و آمریکا با ۱۵.۴ درصد است.»
دیجیکالا در گزارش نیمسال ۱۳۹۸ خود سهم تجارت الکترونیکی در تولید ناخالص داخلی ایران را ۱۰ درصد یعنی ۲۰۸هزار میلیارد تومان اعلام کرده است. براساس این گزارش ارزش خالص ریالی کالای به فروش رفته در دیجیکالا در ۸سال گذشته به طور متوسط هر سال ۱۱۱ درصد رشد داشته است. همچنین نرخ رشد مرکب سالانه ارزش خالص فروش ریالی دیجیکالا از سال ۹۰تا ۹۸ به میزان ۱۰۵ درصد بوده است.
براساس اطلاعات گزارش دیجیکالا در نیمه اول سال ۱۳۹۸، تنوع کالایی در دیجیکالا هم با رشد همراه بوده که به نظر میرسد این رشد به خاطر اضافه شدن مدل مارکتپلیس و اضافه شدن کالاهای غیر دیجیتال به این فروشگاه باشد. براین اساس تعداد کالاهای جدید در نیمه اول سال ۹۸ برابر ۵۴۰ هزار کالا و کل تنوع کالا ۱ میلیون ۷۰۰هزار ۱۵۴ بوده است این در حالی است که تنوع کالا در بزرگترین هایپرمارکتها و فروشاههای فیزیکی بیشتر از ۱۰ تا ۲۰ هزار نیست.
تعداد پشتیبانان دیجیکالا ۴۰۸ نفراند و متوسط تماس روزانه به دیجیکالا که برابر با ۱۹هزار ۸۱۲ تماس است را پاسخ میدهند. همچنین تیم پیشتبانی شبکههای اجتماعی دیجیکالا ماهانه به حدود ۲هزار ۵۰۰تا ۳هزار۳۰۰نظر و توییت پاسخ میدهند. ۵۶ درصد از این تعداد را نظرات اینستاگرام و ۴۳ درصد را توییت کاربران در توییتر شکل میدهد. نظرات در لینکداین نیز ۱ درصد از فعالیت این تیم را در برمیگیرد. بیشترین حجم توییتها هم در بازه ۱۶ تا۲۴ ارسال می شود.
تحلیل رفتار لشکر ۲۰ میلیونی در دیجیکالا
دیجیکالا ۲۰ میلیون بازدیدکننده ماهانه دارد و براین اساس پرمخاطبترین فروشگاه آنلاین ایران و خاورمیانه با تنوع ۱میلیون ۷۰۰ هزار محصول است. این فروشگاه توانسته ۳ هزار ۴۰۰ فرصت شغلی مستقیم ایجاد کند و ۳۰ هزار کسبوکار ایرانی را به جمع خانواده خود اضافه کند.
براساس گزارش دیجیکالا در یک روز عادی این فروشگاه، تعداد بازدید از وبسایت و اپلیکیشن ۴.۱ میلیون بار گزارش شده است. متوسط زمان هر بازدید از وبسایت ۶ دقیقه و ۴۶ ثانیه و متوسط زمان هربازدید از اپلیکیشن ۹ دقیقه و ۲۶ ثانیه اعلام شده است. تنوع کالایی اضافه شده به این فروشگاه ۲هزار ۹۴۸کالا است و تعداد کالای سفارش داده شده ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار و متوسط ارزش ریالی هر سفارش ۴۱۸هزار تومان بروآورد شده است.
از سوی دیگر کل زمان حضور کاربران دیجیکالا در نیمه اول سال برابر با ۱۰هزار و ۸۰۰سال است. اگر یک نفر میتوانست این زمان را در دیجیکالا سپری کند باید از ۱۰۸ قرن پیش شروع میکرد.
رتبه یک تا سوم جستوجوی کاربران در دیجیکالا موبایل، هارد اکسترنال و پاوربانک است و در ردههای بعدی فلش مموری، ساعت، هدفون–هندزفری، PS4 و کفش جای میگیرند.
اشاره به سن کاربران دیجیکالا در این گزارش هم جالب است. براین اساس ۵۰ درصد کاربران این فروشگاه بین ۲۵ تا ۳۴ سال، ۲۵ درصد ۳۵ تا ۴۴ سال و ۱۵ درصد بین ۱۸ تا ۲۴ سال سن دارند. همچنین ۳۴ درصد از کل کاربران دیجیکالا خانمها و ۶۶درصد از آنها اقایان هستند.
کاربران دیجیکالا از ابزارهای مختلفی برای خرید استفاده میکنند که در این بین اپلیکیشن موبایل این فروشگاه سهم بیشتری دارد. اپ دیجیکالا به صورت متوسط در هر ماه ۴۰۰هزار بار دانلود میشود. ۸۸درصد کاربران اپ دیجیکالا کاربران اندروید و ۱۲ درصد آن کاربرانios هستند.
پلتفرمی با دسترسی ملی
دیجیکالا یک فروشگاه آنلاین برای پایتخت و یا چند شهر بزرگ کشور نیست. آنطور که برادران محمدی میگویند این فروشگاه تاکنون توانسته است بستههای کالایی خود را به ساکنین ۱۱ هزار ۱۳۲ روستای کشور برساند. طولانیترین مسیر تحویل سفارش دیجیکالا در نیمه اول سال به پسابندر و ارسال یک دسته بازی بود که ۱۸۹۴ کیلومتر با مرکز پردازش دیجیکالا فاصله داشته است.
تراکم مشتریان دیجیکالا در استانهای تهران، البرز و مازندران است. از سوی دیگر هم تراکم مشتریان در استان خراسان شمالی، کردستان و سیستان و بلوچستان کمتر از سایر استانها است.
براساس گزارش دیجیکالا متوسط ارزش ریالی هر سفارش در تمامی استانها بیشتر از تهران و البرز است. بررسیهای دیجیکالا نشان میدهد که در استانهای مانند تهران و البرز، مشتریان امکان سفارش کالاهای سوپرمارکتی و تند مصرف را دارند و همچنین دفعات خرید مشتریان این استانها در یک بازه زمانی مشخص بیشتر از سایر استانها است. این موضوع متوسط ارزش ریالی هر سفارش را در این استانها کاهش میدهد. به طور کلی افزایش دفعات خرید هر مشتری منجر به کاهش متوسط ارزش ریالی هر سفارش میشود.
۵۱ درصد از سفارشهای دیجیکالا با استفاده از درگاه پرداخت اینترنتی و ۴۹ درصد با کارتخوان سیار تسویه میشود. با این حال سهم ریالی پرداخت از درگاه اینترنتی نزدیک به ۶۰ درصد از کل مبالغ خرید دیجیکالا است.
چقدر دیجیکالا را دوست دارند؟
در شهریور سال ۹۸ حدود ۱۰ درصد مشتریان دیجیکالا پس از خرید خود در نظرسنجی این فروشگاه شرکت کردهاند. تحلیل پاسخهای این مشتریان نشان میدهد که بخشی از کاربران هنوز نسبت به دریافت خدمات از دیجیکالا راضی نیستند.
بیشترین دلیل نارضایتی مشتریان هم به دلایلی مانند کیفیت کالا، مغایرت اطلاعات سایت با کالای دریافتی، مشکلات فنی کالا، ناکافی بودن اطلاعات، قیمت، تاخیر در ارسال، بستهبندی، عدم امکان ویرایش سفارش، رویههای بازگشت کالا، تنوع کالا باز میگردد.
دیجیکالا اعلام میکند که در شهریور ماه سال ۹۸، ۹۶ درصد سفارشها را به موقع تحویل مشتریان خود داده است و دراین بین دلیل تاخیر ارسال برخی مرسولات هم تاخیر فروشندگان مارکتپلیس در تامین و ارسال کالاها و یا مشکلات مرتبط با ارسال مانند ترافیک مانعی برای تحویل به موقع سفارش مشتری میشود.
به طور متوسط روزانه ۸۰۰ کاربر درباره قیمتهای دیجیکالا بازخورد دادهاند و در نیمه اول سال ۹۸ به طور متوسط روزانه ۸هزار ۳۵۷ کاربر پیشنهاد تصحیح محتوایی کالاها مشارکت داشتند.
کدام کالاها بیشتر فروخته شدهاند؟
گزارش نیم سال اول ۱۳۹۸ دیجیکالا نشان میدهد که کالاهای دیجیتال مانند لپتاپ، موبایل، پاوربانک سهم ریالی بالایی درفروش دیجیکالا دارند و این در حالی است که از نظر تعداد فروش در رتبه سوم قرار دارند. در مقابل کالاهای سوپرمارکتی و مواد غذایی یا FMCG به تعداد بسیار زیادی خریداری میشوند.
در ۶ ماه گذشته ۶۸ درصد از فروش تعدادی دیجیکالا متعلق به کالاهای ایرانی بوده است. پرفروشترین برندهای ایرانی پارسخزر، ایکسویژن، مهیا پروتئین، چشمه نور، تسکو، ایستکول، اخوان، امرسان، تنو و گلستان بودهاند. همچنین پرفروشترین برندهای خارجی هم به نام هواوی،سامسونگ، نوکیا، ایسوس، لنوو،اپل، وسترن دیجیتال، شیائومی، آنر و سونی ثبت شده است.
کالاهای محبوب مشتریان در دیجیکالا به ترتیب ساعت هوشمند ویسریز مدل A1، مچبند هوشمند شیائومی مدل MiBand2، شارژر همراه شیائومی ۱۰هزار میلی آمپر ساعت، سامسونگ گلکسی A50 و شارژه همراه شیائومی ۲هزار میلی آمپر ساعت بوده است.
آنطر که دیجیکالا میگوید اگر جعبههای خرید این فروشگاه در ۶ ماه اول سال ۹۸ که به دست مشتریان رسیده را کنار هم بچینید مسیری به طول ۴۲۰۰ کیلیومتر که مسیر تهران تا تبت است را میسازد.
جایی برای فروشندگان
پیوستن ۳۰ هزار کسبوکار به این فروشگاه آنلاین یکی از برگهای برندهای است که دیجیکالا به عنوان یکی از بزرگترین دستاوردهایش در این گزارش عملکرد نیم ساله ثبت کرده است.
در ۶ ماه گذشته ۱۸هزار ۴۸۲ کسبوکار برای فروشندگی در مارکتپلیس دیجیکالا درخواست دادهاند که ۶۷ درصد این کسبوکارها شرایط فروشنده شدن در این پلتفرم را احراز کردند.
در نیمه اول سال ۹۸ هر فروشنده فعال مارکتپلیس به طور متوسط ماهانه ۲۳ میلیون تومان فروش داشته است. در بین این فروشندگان البته افراد موفقتری در قیاس با سایرین هم وجود دارند. برای نمونه در مرداد امسال یکی از فروشندگان مارکتپلیس موفق شده ۲۰ میلیارد تومان بفروشد و یا یک کارگاه صنایع دستی در مرداد ماه مبلغ ۸۳ میلیون تومان فروش داشته است.
با تمام این موفقیتها اما هنوز فروش کالاهای تقلبی در دیجیکالا باعث شده که بخشی از کاربران تجربه خوبی از خرید به کمک این پلتفرم نداشته باشند. دیجیکالا در مراسم رونمایی از گزارش عملکرد خود بارها اعلام کرده که به صورت جدی و با به کار گرفتن سیاستگذاریهای مشخص و زیرساختهای فنی به جنگ با کالاهایی میرود که نارضایتی مشتریانش را به همراه میآورد.
براساس گزارش دیجیکالا از سال گذشته برنامه جدی برای مقابله با کالای تقلبی در نظر گرفته شده که بر این اساس ۴صدم درصد کالاهای عرضه شده یعنی ۴ کالا از ۱۰هزار کالا در این پلتفرم تقلبی بودهاند. همین شرایط هم باعث شده که در ۶ ماه اول سال ۹۸ این خردهفروشی آنلاین به صورت متوسط ماهانه ۲۰۰میلیون تومان کد هدیه به مشتریانی که تحت تاثیر خطاهای فروشندگان قرار گرفتهاند برای عذرخواهی پرداخت کند.