چرا اینترنت برخی دانشگاهها رایگان نیست؟
با اعلام رایگان شدن ترافیک سامانه‌های آموزشی دانشگاهها در شرایط آموزش مجازی به دلیل شیوع کرونا، همچنان بسیاری از دانشجویان معتقدند ترافیک کلاس‌های آنلاین از حجم اینترنتشان می کاهد و این در حالی است که رگولاتوری و اپراتورهای اینترنتی ادعا می‌کنند اینترنت آدرس‌هایی که از طرف وزارت علوم داده شده، رایگان است و اگر ترافیک سامانه‌ای رایگان نشده، به این خاطر است که آی‌پی آن در لیست تاییدشده موجود نیست.
مدارس و دانشگاهها از هفته ابتدایی اسفند یعنی از همان زمان ورود ویروس کرونا به ایران تعطیل شدند. در واقع به دلیل به خطر افتادن سلامت دانش‌آموزان و دانشجویان در شرایط حضور فیزیکی در کلاس‌ها، وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم از نخستین مراکز کشور بودند که زنگ تعطیلی مراکز آموزشی را نواختند و با تعطیلی کلاس‌ها، موضوع آموزش مجازی مطرح شد تا کرونا مانع آموزش در کشور نشود.
پس از اعلام تعطیلی مراکز آموزشی، در شرایطی که هنوز مشخص نبود وضعیت سال تحصیلی به چه شکل ادامه پیدا می‌کند، محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- اعلام کرد با توجه به احتمال تعطیلی مدارس و دانشگاهها، با همکاری وزارت علوم و آموزش و پرورش، امکانات ویژه‌ای جهت آموزش مجازی و از راه دور فراهم شده و همچنین از رایگان شدن ترافیک کلیه کلاس‌های آموزشی مجازی مورد تایید وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم خبر داد.
پس از آن حسین فلاح جوشقانی -رئیس سازمان فناوری اطلاعات- درباره اقدامات انجام‌شده برای آموزش مجازی اعلام کرد: سازمان فناوری اطلاعات لیستی از مراکز آموزشی فرستاده که رگولاتوری آن را به اپراتورها اعلام کرده تا ترافیکشان را رایگان کنند. سجاد بنابی –نائب‌رئیس هیات‌مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت- نیز از مذاکره با ارائه‌کنندگان خدمات اینترنتی برای رایگان کردن تعرفه مصرف کاربران در برای پلتفرم‌ها و سرویس‌های مورد تایید وزارت علوم و آموزش و پرورش خبر داد.
البته پس از به پایان رسیدن تعطیلات نوروزی و اجباری شدن حضور در کلاس‌های مجازی دانشگاهی، همچنان در رایگان شدن تعرفه سایت‌های دانشگاهی و آموزشی تعللی صورت گرفت که فلاح جوشقانی درباره علت تاخیر در اجرایی شدن این موضوع اظهار کرد: وزارت علوم لیستی شامل آدرس، آی‌پی، نام دامنه و اطلاعات کامل را اعلام کرد که اپراتورها بتوانند این اطلاعات را روی سیستم‌هایشان تنظیم کنند و ما منتظر کامل شدن لیست بودیم.
و در نهایت اعلام شد از ۲۰ فروردین ماه، با دریافت لیست تاییدشده سایت‌های دانشگاهی از وزارت علوم و اعلام آن به اپراتورها، ترافیک این سایت‌ها برای دانشجویان رایگان است و این اقدام توسط همه اپراتورها و سرویس‌دهندگان اینترنتی از جمله موبایل، ثابت و مخابرات انجام میشود.
با وجود این، بعضی از دانشجویان همچنان معتقدند ترافیک رایگان برای سامانه آنلاین آنها اعمال نشده است. یکی از مخاطبان ایسنا در این باره می‌نویسد: «الان دقیقا چه سایت‌هایی پوشش داده میشن که رایگان محسوب بشه؟ بنده در دانشگاه آزاد مشهد درس می‌خونم و هر کلاس آنلاین داره ازم چهار گیگ مصرف میشه.»
با پیگیری از اپراتورهای ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، اعلام شد سایت‌ها بر مبنای آی‌پی اعلام‌شده از طرف وزارت علوم به‌صورت رایگان محاسبه میشود و بخش فنی دانشگاه باید در همان آی‌پی که معرفی شده، سرویس بدهد، اما به نظر می‌رسد پس از ورود به سایت و سامانه مورد نظر دانشگاه و هنگام ورود به جلسه آنلاین، آی‌پی تغییر می‌کند و این موضوع باعث کم شدن حجم دانشجو میشود و علت آن هم به دانشگاهی که سایت‌ها را اعلام کرده برمی‌گردد.
درواقع با توجه به اینکه بیشترین حجم مورد نظر در استفاده از خدمات آموزشی، هنگام برگزاری کلاس‌های آنلاین از ترافیک کاربران کاسته میشود، اینطور به نظر می‌رسد که رایگان شدن تعرفه سایت‌ها عملا تاثیری در مصرف کاربران نداشته است و دانشجویان همچنان باید هزینه ترافیک مورد نظر را بپردازند. البته رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام کرد در صورتی که دانشجویان با خلاف این مورد مواجه شدند، می‌توانند آن را در سامانه ۱۹۵ اعلام کنند.
همچنین درصورتی‌که هنگام استفاده از سامانه‌های آموزشی دانشگاه و حضور در کلاس‌های آنلاین از حجم اینترنتتان کاسته میشود و کاهش تعرفه اینترنت توسط اپراتور مورد نظرتان صورت نگرفته، می‌توانید در بخش نظرات این گزارش با ذکر نام دانشگاه خود، این موارد را اعلام کنید و به بیان تجربه‌تان از آموزش مجازی این روزها بپردازید.