بازار سختافزار هر روز با یک مشکل جدید برای واردات مواجه میشود. بعد از اینکه ممنوعیت واردات تجهیزات شبکه زیرساختی فاوا پس از نزدیک به یک ماه لغو شد، حالا برخی از واردکنندگان تجهیزات سختافزاری میگویند به دلیل عدم تخصیص ارز به این فعالان بازار سفارشهای آنها در گمرک باقی مانده و آنها نمیتوانند کالاهای خود را ترخیص کنند.
احسان پورمند، مدیرعامل شرکت افزارپرداز رمیس اعلام میکند با اینکه بالاخره بعد از پیگیریهای بسیار وزارت صنعت، معدن و تجارت ممنوعیت جدید واردات تجهیزات زیرساختی فاوا را برداشته اما حالا آنها با یک مشکل جدید یعنی در اختیار نداشتن ارز کافی برای واردات کالاهای سختافزاری خود مواجه شدهاند.
پورمند در مورد جزییات این اتفاق میگوید: «حالا با لغو ممنوعیت ثبت سفارش برای واردات تجهیزات زیرساختی فاوا از خان وزارت صنعت، معدن و تجارت رد شده و به خان بانک مرکزی رسیدهایم. بانک مرکزی طبق روال همیشگی به شرکتها برای واردات ارز تخصیص میدهد اما از بعد از عید امسال تا الان هیچ گونه ارزی برای واردات به فعالان بازار سختافزار مانند نوتبوک، سرور، تجهیزات شبکه مانند دیتاسنتر و سرور و … تخصیص داده نشده است.»
او با بیان اینکه این موضوع را بانکها عامل طرف همکار با این واردکنندگان نیز تایید میکنند اینگونه عنوان میکند که «ما مستقیم از بانک مرکزی ارز دریافت نمیکنیم بلکه بانکهای عاملی وجود دارند که آنها با بانک مرکزی در ارتباط هستند و ما در نهایت از این بانکهای عامل ارز مورد نیاز را تهیه میکنیم. اتفاق جدی که رخ داده این است که اعلام شده که گروه کالاهای ۲۳ و ۲۴ که تجهیزات شبکه را در بر میگیرند باید ارز مورد نیاز خود را از طریق ارز اشخاص یا حاصل از صادرات تهیه کنند. ظاهرا این بخشنامه جدیدی است که در این زمینه صادر شده است.» آنطور که پورمند توضیح میدهد آنها با وجود ثبت درخواست ارز نیمایی در سامانه مربوط به آن جوابی نگرفتهاند و درخواست آنها در این زمینه در سامانه مسکوت باقی مانده است.
پورمند معتقد است ادامه دار شدن این دست مشکلات به کسبوکار آنها لطمات جبرانناپذیری زده است. براساس گفته او حالا آنها کالای مورد نیاز کشور در بخش تجهیزات زیرساختی فاوا را با رد کرد از مشکلات زیاد به دلیل تحریمها وارد گمرک کردهاند اما به دلیل اینکه ارزی به این شرکتها تعلق نگرفته کالاهای وارداتیشان در گمرک باقی مانده است.
پورمند تاکید میکند که هر روز دیرکرد ترخیص این کالاها از گمرک به معنی عقب افتادن آنها از انجام تعهداتشان برای انجام پروژههایی است که در دست دارند که در نهایت نیز این تاخیر باعث میشود مشتریان آنها را طبق قرارداد جریمههای نقدی سنگینی کنند.
احتمال برای افزایش قاچاق در بازار
سیامک غنیمیفرد، عضو هیات مدیره سازمان نصر و عضو کمیسیون سختافزار این سازمان نیز در گفتوگو با پیوست از افزایش مشکلات شرکتهای واردکننده در حوزه سختافزار میگوید و تاکید میکند که با اینکه این یک مشکل قدیمی طی سالهای اخیر بوده، اما از اسفند ماه گذشته توقف تخصیص ارز به واردکنندگان این بازار عملا ادامه حیات را برای آنها دشوار کرده است.
غنیمیفرد با اشاره به اینکه بعد از ممنوعیت واردات برخی تجهیزات زیرساختی فاوا حالا این ممنوعیت مرحله به مرحله در حال رفع شدن است میگوید که رفع این ممنوعیت به معنی پایان مشکلات در این بازار نیست. او در گفتوگو با پیوست در مورد وضعیت تخصیص ارز به واردکنندگان سختافزار میگوید: «تخصیص ارز به واردکنندگان این بازار همیشه با مشکلاتی همراه بوده اما در یک ماه اخیر این مشکل بسیار پررنگتر شده است. این موضوع را از طریق بانک مرکزی نیز دنبال کردهایم که به ما اعلام شد آنها فعلا امکان تخصیص ارز به این بخش بازار را ندارند و برای ثبت این درخواست حداقل باید ۱۰ روز دیگر صبر کنیم.» غنیمیفرد اعلام میکند که مشکل تخصیص ارز به واردکنندگان سختافزار اخیرا زمانی بیشتر شد که این کالاها از اولویت دریافت ارز به دلیل بحرانی که کشور به خاطر کرونا با آن درگیر است خارج شد و اولویت تخصیص ارز بیشتر برای کالاهای بهداشتی و مقاصد بیمارستانی و درمانی تعلق گرفت.
او با اعلام اینکه ادامه دار بودن این شرایط نه به نفع واردکنندگان است نه کشور گفت: «درحالحاضر و تا زمان مشخصی کالا برای رفع نیاز در بازار وجود دارد؛ اما این کالاهای موجود در بازار هم تمام میشوند و این یعنی وقتی کالایی در بازار موجود نباشد و تقاضا برای دریافت کالا بالا برود، قیمتها با افزایش نجومی روبهرو میشود. از سمت دیگر بازار برای تامین نیاز متقاضیان ممکن است به سمت قاچاق نیز پیش برود.» غنیمیفرد تاکید میکند که آنها در سازمان نصر در حال مذاکره با وزارت صمت و بانک مرکزی هستند تا مشکلات واردکنندگان سختافزار هرچه سریعتر رفع شود.
از دیگر افرادی که مشکل تخصیص ارز را یک مشکل قدیمی برای واردکنندگان بازار سختافزار میداد بابک رشیدی، مدیرعامل تیام شبکه است. به باور او هرچند این یک مشکل قدیمی است اما آنطور که او هم مانند دیگر همصنفان خود میگوید این مشکل در چندماه اخیر بیشتر شده است. او با اشاره به مراحل پپچیده دریافت ارز میگوید: «ساختار بانکی برای دریافت ارز نیمایی آنقدر پیچیده و طولانی است که در نهایت در بسیاری از مواقع ما از گرفتن این نوع ارز انصراف و به سمت گرفتن از از صرافهایی میرویم که مورد تایید بانک هستند. تهیه ارز از این صرافها هم با قیمت ارز در بازار ارز تفاوت بسیار اندکی دارد و در واقع دیگر خبری از وجود ارز ارزانتر از بازار برای واردکننده وجود ندارد.»
رشیدی میگوید که طی چند ماه گذشته برای آنها سقف واردات تعیین شده و بیشتر از یک میزان امکان واردات کالا را ندارند. اوهمچنین اعلام میکند که در شرایطی که واردات کالاهای بازار سختافزار با پیچیدگیها و قوانین سخت روبهرو است عدم تخصیص ارز مناسب به فعالان این بازار مشکلات را برایشان دو چندان میکند.
رفع ممنوعیت در هالهای از ابهام
با وجود اینکه مدیرعامل شرکت رمیس از رفع ممنوعیت واردات تجهیزات زیرساختی فاوا خبر میدهد؛ اما احسان زرینبخش دبیر کمیسیون شبکه سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران در گفتوگو با پیوست اعلام میکند که هنوز نمیتوان در مورد این رفع ممنوعیت با اطمینان کامل حرف زد. او در این مورد به پیوست گفت:«ظاهرا واردکنندگان درخواست ثبت سفارش خود در این زمینه را برای کارشناسان مربوطه در وزارت صمت ارسال کردهاند اما برخلاف گذشته هنوز در مورد این ثبت سفارش هیچ تاییدیهای از سمت وزارت صمت دریافت نشده است.»
او در توصیح روند ثبت سفارش کالاهای سختافزاری میگوید: «اصولا یک واردکننده درخواست ثبت سفارش خود را برای کارشناسان مربوطه در وزارت صمت ارسال میکند که در نهایت بعد بررسیهای لازم کارشناس یا مجوز این ثبت سفارش را صادر و یا آن را رد میکند. اخیرا و بعد از خبر رفع ممنوعیت در زمینه ثبت سفارش تجهیزات زیرساخت ارتباطی شرکتها درخواست برای ثبت سفارش خود را به وزارت صمت ارسال کردهاند اما در این زمینه هنوز تاییدیهای دریافت نشده است.»
زرینبخش همچنین در مورد مشکلات واردکنندگان بازار سختافزار برای دریافت ارز نیز اعلام میکند که این مشکلی است که از اسفند سال گذشته به وجود آمده و هنوز بانک مرکزی کد تخصیص ارزی برای واردکنندگان این بازار در نظر نگرفته است. او در مورد اینکه آیا سازمان نصر برای رفع این مشکل با بانک مرکزی رایزنی انجام داده است میگوید: «ما در زمان شروع سال جدید با شک تصمیم وزارت صمت در مورد ممنوعیت ثبت سفارش تجهیزات زیرساخت فاوا روبهرو بودیم و تمام وقت و انرژی خود را برای حل این موضوع گذاشتیم. امیدواریم با رفع کامل این مشکل به سمت مرحله بعدی برای رفع مشکل تخصیص ارز واردکنندگان بازار سختافزار پیش برویم.»