در شرایطی که تولید گوشی به دلیل کرونا در جهان با معضل مواجه شده و واردات این کالا به ایران هم بهکندی صورت میگیرد، به زعم فعالان بازار موبایل، اکنون نیاز است که گوشیهای کمتر از سه میلیون تومان در بازار موجود شود، هرچند با شرایط موجود و مشکلات جهانی در بازار موبایل، قیمت گوشی به قیمت سه ماه قبل برنمیگردد.
به دلیل شیوع کرونا در جهان و از یک طرف خانهنشینی مردم و از طرف دیگر تعطیلی بسیاری از تولیدکنندگان گوشی، ساخت این کالا با مشکلاتی همراه شده و در ایران هم مشکل واردات به این معضلات اضافه شد. همچنین در حالی که ادامه تعطیلی مراکز آموزشی و به تبع آن تمرکز بر آموزش آنلاین در دانشگاهها و استفاده از اپلیکیشنهای آموزشی توسط دانشآموزان تقاضای موبایل را در بازار افزایش داده، کمبود جهانی کالا، بالا رفتن نرخ ارز و بسته شدن مرزها و محدودیتهای ترانزیتی برای واردات، منجر به گرانی این کالا شده است.
آیدین آرام -کارشناس حوزه موبایل- در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه شرایط بازار موبایل در حال حاضر عادی نیست، گفت: به دلیل ورود کرونا به کشور، از هفته آخر اسفند تا اولین روز اردیبهشت شرکتها تعطیل بودند و اجازه فعالیت نداشتند که بخواهند با تولیدکنندههای جهانی تلفن همراه مکاتبه کنند. از طرفی خطوط حملونقل کشور اختلال داشته و ۹۰ درصد پروازها به امارات برای حمل جنس کنسل شده و ادارات دولتی و بانکها هم نیمهتعطیل بودند.
وی در ادامه با اشاره به مشکلات جهانی عرضه موبایل اظهار کرد: از مشکلاتی که به دلیل کرونا اتفاق افتاده میتوان به مشکلات حملونقل و سرعت پایین ارسال کالا اشاره کرد. کارخانههای تولیدکننده در چین هم مشکلاتی داشتند که یا کالا ارسال نمیکردند و یا کشورهای دیگر کالا را دریافت نمیکردند، یا اینکه بانکهایشان تعطیل بود و همه این موارد در مشکلات جهانی تولید گوشی تاثیر داشت.
مشکل بازار موبایل، کمبود کالاست
این کارشناس حوزه موبایل با بیان اینکه مشکل بازار موبایل بیشتر از اینکه قیمت آن باشد، نبود کالاست، افزود: کمبود کالا باعث میشود اگر کالایی در دسترس فروشنده باشد، آن را با قیمت بالاتری بفروشد. از طرفی یکی از مهمترین دلایل افزایش قیمت موبایل، افزایش نرخ ارز است. درهم امارات هفته اول اسفند ۳۹۵۰ تومان بوده و الان ۴۵۰۰ تومان است. علاوه بر گران شدن ۱۰ درصدی ارز، از حقوق پرسنل شرکتها و تمامی کالاها در این مدت با افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی مواجه بودند و به همین دلیل کالای وارداتی، گرانتر شده است.
آرام ادامه داد: واردکنندگان از ۲۷ اسفند کالایی ترخیص نکردند و بنابراین امکان افزایش قیمت کالا را نداشتند، دیگر اینکه آنها تعهد مالی دارند و باید هزینه کالا را سر وقت پرداخت کنند. ازطرفی شرکتها نمیتوانند کالا را برای سه ماه دپو کنند چون بعضی از گوشیهای تلفن همراه بعد از چند ماه مدلشان عوض میشود و منطقی نیست که کالایی شش ماه در انبار شرکت بماند و نهایت انبار کردن، یک ماه زمان میبرد. بنابراین اکثر شرکتها جنسشان را فروختند و کالایی ندارند که بخواهند عرضه کنند.
وی با اشاره به کاهش تقاضا در اکثر کالاها به دلیل شیوع کرونا گفت: اگرچه تقاضا برای کالاهای مصرفی کم شده اما درمورد موبایل قضیه متفاوت است. یک دلیل آن طرح شاد برای دانشآموزان است و دیگر اینکه مردم دو ماه در خانه بودند و از موبایل استفاده کردند، تنها چیزی که آنها را به دنیای بیرون وصل میکرد، همین موبایل بوده؛ به همین دلیل اگر تقاضای موبایل بیشتر نشده باشد، حداقل ثابت مانده است.
سردرگمی در ثبت سفارش گوشی
این کارشناس حوزه موبایل با بیان اینکه وضعیت ثبت سفارش موبایل هنوز مشخص نیست، گفت: قبل از سال جدید اعلام کردند که ارز نیمایی به واردات گوشی تعلق میگیرد اما در سال جدید هنوز این موضوع اعلام نشده و یک سردرگمی در ثبت سفارش وجود دارد. البته اگر ثبت سفارش هم ۱۰۰ درصد کار میکرد، به دلیل گران شدن ارز و اینکه ارسال جنس به ایران با مشکل مواجه است، بخش قابل توجهی از مشکل باقی میماند.
آرام با بیان اینکه در بازار سه نوع کالای کمتر از سه میلیون تومان، کمتر از شش میلیون تومان و کالای گرانقیمت وجود دارد، گفت: کالای گرانقیمت همین حالا هم در بازار وجود دارد اما هرکسی نمیتواند از ۱۵ تومان تا ۲۵ میلیون تومان هزینه خرید گوشی بدهد. کالای شش میلیون تومانی هم با هزینه گرانتر در بازار موجود است. اما کالای کمتر از سه میلیون تومان که مصرفش هم بالاتر است، به دلیل مشکلات که وجود دارد، تقریبا ناموجود شده. اکنون بهترین اتفاق این است که کالای زیر سه میلیون دوباره در بازار موجود شود.
وی با بیان اینکه اگر مشکل واردات درست شود، کمبود بازار جبران و کالاهای کمتر از سه میلیون تومان هم وارد بازار میشود، گفت: اگر ۱۰۰ درصد مشکل ثبت سفارش درست شود و همه چیز طبق روال اتفاق بیفتد، بخشی از این التهاب را میگیرد، اما همچنان قیمتها به زمان سه تا چهار ماه قبل برنمیگردد. از پرسنل خطوط هواپیمایی تا تولیدکنندگان موبایل، ۳۰ تا ۷۰ درصد اخراجی داشتند و این یعنی مشکل تقاضای جهانی وجود دارد و ۸۰ درصد مشکلات موجود، جهانی است. برای اینکه همه چیز به روال عادی برگردد، باید این بحران جهانی که همه جوامع تجارت را تحت تاثیر قرار داده حل شود.
این کارشناس حوزه موبایل با بیان اینکه ستاد ملی کرونا در یک ماه گذشته به شرکتها اجازه فعالیت نداده بود، افزود: در این مدت شرکتها تعطیل بودند و فرصت تخصیص ارز آنها منقضی شده و برخی کالاها هنوز در گمرک بلاتکلیف است. حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار گوشی تلفن همراه الان در گمرک است که قبل از اسفند و آخرین روزهایی که امکان حمل فراهم بوده، حمل شدند، اما به دلیل اینکه بانک مرکزی ارزی به آنها تخصیص نداده در گمرک دپو شدهاند. دولت با آزاد کردن این گوشیها میتواند التهاب موجود را حداقل برای کوتاه مدت درست کند.