در سال ۲۰۲۰پاندمی کرونا بازار هک و حملههای سایبری را داغ کرد و مجرمان سایبری از وب سایتهای دولتی گرفته تا بیمارستانها و مؤسسههای سلامت و تحقیق واکسن، کسب و کارها و… را نشانه گرفتند که این موضوع زیان زیادی را بهدنبال داشته است. طبق گزارش مؤسسه پژوهشی Cybersecurity Ventures انتظار میرود در سال ۲۰۲۱ میزان خسارت جرایم سایبری جهان به ۶تریلیون دلار برسد که از ۳تریلیون دلار سال ۲۰۱۵ رقمی بسیار بالاتر است و البته این رقم تا سال ۲۰۲۵ به ۱۰.۵تریلیون دلار خواهد رسید.
بازار بزرگ امنیت سایبری
محققان مؤسسه پژوهشی Cybersecurity Ventures معتقدند که جرایم سایبری یکی از بزرگترین چالشهای بشر در دو دهه آینده خواهد بود به همین دلیل هم هر کمپانی باید یک متخصص امنیت سایبری داشته باشد تا کمتر در معرض حملات سایبری قرار بگیرد. طبق گزارش این مؤسسه پژوهشی، انتظار میرود میزان خسارت ناشی از حملات سایبری در ۵سال آینده یعنی تا سال ۲۰۲۵ به حدود ۱۰.۵تریلیون دلار برسد که به این ترتیب، میزان خسارت ناشی از فعالیت هکرها از زیان بلایای طبیعی جهان بیشتر خواهد بود. در این میان حملات با پشتوانه دولتها بخش عمدهای از سهم این خسارت را به خود اختصاص میدهند که این حملههای سایبری شامل سرقت اطلاعات و دادهها، پول، سرقت مالکیتهای معنوی، کلاهبرداری، باج گرفتن از طریق رمزارزها و… میشود. «بارن بافت» یکی از میلیاردرهای جهان نیز جرایم سایبری را مشکل شماره یک جهان با نوع بشر میداند و میگوید: حملات سایبری تهدیدی بزرگتر از سلاح هستهای است. در همین راستا، بازار امنیت سایبری جهان روندی رو به رشد دارد و محققان مؤسسه Cybersecurity Ventures انتظار رشد سالانه ۱۲تا ۱۵درصدی بازار امنیت سایبری جهان را تا سال ۲۰۲۵ دارند.
گفتنی است در سال ۲۰۰۴ بازار امنیت سایبری جهان، ارزشی ۳.۵میلیارد دلاری داشت که این رقم با رشد ۳۵برابری در طول ۱۳سال، در سال ۲۰۱۷ به ۱۲۰میلیارد دلار رسید و البته پیشبینی میشود میزان هزینه جهانی برای تأمین امنیت سرویسها و محصولات امنیت سایبری در برابر جرایم سایبری نیز در پایان دوره ۵ساله از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ از مرز یک تریلیون دلار خواهد گذشت. مارک مونت گومری، دبیر اجرایی کمیسیون امنیت سایبری امریکا هم در این باره گفت: بیشتر بودجههای امنیت سایبری سازمانهای امریکا بهصورت خطی اختصاص یافته ولی حملات سایبری رشد نمایی دارند بههمین دلیل هم توازن زیادی بین افزایش حملههای هکری و بودجه اختصاص یافته به آن وجود نداشت که البته حالا توجه بیشتری به آن شده است. در همین راستا، در بودجه سال مالی ۲۰۲۰ امریکا ۱۷.۴میلیارد دلار برای فعالیتهای مربوط به امنیت سایبری اختصاص یافت که ۷۹۰میلیون دلار(۵درصد) نسبت به سال ۲۰۱۹ افزایش داشته است.
هر ۱۱ثانیه یک حمله باج افزاری
اما واژه هک از چه زمانی وارد ادبیات جهان شد و دامنه کدام یک از حملات سایبری در سال ۲۰۲۰ فراگیرتر بوده است؟ در پاسخ باید گفت که واژه هک برای نخستین بار در سال ۱۹۵۵ توسطMIT تعریف شد و نخستین هک کامپیوتری نیز در سال۱۹۶۳ رخ داد. حالا بعد از گذشت ۵۰سال، سطح حملات سایبری در جهان بشدت بالا رفته و از گوشیها گرفته تا کامپیوترها و لوازم خانه و حتی اشخاص میتوانند مورد حملههای هکری قرار بگیرند.
در سال ۲۰۲۰ اما بهدلیل سایه انداختن کرونا بر سر جهان شاهد رشد جهشی این حملات بودهایم. با این حال متخصصان امنیت سایبری جهان معتقدند در سال ۲۰۲۰ امنیت سایبری در سایه مشکلات اقتصادی ناشی از کرونا، کمتر مورد توجه کاربران و مردم عادی قرار گرفته است. با این حال هکرها امسال هیچ استراحتی نداشتهاند و نشانهای از توقف در نشت اطلاعات و دادهها، نفوذ به شبکه، سرقت انبوه اطلاعات و فروش آنها، سرقت هویت و شیوع باج افزار و… دیده نمیشود. ازآنجا که تعداد زیادی از جمعیت جهان مجبور به دورکاری از خانه شدهاند این افراد، هدف ۲۰درصد از حملات سایبری قرار گرفتهاند که البته باج افزارها در رأس این حملات قرار دارند و بیشترین دلیل موفقیت حملات به افراد دورکار نیز ضعف در امنیت پسورد و انتخاب ۱۲۳۴۵۶ بهعنوان سادهترین و ناامنترین رمز عبور بوده است. متخصصان اف بیآی نیز از حملات باج افزاری در امریکا و جهان بهشدت نگران هستند و اعتقاد دارند که باج افزارها سریعترین رشد را در میان جرایم سایبری دارند. انتظار میرود میزان هزینه ناشی از زیان باج افزارها در جهان در سال ۲۰۲۱ به ۲۰میلیارد دلار برسد که این رقم ۵۷برابر سال ۲۰۱۵ است. همچنین پیشبینی میشود در سال ۲۰۲۱ هر ۱۱ثانیه یک حمله باجافزاری به کسب و کارهای تجاری انجام شود درحالی که این حملات در سال ۲۰۱۶ هر ۴۰ ثانیه یک بار اتفاق میافتاد.
«دیتا»؛ عنصر اصلی اقتصاد دیجیتال
یکی از مهمترین موارد در حملههای سایبری، دیتا و اطلاعات کاربران، مؤسسات و… است و مؤسسه IBM برای بیان اهمیت این موضوع عنوان کرد دیتا در قرن بیست و یکم همانقدر اهمیت دارد که نیروی بخار در قرن هجدهم، الکتریسیته در قرن نوزدهم و هیدروکربن در قرن بیستم در کانون توجه قرار داشت. در کل میتوان گفت که «دیتا» آجر اقتصاد دیجیتال و عنصر اصلی این اقتصاد به شمار میرود و البته فرصتهای بیشماری هم برای نوآوری یا سوءاستفاده از آن وجود دارد. وقتی شبکه جهانی وب(WWW) در سال ۱۹۸۹ ابداع شد و در سال ۱۹۹۱ عملاً مورد استفاده قرار گرفت در تصور کسی نمیگنجید که دنیای وب تا این حد گسترده شود و امروزه حدود ۱.۹میلیارد وب سایت در جهان فعالیت داشته باشد. به موازات افزایش و توسعه فضای وب، میزان دیتا هم به طور غیرقابل تصوری افزایش یافته است.
گزارش مؤسسه Cybersecurity Ventures نشان میدهد که تا سال ۲۰۲۵ حدود ۲۰۰ زتابایت دیتا در زیرساختهای آی تی خصوصی و عمومی ازجمله کامپیوترهای شخصی، لپ تاپ، تلفنهای هوشمند و وسایل اینترنت اشیا، دیتاسنترها و سیستمهای ابری ذخیره خواهد شد. همچنین پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۵ میزان دیتای ذخیره شده در ابرهای شرکتهای خصوصی، کمپانیهای فناوری ازجمله اپل، فیسبوک، گوگل، مایکروسافت، توئیتر و…، فضای ابری سرویسهای دولتی و همچنین مؤسسات کوچک و بزرگ تجاری به ۱۰۰زتابایت خواهد رسید.
اما چرا میزان دیتا در جهان تا این حد افزایش یافته است؟ یکی از مواردی که سبب افزایش تولید دیتا در جهان شده روند رو به رشد کاربران اینترنت در جهان است. روزانه بیش از یک میلیون نفر برای نخستین بار به دنیای اینترنت میپیوندند و پیشبینی میشود تعداد کاربران اینترنت که در سال ۲۰۲۰ حدود ۵میلیارد نفر بوده، در سال ۲۰۲۲ به ۶میلیارد نفر برسد که این رقم معادل ۷۵درصد از جمعیت ۸میلیارد نفری جهان خواهد بود. همچنین پیشبینی میشود تعداد کاربران اینترنت دنیا در سال ۲۰۳۰به بیش از ۷.۵میلیارد نفر برسد که این رقم معادل۹۰درصد از جمعیت ۸.۵ میلیارد نفری ۶سال به بالای جهان در سال 2030 خواهد بود.
یکی دیگر از عوامل افزایش میزان دیتا در جهان، روند روبه رشد تعداد وسایل متصل به اینترنت است به گونهای که حالا دیگر تهدیدات سایبری از آلوده کردن کامپیوترها و شبکهها و تلفنهای همراه فراتر رفته و هکرها به مردم(تراشههای به کاررفته در بدن آنها، باتری قلب و…)، خودروها، حملونقل ریلی، هواپیما، نیروگاههای برق و هرچیزی که نبض الکترونیک در آن میزند، حمله میکنند. طبق گزارش مؤسسه سیسکو تا سال ۲۰۲۳ تعداد وسایل متصل به اینترنت ۳برابر بیشتر از تعداد انسانها روی کره زمین خواهد شد و تا سال ۲۰۲۲ حدود یک تریلیون سنسور شبکهای در جهان پیرامون ما وجود خواهد داشت که این رقم در طول ۲۰سال به ۴۵تریلیون عدد سنسور خواهد رسید. مؤسسه پژوهشی گارتنر هم پیشبینی کرده که بیش از نیم میلیارد فناوری پوشیدنی در جهان ازجمله ساعت هوشمند، دوربینهای پوشیدنی، هدستهای بلوتوثی، ردیابهای سلامت و… در سال ۲۰۲۱ به فروش برسد که از ۳۱۰میلیون مورد فروش آن در سال ۲۰۱۷ رقمی بسیار بالاتر است. همه این موارد خود دلیلی بر افزایش میزان دیتای رد و بدل شده در جهان هستند که زمینه ساز فعالیت بیشتر هکرها برای تصاحب بخشی از این دادهها و اطلاعات خواهد بود.