زوم در عکاسی با گوشی چگونه انجام میشود؛ راهنمای بهترین بزرگ‌نمایی
زوم در عکاسی با گوشی راهی برای نزدیک‌تر نشان دادن یا بزرگ‌نمایی سوژه و همچنین راهی برای کوچک‌نمایی است طوری که تصویر کوچک‌تر و دورتر باشد تا بتوانیم نمایی وسیع از صحنه بگیریم.
یکی از راه‌های بزرگ‌نمایی یا زوم در عکاسی با گوشی تنظیم فاصله کانونی است، هرچه فاصله کانونی بیشتر باشد بزرگ‌نمایی هم بیشتر است و هرچه فاصله کانونی کمتر باشد زاویه دید بیشتر و بزرگ‌نمایی کمتر میشود و این موضوع برای دوربین DSLR و دوربین گوشی‌های هوشمند صادق است.
در عکاسی به سبک سنتی می‌توانید با تغییر فاصله کانونی لنز دوربین، بزرگ‌نمایی را هم تغییر دهید. شما می‌توانید با استفاده از لنز زوم فاصله کانونی خود را به صورت مکانیکی تنظیم کنید یا افزایش دهید تا به بزرگ‌نمایی دلخواه خودتان دست پیدا کنید.
زوم در گوشی‌های هوشمند
متاسفانه لنزهای زوم حجیم هستند و قرار دادن یک لنز زوم واقعی تلفن را ضخیم و سنگین‌تر می‌کند. همچنین برآمدگی ناخوشایندی برای تلفن همراه ایجاد میشود. پس به دلیل محدودیت فضا، پیاده‌سازی سیستم‌های زوم خوب و اپتیکال در گوشی‌های هوشمند بسیار دشوار است.
از این رو بسیاری از کمپانی‌ها به زوم دیجیتالی در عکاسی با گوشی روی آوردند. از آنجا که در اوایل سال ۲۰۰۰، سیستم‌های زوم اپتیکال بسیار خوبی برای دوربین‌های سیستم دیجیتالی فشرده (DSC) وجود داشت و تلاش‌های زیادی برای ادغام آنها به اشکال مختلف در تلفن همراه صورت گرفت.
زوم دیجیتالی البته با وضوح کم به دلیل وجود سنسورهای تصویر با رزولوشن محدود خیلی زود در تلفن‌های همراه نیز در دسترس قرار گرفت، دو گوشی نوکیا Pureview 808 و نوکیا 1020 پیشگام و جلوتر از زمان خود بودند.
این دو گوشی یک “Supersensor” عظیم ۴۱ مگاپیکسلی را مورد استفاده قرار دادند (در آن زمان استاندارد برای تلفن‌های هوشمند با کیفیت بالا ۵ تا ۸ مگاپیکسل بود). به همین دلیل کیفیت تصویر بسیار بالا حتی با زوم نیز ارائه کردند.
از سال ۲۰۱۶، زوم هیبریدی در عکاسی با گوشی از طریق سیستم‌های چند دوربینی با استفاده از لنزهایی با فواصل کانونی مختلف به یک استاندارد تبدیل شده است. هرساله، گوشی‌های هوشمند به دوربین‌های مجزای بیشتری مجهز می‌شوند، بنابراین دامنه زوم افزایش می‌یابد.
پس از اینکه زوم فوق دیجیتالی نوکیا از سال ۲۰۱۲/۲۰۱۳ برای چند سال جانشینی نداشت، از سال ۲۰۱۸ ماژول‌های زاویه باز با سنسورهای تصویر بسیار حجیم ساخته شده‌اند. قطر آنها حدود ۱۲ میلی‌متر است و به صورت استاندارد در گوشی‌های هوشمند رده‌بالا نصب می‌شوند. شاید برای شما سوال پیش بیاید زوم دیجیتالی چه فرقی با زوم اپتیکال دارد؟ در ادامه هر کدام را جداگانه شرح خواهیم داد.
زوم دیجیتالی در عکاسی با گوشی چیست
زوم دیجیتال کاملاً مبتنی بر نرم‌افزار است و تنها در دوربین‌های هوشمند استفاده نمی‌شود. اما استفاده آن در گوشی همراه رایج‌تر است. یکی از دلایلی که کمپانی‌های تلفن همراه، تعداد پیکسل‌ها را افزایش می‌دهند، زوم دیجیتالی است.
زیرا در زوم دیجیتالی هیچ تغییر واقعی‌ای در فاصله کانونی وجود ندارد و دوربین فقط تصویر جلوی خودش را می‌گیرد سپس یک بخش را برش و بخش دیگر را گسترش می‌دهد تا قاب تصویر را پر کند. زوم دیجیتالی، رزولوشن (وضوح) را با توجه به برش عمق میدان (FOV) کاهش می‌دهد.
این زوم بیشتر از فناوری برش استفاده می‌کند و چون تصویر حاصل‌شده ناشی از برش است ما با افت کیفیت تصویر مواجه خواهیم شد. از این رو کمپانی‌ها مگاپیکسل را در دوربین‌های خود افزایش می‌دهند تا این افت کیفیت هنگام زوم دیجیتالی را جبران کنند.
به فرض مثال دوربین گوشی هوشمند ما عکس را با وضوح ۴۰ مگاپیکسل می‌گیرد، هنگام زوم دیجیتالی قسمت ۲۰ مگاپیکسلی از تصویر را که حاوی سوژه است قفل می‌کند و ۲۰ مگاپیکسل دیگر را برش می‌دهد و بخش ۲۰ مگاپیکسلی تصویر کشیده میشود تا به اندازه یک عکس ۴۰ مگاپیکسلی درآید و همین باعث افت کیفیت میشود.
در اینجا رزولوشن عکس را کاهش دادیم. چون برای گسترش ۴۰ مگاپیکسلی اطلاعات کافی نداریم آن ۲۰ مگاپیکسل برش‌خورده را گسترش می‌دهیم. در دوربین‌های گوشی وضوح مطابق با دریچه دیافراگم و تعداد پیکسل‌هاست در فرایند زوم دیجیتالی ما بخشی از پیکسل‌ها را حذف می‌کنیم و همین رزولوشن را کاهش می‌دهد.
بهبود زوم در سیستم‌های چنددوربینی
در پشت تلفن‌های همراه امروزه وجود چند دوربین رایج است. هر یک از این دوربین‌ها با دیگری تفاوت دارند و هدف خاصی را دنبال می‌کنند. این دوربین‌ها اغلب دارای لنز تله فتو، لنز زاویه باز و لنز فوق عریض هستند.
یک سیستم متعادل باید تقریباً وضوح یکسانی از اپتیک و حسگر تصویر داشته باشد. این تقریباً برای لنزهای دوربین تله با زاویه دید عریض (extreme wide-angle) و استاندارد صدق می‌کند. با این حال، برای دوربین اصلی عریض (wide)، وضوح اپتیکال بهتری از وضوح سنسور تصویر دارد.
عملکرد اپتیکی لنزهای زاویه باز نیز بهتر از عملکرد اپتیکی لنزهای تله و پریسکوپ است. حتی در فاصله کانونی یکسان و زمانی که به صورت دیجیتالی زوم انجام میشود. با این حال، هنگام زوم وضوح واقعی سیستم دوربین با زاویه دید عریض بدتر از وضوح تصویر مربوط به دوربین‌های تله است، زیرا رزولوشن پیکسلی هنگام زوم دیجیتالی بدتر است.
بنابراین به طور کلی لنزهای تله وضوح تصویر را برای تنظیمات زوم بهبود می‌بخشند. اینکه چقدر می‌توانید در دوربین گوشی زوم کنید با فاصله کانونی لنز تله فتو تعیین میشود؛ اگر تلفن شما دارای لنز تله فتو است، فاصله کانونی لنز تله فتو را تقسیم بر فاصله کانونی لنز زاویه باز کنید و در این صورت می‌توانید محدوده زوم دوربین خود را به دست بیاورید.
زوم هیبریدی در سیستم‌های چنددوربینی
زوم اپتیکال شکل مناسبی از زوم را ارائه می‌دهد. این زوم به صورت مکانیکی و با تغییر فاصله کانونی دلخواه به دست می‌آید. لنزهای زومی که توانایی دستیابی به فاصله کانونی دلخواه عکاس را دارند در گوشی‌های هوشمند استفاده نمی‌شوند و زوم اپتیکال در گوشی‌های هوشمند با چند دوربین همراه با فواصل کانونی مختلف جایگزین میشود.
هر دوربین در گوشی‌های چنددوربینی فاصله کانونی ثابت و مختص به خود را دارد. سیستم چنددوربینی ترکیبی از چندین دوربین با لنزهایی با فواصل کانونی مختلف است، این فواصل برخی کوتاه‌تر و برخی بلندتر هستند و گوشی برای ارائه زوم روی دوربین با فاصله کانونی بیشتر سوییچ می‌کند.
زوم هیبریدی ترکیبی از فواصل کانونی ثابت مختلف به عنوان «زوم» در سیستم‌های چند دوربینی مدرن تلفن‌های هوشمند نامیده میشود. وضوح اپتیکال قابل دستیابی لنزهای SPC به شدت به طراحی نوری خاص بستگی دارد که به نوبه خود به فاصله کانونی معادل بستگی دارد. زوم هیبریدی در حقیقت داده‌های زوم اپتیکال از لنز دوربین‌های مختلف را با عکاسی محاسباتی ترکیب می‌کند تا تصاویر بزرگ‌نمایی شده جذابی تولید کند.
زوم اپتیکال در عکاسی
یک زوم اپتیکال کلاسیک با تغییر فاصله کانونی (f) سیستم، فریم جسم تصویرشده، یعنی عمق میدان FOV را تغییر می‌دهد. در اکثر سیستم‌های زوم، تغییر فاصله کانونی با تغییر فاصله بین عناصر لنز یا گروه‌هایی از عناصر لنز انجام میشود.
زوم اپتیکال در بازار تلفن‌های هوشمند خیلی به چشم نیامده است. یکی از عمده علل این موضوع محدودیت فضایی تلفن‌های هوشمند است زیرا عملکرد یک زوم اپتیکال در فاصله کانونی زیاد کاهش می‌یابد. حدود سال ۲۰۱۰ بود که بازار دوربین‌های دیجیتالی کامپکت اوج گرفته بود و به طور خاص، عملکردی که زوم دوربین‌های کامپکت DSCها ارائه می‌دادند، فقدان‌شان در تلفن‌های همراه بیشتر به چشم می‌آمد. زیرا زوم دیجیتالی تلفن‌های هوشمند بسیار پایین‌تر بود.
دقیقاً در همین سال ۲۰۱۰ کیفیت تصویر تلفن‌های هوشمند SPC به طور پیوسته بهبود یافت و حالا نوبت بازار دوربین‌های دیجیتالی DSC بود که به خطر افتاد و در نهایت بازار DSC کاهش یافت.
کمپانی‌های DSC برای بی‌جواب نگذاشتن این نزول در بازار و دفاع از موقعیت خود در بازار دامنه زوم DSCها را به بیش از 20× و حتی تا 50× افزایش دادند که عملاً این اعداد دیگر برای SPCها دست‌نیافتنی بود.
اما این تلاش‌ها بی‌فایده بود و بازار DSC ها از رونق افتاد. کمپانی‌های دارنده DSC تلاش‌هایی هم برای ارائه دوربین DSC که عملکرد تلفن همراه هم داشته باشد انجام دادند اما با به‌علت حجیم شدن تلفن همراه این تلاش‌ها هم ناموفق ماند. زوم‌های اپتومکانیکی امکان‌پذیر است و از سوی سازندگان بزرگی مانند سامسونگ (G810، Galaxy K Zoom، Galaxy S4 Zoom) و نوکیا(N93) به بازار عرضه شد، اما بدون روند پایدار.
امروزه زوم چند دوربین هیبریدی در عکاسی با گوشی به طور گسترده پذیرفته شده است و انتظار می‌رود که در سال‌های آینده نیز به همین شکل باقی بماند و با ماژول‌های دوربین بیشتر تکمیل شود. مانند لنز فوق عریض مدل چشم‌ماهی.
راهنمای انتخاب گوشی با زوم خوب
گاهی در عکاسی با گوشی زوم پنج برابر بهتر از زوم ۱۰ برابر است. برای خرید گوشی با زوم خوب قدرت واقعی زوم را در نظر بگیرید و قدرت واقعی به این بستگی ندارد که دوربین چند برابر زوم کرده، آنچه حائز اهمیت است توانایی دوربین گوشی در تنظیم فاصله کانونی و قدرت نرم‌افزار است.
بهترین زوم‌ها در گوشی‌های هوشمند
Samsung Galaxy S23 Ultra
یکی از سلاطین زوم در بین گوشی‌های هوشمند در حال حاضر سامسونگ Galaxy S23 Ultra است. این گوشی قابلیت زوم ۱۰۰ برابری به صورت دیجیتالی دارد و مجهز به لنزهای اختصاصی تله فتو 3x و 10x برای زوم اپتیکال است.
Samsung Galaxy s22 ultra
گوشی Galaxy s22 ultra قیمت کمتری نسبت به S23 Ultra دارد اما بزرگ‌نمایی مشابه را در اختیار شما قرار می‌دهد. اما بر اساس سایر گزارش‌های منتشرشده در زوم دیجیتالی ۱۰۰ برابری ثابت نگه داشتن گوشی چالش‌برانگیز است.
iPhone 14 Pro Max
این گوشی دارای چهار سنسور در دوربین پشت است. دوربین اصلی ۴۸ مگاپیکسل، فوق عریض ۱۲ مگاپیکسل و ۱۲ مگاپیکسل برای 2x و 3x تله فتو است. این گوشی دارای زوم اپتیکال ۶ برابری و زوم دیجیتالی ۱۵ برابری است.
استفاده از سه‌پایه هنگام زوم کردن
هر چقدر بیشتر زوم کنید ثابت نگه داشتن عکس سخت‌تر میشود. پس بهتر است هنگام زوم کردن از سه‌پایه استفاده کنید.