ادامه کابوس انویدیا؛ ماجرای شکستگی محفظه بخار RTX 3080 چیست؟
کارت‌های گرافیک رده‌بالای RTX 3080 و RTX A6000 با ایراد‌های نگران کننده‌ای در محفظه‌ی بخار خود مواجه شده‌اند.
پس از اینکه یکی از اعضای انجمن سخت‌افزاری Quasarsone دو کارت گرافیک RTX 3080 مدل فاندرز ادیشن و RTX A6000 را باز کرد، با اکسیده‌شدن و نشت برخی از هیت‌سینک‌ها مواجه شد. دامنه‌ی احتمالی این مشکلات و شرایط بروز آن‌ها، هنوز مشخص نیست.
محفظه‌های بخار با به‌کارگیری قوانین ساده‌ی بخار و میعان مایع درونی خود، حرارت را از قطعات حیاتی مثل پردازنده و پردازنده گرافیکی جذب و سپس دفع می‌کنند. به‌خاطر خنک‌کنندگی بالاتر این فرایند در مقایسه با طراحی هیت‌سینک‌های عادی، قطعه‌ی مورد نظر نیز می‌تواند کارایی بالاتری داشته باشد؛ اما هر ایرادی در این محفظه‌های بخار، تمامی قابلیت‌هایشان را زیر سؤال می‌برد.
مشکل از زمانی به چشم آمد که کاربر مگاکیم یک کارت گرافیک انویدیا جی‌فورس RTX 3080 مدل فاندرز ادیشن را باز کرد و در این حین متوجه نشانه‌هایی غیرعادی از مس قرمز رنگ روی قسمتی شد که هیت‌سینک را به تراشه‌ی GPU متصل می‌کرد.
بزرگنمایی قسمت اتصال هیت‌سینگ به جی‌پی‌یو که معمولاً روکشی از جنس نیکل دارد، از وجود چیزی شبیه به مس ذوب‌شده و نشانه‌هایی از واکنش شیمیایی خبر می‌داد.
وجود حفره و اکسید مس روی هیت سینک RTX 3080
نمای بزرگنمایی شده از حفره‌ی روی هیت‌سینک RTX 3080
محفظه‌ی بخار برش داده شده‌ی RTX 3080
وجود کریستال‌های آبی رنگ در محفظه‌ی بخار RTX 3080
مگاکیم که در ابتدا مشکل را به‌علت استفاده‌ی نادرست از خمیر حرارتی مایع یا مواد مشابه می‌دانست، تنها به تعویض هیت‌سینک این قطعه بسنده کرد؛ این کار به کنترل دمای کارت گرافیک سه‌ساله اما همچنان قدرتمند انویدیا منجر شد.
زمان زیادی از این ماجرا نگذشته بود که کارت گرافیک رده‌بالای RTX A6000 با همان مشکل داغ کردن به دست او رسید؛ هنوز فرایند باز کردن این گرافیک به پایان نرسیده بود که کیم متوجه نشانه‌هایی شبیه به آنچه در RTX 3080 قبلی دیده بود، شد.
دیدن خوردگی‌های مس و واکنش‌های شیمیایی یکسان، می‌توانست نشان از ایرادی شایع در طراحی محفظه‌های بخار یا مایع خنک‌کننده‌ی درون آن (Coolant) باشد.
به‌منظور تحقیقات بیشتر، مگاکیم دست به کار شد و پس از برش و دریل کردن محفظه‌ی بخار هیت‌سینک RTX 3080 قبلی، با منظره‌ی حیرت‌انگیزی رو‌به‌رو شد؛ در آن قسمت داخلی محفظه‌ی بخار، نشانه‌هایی از ساختار‌های کریستالی آبی رنگ بود. این مواد احتمالاً ترکیب‌های مسی هستند که از واکنش‌های پودر مس درون محفظه‌های بخار با مایع خنک‌کننده، اکسیژن یا آلودگی‌های خارجی به وجود آمده‌اند. نکته‌ی قابل توجه دیگر، ناتوانی این کاربر کره‌ای در یافتن نشانه‌ای از وجود مایع خنک‌کننده‌ی درون محفظه‌ی بخار بود؛ این موضوع می‌تواند بر نشت آن دلالت داشته باشد.
آسیب دیدن و افت کارایی محفظه‌های بخار هیت‌سینک‌ها به دلایلی مثل فشار‌های داخلی یا ایرادات مشابه، می‌تواند وقوع واکنش‌های اینچنینی را توضیح دهد. در این صورت، توانایی هیت‌سینک در جذب و در نهایت دفع حرارت GPU به‌طرز قابل توجهی کاهش می‌یابد.
در ادامه، افزایش دما می‌تواند به ایجاد گلوگاه، ناپایداری و در نهایت خرابی کامل کارت گرافیک به دلیل کار کردن در دماهای بسیار بالا منجر شود.
باید خاطرنشان کرد که چون تا به حال مگاکیم تنها فردی است که مشکل اکسید مس و ایجاد حفره در محفظه‌ی بخار کارت گرافیک را گزارش کرده، نمی‌توانیم در مورد همه‌گیر بودن یا نبودن آن در تمامی این مدل‌ها اظهار نظر کنیم.
تا زمان گزارش‌های احتمالی بیشتر و حتی تأیید رسمی خود انویدیا، پیشنهاد می‌کنیم که به سرویس دوره‌ای کارت‌های گرافیک خود اهمیت دهید و هنگام خرید مدل‌های دست‌دوم، محتاط‌تر باشید؛ هرچه نباشد قیمت کارت گرافیک RTX 3080 حدود ۷۰۰ دلار و قیمت کارت گرافیک انویدیا RTX A6000، حدود ۴۰۰۰ دلار است.