تغییر سیاست پرداخت گوگل پلی چه اثری بر کاربران ایرانی خواهد داشت؟
گوگل بهدنبال توافق با ایالتهای آمریکا بهخاطر سیاستهای پلی استور، در کنار پرداخت غرامت صدها میلیون دلار، تغییراتی در سیاستهایش هم اعمال میکند که یکی از بحثبرانگیزترین آنها، به نحوه پرداخت هزینهها مربوط میشود. به گفته گوگل، توسعهدهندگان بازی و اپلیکیشن میتوانند از سیستم پرداخت مدنظر خودشان استفاده کنند، اما ماجرا از چه قرار است و آیا این موضوع روی کاربران و توسعهدهندگان ایرانی هم تأثیری خواهد داشت؟
گوگل با اجبار توسعهدهندگان به استفاده از سیستم پرداخت گوگل پلی، یک انحصار ایجاد کرده که البته از سال گذشته میلادی بهطور آزمایشی امکان استفاده از سیستمهای پرداخت جایگزین را برای برخی کشورها فراهم کرده است. اما حالا با توافق جدید این غول دنیای فناوری با ایالتهای آمریکا و تغییرات سیاستهایش، این انحصار شکسته میشود.
همین تغییر سیاستها این فرضیه را ایجاد کرده است که با اعمال این تغییرات، توسعهدهندگان ایرانی هم میتوانند بهسراغ سیستم پرداخت اختصاصی خود بروند و شاید جایگاه اپاستورهای ایرانی متزلزل شود. گوگل در تغییرات جدید خود به موضوع سیستمهای پرداخت جایگزین اشاره کرده است. در بند مربوط به امکان استفاده از سیستم پرداخت جایگزین نوشته شده:
«توسعهدهندگان اپ و بازی میتوانند در کنار سیستم پرداخت گوگل پلی، از یک سیستم پرداخت جایگزین هم برای کاربران آمریکایی خود استفاده کنند و این کاربران میتوانند در هنگام خرید درونبرنامهای، سیستم پرداخت مدنظرشان را انتخاب کنند. ما برای بیش از یک سال امکان استفاده از سیستم پرداخت جایگزین را بهصورت آزمایشی در آمریکا ارائه کردهایم و آن را گسترش خواهیم داد.»
گوگل همچنین در بند دیگری گفته است که توسعهدهندگان میتوانند قیمتگذاریهای مختلفی را درون اپ برای کاربران به نمایش بگذارند.
همانطور که گفته شد، این سیاستها قرار است فعلاً فقط در بین کاربران آمریکایی اجرایی شود و همین موضوع، روی کاغذ بهطور کلی، تأثیرات آن برای کاربر ایرانی را حذف میکند. بااینحال، بهفرض جهانیشدن این موضوع هم نباید موضوع تحریمها را فراموش کرد. بررسیها نشان میدهد که استفاده از روش پرداخت درونبرنامهای از این طریق مستلزم رفع تحریمهای بانکی است و ایجاد درگاه پرداخت ریالی برای کاربران ایرانی ممکن نیست.
درواقع اپلیکیشنهای خارجی بهخاطر تحریمها امکان ایجاد چنین درگاههایی را برای کاربران ایرانی ندارند و اپلیکیشنهای ایرانی هم با مشکلات تحریمها دستوپنجه نرم میکنند. حتی میتوان این فرضیه را داشت که این موضوع به نفع فروشندگان اندروید ایرانی هم تمام شود، چرا که توسعهدهندگان ایرانی بعید است که پرداخت فروشگاههای اندرویدی ایرانی را بهکلی کنار بگذارند؛ چرا که اگر بتوان درگاه پرداخت درونبرنامهای استورهای ایرانی را در اپلیکیشنها قرار داد و آنها را در گوگل پلی منتشر کرد، میتوان با یک تیر، دو نشان زد. آنها میتوانند با پیداکردن کاربران بیشتر از طریق انتشار در گوگل پلی، تراکنشهای بیشتری را رقم بزنند.
درواقع گذاشتن پرداخت گوگل در اپلیکیشنها و بازیهای ایرانی کاری میکند که کاربر داخل کشور بهخاطر تحریمها نتواند خریدی انجام دهد و درواقع یک بنبست درآمدی برای توسعهدهندگان بهحساب میآید. ازهمینرو، توسعهدهندگان احتمالاً درنهایت به روشهای پرداخت فروشگاههای اندرویدی ایرانی نظیر کافه بازار و مایکت نیاز دارند. در این حالت توسعهدهندگان میتوانند اپلیکیشنهای خود را در گوگل پلی منتشر و کاربران بیشتری جذب کنند و از آنسو با داشتن کاربر بیشتر، پرداخت داخلی خود را فعال کنند و به فروش بیشتری دست پیدا کنند.
درنهایت نباید فراموش کنیم که فروشگاههای اندروید داخلی درحالحاضر چند مزیت بومی دارند؛ زبان فارسی و پشتیبانی برخی از این عوامل هستند، اما میتوان گفت متأسفانه فیلترینگ نمونه خارجی آن، مهمترین مزیت این فروشگاههای اندرویدی محسوب میشود. وزیر ارتباطات از مدتها پیش اعلام کرده بود که نظر تخصصی مبنی بر رفع فیلترینگ گوگل پلی دارد، اما گزارشهای مختلف حکایت از این دارد که با وجود برگزاری جلسات متعدد با کارگروه فیلترینگ، اعضای این کارگروه با رفع فیلتر گوگل پلی موافقت نکردهاند.