انقلاب چینی‌ها در صنعت بازی
چه کسی فکر می‌کرد که چین قرار است بزرگ‌ترین نوآوری را در دنیای بازی‌ها ارائه دهد؟ کشوری که به دلیل محدودیت‌های اعمالی از سوی آمریکا، مجبور به تقویت صنعت بومی خود شده است، حالا یک گل طلایی زده و آن نیز مینی اس‌اس‌دی شرکت بی‌وین است.
به گزارش «ای‌آر اس تکنیکا»، اوایل امسال، نینتندو با الزامی کردن استفاده از استاندارد میکرو اس‌اس‌دی اکسپرس برای کنسول جدید سوییچ ۲، به محبوبیت آن کمک کرد. این مشخصات که در سال ۲۰۱۹ ایجاد شد، سال‌ها در گمنامی نسبی به سر می‌برد، زیرا کارت‌های حافظه میکرو اس‌دیِ ارزان و فراوان غیر اکسپرس معمولا برای کارهایی که مردم از آنها استفاده می‌کردند به اندازه کافی سریع بودند و نیازی به تغییر بیشتر حس نمی‌کردند، در عین حال که اکثر سخت‌افزارها از ابتدا از کارت‌های میکرو اس‌اس‌دی اکسپرس پشتیبانی نمی‌کردند.
دلیل کم‌رنگ بودن این استاندارد در گذشته سرعت نسبتا کافی کارت‌های میکرو‌اس‌دی معمولی و عدم پشتیبانی گسترده سخت‌افزارها بود. اما کنسول جدید نینتندو برای اجرای بازی‌هایی که پیش‌تر برای کنسول‌های مجهز به SSD طراحی شده‌اند به عملکردی نزدیک به اس‌اس‌دی داخلی نیاز داشت.
اکنون شرکت‌های دیگر هم به دنبال پیشروی بیشتر در حوزه ذخیره‌سازی سریع و قابل جابه‌جایی هستند. شرکت چینی بی‌وین محصولی به نام مینی‌اس‌اس‌دی معرفی کرده که تنها ۱۵ در ۱۷ میلی‌متر اندازه دارد و با بهره‌گیری از رابط دو مسیره PCIe ۴.۰ می‌تواند سرعت خواندن حداکثر ۳۷۰۰ مگابایت بر ثانیه و سرعت نوشتن تا ۳۴۰۰ مگابایت بر ثانیه داشته باشد. استاندارد فعلی میکرو‌اس‌دی اکسپرس نیز در حالت نظری چنین سرعتی را پشتیبانی می‌کند، اما در عمل بیشتر کارت‌های موجود حداکثر به حدود ۹۰۰ مگابایت بر ثانیه می‌رسند؛ یعنی تقریبا معادل پهنای باند یک مسیر PCIe ۳.۰.
بی‌وین می‌گوید این کارت‌ها با استفاده از بسته‌بندی LGA ساخته شده‌اند تا تراشه‌های NAND و کنترلر SSD روی این کارت‌های بسیار کوچک جای گیرد. کارت‌ها در سینی‌های فلزی کوچک قرار می‌گیرند و مانند کارت سیمکارت وارد سیستم می‌شوند. به گزارش وب‌سایت ورج دو دستگاه بازی قابل حمل ساخت چین GPD Win ۵ و OneXPlayer Super X پشتیبانی از این کارت‌ها را تبلیغ می‌کنند. ظرفیت این کارت‌ها بین ۵۰۰ گیگابایت تا ۲ ترابایت اعلام شده است.
اگرچه کارت مینی‌اس‌اس‌دی هنوز به یک استاندارد رسمی تبدیل نشده، اما هدف آن حل یک مشکل واقعی برای کنسول‌ها و دستگاه‌های بازی قابل حمل است؛ نیاز به حافظه سریع که بتواند بازی‌ها را با سرعتی نزدیک به اس‌اس‌دی داخلی بارگذاری کند، بدون اینکه کاربران مجبور شوند سیستم خود را باز کنند یا ارتقا دهند.
یک تحلیل سال ۲۰۲۳ از TechSpot نشان داد حجم بازی‌ها بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۳ به‌طور متوسط هر سال حدود ۶.۳ گیگابایت افزایش یافته است. بازی‌هایی با بیش از ۱۰۰ گیگابایت هنوز عادی نیستند اما کم هم نیستند.
بخشی از این رشد به بهبود گرافیک و نیاز به بافت‌های با وضوح بالا برای نمایش روی مانیتورها و تلویزیون‌های ۴K مربوط میشود. همچنین بازی‌های داستان‌محور و سینمایی مانند The Last of Us Part ۱ به دلیل فایل‌های صوتی و پشتیبانی از چند زبان، نیاز به حافظه زیادی دارند.
به گفته نویسنده نیک ایوانسون تقریبا ۱۷ گیگابایت از حافظه مورد نیاز این بازی به داده‌هایی مربوط میشود که هیچ ارتباطی با گرافیک ندارند؛ یعنی بیشتر از کل حجم هر بازی نمونه‌گیری شده از سال ۲۰۱۰ این الگو در اکثر بازی‌های حجیم که شامل سینماتیک‌های متعدد و دیالوگ‌های گسترده بودند، تکرار شده است.
نمونه دیگر، نسخه Mac بازی Cyberpunk ۲۰۷۷ است که روی Steam، Epic Games Store و GOG حدود ۹۲ گیگابایت حجم دارد، اما نسخه App Store اپل به دلیل شامل شدن تمام صداگذاری‌ها در تمامی زبان‌ها به ۱۵۹ گیگابایت می‌رسد.
شرکت‌های چینی سازنده کنسول‌های بازی به‌تازگی از یک راهکار جدید حافظه خارجی رونمایی کرده‌اند که رقیبی برای میکرو‌اس‌دی اکسپرس نینتندو در کنسول سوئیچ ۲ به حساب می‌آید. به گزارش وب‌سایت ورج این فرم فاکتور جدید بیش از سه برابر سریع‌تر از میکرو‌اس‌دی اکسپرس است و در عین حال اندازه‌ای تنها کمی بزرگ‌تر دارد.
شرکت تولیدکننده حافظه بی‌وین نام آن را مینی‌اس‌اس‌دی گذاشته و یک سازنده دیگر آن را ۱۵۱۷ نامیده که اشاره به ابعاد آن دارد و مشابه نام‌گذاری فرم فاکتورهای اس‌اس‌دی توسط JEDEC است، مانند ۲۲۸۰، ۲۲۴۲ و ۲۲۳۰.
کنسول نینتندو سوئیچ ۲ نخستین دستگاهی بود که از استاندارد میکرو‌اس‌دی اکسپرس استفاده کرد و کارت‌های حافظه آن بلافاصله پس از معرفی کنسول به فروش رفتند. حالا کنسول‌های دستی نیز از اولین محصولاتی هستند که از مینی‌اس‌اس‌دی بهره می‌برند. شرکت GPD شکاف کارت ۱۵۱۷ را روی کنسولWin ۵، جدیدترین کنسول دستی خود با چیپ قدرتمندAMD Strix Halo، معرفی کرده است؛ کارت در سینی کوچکی قرار می‌گیرد، مشابه کارت سیمکارت در گوشی‌ها.
گفته میشود کنسول آینده OneXPlayer Super X نیز شکاف مشابهی خواهد داشت که امکان افزایش حافظه سریع روی دستگاه‌های کوچک و قابل حمل را بسیار ساده‌تر می‌کند.
واضح است که نیاز به حافظه سریع و قابل ارتقا بدون باز کردن کامل کنسول یا رایانه، روزبه‌روز بیشتر میشود. مینی‌اس‌اس‌دی، نسخه سریع‌تر میکرو اس‌اس‌دی اکسپرس یا فرمت‌های ذخیره‌سازی آینده، راه‌حل‌های این نیاز را ارائه خواهند داد.