استاد ارتباطات دانشگاه علامه: کاری کردهایم که کودکان ۳ ساله هم با انواع فیلترشکن آشنا شوند
هادی خانیکی میگوید غلبه نگاه امنیتی به اینترنت، نهتنها مؤثر نبوده، بلکه عبور از فیلترینگ و آسیبهای اجتماعی را تشدید کرده است.
هادی خانیکی، استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی، در گفتوگو با خبرآنلاین با انتقاد از رویکرد غالب به مسئله فیلترینگ، میگوید نگاه امنیتی به اینترنت نهتنها راهحل مؤثری نبوده، بلکه پیامدهای اجتماعی گستردهتری ایجاد کرده است.
بهگفته خانیکی، در سیاستگذاری اینترنت، تهدیدمحوری بر نگاه توسعهمحور غلبه دارد. او توضیح میدهد که هرچند تجربه کشورهای توسعهیافته نشان میدهد استفاده گسترده از اینترنت و مشارکت در فضای جهانی به رشد و جهش منجر شده، اما در مقابل، همواره مثالهایی با رویکرد امنیتی مطرح میشود که آزادی اینترنت را با بیثباتی سیاسی گره میزنند؛ نگاهی که در نهایت به محدودسازی میانجامد.
این استاد دانشگاه با تأکید بر اهمیت امنیت ملی میگوید راهحلهای صرفاً امنیتی، نه اولین و نه مؤثرترین پاسخ به مسائل سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی هستند. بهگفته او، هر مسئلهای نیازمند راهحل متناسب با ماهیت خود است و نادیدهگرفتن این تفکیک باعث شده فیلترینگ، نهتنها کارآمد نباشد، بلکه عبور از آن افزایش پیدا کند.
خانیکی معتقد است نتیجه این رویکرد، افزایش آسیبهای اجتماعی بوده است؛ آسیبهایی که قرار بود با فیلترینگ کنترل شوند، اما در عمل تشدید شدهاند. او میگوید جامعه امروز در وضعیتی قرار گرفته که عبور از فیلترینگ بیشتر شده، نه کمتر، و این خود نشانه ناکارآمدی سیاستهای فعلی است.
او برای توضیح این وضعیت، به روایتی از مولانا اشاره میکند و میگوید مداخله افراطی و از سر نگرانی، نتیجه معکوس دارد. بهباور خانیکی، دخالت بیشازحد در سبک زندگی مردم و دسترسی آنها به جریان آزاد اطلاعات، باعث شده واکنش جامعه دقیقاً خلاف هدف سیاستگذاران باشد.
این استاد ارتباطات در ادامه میگوید: «ما هم کاری کردهایم که این کودک اولین چیز سراغ فیلترشکن میرود. بچههای ۳–۴ ساله با انواع فیلترشکنها آشنا شدهاند، چون زیست آنها با زیست فیلترشده شروع شده است.»
خانیکی تأکید میکند اگر میان جامعه، گروههای اجتماعی پیشران، حاکمیت و سیاستگذاران نوعی نگرانی و درک مشترک شکل میگرفت، پیامدهای فیلترینگ میتوانست بهمراتب کمتر باشد؛ اما در غیاب این فهم مشترک، سیاستهای محدودکننده نهتنها مسئله را حل نکردهاند، بلکه آن را پیچیدهتر کردهاند.