موبایلهای قدیمی پس از جایگزین شدن،فروخته میشوند، اهدا شده و یا بازیافت میشوند،اما سرنوشت آنها پس از این مراحل چه خواهد بود؟
به گزارش Cnet، در آمریکا مراکزی مانند مرکز گرین سیتیزن وجود دارد که سالانه بیش از 900 هزار کیلوگرم از زبالههای الکترونیکی را بازیافت میکنند. بخشی از این مرکز به ترمیم و احیای موبایلها مشغول است تا با استفاده از قطعات دیگر موبایلها روزانه 30 دستگاه موبایل جدید را به دستهای مصرفکنندگان بازگرداند.
درصورتی که کاربران موبایلهای خود را به درون سطل زباله نیاندازند، که بهتر هم هست این کار را نکنند، اولین گزینه در روند بازیافت،تعمیر و ترمیم گوشیها و فروش دوباره آنها است. 21 درصد از تجهیزات الکترونیکی که وارد این مراکز میشوند در واقع شانس دوبارهای برای زندگی به دست آوردهاند و 79 درصد باقیمانده که متشکل از کابلها،مادربوردها و تلویزیونهای بسیار قدیمی هستند از دور خارج میشوند.
این قطعات نیز دوباره وارد روندی برای ساخت قطعات الکترونیکی جدید میشوند و یا بخشهای فلزی مسی یا نقره از آنها جدا شده و مورد استفاده دوباره قرار میگیرند. ورود این زبالهها به چنین مراکزی میتواند خطر مسمومیت انسانها را به واسطه زبالههای الکترونیکی کاهش دهد.
موبایل میتواند شما را بکشد
زباله الکترونیکی یکی از بزرگترین معضلات در سرتاسر جهان به شمار میرود. بدترین بخش از سناریوی این معضل انباشته شدن این زبالهها به واسطه رعایت نکردن قوانین و مدیریت نادرست و نشت مواد شیمیایی مسموم آنها به درون آب و خاک است. نیکل،کادمیوم، جیوه و سرب میتوانند زمین را مسموم کنند، درحالی که نابودی آنها به 20 سال زمان نیاز دارد.
برای مثال لیتیوم،به عنوان یکی از اصلیترین مواد سازنده باطریهای موبایل، میتواند به سیستم عصبی و اندامهای حیاتی آسیب وارد کند. نیکل،کادمیوم و نقره نیز میتوانند به اندامهای مختلف آسیب برسانند. به گفته استیو منینگ مدیر مرکز فروش ReCellular انداختن یک موبایل به درون سطل زباله موضوع مهمی نیست،اما وجود 100 میلیون موبایل درون زباله یک فاجعه زیستمحیطی است.
به گزارش آژانس محافظت از محیط زیست یا EPA، آمریکا سالانه بیش از 2.37 میلیون تن زباله الکترونیک تولید میکند. برای درک بهتر حجم این زبالهها بهتر است بدانید انرژی مورد نیاز برای بازیافت یک میلیون لپتاپ میتواند انرژی مورد نیاز سه هزار و 657 خانه را در آمریکا تامین کند.
عناصر موجود در زبالههای الکترونیکی و آسیبهای آنها به سلامت انسان
مواد سمی |
اختلال در زمان تولد |
آسیب مغزی |
آسیب قلبی، ریوی، کبدی، طحال |
آسیب کلیوی |
آسیب عصبی و تناسلی |
آسیب اسکلتی |
باریوم |
|
X |
X |
|
|
|
کادمیوم |
X |
|
X |
X |
X |
X |
سرب |
X |
X |
|
X |
X |
|
لیتیوم |
X |
X |
X |
X |
X |
|
جیوه |
X |
X |
X |
X |
|
|
نیکل |
X |
|
X |
X |
X |
|
پالادیوم |
X |
X |
X |
X |
|
|
رودیوم |
|
|
X |
|
|
|
نقره |
X |
X |
X |
X |
X |
|
موبایلها به واسطه ابعاد کوچکی که دارند مقدار زیادی زباله الکترونیکی ایجاد میکنند که شاید وزن این زبالهها چندان زیاد نباشد،اما حجم آنها بسیار زیاد است. بر اساس تخمینهای EPA آمریکاییها به تنهایی سالانه 340 میلیون موبایل تهیه میکنند که این میزان به واسطه افزایش خریداری اسمارتفونها به عنوان اولین وسیله ارتباط فردی، رو با بالاتر رفتن نیز دارد و به این ترتیب طول عمر موبایلها نیز کاهش پیدا میکند، معمولا کاربران آمریکایی هر 18 ماه یکبار گوشی خود را عوض میکنند.
با اینهمه وجود مراکزی مانند گرین سیتیزن و یا شرکتهای تجاری که موبایلهای قدیمی را از کاربران خریداری میکنند کمی دلگرم کننده بوده و میتواند از میزان نگرانی درباره تلنبار شدن زبالههای الکترونیکی بکاهد. اما در جهان سالانه 1.7 میلیارد موبایل به فروش میرسد که از این تعداد تنها 9 یا 10 درصد در روند بازیافت قرار میگیرند.
به گفته منینگ از هر یک میلیون موبایل میتوان 15 هزار و 875 کیلوگرم مس، 350 کیلوگرم نقره، 34 کیلوگرم طلا و 14 کیلوگرم پالادیوم به دست آورد،منابعی که برای دسترسی به آنها نیازی به حفاری معادن نخواهد بود.
بازگشت موبایلها
موبایلها در اولین مرحله از بازیافت به دست کاربران باز میگردنند،برخی از آنها به دستگاههایی تبدیل میشوند که تنها میتوان با آنها به مراکز اورژانس زنگ زد و تعدادی دیگر از آنها به دستگاههایی برای کمک به قربانیان خشونت و افراد سالخورده برای تماس فوری تبدیل میشوند. مرحله بعدی ترمیم و تعمیر گوشیها و فروش مجدد آنها است. به گفته مدیر عامل مرکز گرین سیتزین، میتوان از دو موبایل بد یک موبایل خوب به دست آورد و آن را با قیمتی پایینتر به فروش رساند و درآمدزایی کرد.
باقیمانده قطعات موبایلها نیز برای تجزیه شدن به مراکز دیگری ارسال میشوند و قطعات کاربردی آنها به فروشگاههای قطعات الکترونیکی فروخته میشود،قطعات نیکلی،فولادی،شیشهای و پلاستیکی به هر شکلی که باشند همچنان با ارزش هستند.