ترجمه میثم لطفی: گارتنر بزرگترین مرکز تحقیقاتی جهان در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات محسوب میشود که گزارشهای آماری و پیشبینیهای تخصصی آن همواره معتبرترین معیار در این حوزه بوده است. این مرکز چندی پیش همایش سالانه خود Gartner Symposium/ITxpo 2013 را در اورلاندو امریکا برگزار کرد تا ضمن ارائه گزارشی جامع از وضعیت صنعت فناوری در سال 2013، بزرگترین پیشبینیهای فناوریهای خود برای سال 2014 را نیز اعلام کند. در همایش سالانه گارتنر اطلاعات و گزارشهای مختلفی اعلام شد که از مهمترین آنها «10 پیشبینی بزرگ فناورانه برای سال 2014 میلادی» بود که فهرست این پیشبینیها به قرار زیر اعلام شده است.
تاثیر تلفن همراه در زندگی شخصی و سیستم مدیریتی
گارتنر پیشبینی کرده است که از هماکنون تا سال 2018 میلادی به صورت مستمر بر محبوبیت دستگاههای موبایلی افزوده میشود و انواع مختلف این دستگاهها با قابلیتهای مختلف در اختیار کاربران جهانی قرار میگیرد. محبوبیت این دستگاهها به گونهای افزایش مییابد که در سال 2014 میلادی شاهد خواهیم بود تعداد بیشتری از مردم بر اساس طرح « استفاده از دستگاههای الکترونیکی شخصی در محل کار»(BYOD) این ابزارها را مورد استفاده قرار میدهند.
نرمافزارها و ابزارهای موبایلی
گارتنر پیشبینی کرده است که در سال 2014 میلادی قابلیتهای JavaScript ارتقا مییابد و در نهایت تواناییهای بیشتری از فناوری HTML5 برمبنای مرورگرهای اینترنتی در اختیار کاربران قرار میگیرد. توسعهدهندگان نرمافزاری در این سال سعی میکنند تمرکز بیشتری بر تولید ابزارهای جدید خود مبتنی بر این فناوریها داشته باشند. گارتنر تعداد مراکز فعال در حوزه توسعه نرمافزاری را حدود 100 شرکت اعلام کرده است که احتمال میرود تعداد آنها در سال 2014 رشد دو برابری داشته باشد.
اینترنت برای همهچیز
اینترنت که همچنان رو به گسترش است، در سال 2014 میلادی سطح گستردهتری از دستگاههای الکترونیکی را تحت پوشش قرار میدهد و مردم بهصورت معمول و عادی در گیرندههای تلویزیونی خود وارد اینترنت میشوند. مهمترین مشکلی که در این فضا وجود دارد امنیت آن است که گسترش اینترنت بین دستگاههای الکترونیکی مختلف را دچار مشکل کرده است. گارتنر برای پیشرفت اینترنت در سال 2014 چهار حوزه زیر را تعریف کرده است: امور مدیریتی، امور مالی، امور عملیاتی، امور توسعهای.
سیستمهای پردازش ابری و خدمات نوین فناوری
به عقیده کارشناسان مرکز تحقیقاتی گارتنر، خدمات مبتنی بر فضای پردازش ابری در سال 2014 گستردهتر از همیشه ارائه میشوند و ابزارهای نوین مبتنی بر آن بهگونهای طراحی میشوند تا علاوه بر سازمانها، کاربران خانگی را نیز تحت پوشش قرار دهند. گارتنر بر این باور است که در سال جدید میلادی تعداد بیشتری از شرکتهای نرمافزاری به تولید ابزارهای پردازش ابری رو میآورند.
معماریهای مشتریمدار/ابری
پیشبینی شده است که در سال 2014 میلادی معماری دنیای فناوری با تحولات جدی روبهرو شود و ابزارها و فناوریهای ارائه شده با هدف جلب بیشتر رضایت مشتری و مبتنی بر فضای پردازش ابری عرضه شوند. بر این اساس کاربران در این سال بیش از گذشته اطلاعات خود را روی فضای مجازی ذخیره میکنند و کمتر سراغ نرمافزارهایی میروند که بهطور کامل روی حافظه داخلی رایانه نصب میشود.
عرصه خدمات شخصی ابری
با روی کار آمدن نسل جدید خدمات پردازش ابری، ابزارهایی ارائه میشود تا هر یک از کاربران خانگی نیز بتوانند به صورت اختصاصی و شخصی از این فضا بهره ببرند. این ابزارها به گونهای هستند که بهطور کامل مبتنی بر فضای پردازش ابری ارائه میشوند و هیچ گونه وابستگی به دستگاههای الکترونیکی ندارند. کاربر میتواند در هر مکان و زمانی مبتنی بر هر نوع دستگاه الکترونیکی موجود خدمات این سرویسها را در اختیار بگیرد و به اطلاعات شخصی خود دسترسی داشته باشد.
هر اتفاق تعریف شده برپایه نرمافزار
کارشناسان در حال تعریف استانداردی موسوم به «تعریف هرچیز با کمک نرمافزار» (SDx) هستند که زیرساختهای مراکز داده، دستگاهها، سیستمهای اتوماسیون و… را بهطور کامل تغییر میدهد تا امکان تعریف همه چیز به کمک نرمافزارها فراهم شود. این جریان در سال 2014 میلادی سرعت بیشتری پیدا میکند تا کاربران بتوانند همه نیازهای خود را به کمک انواع نرمافزارها پاسخ گویند.
فناوری اطلاعات در مقیاس اینترنت
شرکتهای بزرگ ارائهدهنده خدمات پردازش ابری از جمله گوگل، آمازون، Salesforce.com و… در حال کار کردن روی روشهای جدیدی هستند تا خدمات IT به بهترین شکل بهدست کاربران برسد. گارتنر بر این باور است که با استفاده از پتانسیل این شرکتها در حوزه یاد شده، کاربر در سال 2014 میلادی میتواند بخش مورد نیاز خود از دنیای فناوری را در مقیاس گسترده وب دراختیار داشته باشد و با سرعت و کیفیت بیشتر خدمات مورد نیاز خود را دراختیار بگیرد.
ماشینهای هوشمند
شرکت تحقیقاتی گارتنر معتقد است در سال 2014 میلادی بزرگترین تحول تاریخ برای ماشینهای هوشمند رخ میدهد و نسل جدید این ابزارها و دستگاهها در اختیار کاربران جهانی قرار میگیرد. این ماشینهای هوشمند در سال جدید میلادی در چهار بخش زیر عرضه میشوند: سیستمهای محتوامحور و دستیارهای شخصی هوشمند، دستگاههای مشاورهای هوشمند از جمله ابررایانهIBM Watson، سیستمهای صنعتی پیشرفته جهانی و وسایل نقلیه هوشمند بدون نیاز به کمک گرفتن از انسان.
چاپگرهای سهبعدی
این نسل از چاپگرها که تاکنون کمتر دیده شدند و قیمت بسیار گرانی داشتند، در سال 2014 با قیمت ارزانتر و به صورت گستردهتر برای عموم کاربران عرضه میشوند. پیشبینی شده است که عرضه چاپگرهای سهبعدی در سال جدید میلادی رشد 75 درصدی داشته باشد و میزان عرضه آنها در سال 2015 میلادی رشد 200 درصدی را تجربه کند. به عقیده گارتنر، چاپگرهای سهبعدی در آینده نزدیک جای چاپگرهای لیزری خانگی را هم میگیرند.
به هر حال باید توجه داشت اگرچه این فناوریها جذابیت فراوان دارند و عرضه آنها در سال جدید میلادی توجه عموم کاربران را به خود جلب میکند، اما مرکز تحقیقاتی گارتنر معتقد است که استفاده از فناوری در حالت کلی میتواند عادات بدی را برای هر کاربر بهوجود آورد و در نهایت او را با مشکلات فراوان مواجه کند. انسان هزاره سوم که بسیاری از این عادات بد را پذیرفته است، به پیشبینی مرکز تحقیقاتی گارتنر برخی از آنها را در سال 2014 میلادی کنار میگذارد. فهرست بدترین عادات فناورانه که قرار است کاربران در سال 2014 میلادی کنار بگذارند به قرار زیر است:
چک نکردن ایمیل پیش از خواب و پس از بیدار شدن: مرکز تحقیقاتی گارتنر با خوشبینی تمام به این نتیجه رسیده است که کاربران در سال جدید میلادی این عادت بد را کنار میگذارند و وابستگی آنها به پست الکترونیکی کمتر میشود. گفته میشود که چک کردن پست الکترونیکی پیش از خواب باعث شده است طی چند سال اخیر 30 درصد از کیفیت خواب کاربران کاسته شود.
کنــار گذاشتن دسـتگاه الکترونیکی همراه به عنوان ابزار اجتماعی: کاربران این روزها گوشی هوشمند را کاربردیترین ابزار اجتماعی میدانند و غالب ارتباطات خود را به کمک آن انجام میدهند. گارتنر بر این باور است که این روند در سال 2014 میلادی اندکی بهبود مییابد تا افراد کمی بیشتر سراغ ارتباطات رو در رو بروند.
گذاشتن پیغامهای صوتی برای دوستان: این روزها کمتر کسی پیغام صوتی میگذارد. اگر کاربر با یک شخص تماس بگیرد و او پاسخ ندهد، با یک پیامک صحبتهای خود را به وی انتقال میدهد. اما کارشناسان به این نتیجه رسیدهاند که این فرآیند در سال آینده به سمت ارسال پیامهای صوتی پیش میرود و از محبوبیت پیامک در این جریان کاسته میشود.
عـدم اسـتفاده از گوشــی هوشمند در همهجا: به عقیده کارشناسان گارتنر در سال 2014 میلادی کاربر کمتر از گذشته در باشگاه ورزشی، آسانسور، پیادهرویهای روزانه، خرید، پشت فرمان و دستشویی از گوشی هوشمند استفاده میکند و در عوض زمان بیشتری را به خودش اختصاص میدهد.
استفاده کمتر از ابزارهای مختلف شبکههای اجتماعی: در سال 2014 میلادی کاربران کمتر سراغ قابلیت هشتگ(#) در شبکه اجتماعی توئیتر میروند و برای هر اتفاقی که در زندگی روزانه آنها رخ میدهد سراغ سرویس تصویری Instagram نمیروند. بهطور کلی اعضای شبکههای اجتماعی در سال 2014 جدیتر از این ابزارها استفاده میکنند.
کمتر شدن جستوجوهای گوگلی هنگام معاشرتهای دوستانه: اعتیاد کاربران به اینترنت بهگونهای است که حتی هنگام معاشرت با دوستان یا اعضای خانواده وارد گوگل میشوند و کلیدواژههای مورد نظر خود را در آن جستوجو میکنند تا در جریان آخرین اخبار و اطلاعات قرار گیرند. اما گارتنر بر این باور است که این روند در سال 2014 تعدیل میشود.
عدم نمایش اطلاعات شخصی افراد در اماکن عمومی: افراد این روزها با عضویت در شبکههای اجتماعی انواع اطلاعات شخصی خود از تصاویر ویدیویی و عکسهای شخصی گرفته تا شماره تلفن، آدرس ایمیل و دیگر اطلاعاتشان را در اختیار دوستان میگذارند. اما افرادی که به این اطلاعات دسترسی دارند در سال 2014 کمتر آنها را به غریبهها نشان میدهند.
پاک کردن تعداد بیشتری از ایمیلهای دریافتی: کاربران با عضویت در گروههای مختلف حجم گستردهای از ایمیلها را دریافت میکنند. بر اساس بررسیهای انجام شده هر کاربر بهطور میانگین بیش از 10 هزار ایمیل خوانده نشده دارد که پیشبینی میشود تعداد آنها در سال 2014 سه رقمی شود.
نوشتن پیامها بهصورت کاملتر: کاربران برای نوشتن پیامک یا کامنتهای اینترنتی از عبارتهای اختصاری استفاده میکنند و نوع جدیدی از زبان را بهکار میبرند. این اتفاق بین جوانان در همه ملیتها وجود دارد و احتمال میرود در سال 2014 کمتر شود.
غیرفعال کردن سیستمهای پیامرسان ایمیل: عضویت در شبکههای اجتماعی، سرویسهای موبایلی اینترنتی و… قابلیت ارسال پیام مربوط به اتفاقات جدید به پست الکترونیکی افراد را فراهم میکند. اما کارشناسان میگویند که این فرآیند در سال 2014 میلادی کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.
با این اتفاقات و پیشبینیها باید گفت که 2014 سال خوبی برای دنیای فناوری خواهد بود و نه تنها کاربر نسل جدید قابلیتها و فناوریهای مورد نظر را در اختیار خواهد گرفت، بلکه عادت بد او برای استفاده از این فناوریها کمتر خواهد شد. با این وجود شاید هنوز زود باشد که در مورد سال 2014 قضاوت کرد و باید منتظر ماند تا مهمترین اتفاقات فناورانه این سال را به عینه دید.