در حال حاضر استفاده اغلب کاربران از اینترنت به دادههای ویدیویی مربوط است، با این حال در ایران هنوز هم اینترنتهای ثابت و همراه به صورت حجمی ارائه میشوند و کاربران همچنان باید آمار حجم استفاده از اینترنت خود را داشته باشند تا در مواقع ضروری دستشان در پوست گردو نماند.
در حالی که نزدیک به ۸۰ درصد ترافیک موبایل در جهان برای تماشای فایلهای تصویری و ویدیویی به کار میرود، این آمار در ایران به مراتب پائینتر است. محتوای ویدئویی در دنیا از پرطرفدارترین محتویات وب است که حجم بسیاری را نیز به خود اختصاص میدهد. با این حال مشترکان اینترنت در ایران به دلایل متعددی مانند هراس از پایان زودهنگام حجم اینترنت، ترجیح میدهند کمتر به دانلود فایلهای تصویری و ویدیویی اقدام کنند.
علیاصغر عمیدیان – رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی- درباره آمار مشترکان تلفن همراه میگوید: پیشبینیها نشان میدهد تعداد مشترکان تلفن همراه در سال ۲۰۲۰ به بیش از پنج میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر خواهد رسید و به موازات آن مصرف داده نیز افزایش خواهد یافت؛ تا آنجا که سهم ویدئو از ترافیک داده دنیا از ۶۴ درصد در سال ۲۰۱۴ به ۸۰ درصد در سال ۲۰۱۹ خواهد رسید.
او که معتقد است در کشور ضمن تاکید رویکرد یکسان به محتوا، حمایت از محتوای داخل مورد توجه قرار گرفته است، اظهار میکند: موضوع محتوا در قالب شبکه ملی اطلاعات در کشور دنبال شده است و در این حوزه بر الزاماتی مانند توجه به رونق تولید محتوای داخل متناسب با فرهنگ، دین و آداب و سنن کشور، تفکیک ترافیک داخل از ترافیک بینالملل، توجه به شکلگیری صحیح زنجیره تولید محتوا، توجه تولیدکننده محتوا و حمایت از محتوای داخل و توجه به مصرفکننده نهایی و تعرفههای ترجیحی تاکید شده است.
البته وزیر ارتباطات پیش از این با اشاره به نقش شبکه ملی اطلاعات در تفاوت محتوای داخل و بینالمللی گفته بود: در این شبکه اغلب بحث سرعت را برای اینترنت برداشتهایم و هر کس که با هر سرعتی که میخواهد از خدمات استفاده کند. اگر مردم بخواهند با اینترنت به دیدن فیلمهای ویدئویی بپردازند، در صورتی که چند فیلم ویدئویی با تایم دو تا پنج دقیقه را دانلود کنند، حتی اگر حدود سه فیلم در روز دانلود شود، به سرعت حجم بسته اینترنت آنها تمام خواهد شد، اما در شبکههای اجتماعی داخلی علاوه بر افزایش سرعت قیمت نیز به مراتب پایینتر آمده و میتوان حتی ۱۰ برابر آن از محتوا استفاده کرد.
نصراللـه جهانگرد -رییس سازمان فناوری اطلاعات- نیز درباره افزایش محتوای ویدیویی معتقد است: در حال حاضر زبان ارتباطی کاملا به تصویر و ویدئو نزدیک شده است و دیگر مواردی مانند متن و صدا از دستور کار خارج شدهاند. در میان نرمافزارهای مختلف حجم تصاویر و ویدئوهای ارسالی شاید بیش از ۱۰ برابر بیش از متن و صدا است.
او درباره تعرفه اینترنت نیز اظهار کرده بود: در خصوص اصلاح نظام قیمتگذاری پهنای باند نیز با توجه به اینکه سرویسهای موبایلی اکنون بیشتر جنبه ارتباط ویدئویی دارند و دسترسی به هر نوع ویدئو از این طریق ممکن است، قرار شده نظامنامه مربوطه را اصلاح کنیم تا به زودی مسیر دسترسی به لایه خدمات زیرساختی که باعث تسهیل خدمتدهی به کاربران میشود، اصلاح شود.
همچنین در مقطعی از زمان انتقادات بسیاری درباره حجم اینترنت مطرح شده و حتی برخی کارشناسان از اینکه دانلود یک فیلم سینمایی با اینترنت موبایل بیش از ۲۰۰ هزار تومان هزینه دارد گلایههای متعددی را مطرح کرده بودند. البته در چند ماه گذشته تغییراتی در قیمت اینترنت ایجاد شده است. با وجود این همچنان تماشای فایلهای تصویری هزینههای بالایی را برای کاربران ایرانی شامل میشود.
ظاهرا تلاش بر آن است تا با طرحهای مختلف و تولید محتوای غنی بومی، حجم فایلهای ویدیویی افزایش پیدا کند. بر همین اساس طی ماههای گذشته قراردادهای متعددی به امضاء رسیده و بر اساس آن اینگونه اعلام شده که ارائه محتوای داخلی تولید شده توسط برخی شرکتهای داخلی از سوی اپراتورهای ارائهدهنده موبایل با هزینهای ۵۰ درصدی ارائه خواهد شد.
از طرفی صادق عباسی شاهکوه -معاون سازمان تنظیم مقررات رادیوئی- اوایل تیر ماه با اشاره به تصویب مصوبه ۲۳۷ کمیسیون تنظیم مقررات، گفته بود: به دنبال اجرای این مصوبه نگرانی مردم در حجم محتوای داخلی برطرف میشود. در تمام دنیا نیز سهمی برای حجم کف فعالیتهای اینترنتی در نظر گرفته میشود که این رقم در خصوص سرویسهای داخلی حدود دو برابر است، چرا که محتوای ویدئویی در دنیا از پرطرفدارترین محتویات وب است که حجم بسیاری را نیز به خود اختصاص میدهد.
او با بیان اینکه با اجرایی شدن این مصوبه تعرفه اینترنت آزاد موبایل و ADSL حدود ۲۰ درصد کاهش مییابد، اظهار کرده بود: امیدواریم به دنبال برنامهریزیهای صورت گرفته شاهد افزایش سهم بازار ICT به خصوص در حوزه ویدئو باشیم، تا این حجم به ۸۰ درصد برسد. در فرآیند کاهش قیمتها نیز با توجه به سیاستهای شبکه ملی اطلاعات تمام این فرآیند به سمتی در حال حرکت است که ترافیک داخلی راحتتر در اختیار مصرفکننده نهایی قرار گیرد.
این کشمکشها درباره اینترنت حجمی و سرعتی در حالی است که در حال حاضر در سایر کشورهای جهان اگرچه ارائه اینترنت موبایل به صورت حجمی متداول است اما اینترنت ثابت بر مبنای سرعت ارائه میشود و دیگر حجمی نیست. از آنجایی که سرویسهای حجیم اغلب ویدئویی هستند، منطقی است که محدودیتهای حجمی حذف شود.
به همین دلیل است که کاربران همواره در ارتباط با اینترنت حجمی مشکلات متعدد داشته و خواهان حذف این شیوه ارائه اینترنت هستند.