نگرانی جهانی از سیستم های پیام رسان خودکار
هفته گذشته سفارت ایالات متحده امریکا در کانبرای استرالیا پست الکترونیکی راکه حاوی یک دعوتنامه بود به تعداد زیادی از افراد ارسال کرد که در آن تصویر یک گربه با حوله آبی و ظرف حاوی بیسکوئیت هم موجود بود و در نهایت مشخص شد تصویر مذکور به اشتباه ضمیمه شده است.
این نخستین باری نبود که چنین اشتباهی صورت گرفت و پیش از آن هم در سال 2014 میلادی فروشگاه زنجیره‌ای بزرگ «فاب» تعداد زیادی پست الکترونیکی به مشتریان خود ارسال کرد که در آن هم تصویر دو گربه در کنار یکدیگر ضمیمه شده بود و سپس این فروشگاه با انتشار بیانیه‌ای توضیح داد که اشتباه کرده است و برای جبران آن، اعلام کرد هر مشتری که این ایمیل را دریافت کرده است می‌تواند از تخفیف 10 درصدی خرید محصولات بهره‌مند شود.
سیستم‌های بزرگ ارسال پست الکترونیک، سال دشواری را پشت سرگذاشتند و طی یک سال گذشته بارها خبراشتباه از سوی این سیستم‌ها در رسانه‌ها منتشر شد. اشتباه های این سرویس‌های پیام‌رسان فقط به ارسال عکس گربه منتهی نشد و در یکی از این اتفاق ها خبر پرتاب موشک‌های بالستیک بین قاره‌ای هم برای طیف گسترده‌ای از مردم منتشر شد تا اضطراب و نگرانی فراوانی برای آنها ایجاد شود.
این خطاهای بزرگ ایمیلی
آگوست امسال سازمان خدمات پذیرش دانشگاه‌ها و کالج‌های بریتانیا (UCAS) به 4 هزار و 100 دانشجوی تازه وارد ایمیل خوشامدگویی فرستاد و ورود آنها به مقطع تحصیلی جدید را تبریک گفت. ولی طولی نکشید تا این سازمان بزرگ آکادمیک مجبور شود ایمیل ثانوی را با محتوای «اوایل امروز ما این پست الکترونیک را به اشتباه برای شما ارسال کردیم» به دست همین دانشجویان برساند. گفتنی است مدت زیادی ازاین اتفاق نگذشته بود که از حساب کاربری این سازمان در شبکه اجتماعی توئیتر مطلبی با عنوان «تصور کنید به شما گفته شده است که UCAS شما را وارد دانشگاه نیوکاسل کرده است» به اشتراک گذاشته شد ولی پس از گذشت چند دقیقه یک ایمیل دیگر ارسال و در آن گفته شد که این مرکز برای دومین بار در یک روز مطلب اشتباه ارسال کرده است.
علاوه بر اتفاق مذکور، حدود دو ماه قبل یعنی در همان ماه آگوست شرکت AlertDC که خدمات اطلاع‌رسانی مبتنی بر پیام‌های متنی را ارائه می‌دهد و دفتر مرکزی آن در شهر واشنگتن واقع شده است یک پیام طولانی به‌تمام مشترکان خود ارسال کرد که در آن پیام رئیس جمهوری در مورد مرگ «جان مک‌کین» درج شده بود و انتهای این پیام را نیز «دونالد ترامپ» امضا کرده بود. پس از گذشت مدتی مشخص شد این پیام که قرار بود برای فهرست ایمیل‌های یکی از کارمندان کاخ سفید ارسال شود، به‌صورت عمومی به دست مردم رسیده است.
در ماه مه نیز ساکنان شهر «سالم»در ایالت اورگان امریکا یک پیام متنی دریافت کردند که بسیارعجیب بود و همگان را نگران کرد. طی این پیام که ساعت 23:28دقیقه ارسال شده به همه ساکنان شهر هشدار فوری داده شد تا خود را برای یک حمله نظامی آماده کنند. ولی پس از گذشت چند دقیقه «ماریون کانتی» کلانتر شهر با انتشار توئیتی اعلام کرد که این پیام اشتباه بوده است. همچنین در ماه ژانویه مقامات بلندپایه شهرهاوایی با انتشار یک پیام هشدار دهنده به تمام ساکنان اعلام کردند که برای درامان ماندن از حمله موشک‌های بالستیک باید هرچه سریع‌تر یک سرپناه پیدا کنند. 38 دقیقه بعد یک پیام متنی دیگر به تلفن همراه همه ساکنان شهر ارسال شد و طی آن گفته شد پیام قبل اشتباه بوده است.
سیستم‌های خودکار پیام‌رسانی
ژانویه 2018 سازمان هواشناسی ژاپن پیام هشدار زلزله 6.4 ریشتری را برای میلیون‌ها ساکن منطقه ساحلی ایباراکی ارسال کرد. ولی طولی نکشید که مدیران شهر توضیح دادند که سیستم هشدار دهنده هوشمند دو زلزله کوچک‌تر را به یک زلزله بزرگ تبدیل کرده و به‌صورت خودکار بدون دخالت کارشناسان پیام آن را برای مردم فرستاده است.
سازمان‌های بزرگ، فرمانداری‌ها، مراکز بررسی حوادث غیرمترقبه و… در سراسر جهان سیستم‌های هوشمند و خودکاری را در اختیار دارند که به سرورهای بزرگ متصل شده است. این سیستم‌ها براساس فناوری تحلیل کلان داده‌ها عمل می‌کنند و برای آنها دسترسی به عموم ساکنان شهر فراهم شده است.
از این سیستم‌ها برای هشدار به مردم در هنگام بروز حملات نظامی، حوادث طبیعی از جمله سیل و زلزله، حملات تروریستی و اتفاقاتی ازاین دست استفاده میشود تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن، عموم مردم بتوانند در جریان اتفاقات مهم قرار بگیرند و خود را در مقابل آن ایمن کنند. ولی نکته مهم اینجاست که بسیاری از این سیستم‌ها به‌صورت کاملاً خودکار عمل می‌کنند و زمانی که سرورهای مرکزی پس از تحلیل کلان داده‌ها احتمال بروز هرگونه خطر را تشخیص دهند، به‌صورت مستقیم و بدون دخالت انسان پیام‌های هشدار دهنده را می‌فرستند و مردم را در اسرع وقت باخبر می‌کنند. ولی نکته مهم اینجاست که سیستم‌های مذکور هرزمان که صلاح بدانند دست به چنین اقدامی می‌زنند و غیرفعال کردن آنها نیز می‌تواند به قیمت مرگ و میرانسان‌ها در پی زلزله یا… تمام شود. به هر حال، دولت امریکا بواسطه ایمیل اشتباه با تصویر ضمیمه شده گربه حوله‌پوش و بشقاب بیسکوئیت در دستان، عذرخواهی کرد و توضیح داد این اتفاق پس از آن صورت گرفت که کارمند جدید سفارت ایالات متحده در استرالیا قصد داشت پلتفرم خبررسان این مرکز را آزمایش کند. «گاوین ساندوِی» مدیر فعالیت‌های عمومی امریکا در استرالیا توضیح داد چنین سیستم‌هایی نیازمند استفاده از ابزارهای مدیریتی و کنترلی بسیار دقیق است و باید کارشناسان به‌صورت شبانه روزی به آنها دسترسی داشته باشند.
البته باید توجه داشت چنین اشتباه های بزرگی همواره با یک عذرخواهی توئیتری خاتمه نمی یابد و در برخی موارد یک ایمیل یا پیام متنی اشتباه می‌تواند خسارت‌های بیشتری را برای ساکنان یک شهر یا کشور به همراه داشته باشد.