قانون دستگاه‌ها را برای اتصال به دولت الکترونیک ملزم کرده است
متصل نشدن اکثر دستگاه‌های اجرایی به مرکز ملی تبادل اطلاعات و دولت الکترونیک یکی از دغدغه‌های بزرگ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است، چرا که هنوز بسیاری از دستگاه‌های اجرایی به دولت الکترونیک متصل نشده‌اند. آخرین آمار انتشار یافته از سوی سازمان فناوری اطلاعات حکایت از آن دارد که از میان بیش از 2500 دستگاه دولتی و حاکمیتی 67 درصد آنها مرحله اول یعنی الکترونیکی کردن خود را انجام داده‌اند ولی کمتر از 10 درصد آنها به مرکز ملی تبادل داده متصل شده‌اند. حال این سؤال مطرح است که آیا برای اتصال دستگاه‌های اجرایی به دولت الکترونیک خلأ قانونی وجود دارد؟ مجلس به‌عنوان قانونگذار در این زمینه چه اقدام‌هایی را انجام داده است؟ روزنامه ایران به سراغ نمایندگان مجلس رفته تا نظر آنان را در این زمینه جویا شود.
نبود خلأ قانونی
«خلأ قانونی در بحث اتصال دستگاه‌های اجرایی به دولت الکترونیک وجود ندارد و متصل نشدن دستگاه‌ها به مرکز ملی تبادل اطلاعات ناشی از کم کاری نهادها و دستگاه‌ها است به همین دلیل مقرر شده تا دستگاه‌هایی که به دولت الکترونیک متصل نشده‌اند به کمیسیون صنایع و معادن احضار کنیم و دلایل آنها را بشنویم.»
علی اسدی عضو کمیسیون صنایع و معادن با بیان مطلب فوق و با تأیید اینکه اکثر دستگاه‌هایی که به دولت الکترونیک متصل نشده‌اند مربوط به قوه قضائیه و نیروهای مسلح است، گفت: این موضوع نیز قرار است در کمیسیون صنایع و معادن مطرح شود تا آنها نیز به دولت الکترونیک متصل شوند. اسدی با بیان اینکه بحث ضمانت اجرایی نیز مهم است، گفت: مقرر شده است در این کمیسیون قوانینی را که نیاز به اصلاح داشته باشد اصلاح کرده و اگر نیاز است که دوباره قانونی تدوین شود به‌صورت یک فوریتی و دو فوریتی در مجلس مطرح شود تا موانع اتصال تمام دستگاه‌ها به دولت الکترونیک رفع شوند.
حمیده زرآبادی دیگر عضو کمیسیون صنایع و معادن نیز گفت: برای اتصال دستگاه‌های اجرایی به دولت الکترونیک خلأ قانونی وجود ندارد، چراکه در برنامه‌های پنجم و ششم توسعه به آن تأکید شده است از این‌رو باید طبق این قانون دستگاه‌ها به دولت الکترونیک متصل شوند.
عضو کمیته مخابرات این کمیسیون با بیان اینکه اتصال به دولت الکترونیک موجب شفافیت و مبارزه با فساد میشود، افزود: از این‌رو باید تلاش کنیم تا موانع اجرایی قانون‌های موجود حل شده و تمام دستگاه ها به مرکز ملی تبادل اطلاعات متصل شوند.
مقاومت مانع بزرگ اتصال دستگاه‌ها
«ولی ملکی» دیگر عضو کمیسیون صنایع و معادن با تأکید بر اینکه هیچ خلأ قانونی برای اتصال دستگاه‌ها به مرکز ملی تبادل اطلاعات وجود ندارد، گفت مهم‌ترین دلیلی که دستگاه‌ها به دولت الکترونیک و مرکز ملی تبادل اطلاعات متصل نمی‌شوند، مقاومتی است که در برخی دستگاه‌های اجرایی وجود دارد. آنها حاضر نیستند از طریق شیوه‌های نوین کار کنند و همچنان به‌دنبال اجرای شیوه‌های قدیمی و سنتی برای انجام فعالیت‌های سازمانی خود هستند. نماینده مشکین شهر نیز با تأیید اینکه بیشترین تعداد دستگاه‌هایی که به دولت الکترونیک متصل نمی‌شوند مربوط به قوه قضائیه و نیروی انتظامی است، افزود: اگر دستگاه‌های این دو نهاد به مرکز ملی تبادل اطلاعات متصل شوند 50 درصد بر میزان آمار اتصال دستگاه‌ها به مرکز ملی تبادل اطلاعات افزوده میشود به همین دلیل باید مسئولان مربوطه قوه قضائیه و نیروی انتظامی دستورات لازم را به دستگاه‌های مربوطه خود ارائه دهند.
ورود شورای هماهنگی قوای سه گانه برای رفع موانع
محمد اسماعیل سعیدی عضو کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس نیز با اشاره به اینکه برای اتصال دستگاه‌ها به دولت الکترونیک خلأ قانونی وجود ندارد، گفت: بنابراین همه دستگاه‌ها موظف هستند برای رفاه حال مردم و بالا رفتن بهره‌وری در کشور و کاهش هزینه‌ها و جلوگیری از فساد در اسرع وقت به دولت الکترونیک متصل شوند. سعیدی در پاسخ به این سؤال که برای اتصال دستگاه‌ها به دولت الکترونیک ،مجلس چه کاری می‌تواند انجام دهد، گفت: مجلس دو وظیفه مهم برعهده دارد که یکی وظیفه قانونگذاری است. همان‌طور که گفتم در زمینه اتصال دستگاه‌ها به دولت الکترونیک خلأ قانونی وجود ندارد و قانون به صراحت تأکید می‌کند که باید دستگاه‌ها به دولت الکترونیک متصل شوند ولی اگر باز دستگاه‌ها یا وزارت ارتباطات فکر می‌کند هنوز خلأیی وجود دارد باید به مجلس اعلام کنند تا در این زمینه اقدام شود. سعیدی نماینده مردم تبریز در ادامه گفت: وظیفه دیگر مجلس نظارت است به همین دلیل باید نظارت را در دستور کار خود قرار دهد تا تمام دستگاه‌ها متصل شوند و از سوی دیگر ما در کشور دارای دستگاه‌های نظارتی هستیم آنها نیز باید ورود کنند تا دستگاه‌ها ملزم شوند خود را به دولت الکترونیک متصل کنند و علت کوتاهی آنها را جویا شوند.
عضو کمیسیون فرهنگی درباره اینکه علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در بازدید از زیرساخت‌های دولت الکترونیک برای اتصال دستگاه‌ها اعلام کردند که اگر نیاز باشد می‌توان عدم اتصال دستگاه‌ها به دولت الکترونیک را در شورای هماهنگی سه قوه مطرح کرد، گفت: شورای هماهنگی قوای سه گانه چندین وظیفه اصلی دارد. همانگونه که از نام آن مشخص است هماهنگ‌کننده است وقتی مانعی در سر راه اجرایی شدن قانونی وجود داشته باشد در آن شورا مطرح میشود تا رفع شود. سعیدی در ادامه افزود: از سوی دیگر درخصوص مشکلات کلان کشور در این شورا تصمیم‌گیری میشود و دستورات را سران سه قوه به دستگاه‌های مربوطه خود ارسال می کنند از این‌رو به نظر می‌رسد چون اتصال دستگاه‌ها تنها مختص به قوه مجریه نیست و دیگر قوا هم باید به دولت الکترونیک متصل شوند می‌خواهند در آن شورا مطرح شود تا موانع رفع شود. در کل مطرح کردن این موضوع نشان می‌دهد در اتصال دستگاه‌های اجرایی سه قوه مجریه، مقننه و قضائیه به دولت الکترونیک و مرکز ملی تبادل اطلاعات موانعی وجود دارد و نیاز است که آن موانع با کمک سران سه قوه رفع شود.
رشد 30 درصدی با پیگیری‌های مجلس
رمضانعلی سبحانی فر رئیس کمیته مخابرات کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز به «ایران» گفت: کمیته مخابرات پیگیر متصل نشدن دستگاه‌های اجرایی به دولت الکترونیک و مرکز ملی تبادل اطلاعات است و با پیگیری‌هایی که مجلس انجام داده برخی دستگاه‌ها به دولت الکترونیک متصل شده و اطلاعات خود را به اشتراک گذاشتند و به این ترتیب اتصال به دولت الکترونیک و تبادل اطلاعات 30 تا 40درصد رشد داشته است.
سبحانی فر با بیان اینکه این کمیته گزارشی از جلسات برگزار شده را به رئیس مجلس نیز ارسال کرده است، گفت: اما این میزان اتصال به دولت الکترونیک و مرکز ملی تبادل اطلاعات هنوز کافی نیست و باید دستگاه‌های بیشتری مانند قوه قضائیه و نیروی انتظامی به مرکز ملی تبادل اطلاعات متصل شوند. وی افزود: یکی از پیگیری‌های انجام شده این است که تمام دستگاه‌ها باید با اتصال به مرکز تبادل ملی اطلاعات، کپی شناسنامه و کارت ملی را حذف کنند و نباید از ارباب رجوع کپی دریافت کنند به عبارتی احراز هویت کاربران باید به‌صورت الکترونیکی انجام شود. سبحانی فر در ادامه گفت: در جلسه اخیری هم که بتازگی برگزار شده به دستگاه‌های اجرایی اعلام شد تا دیتاهای باز خود را مشخص کرده و در مرکز ملی تبادل اطلاعات قرار دهند تا دیگران بتوانند از آن استفاده کنند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن در پاسخ به این سؤال که آیا این کمیته جلساتی را با قوه قضائیه و نیروی انتظامی برای اتصال به دولت الکترونیک و مرکز ملی تبادل اطلاعات برگزار کرده است یا خیر، گفت: مقرر شده است تا بحث اتصال دستگاه‌های قوه قضائیه و نیروی انتظامی از سوی رئیس مجلس در شورای هماهنگی قوای سه گانه مطرح شود تا تمام قوا دولت الکترونیک را اجرایی کنند.