اقتصادایران آنلاین -معصومه بخشي پور
ابتداي سال ۸۶ بود که وزير ارتباطات و فن آوري اطلاعات دولت نهم از شروع مطالعات مربوط به راه اندازي سومين شبکه اپراتوري موبايل در ايران خبرداد و اعلام کرد که براي عقب نماندن از تکنولوژي هاي روز جهان، جذب سرمايه گذاري خارجي و انتقال دانش فني به داخل کشور تا پايان سال ۸۷ ايراني ها هم مي توانند مانند ساير مردم دنيا از نسل سوم شبکه هاي موبايل استفاده کنند و براين اساس مقدمات انجام طرحي ملي براي بهره برداري از تکنولوژي روز موبايل با نام ۳G که مهم ترين خصيصه آن مکالمه تصويري بود در کشور آغاز شد.

اما اين پروژه نيز مانند ديگر پروژه هاي ملي در کشور آنچنان درگير حاشيه هاي قبل و بعد از اجرا شد که هم اکنون با گذشت بيش از چهارسال از زمان وعده دکتر محمد سليماني - وزير وقت ارتباطات- ايراني ها دلخوش به راه اندازي نمادين شبکه نسل سوم موبايل هستند و اين تکنولوژي که ديگر آنقدرها هم که گفته مي شد به روز نيست در دستان ايرانيان جاي نگرفته است.
سال ۸۵ و مصوبه اي براي ۳G
تلاش براي راه اندازي نسل سوم موبايل در کشور و ارتقاي شبکه هاي موبايل به سوم بهمن ماه سال ۸۵ برمي گردد که هيات دولت در جلسه خود طي مصوبه اي سه بندي چارچوب پروژه اپراتور سوم تلفن همراه را مشخص کرد که در آن بر استفاده از فن آوري نسل سوم GSM يا همان۳G، استفاده از سرمايه گذار خارجي با حداکثر حق السهم ۴۹ درصد و امکان اپراتوري منطقه اي به عنوان بندهاي اصلي اين مصوبه تاکيد شد که بعدها و با تغييراتي که در اعطاي اين پروانه به اپراتور کاملا داخلي تامين تله كام پيش آمد بند استفاده ۴۹ درصدي از سرمايه گذار خارجي از اين پروژه حذف شد.
سال ۸۶ و تشکيل شوراي راهبرد۳G
پس از ابلاغ مصوبه سه بندي هيات دولت بود که شوراي راهبردي پروژه از سوي وزارت ارتباطات و فن آوري اطلاعات تشکيل و اقدامات مطالعاتي پروژه نيز به مشاور سپرده شد و قرار شد تا با هدف افزايش ضريب نفوذ تلفن همراه، ارائه خدمات، افزايش رقابت و به کارگيري حداکثر توان داخلي مجوز اپراتور سوم تلفن همراه عرضه شود. البته آن زمان براين نکته نيز تاکيد شد که سهامداران اپراتور سوم نبايد دولتي بوده يا در ساير اپراتورها سهامدار باشند.
سال ۸۷ و اميدواري به سرانجام رسيدن ۳G
ابتداي سال ۸۷ وزير ارتباطات و فن آوري اطلاعات وقت اعلام کرد که بيش از ۱۵ کشور از مناطق خاورميانه، آسياي شرقي، آفريقا و کشورهاي اروپايي براي حضور در پروژه اپراتور سوم تلفن همراه ايران اظهار علاقه مندي کرده و قطعا در مزايده انتخاب اين اپراتور حضور خواهند داشت که در آن زمان نام ترکيه، کره، برخي کشورهاي اروپايي، کشورهاي حاشيه خليج فارس، کشورهاي آفريقايي و حتي چين و روسيه نيز به گوش مي رسيد.
براين اساس با اعلام فراخوان شرکت در مزايده در هفته آخر ارديبهشت سال ۸۷ و با اختصاص دو ماه و نيم زمان به شرکت هاي داخلي و خارجي براي مطالعه اسناد، آماده کردن طرح ها و تحويل پاکت ها و همچنين مهلت سه هفته اي براي بررسي اسناد، قرار بود که برنده مزايده قبل از پايان نيمه نخست سال ۸۷ اعلام شود که در نهايت و برخلاف پيش بيني ها اپراتورهاي زيادي از اين مزايده استقبال نکردند و تنها هفت کنسرسيوم داخلي و خارجي وارد فضاي مزايده شدند که از اين تعداد، صلاحيت پنج شرکت احراز شد و درنهايت دي ماه۸۷ وزارت ارتباطات به صورت رسمي، اپراتور اتصالات امارات و شرکت تامين تله كام را وابسته به شرکت سرمايه گذاري تامين اجتماعي در قالب يک کنسرسيوم به عنوان برنده مزايده اپراتور سوم موبايل کشور اعلام کرد.
سال ۸۸ و حذف اتصالات از پروژه ۳G
۲۳دي ماه سال ۸۷ که کنسرسيوم تامين اتصالات به عنوان برنده نهايي مزايده اپراتور سوم معرفي شده بود در بدبينانه ترين حالت ممکن قرار بود سيم کارت هاي نسل سوم تلفن همراه تابستان۸۸ وارد کشور شود اما بيستم ارديبهشت ماه۸۸ محمد سليماني وزير ارتباطات دولت نهم از حذف اتصالات از اين پروژه به دليل عدم پرداخت ضمانت پروژه و عدم هماهنگي با شريک ايراني خبر داد. البته برخي اخبار نيز از اختلاف نظر برسر ادعاي قديمي اماراتي ها درباره جزاير سه گانه ايراني در خليج فارس و دلايل حذف آنها از اين پروژه حکايت داشت که در نهايت موجب شد مسئولان کشور در مورد واگذاري اين پروژه به اين اپراتور، دست نگه دارند و مزايده را ابطال کنند. با ابطال اين مزايده، شرکت کنندگان معدود در مزايده اپراتور سوم دست خالي بازار مخابراتي ايران را ترک کردند.
سال ۸۹ و سپردن ۳G به شرکت کاملا ايراني
بالاخره پس از کش وقوس هاي فراوان و پايان دولت نهم و آغاز به کار دولت دهم پروژه اپراتور سوم تلفن همراه کشور ارديبهشت ماه۸۹ به نتيجه رسيد و وزارت ارتباطات بعد از گذشت ۱۵ماه از زمان انجام مزايده اين پروژه، شرکت تامين تله كام از زیر مجموعه های تامین اجتماعی را بدون شريک خارجي و با تکيه بر سرمايه گذاري داخلي، رسما برنده نهايي اين پروژه اعلام کرد تا اين اپراتور ظرف مدت ۱۵سال ۱۷ميليون سيم کارت موبايل به بازار عرضه کند؛ در مراسم اعطاي پروانه فعاليت به اين اپراتور اين بار رضا تقي پور وزير ارتباطات و فن آوري اطلاعات دولت دهم بود که وعده داد با راه اندازي اين شبکه، مردم کشور در سال ۸۹ از سيم کارت هاي تکنولوژي نسل سوم بهره مند خواهند شد و براين اساس مديرعامل وقت اين شرکت، واگذاري سيم کارت هاي نسل سوم را به دهه فجر ۸۹ در تهران و کلانشهرها موکول کرد. تامين تله كامي ها در آن زمان براي شروع، شرکت فرانسويsofrecom» » كه زير مجموعه اپراتور تله كام فرانسه است را به عنوان مشاور پروژه اپراتور سوم موبايل انتخاب کردند .
سال ۸۹ و وعده واگذاري پيش از موعد سيم كارت هاي ۳G
با گذشت نزديک به ۳ماه از اعطاي پروانه اپراتور سوم به تامين تله كام، محمدکرم پور رئيس سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي و معاون وزير ارتباطات و فن آوري اطلاعات با اشاره به برنامه زمان بندي اپراتور سوم براي ارائه سيم كارت هاي ۳G تاکيد کرد که اين پروژه مطابق با برنامه زمان بندي براي واگذاري در دهه فجر۸۹ پيش مي رود و حتي پيش بيني کرد که اپراتور سوم بتواند سيم کارت هاي خود را زودتر از موعد مقرر وارد بازار کند. در مرداد ۸۹ و از آنجايي که دولت نسبت به سازمان تامين اجتماعي بدهکار بود و اپراتور سوم موبايل هم يکي از شرکت هاي سرمايه گذاري سازمان تامين اجتماعي، طبق مصوبه هيات وزيران مبلغ حق الامتياز واگذاري پروانه بهره برداري از نسل سوم تلفن همراه در کشور نيز به صورت تهاتري پرداخت شد. طبق پروانه در نظر گرفته شده براي بهره برداري از نسل سوم موبايل در کشور، حق الامتياز لازم الاجرا شدن اين پروانه مبلغ ۴۰۱ ميليارد و ۳۷۰ميليون تومان (۴۰۱۳۷۰۰ميليون ريال) بود که ۱۰۰ درصد آن در موعد مقرر يعني ۳۰مردادماه۹۰ به صورت تهاتري پرداخت شد. چنین حجمی از سرمایه گذاری در واقع از محل دسترنج کارگران پرداخت شد تا هر روز تاخیر درآن نیز به زیان انباشته کارگران اضافه شود.
سال ۸۹ و بارديگر وعده واگذاري سيم كارت هاي ۳G تا پايان سال
وزير ارتباطات و فن آوري اطلاعات در شهريور۸۹ نيز بارديگر از ارائه سيم کارت هاي نسل سوم اپراتور سوم موبايل تا قبل از پايان سال خبر داد و تصريح کرد که شرکت تامين تله كام به عنوان اپراتور سوم موبايل کشور برابر قولي که داده تا قبل از پايان سال ۸۹ سيم کارت هاي خود را روانه بازار مي کند و وزارت ارتباطات نيز روند فعاليت اپراتور سوم را به صورت مداوم پيگيري مي کند. همچنين در آن زمان شرکت تامين تله كام براي تامين تجهيزات شبکه خود با شرکت هاي چيني هوواوي و ZTE وارد مذاکره و انعقاد قرارداد براي درخواست انتقال تکنولوژي و توليد تا ۲۰ درصد شبکه راديويي شد. براين اساس مسئولان اپراتور سوم اعلام کردند که شرکت تامين تله كام خود را مقيد به اجراي قوانين موضوعه کشور مي داند و در زمينه ارائه خدمات نسل سوم موبايل قطعا از تمام امکانات، تجهيزات و توانمندي هاي توليد گران و صنعتگران داخلي بهره خواهد گرفت.
سال ۸۹ و استعفاي اعضاي هيات مديره تامين تله كام
آبان ماه ۸۹ و تنها چند ماه مانده به عملياتي شدن وعده واگذاري سيم كارت هاي نسل سوم خبرها از وقوع برخي تغييرات در ترکيب هيات مديره اپراتور سوم موبايل حکايت داشت و مهدي افراسيابي و بابک ارشد دو عضو هيات مديره اين شرکت از سمت خود استعفا کرده و جاي خود را به علي اصغر عميديان و حسن عليزاده دادند. البته در آستانه دريافت پروانه فعاليت در پروژه اپراتور سوم نيز جهانگير آقازاده که مديرعامل شرکت تامين تله كام بود جاي خود را به ذبيح الله فيض آبادي داده بود. با اين تغييرات سيد ابوالحسن فيروزآبادي رئيس هيات مديره، ذبيح الله فيض آبادي ثاني مديرعامل، علي اصغر عميديان، حسن عليزاده و سيد محسن محسني شکيب اعضاي هيات مديره تامين تله كام را تشکيل دادند. اما اين پايان کار نبود و تغييرات مديريتي تامين تله كام نه تنها در سال ۸۹ بلکه تا سال ۹۰ نيز ادامه يافت و اين بار حميد فرنگ به جاي ذبيح الله فيض آبادي مديرعاملي اين اپراتور را به عهده گرفت و به طورکل ترکيب اعضاي هيات مديره اين شرکت نيز تغيير يافت.
سال ۸۹ و وعده واگذاري آزمايشي سيم كارت هاي ۳G و عدم تحقق آن
دي ماه سال ۸۹ و تنها يک ماه مانده براي عملياتي شدن وعده واگذاري سيم كارت هاي نسل سوم، اين بار راه اندازي آزمايشي شبکه اپراتور سوم موبايل در بهمن ماه در يکي از شهرهاي کشور وعده داده شد. در آن زمان مسئولان وزارت ارتباطات و فن آوري اطلاعات تاکيد کردند که به لحاظ قانوني اپراتور سوم تا پايان ارديبهشت ماه۹۰ براي واگذاري سيم کارت زمان دارد و چنانچه تا آن زمان سيم کارت هاي خود را واگذار نکند خلاف پروانه عمل نکرده است. با اين وجود دهه فجر سال ۸۹ نيز به پايان رسيد و خبري از سيم كارت هاي نسل سوم موبايل نشد.
سال ۹۰ و بارديگر زمزمه هاي واگذاري سيم كارت هاي ۳G
با شروع سال ۹۰ مسئولان اپراتور سوم اين بار وعده دادند که مطابق پروانه فعاليت خود تا خردادماه ۹۰ شبکه نسل سوم را راه اندازي کنند و تاکيد کردند که به تعهدات متقابل پروانه اي عمل مي کنند. البته تامين تله كامي ها در مورد مشکلات اشغال فضاي فرکانسي کشور نيز معتقد بودند که تعهدات فضاي فرکانسي در زمان خود انجام نشد و بسياري از ظرفيت هايي که قرار بود به تامين تله كام داده شود با محدوديت مواجه شد.
سال ۹۰ و تعيين قيمت سيم كارت هاي۳G
نرخ سيم کارت هاي نسل سوم که قرار شد با کدهاي ۰۹۲۰ و ۰۹۲۱ وارد بازار شود براي سيم كارت هاي دائمي ۱۲۰ هزار تومان و براي سيم كارت هاي ديتا و اعتباري ۲۰ هزار تومان تعريف شد؛ با استفاده از سيم کارت هاي نسل سوم استفاده همزمان از سرويس هاي چندرسانه اي براساس اصول حاکم بر استاندارهاي جهاني ITU وعده داده شد و پروانه براي ۱۵سال و امکان تمديد براي دو دوره ۵ساله صادر شد. حتي دوره حفاظت دوساله از ديگر موارد مندرج در اين پروانه بود تا ديگر اپراتورها اجازه ارائه نسل سوم را در اين مدت نداشته باشند. طبق پروانه اعطا شده به اپراتور سوم موبايل، پوشش تمامي شهرها تا چهارسال فعاليت، پوشش جمعيتي تا سال چهارم و پوشش جاده اي تا سال هشتم، تضمين حداقل کيفيت از سال اول تا چهارم و نيز تعداد مشترکان آن در شرايط عادي ۱۷ ميليون نفر شامل ۶ ميليون مشترک خدمات پايه (صوت) و ۱۱ ميليون مشترک خدمات ديتا نسل سوم از جمله تعهدات اين اپراتور درنظر گرفته شد.
خرداد ۹۰ و بازهم وعده واگذاري آزمايشي نسل سوم موبايل
شمارش معکوس براي واگذاري سيم كارت هاي نسل سوم موبايل طبق مهلت تعيين شده براي اپراتور تامين تله كام در خرداد ۹۰ آغاز شد اما مسئولان بازهم از عرضه آزمايشي و محدود اين سيم كارت ها در برنامه اين اپراتور خبردادند که البته اين به معناي عمل به تعهدات نخواهد بود.
وزير ارتباطات و فن آوري اطلاعات در روز جهاني ارتباطات -۲۷ ارديبهشت- بارديگر از واگذاري آزمايشي و محدود سيم كارت هاي اين اپراتور در خردادماه خبر داد و گفت: پس از طي مراحل تاييد کيفيت عرضه عمومي اين سيم كارت ها آغاز خواهد شد. در همين راستا و در آستانه اتمام مهلت تامين تله كام براي واگذاري سيم كارت، معاون وزير ارتباطات در اول خردادماه ۹۰ از آغاز واگذاري تجاري سيم کارت هاي اين اپراتور سوم خبر داد و گفت: واگذاري سيم کارت هاي اپراتور سوم تلفن همراه که سال گذشته مورد تست و آزمايش قرار گرفته بود از امروز به صورت محدود در تهران آغاز شده است! و حتي روابط عمومي وزارت ارتباطات نيز با اعلام اطلاعيه اي اين واگذاري را تاييد کرد؛ بااين حال نسل سوم موبايل نه تنها در اول خرداد بلکه بعد از آن نيز در دستان تهراني ها جاي نگرفت.
خرداد۹۰ و نسل سوم موبايل درگير اختلافات داخلي و تغييرات مديريتي
در راستاي اينکه شرکت تامين تله كام در راه اندازي نسل سوم موبايل موفق عمل نکرد روابط عمومي شرکت سرمايه گذاري تامين اجتماعي «شستا» در اطلاعيه اي در خردادماه ۹۰ اعلام کرد که هيات مديره و مديرعامل شرکت تامين تله كام تغيير مي کند. در اطلاعيه اين شرکت آمده بود: «در پي اتمام زمان اجراي پروژه اپراتور سوم و با توجه به اينکه قرار بود از تاريخ يک خرداد ۱۳۹۰ فروش سيم کارت پروژه آغاز شود و نظر به اينکه شرکت تامين تله كام موفق به انجام اين کار نشد لذا «شستا» قصد تغيير هيات مديره و مديرعامل شرکت تامين تله کام را دارد که اين موضوع داخلي بوده و مرتبط به ضعف مديرعامل در راه اندازي پروژه اپراتور سوم است و هيچ ارتباطي با جريان سياسي ندارد.»
تا پيش از اين اطلاعيه ذبيح الله فيض آبادي ثاني مديرعامل تامين تله كام بود و محمد هادي زاهدي وفا، محمدحسين فلاح اصغري، محمدرضا پاکروان و اکبر آبکار براي مدتي کوتاه اعضاي هيات مديره اين اپراتور را تشکيل مي دادند. پس از آن طي جلسه اي و با حضور محمد علي يزدانجو، مديرعامل شرکت سرمايه گذاري تامين اجتماعي (شستا) حميد فرنگ که پيش از اين مديرعامل شرکت خدمات ماشيني تامين بود به عنوان مديرعامل جديد شرکت تامين تله كام معرفي شد. يک ماه بعد از آن نيز نايب رئيس اول کميسيون اجتماعي مجلس از بررسي پرونده تخلفات مالي و مديريتي اپراتور سوم موبايل توسط کميسيون هاي اجتماعي و صنايع و معادن مجلس شوراي اسلامي خبر داد و تاکيد کرد که «وزير سابق رفاه دخالت هايي در مديريت و هيات عامل اين پروژه داشته است.» سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي اواخر خردادماه ۹۰ و اين بار با تغيير موضع خود به دليل تعويق در راه اندازي پروژه اپراتور سوم تلفن همراه کشور به شرکت تامين تله كام اخطار داد که اين اخطار مي توانست مشمول جريمه، کاهش مدت پروانه يا حتي لغو پروانه فعاليت صادر شده براي اين اپراتور شود.
شهريور ۹۰ و وعده عرضه سيم کارت هاي نسل سوم در آذرماه
بهره برداري از سومين شبکه اپراتوري موبايل کشور و عرضه سيم كارت هايي که قرار بود اول خرداد ماه ۹۰ وارد بازار شود در شهريورماه ۹۰ و از سوي رئيس وقت کميته مخابرات مجلس به آذرماه موکول شد. علي مطهري در مورد تاخيرات پيش آمده براي اين پروژه تاکيد کرد که البته همه پروژه ها تاخير دارند و تاخير در اين پروژه مسئله خاصي نيست. وي البته يک ماه بعد از اين اظهارنظرات و مانند ديگر مسئولان در مورد اين پروژه تغيير موضع داد و اين بار اعلام کرد که هنوز اقدام اساسي در پروژه اپراتور سوم صورت نگرفته و نبايد تاخير را به گردن تحريم انداخت!
اول آبان۹۰ و راه اندازي رسمي نسل سوم موبايل در کرج
اول آبان ماه روابط عمومي تامين تله كام طي اطلاعيه اي اعلام کرد که شبکه اپراتور سوم تلفن همراه بعد از ۶ماه تاخير در زمان بهره برداري در کرج راه اندازي اوليه شد و با بهره برداري از اين شبکه علاوه بر امکان استفاده از سرويس هاي پايه نظير تماس صوتي و پيام کوتاه براي نخستين بار امکان دسترسي به شبکه اينترنت و نيز تماس تصويري روي گوشي هاي تلفن همراه فراهم شده است. با اين وجود مراسم رونمايي از نام و لوگوي برند اپراتور سوم تلفن همراه ۳۰آبان ماه انجام شد و تامين تله كام برند «رايتل» را ترکيبي از «راي» و «تل» به معناي تلفن هوشمند – خردمند- بود براي خود انتخاب کرد و در آن مراسم عرضه سيم كارت ها براي دوم آذرماه در کرج وعده داده شد.
پايان آذر ۹۰ و آغاز پيش ثبت نام سيم كارت هاي رايتل در کرج
با وجودي که قرار بود واگذاري سيم كارت هاي رايتل در کرج از ابتداي آذرماه آغاز شود اما در نهايت در آخرين روزهاي آذرماه۹۰ اپراتور تامين تله كام پيش ثبت نام اين سيم كارت ها را در کرج آغاز کرد تا ثبت نام قطعي را نيز دي ماه به عمل آورد. البته قبل از آغاز پيش ثبت نام، شبکه اين اپراتور به صورت آزمايشي و با حضور خبرنگاران تست شد. پس از آن نيز اولين سيم كارت نسل سوم موبايل که ظرفيت انتقال تصوير و دسترسي به اينترنت را داشت ۱۹دي ماه۹۰ طي مراسمي به صورت نمادين در خانواده يکي از شهداي دفاع مقدس در کرج زنگ خورد و اولين سيم كارت نسل سوم به خانواده شهيد سعيد آراسته اهدا شد. اگرچه پس از اين مراسم نمادين مسئولان تامين تله كام اعلام کردند که به حدود ۱۰ هزار نفري که نسبت به پيش ثبت نام اين سيم كارت ها در کرج اقدام کرده اند سيم كارت ها به تدريج داده مي شود اما شواهد نشان مي دهد که تعداد افرادي که در کرج از اين سيم كارت ها استفاده مي کنند کمتر از رقمي است که گفته شده است.
دهه فجر۹۰ و آغاز پيش ثبت نام سيم كارت هاي رايتل در تهران
در دهه فجر ۹۰ اين بار رايتل از آغاز پيش ثبت نام سيم كارت هاي خود در تهران خبرداد و اعلام کرد که تا پايان سال ۹۰ اين سيم كارت ها را به متقاضيان عرضه مي کند؛ حتي اين سيم كارت ها در آخرين روز بهمن ماه طي مراسمي نمادين بارديگر البته اين بار در تهران به خانواده شهداي فن آوري هسته اي کشور تقديم شد تا پس از آن اين اپراتور به تدريج نسبت به واگذاري سيم كارت هاي ثبت نامي اقدام کند.
نسل سوم موبايل به هفت سين عيد نرسيد
در مراسم آغاز به کار شبکه رايتل وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي از راه اندازي شبکه تلفن همراه اپراتور سوم به صورت گسترده در دهه فجر خبر داده بود و پيش بيني کرد که نوروز سال ۹۱ بسياري از ايراني ها تلفن نسل سوم خواهند داشت.
عبدالرضا شيخ الاسلامي آن زمان وعده داده بود که ظرف مدت کوتاهي سيم كارت هاي نسل سوم در کرج، تهران، قم و شيراز واگذار خواهد شد و در دهه فجر راه اندازي شبکه نسل سوم موبايل با نام رايتل به صورت گسترده به مرحله عملياتي مي رسد. وي تاکيد کرد که ايراني ها در نوروز ۹۱ حلول سال نو را با سيم كارت هاي رايتل به هم تبريک خواهند گفت و پيش بيني مي شود که رايتل نقل مجالس ديد و بازديد عيد۹۱ باشد.
با اين حال و با گذشت بيش از ۶ماه از اظهارات وزير کار شواهد نشان مي دهد که رايتل نه تنها در سفره هفت سين ايراني که در دستان تهراني ها و کرجي ها نيز جاي خود را به دست نياورده است و عده معدودي از اين سيم كارت ها بهره مي برند.
توسعه حلزوني نسل سوم موبايل
با گذشت بيش از ۶سال از نخستين زمزمه ها براي نسل سوم موبايل در ايران و در حالي که کشورهاي ديگر به سمت موبايل نسل چهارم در حرکتند و اپراتورهاي اول و دوم نيز شبکه هاي خود را براي نسل هاي سوم و چهارم آماده کرده اند و آماده اتمام مهلت دوساله اپراتور سوم براي ارائه خدمات نسل سوم هستند عرضه سيم كارت هاي رايتل در مشهد و شيراز نيز آغاز شده اما با اين وجود محدوديت در واگذاري سيم كارت هاي اعتباري، مشخص نشدن تعرفه هاي پايه اين سيم كارت ها، مدت زمان معطل ماندن متقاضي براي دريافت سيم كارت و روند کند خريدوفروش و نقل وانتقال اين سيم كارت ها، باعث شده که نسل سوم موبايل آنطور که بايد با استقبال شهروندان روبه رو نشود واین یعنی زیان مضاعف برای حجم بالای سرمایه معطل شده بیمه شدگان تامین اجتماعی که اصلی ترین تامین کننده گان مالی چنین پروژه ای بودند و عدم سود دهی مناسب به آنها که نتیجه روشن سوء مدیریت است.
رايتل بيمار است و نيازمند مداوا!
اما وزير سابق ارتباطات و فن آوري اطلاعات که اين بار بر صندلي هاي سبز بهارستان تکيه زده است با انتقاد از راه اندازي پروژه اپراتور سوم تلفن همراه، عملکرد اين اپراتور را «بيمارگونه» تعبير مي کند و مي گويد: شبکه هاي نسل سوم موبايل در دنيا در عرض ۳ماه راه اندازي مي شوند اما در ايران سه سال است که اين شبکه قراراست راه اندازي شود. محمد سليماني با اشاره به عدم تحقق وعده هاي وزارت ارتباطات و فن آوري اطلاعات براي راه اندازي کامل نسل سوم موبايل در کشور و عدم توسعه يکپارچه و جهش سريع آن که مانعي براي توسعه اقتصادي در اين بخش محسوب مي شود مي افزايد: نبايد ورود اپراتور سوم موبايل به کشور اينقدر زمان بر باشد.
وزير سابق ارتباطات و فن آوري اطلاعات که بسياري خود وي را يکي از مسببان تاخير در راه اندازي نسل سوم موبايل در ايران مي دانند با اشاره به زمان سه ساله راه اندازي اپراتور سوم موبايل در کشور و با بيان اينکه تکنولوژي چيزي نيست که بخواهند برايش اينقدر زمان مصرف کنند، معتقد است که اين اپراتور بيمار است و مسئولان بايد براي يافتن نوع بيماري آن اقدام کنند. وي مي گويد: ممکن است مشکل اين اپراتور سوء مديريت يا کمبود سرمايه اوليه باشد اما در هر صورت پهن کردن چتر BTS در شهرهاي کل ايران براي خدمات ۲۰ ميليوني اپراتور سوم موبايل، يک سال هم وقت نمي خواهد. عضو کميسيون صنايع مجلس نهم با بيان اينکه دلايل عقب افتادگي اپراتور رايتل غيرقابل توجيه و غيرقابل قبول است صراحتا مي گويد: مشکل اين اپراتور نداشتن تکنولوژي و مسئله تحريم نيست و براي حوزه ارتباطات هيچ کس نمي تواند تحريم تحميل کند. حتي مشکل اپراتور رايتل تخصص و سرمايه گذاري نيز نمي تواند باشد چرا که اگر اين اپراتور در استفاده از متخصص با مشکل مواجه است بايد در اين مدت به دانشگاه هاي مرتبط مراجعه مي کند اما در اين ۳سال اين شرکت به کدام دانشگاه مراجعه و تقاضاي تربيت نيروي انساني متخصص در اين زمينه کرده است؟ رايتل نمي تواند بهانه تحريم و عدم سرمايه و تخصص بياورد و دستگاه هاي نظارتي مسئولند که ناکامي اين اپراتور را براي مردم شفاف سازي کنند.
وي با بيان اينکه بايد مشکل اين اپراتور مشخص شود تا قابل رفع باشد به مزاياي شبکه هاي نسل سوم موبايل اشاره مي کند و مي گويد: آرمان بشر اين است که در هر مکان و زمان در دسترس باشد که با وجود نسل سوم موبايل و امکان استفاده از تصوير در حين مکالمه اين آرمان محقق خواهد شد؛ اما هم اکنون و به دليل عدم راه اندازي کامل اين شبکه، ايراني ها از استفاده از تلفن تصويري و ارسال ديتا روي شبکه بي سيم محروم هستند. اين در حالي است که بسياري از کشورهاي دنيا هم اکنون در حرکت به سمت نسل چهارم ارتباطات که انقلابي در عرصه ارتباطات و فن آوري را محقق کند، هستند.