گزارش یک استارت‌آپ از ۱۱ روز قطعی اینترنت
اردیبهشت سال گذشته؛ زمانی که شایعه‌ها به واقعیت پیوستند و تلگرام، فیلتر شد؛ برای استارت‌آپ جوانی که دو سال از آغاز به کارش می‌گذشت، کار سخت شد. دسترسی به سرورها از بین رفته بود و کاربران، پشت دیوار آتشین مانده بودند.
تیم فنی «ملک‌رادار» کارش را آغاز کرد و ۴۸ ساعت بعد، وقتی مشکل برطرف شد؛ یکی از اعضای تیم از شدت خستگی و بی‌خوابی، تعادلش را از دست داد، به زمین افتاد و سرش ۶ بخیه خورد. گرچه این اتفاق بسیار بدی بود؛ اما گاهی انسان آرزو می‌کند کاش همه چیز با ۶ بخیه، ختم به خیر شود.
مثلا همین چند روز پیش، 25 آبان 98، وقتی ناگهان اینترنت کل کشور قطع شد، دل‌مان لرزید که این بار چه خواهد شد؟ تیم «ملک‌رادار» که به صورت کاملا ریموت کار می‌کند و اعضای آن در سراسر کشور، پراکنده هستند، باید چه می‌کرد؟ این بار ۴۰ نفر در صف بخیه خوردن بودند.
«ملک‌رادار» چگونه کار می‌کند؟
ملک‌رادار یک موتور جست‌وجوی آگهی‌های املاک است که آگهی‌های خرید و فروش و رهن و اجاره را در دو دسته مسکونی و تجاری- اداری از سایت‌های مختلف جمع‌آوری کرده و در اختیار شهروندان و مشاوران املاک قرار می‌دهد. بدین ترتیب، برقراری اینترنت ثابت و همراه، به صورت کامل در فعالیت ما موثر است.
قطع اینترنت به صورت مستقیم به تعداد آگهی سایت‌ها تاثیر می‌گذارد و از سوی دیگر، انجام عملیات فنی ملک‌رادار را مختل می‌کند. در ادامه راه، بازدید از آگهی‌های منتشر شده نیز مختل میشود. اما ملک‌رادار به دلیل مدل کاری خود با مشکل دیگری نیز دست به گریبان بود.
تیم ملک‌رادار به صورت کاملا ریموت کار می‌کند و اعضای آن در سراسر کشور مستقر هستند. این اعضا با استفاده از پیام‌رسان با یکدیگر در ارتباط هستند و کارهای مربوطه را انجام می‌دهند. قطع اینترنت نه تنها سرویس‌های ملک‌رادار را با مشکل مواجه کرد؛ بلکه ارتباط اعضا با یکدیگر را نیز از بین برد.
۱۱ روز تاریکی
آنچه رخ داد در ابتدا خود را به شکل اختلال در دسترسی به اینترنت همراه از صبح شنبه ۲۵ آبان ماه نشان داد. در میانه روز، افت ترافیک شدیدتر شد و روند نزولی تا عصر همان روز که اینترنت همراه به صورت کامل قطع شد ادامه یافت و سرانجام شب‌هنگام بود که اینترنت به صورت کامل قطع شد. اینترنت ثابت برای بخش بزرگی از مردم کشور به مدت ۱۶۰ ساعت و اینترنت همراه نیز تا عصر روز چهارشنبه ۶ آذر قطع بود. در همین حال، کسب‌وکارهایی که فعالیت آنها به صورت مستقیم با اینترنت ارتباط دارد نیز بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت بدون اینترنت ماندند.
ملک‌رادار، سرویس‌های خود را بر دو بستر بات تلگرامی‌و اپ تحت وب عرضه می‌کند. با قطع شدن اینترنت، دسترسی کاربران به بات‌های تلگرامی‌به صورت کامل از بین رفت و از سوی دیگر در ۲۴ ساعت اول پس از قطع شدن اینترنت، اپ تحت وب نیز در دسترس نبود.
پس از ۲۴ ساعت قطعی کامل سرویس‌ها، با کمک دوستان «ابر آروان» و با استفاده از CDNهای این شرکت، سایت ملک‌رادار و اپ تحت وب، در دسترس قرار گرفتند. هرچند به دلیل مشکلات فنی، این دسترسی با کندی همراه بود و ساختار شبکه و نحوه ارتباط پایگاه‌ها با هم، مدام عوض می‌شد.
اعدادی از فاجعه
گرچه در روزهای قطعی اینترنت، ملک‌رادار با تلاش تیم فنی‌اش سرویس‌های خود را برقرار نگه داشت (به جز ۲۴ ساعت اول) اما دسترسی نداشتن عموم مردم به اینترنت، عملا سرویس‌دهی ما را نیز دچار اختلال کرده بود. به بیان دیگر، تا زمانی که همه مردم اینترنت نداشته باشند، انگار هیچ‌کس اینترنت ندارد.
قطعی اینترنت با ملک‌رادار چه کرد؟
تعداد آگهی‌ها: در این مدت، قطعی اینترنت، کاهش ۵۰ درصدی آگهی‌های منتشر شده را به همراه داشت. از آنجا که ملک‌رادار به صورت مستقیم جذب آگهی نمی‌کند و تنها آگهی‌های سایت‌های دیگر را منتشر می‌کند، کاهش آگهی‌های منتشر شده در ملک‌رادار نشان می‌دهد آمار استفاده از سایت‌هایی مانند شیپور، دیوار، آی‌هوم و… نیز به شکل چشمگیری کاهش داشته است.
بازدید کاربران: در این مدت، میزان بازدید کاربران از سرویس‌های ملک‌رادار به صورت متوسط، ۸۰ درصد کاهش یافت. ملک‌رادار آگهی‌های ملکی استان‌های تهران، البرز و خراسان را منتشر می‌کند و در حالی که اینترنت ثابت استان‌های تهران و خراسان وصل شده بود، شهروندان استان البرز همچنان به اینترنت دسترسی نداشتند و این موضوع در آمارهای ما بسیار موثر بود.
پرداخت‌های مشتریان: استفاده از برخی سرویس‌های ملک‌رادار برای مشاوران املاک با پرداخت هزینه همراه است و در حالی که ملک‌رادار از اردیبهشت ۹۷ نقطه سربه‌سر درآمد-هزینه را پشت سر گذاشته بود، در روزهای قطع اینترنت، پرداخت‌های مشتریان به میزان ۹۰ درصد به نسبت روزهای عادی کاهش یافت.
اینترنت ثابت یا همراه: با توجه به ضریب نفوذ اینترنت همراه و ثابت در کشور، با اتصال محدود اینترنت ثابت در استان‌های تهران و خراسان تنها نیمی‌از کاربران ملک‌رادار توانستند به سرویس‌های ما دسترسی داشته باشند و میزان کاهش پرداخت‌ها نیز به ۵۰ درصد رسید.
آیا تمام شد؟
برای آنکه تصور دقیق‌تری از آنچه رخ داد وجود داشته باشد، لازم است اشاره کنیم که تعداد مشاوران املاکی که بات تلگرامی ملک‌رادار را نصب کرده‌اند، شهریور ماه امسال از عدد ۶۰ هزار نفر عبور کرد. همچنین کاربران بات تلگرامی‌و اپ تحت وب ملک‌رادار بیش از ۱۰۰ هزار نفر هستند.
حالا و با توجه به این اعداد و ارقام، مشخص میشود چرا وقتی اینترنت کل کشور به صورت ناگهانی قطع شد، دست و دل ما لرزید که قرار است چه اتفاقی رخ دهد و آیا این بحران، تنها با چند بخیه از سر می‌گذرد یا بلایی بزرگ‌تر را به دنبال خود خواهد آورد؟