سیر ارتباطات در جهان؛ از تلگراف تا 5G
ارتباطات برای مدت‌های زیادی شکل متنی و پس از آن صوتی داشت، اما پیشرفت سریع فناوری برقراری ارتباط میان افراد را به سمت تماس‌های تصویری کشانده و امروزه کمتر کسی است که فناوری 5G به گوشش نخورده و از ابزارهای ارتباطی با جدیدترین تکنولوژی استفاده نکرده باشد.
اکنون دیگر ارتباطات به تلفن و اینترنت هم محدود نمی‌شود و اگرچه این مسیر بیش از ۱۵۰ سال پیش با تلگراف آغاز شد، اما با فناوری‌هایی مانند نسل پنجم اینترنت که صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات را دگرگون خواهد کرد، گره خورده و از آنجایی که سرعت رشد فناوری بسیار بالاست، در آینده شاهد تحولات بیشتری نیز خواهیم بود.
صنعت ارتباطات حدودا ۱۵۰ سال پیش با تلگراف آغاز شد و پس از آن تلفن بود که برای مدت زمان زیادی وظیفه برقراری ارتباط بین افراد را بر عهده داشت. اما عمر گوشی همراه به کمتر از ۳ دهه می‌رسد و موبایل‌های امروزی با سیستم‌های عامل هوشمند و دسترسی به اینترنت، عمری ۱۰ سال دارند. با وجود این در همین سال‌ها هم فناوری‌های جدید، ارتباطات را به نحوی دگرگون کردند که پیام‌ها از حالت متنی و صوتی به تصویری تبدیل شده است.
در این میان اتحادیه بین‌المللی مخابرات یا ITU سازمانی است که در سال ۱۸۶۵ پس از اختراع تلگراف توسط ۲۰ کشور اروپایی تحت به عنوان اتحادیه بین‌المللی تلگراف تاسیس شد و سپس به اتحادیه بین‌المللی ارتباطات راه دور (مخابرات) تغییر نام یافت. این سازمان وظیفه قانون‌گذاری و مدیریت فضای فرکانسی، تدوین استانداردهای تبادل داده و اطلاعات و همچنین کمک به رشد و توسعه ارتباطات در سراسر جهان را بر عهده دارد.
روز جهانی ارتباطات، هفدهم ماه می یا ۲۷ اردیبهشت ماه است. هدف از روز جهانی مخابرات و ارتباطات و جامعه اطلاعات (WTISD) کمک به ایجاد پل‌های ارتباطی قوی و مستحکم‌تری میان کشورهای مختلف و مردم جهان و همچنین توسعه فناوری‌هایی که برای گسترش ارتباطات و زیرساخت‌های مخابراتی ساخته و استفاده شده، بوده است. اتحادیه جهانی مخابرات، شعار اختصاصی امسال برای این روز را «تسریع تحول دیجیتالی در دوران‌های چالش‌برانگیز» است.
هولین ژائو -دبیرکل اتحادیه بین‌المللی ارتباطات (ITU)- درباره این نامگذاری می‌گوید: فناوری‌های ارتباطات و اطلاعات هدایتگر جوامع به سوی تحول دیجیتالی هستند. عنوان کرد: این فناوری‌ها، سرآغاز شکل‌گیری اقتصاد دیجیتالی و جامعه اطلاعاتی شده، که در شرایط حاضر، جامعه اطلاعاتی، به عنوان یکی از محورهای اصلی مبارزه با بیماری کووید-۱۹ شناخته شده است. تجربیات موفقیت‌آمیز بسیاری در تایید اهمیت بالای ICT و همچنین رفع نابرابری‌های دیجیتالی موجود در میان کشورها و در داخل آنها وجود دارد.
در حال حاضر ضریب نفوذ پهن‌باند، به ۱۰۶.۳۵ درصد رسیده که ۱۰۰.۲۲ درصد آن مربوط به اینترنت پهن‌باند سیار و ۶.۱۳ درصد مربوط به اینترنت پهن‌باند ثابت است. همچنین تعداد مشترکان اینترنت پهن‌باند تا پایان سه ماهه پایانی سال ۱۳۹۹، به ۸۹ میلیون و ۳۴۵ هزار و ۴۷۸ رسیده که شامل ۸۴ میلیون و ۱۹۶ هزار و ۸۲۸ مشترک اینترنت پهن‌باند سیار و ۵ میلیون و ۱۴۸ هزار و ۶۵۰ مشترک اینترنت پهن‌باند ثابت میشود.
در حال حاضر هم ارتباطات در بخش اینترنت سیار از نسل سوم و چهارم عبور کرده است و این روزها مدام به مزایای سرعت نسل پنجم ارتباطات 5G اشاره میشود که هدفی برابر یک گیگابیت در هر ثانیه دارد. در حالی که حتی در ایران هم سایت‌های نسل پنجم راه‌اندازی شده است و در سال‌های آینده این فناوری به‌صورت عمومی تجاری سازی میشود.
همچنین فناوری فیبر نوری جایگزین کابل مسی راه‌اندازی شده که امکان ارائه اینترنت پرسرعت تا یک گیگابیت را هم فراهم می‌کند و از جمله امکانات آن، اینترنت پرسرعت برای دانلود فیلم و نرم‌افزار، تلفن تصویری، مشاهده برنامه‌های زنده تلویزیونی با کیفیت HD و 4K، بانکداری الکترونیک، بازی و خرید آنلاین، آموزش و پزشکی از راه دور و اینترنت اشیا است.