اتحادیه کسبوکارهای مجازی گزارشی از عملکرد سال ۹۹ خود ارائه داده است که بر اساس آن اتحادیه در ۴ سال فعالیت خود به ۸ هزار و ۹۹۷ شکایت رسیدگی کرده است و در حال حاضر تعداد اعضای آن به ۲ هزار و ۵۲۰ کسبوکار میرسد. همچنین در این گزارش به تاثیر کرونا بر کسبوکارهای آنلاین در حوزههای مختلف اشاره شده است.
در سالی که گذشت، هزار و ۱۱۴ کسبوکار از اتحادیه کسبوکارهای مجازی پروانه کسب گرفتهاند که بیشترین سهم پروانههای دریافتی با ۳۲.۲۳ درصد مربوط به بخشهای فروشگاههای بزرگ است. بخش محصولات دیجیتال و لوازم برقی با ۱۰.۱۷ درصد در جایگاه دوم و خدمات وبوفناوری اطلاعات با ۷.۱۵ درصد، آرایشی و بهداشتی با ۶.۳۳ درصد، تبلیغات با ۴.۷۱ درصد و خرده فروشی مواد غذایی با ۴.۲۵ درصد در جایگاههای بعدی قرار دارند.
بر اساس گزارش سال ۹۹ اتحادیه کشوری کسبوکارهای مجازی، تاکنون تعداد پروانههای کسب صادر شده توسط اتحادیه ۲هزار و ۵۲۰ عدد بوده است که هزار و ۱۱۴ عدد آن مربوط به سال ۹۹، ۴۱۸پروانه در سال ۹۸ و در سال ۹۷، ۵۲۲ پروانه بوده است.
پراکندگی پروانههای صادر شده در فصلهای سال ۹۹، نشان میدهد که اتحادیه در فصل زمستان با ۲۹۱ پروانه و بهار با ۲۷۲ پروانه بیشترین پروانههای کسب را صادر کرده است.
رضا الفت نسب، عضو هیئت مدیره اتحادیه کسب وکارهای مجازی معتقد است دلیل افزایش تقاضا برای گرفتن پروانه از سوی کسبوکارها به عملکرد اتحادیه در بخشهای مختلف نظیر رسیدگی به شکایات و همچنین مطالبهگریهای صورت گرفته از سازمانهای دولتی توسط اتحادیه، کرونا و گسترش کسب وکار اینترنتی و حذف مرحله ۴۵ مالیاتی کشور و همچنین آنلاین بودن فرآیندهای ثبت نام میتواند از علل افزایش صدور پروانه کسب باشد.
به گفته او اتحادیه مطابق قانون میتواند با کسانی که اقدام به دریافت پروانه کسب نکردهاند برخورد کند اما کسب وکارها به اتحادیه همیشه به عنوان یک حامی نگاه میکنند. در گزارش عملکرد خود در سال ۹۹ اعلام کرده که این اتحادیه در سال گذشته فعالیتهای مهمی چون تعیین ضوابط خاص رستههای شغلی و راهاندازی سامانه تامین برای مشاغل دورکار را انجام داده است.
بر اساس این گزارش پس از گذشت یکسال همچنان بیشترین سهم از پروانههای کسب صادر شده متعلق به تهران با ۵۹۰ فقره پروانه است. پس از آن استانهای اصفهان با ۹۲ جواز، خراسان رضوی با ۵۰ و فارس با ۴۹ جواز به ترتیب بیشترین پروانه صادر شده را دارند. از سوی دیگر استانهای سیستان و بلوچستان و بوشهر جزو شهرهایی بودند که کمترین جوازهای صادر شده را دارند. برخی از کسبوکارهای عضو اتحادیه برای ارائه خدمات بهتر در برخی از شهرهای کشور اقدام به راهاندازی شعب کردند. جدول زیر نشان میدهد که استان فارس مانند سال گذشته بیشترین شعبه رسمی کسبوکارهای مجازی را داراست. در مازندران هم هیچ شعبه رسمی کسبوکارهای مجازی ایجاد نشده است.
در این گزارش آمده است که اتحادیه کسبوکارهای مجازی در سال ۱۳۹۸ در ۵ رسته و در سال ۱۳۹۹ با اضافه شدن دو سامانه خدمات بر خط پیامدهی و معاملات آنلاین، در ۷ رسته اقدام به صدور پروانه کسب کرده است که رسته «عرضه انواع کالا و خدمات» با ۵۴/۶۶ درصد بیشترین متقاضی برای دریافت پروانه کسب بوده است.
گزارش سالیانه اتحادیه نشان میدهد که سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸، سهم زنان از دریافت کسب ۲ درصد کاهش داشته است. یعنی هزار و پنچ نفر از کسانی که اقدام به دریافت پروانه کردند، مردان بودند و فقط ۱۰۰ نفر از آنها زنان بودهاند.
آنطور که گزارش اتحادیه میگوید ۵۷ درصد از جوازهای صادر شده برای شخصیتهای حقیقی و ۴۳ درصد نیز برای شخصیتهای حقوقی است که نسبت به سال گذشته سهم افراد حقوقی، ۱۲ درصد کاهش یافته است. این آمار میتواند بیانگر میزان علاقه کسبوکارهای نوپا و کوچک باشد که هنوز برای ثبت شخصیت حقوقی خود اقدام نکردهاند.
مطابق ماده ۷۲ قانون نظام صنفی، خریداران و مصرفکنندگان میتوانند شکایت یا گزراش خود را درمورد تخلفات این قانون به اتحادیههای ذیربط ارسال کنند.
بر اساس این گزارش، اتحادیه کسبوکارهای مجازی در سال ۹۹، ۸هزار و ۹۹۷ فقره شکایت را مورد بررسی قرار داد که ۵۵.۴۷ درصد آن از اعضای اتحادیه، ۲۵.۶۸ درصد از کسبوکارهای غیر عضو اتحادیه و ۱۸.۸۳ درصد این شکایات از سمت سازمان تجارت الکترونیک، سازمان صنعت، معدن، تجارت استان تهران و اتاق اصناف ایران بوده است. طبق این گزارش تاکنون بیش از ۸۷ درصد شکایات ثبت شده مختومه شده است. ۵۴۷ شکایت باطل شده، ۳۴۴ شکایت به مراجع قضایی ارجاع داده شده است، ۱۳۵ شکایت هم در دست اقدام است. عدم تامین یا تحویل به موقع کالا یا ارائه خدمت، تقلب، گرانفروشی و احتکار بیشترین سهم را از موضوعات مربوط به شکایات داشتهاند.
در این گزارش آمده است که اتحادیه تاکنون تعداد مکاتبات ثبت شده از مشکلات کسبوکارها در اتحادیه به هزار و ۷۳۳ نامه میرسد. همچنین هزار و ۴۰۰ مکاتبه توسط اتحادیه به سازمانهای مختلف برای رفع حل مشکلات استارتاپها ارسال شده است. اتحادیه همچنین بخش بازرسی آنلاین را در سال ۹۹ به قسمت نظارتی خود اضافه کرد که کارشناسان بازرسی این اتحادیه با توجه به چک لیست قوانین صنفی از کسبوکارهای عضو و دارای پروانه کسب اقدامات لازم را انجام میدهند. این اتحادیه در سال ۹۹ تعداد پنج هزار و ۲۵۴ فقره بازرسی انجام داده است که ۴ هزار و ۵۰۹ بازرسی موفق بوده است.
طبق آمارهای منتشر شده از سوی اتحادیه کسبو کارهای مجازی، شیوع کرونا تنها در سه حوزه تاثیر مثبت داشته و منجر به رشد ۳۱۲ درصدی کسبوکارهای حوزه مشاوره پزشکی، ۱۳۶ درصدی عرضه کالا و مواد غذایی و ۴۴ درصدی حوزه محصولات دیجیتال شده است. اما تاثیرات منفی آن روی بخش گردشگری و خدماتی بسیار زیاد بوده است. همچنین کرونا کمترین تاثیر را روی کسبوکارهای آنلاین حوزه مسکن داشته است.