انجمن صنفی کسبوکارهای اینترنتی، وبیناری در جهت رفع ابهامات پیرامون رتبهبندی کسبوکارها برگزار کرد و ضمن تشریح اساس رتبهبندی و شاخصهای آن، پاسخگوی سوالات فعالین این حوزه بود.
در این وبینار «ایمان ناطقی»، مدیر مرکز رتبهبندی تجارت الکترونیک ابتدا به بیان تاریخچهای از آغاز رتبهبندی کسبوکارها پرداخت:
«از اواخر سال ۹۸ بود که پیشنهادات مختلفی برای بحث رتبهبندی کسبوکارها مطرح شد. در نهایت با توجه به تجربه خوب سازمان مدیریت صنعتی در زمینه رتبهبندی مثل رتبه بندی ۱۰۰ شرکت برتر (IMI100)، تفاهمی میان مرکز توسعه تجارت الکترونیک و سازمان مدیریت صنعتی منعقد صو پیادهسازی و اجرای رتبهبندی کسبوکارهای تجارت الکترونیک به این سازمان محول شد.»
او با بیان اینکه اولین نتایج رتبهبندی در آبان ۹۹ منتشر شده اعلام کرد تا کنون بیش از ۲۰۰ کسب و کار در این فرایند شرکت کردهاند و تعداد محدودی موفق به دریافت ۴ و ۵ ستاره اینماد شدهاند.
شاخصهای ارزیابی رتبهبندی تجارت الکترونیک
ناطقی در ادامه به بیان شاخصهای ارزیابی رتبهبندی تجارت الکترونیک پرداخته که در سه حوزه کلی امکانات و توانمندی، سوابق عملکردی و شاخصهای مالی دستهبندی میشوند.
در حوزه امکانات و توانمندی، وضعیت مدیران، اشتغال، نظام مدیریتی، کیفیت خدمتی، امنیت و به کارگیری ابزارهای پشتیبان مورد بررسی قرار میگیرند. هر کدام از این موارد نیز شاخصهایی مانند مدرک تحصیلی و تجربه کاری مدیران، تعداد افراد شاغل و سطح تسهیلات، استانداردها و گواهینامهها، رابط و تجربه کاربری، استفاده از سامانه احراز مشتریان تجارت الکترونیکی و … ارزیابی شده و براساس هر کدام امتیازی درج میشود.
پیشینه تاسیس و فعالیت، پاسخگویی به شکایات کاربران، رضایتمندی مشتریان، حسن رفتار تجاری و میزان تخلفات، تشکل گرایی و عضویت در انجمنهای صنفی و … از زیرمجموعههای حوزه سوابق عملکردی به حساب آمده که مورد ارزیابی قرار میگیرند.
در حوزه شاخصهای ملی نیز موضوعاتی مانند امتیاز اعتباری و بازپرداخت تسهیلات، نسبتهای مالی و سودآوری، مولفههای مالی و گردش سرمایه و … مورد ارزیابی قرار میگیرند.
ناطقی در پاسخ به سوال دیجیاتو مبنی بر اینکه شاخصها بر چه اساسی تهیه شده و به طور مثال مدرک تحصیلی مدیر در ارائه خدمات به مشتری چه تاثیری دارد، گفت:
«سازمان مدیریت صنعتی این مدل رتبهبندی را توسعه داده و شاخصهای متنوعی را در نظر گرفته است. وضعیت مدیران نیز یکی از شاخصهایی است که در خدمترسانی کسبوکار تاثیر دارد. اما در بررسی وضعیت مدیران، شاخصهای متفاوتی در نظر گرفته شده تا فردی که تحصیلات پایینتری دارد، بتواند براساس سایر موارد، کاهش امتیاز خود را جبران کند.»
او درباره نحوه نمردهدهی براساس شاخصهای تعریف شده نیز به دیجیاتو گفت:
«در این زمینه یک مدل هزار نمرهای طراحی شده است که برای هر کدام از شاخصها براساس اهمیتی که در فعالیت کسبوکارها دارند، وزنی در نظر گرفته شده که امتیاز هر شاخص در وزن مورد نظر ضرب شده و در مجموع حداکثر هزار امتیاز به یک کسبوکار داده میشود.»
به گفته ناطقی براساس این امتیازها، آستانهای تعریف شده و کسبوکارها در سطحهای خوب، متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف قرار میگیرند. همچنین امتیازها و جزئیات آن به هر کسبوکار اعلام شده تا بتوانند ارزیابی از فعالیت خود داشته و در جهت افزایش امتیازشان گام بردارند.
وی با تاکید بر اینکه رتبهبندی در بازههای سهماهه مورد بازنگری قرار میگیرد، افزود: «در هر بازه مجددا وضعیت کسبوکار بررسی میشود. در صورتی که عملکرد سایت افت کرده باشد، تاثیر منفی در رتبهبندی آن خواهد گذاشت و ممکن است به از دست رفتن ستارههای اینماد کسبوکار منجر شود.»
ارزیابی کسبوکارها در دو سطح مقدماتی و پیشرفته
آن طور که مدیر مرکز رتبهبندی تجارت الکترونیک اظهار داشت این ارزیابی کسبوکارها در دو سطح مقدماتی و پیشرفته انجام میشود. اگرچه شاخصهای ارزیابی برای هر دو سطح یکی است اما در حالت پیشرفته، با سختگیری بیشتری امتیازدهیها صورت میگیرد:
«سطح مقدماتی مخصوص کسبوکارهای نوپا است که تازه وارد این حوزه شدهاند که ارزیابی اولیهای صورت میگیرد و برمبنای آن کسبوکارها یک تا سه ستاره از اینماد میگیرند. این سطح ارزیابی ارزانتر بوده و زمان کمتری را نیز طی میکند. اما در سطح پیشرفته، امکان اخذ ۵ ستاره وجود دارد.»
او در ادامه به روش اخذ اینماد اشاره کرده و گفت: «برای این امر بایستی به سایت اینماد مراجعه و ثبتنام کنید. بسته به نوع خدمت و کالایی که عرضه میکنید، مجوزهای لازم را بارگذاری کرده و فرم ثبت اطلاعات را تکمیل کنید. سپس بایستی احراز هویتی و مکان اقامت کسبوکار انجام شود.»
به گفته ناطقی احراز هویت سریعا انجام شده و فرد میتواند اینماد وبسایت خود را بگیرد. اما احراز مکان پروسهای زمانبر بوده که بایستی از سوی پست، کدی را دریافت کرده و با ثبت آن در سامانه، موقعیت فیزیکی کسبوکار تایید شود.