نجات از دام اختلالات
یک مهندس شبکه که زودتر باز کردن سایت نمایشگاه مجازی کتاب برای رفع اختلالات را راهکاری استاندارد و منطقی نمی‌داند، پیشنهادهایی را برای بهبود کیفیت سایت این رویداد و پیشگیری از ایجاد اختلالات گذشته در آن ارائه می‌کند.
میلاد افشاری، مهندس شبکه، هم‌بنیان‌گذار «ایرناگ» و از اعضاء(PC Member) رایپ ان سی سی (RIPE NCC) در گفت‌وگو با ایسنا درخصوص راهکارهایی برای بهبود وضعیت سایت دومین نمایشگاه کتاب، با توجه به اختلالات و تجربیات مربوط به نخستین دوره این رویداد، ضمن انجام بررسی‌هایی اظهار کرد: سرویس‌دهنده این سایت(book.icfi.ir)، مبین‌هاست است. اما در حال حاضر ما اطلاعی نداریم که این یک سرور فیزیکال د دی‌کیتد (Dedicated server) است یا یک وی ام (VM) که به صورت سرورهای اشتراکی اختصاص داده میشود. به همین خاطر، نمی‌توان نظر کارشناسی دقیقی درباره اختلالات به‌وجودآمده داد؛ چرا که حتما باید منابع و شرایط سرویس بررسی شود.
او با این حال درباره نکات حائز اهمیت (در حوزه شبکه) برای ارائه وب‌سایتی همچون رویداد نمایشگاه مجازی کتاب گفت: معمولا برای یک رویداد آنلاین باید چند پارامتر لحاظ شود؛ تخمینی از تعداد کاربرانی که در بازه زمانی برگزاری ممکن است به آن پورتال مراجعه کنند، نکته مهم‌تر نیز این است که چه تعداد کاربر ممکن است به طور همزمان به آن پورتال وصل شوند یا از آن بازدید کنند. کسی که این سیستم را هاست(Host) کرده، می‌تواند گراف‌های سال گذشته این رویداد را ببیند که این نمایشگاه طی روزهای مختلف چه تعداد بازدیده‌کننده داشته و تقریبا این را هم می‌تواند تشخیص دهد که چه تعداد کانکشن همزمان بر روی سرور سایت وجود داشته است.
افشاری افزود: متناسب با این، می‌توان چند تخمین زد؛ یکی پهنای باند مورد نیاز است. اگر مثلا قرار باشد ۲۰۰ هزار کاربر که هزار مورد آن‌ها همزمان هستند به سایت مراجعه کنند، می‌توان تخمین زد که پهنای باند (bandwidth) مورد نیاز آن نتورک چقدر است. این تا حد زیادی به طراحی سایت بستگی دارد. یک سایت ممکن است با پهنای باند ۴ مگا بیت بر ثانیه در عرض دو ثانیه باز شود اما سایت دیگر که محتوای عکس و فیلم دارد، زمان بیشتری صرف کند. این موارد باید توسط طراح سایت یا system administrator لحاظ شود.
این پژوهشگر اینترنت در عین حال بیان کرد: معمولا شرکت‌هایی که سرویس هاستینگ ارائه می‌دهند، مشکل پهنای باند ندارند و ظرفیت انتقال‌شان فراتر از نیاز سرورهای سرویس‌گیرنده است. منتها، قسمت مهم مربوط به منابع سخت‌افزاری آن سرور است؛ یعنی CPU، رم، دیسک و آن مکانیزم‌هایی که به نوعی در کنار هم کار می‌کنند که می‌توان یک وب‌سرویس را به خوبی بالا آورد. یک‌سری فیچرها وجود دارند، مثلا لودبالنسرها. اگر از لودبالانسرها استفاده شود، این‌ها تعداد سشن‌هایی(session) را که به سمت‌شان می‌آید، بین سرورها تقسیم می‌کنند. تا جایی که ممکن است وقتی درخواست‌ها زیاد میشود، به جای اینکه یک وب‌سرویس داشته باشیم، چهار وب‌سرویس مورد استفاده قرار می‌گیرند. لودبالانسر ترافیک را بین سرورها تقسیم می‌کند. همه این‌ها عواملی است که کمک می‌کند سایت در اوج بازدید آن عملکرد استاندارد خودش را داشته باشد و همه تراکنش‌ها منجر به فروش کتاب شوند.
میلاد افشاری با اشاره به اختلالات پیش‌آمده در سایت نخستین نمایشگاه مجازی کتاب گفت: بعید می‌دانم که ترافیک این سایت به قدری باشد که نتورک مبین‌هاست در برابر آن کم بیاورد و منجر به کندی شود. هر چه هست، از منابع سرور و اصلا متودولوژی سرویس اجراشده است که البته به بحث تخصصی system administrator برمی‌گردد. اما به طور کلی، این موارد مهم است.
این مهندس شبکه در پاسخ به پرسشی درباره پاسخ مطرح‌شده از سوی مدیر خانه کتاب و ادبیات ایران، مبنی بر چهار روز زودتر باز شدن سایت نمایشگاه به جهت رفع اختلالات سال گذشته، بیان کرد: این مدل شاید خیلی راهکار استاندارد و منطقی نباشد.
افشاری در عین حال پیشنهاد کرد: در این خصوص بهتر است از سرویس‌های CDN یا همان توضیح محتوا که توسط شرکت‌هایی مثل ابر آوران ارائه میشود، استفاده شود. به جای اینکه محتوا را از یک نقطه در اختیار مصرف‌کننده قرار داد، می‌توان آن را در بین نتورک‌های مختلف پخش کرد تا مثلا وقتی کاربری قرار است از اینترنت مخابرات به سایت وصل شود و آن محتوا را ببیند، به سراغ آن نود CDN که در نتورک مخابرات هاست شده، برود. در واقع نزدیک‌ترین مسیر را به لحاظ نتورکی دارد و کیفیت دسترسی به محتوا هم خیلی بهتر میشود. از این طریق می‌توانند بالاترین بهره‌وری را به کابران خود ارائه دهند که بعید می‌دانم این کار انجام شده باشد.