مهاجرت اولویت فعالان صنعت بازی/ مهاجرت به مدرسه‌ای‌ها رسیده‌است!
شهریار ازهاریان‌فر معتقد است صنعت بازی ایران با مشکلات بسیار زیادی مواجه است. مشکلاتی بسیاری از آنها حاصل سیاستگذارهای اشتباه گذشته است.
به گزارش روابط‌عمومی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، بحران مهاجرت نیروهای متخصص به خارج از کشور به روزهای اوج خود رسیده است. روزهایی که بسیاری از شرکت‌ها برای جذب نیروهای متخصص خود با مشکل مواجه هستند. اغلب کسب‌وکارهای حوزه تولید و یا خدمات با این مشکل مواجه هستند. این بحران به صنعت بازی کشور نیز رسیده است. بسیاری از بازی‌سازان ماهر و با تجربه ایرانی یا مهاجرت کرده‌اند و یا به این مسئله فکر می‌کنند. جایگزینی این افراد برای استودیوهای بازی‌سازی بسیار سخت شده است. در همین خصوص، گفت‌وگویی با شهریار ازهاریان‌فر، هم‌بنیانگذار استودیو بازی‌سازی نردبان اندیشه فردا داشتیم.
در دو سال اخیر تعداد زیادی از فعالان صنعت بازی در ایران به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند. بنظر شما چه دلایلی این افراد را به مهاجرت از کشور ترغیب کرده است؟
مهم‌ترین عامل شرایط اقتصادی و عقبگرد به گذشته است. شرایط استودیوهای بازی‌سازی هر روز سخت‌تر میشود و فشار بر نیروی‌انسانی بسیار بالا است. تورم افسارگسیخته تمامی جنبه‌های اقتصادی را تحت‌الشعاع قرار داده است. نیروها به دنبال موقعیت‌های بهتر مالی و ثبات روانی و اقتصادی هستند. متاسفانه شرکت‌های خصوصی باید تاوان ناکارآمدی دولت‌ها در کنترل تورم را بدهند. از طرفی با توجه به این ابر رکود تورمی و محدودیت‌های شدید اینترنت نظیر فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی، گوگل‌پلی، عدم ارتباط با خارج، عدم امکان صادرات، محدودیت‌های سرعت و پایداری آن باعث شده فعالان این حوزه مهاجرت را در اولویت برنامه زندگی خود قرار دهند.
یکی از مشکلات صنایع در حال حاضر جایگزینی نیروهای متخصص است. آیا صنعت بازی توانسته است تا نیروهای جدیدی را جایگزین کند؟
به همین راحتی نمی‌توان افراد را جایگزین کرد. نیروهایی که امروز شاهد مهاجرت آنها هستیم همگی از باسابقه‌های این صنعت بوده‌اند که می‌توانستیم از تجربیات آنها استفاده کنیم. از طرفی فرآیند رشد نیروهای جدید با مشکلات ایجاد شده برای اینترنت و کشور از بین رفته است. ما نه دانشگاهی داریم و نه موسساتی که به صورت حرفه‌ای نیروهای جدید را آماده ورود به صنعت کنند. لذا هر نیروی جوانی که در ابتدای راه است این سوال کلیدی را از خود می‌پرسد با وجود این همه مشکل جدی آیا ارزش دارد عمر خود را صرف مبارزه با عوامل غیر حرفه‌ای و غیرکاری کنم؟ درحال حاضر بحث مهاجرت در دبیرستان‌ها و مدارس دنبال میشود. در واقع شاهد این هستیم دبیرستانی‌هایی که تازه وارد محیط دبیرستان شده‌اند و علاقه به محیط حرفه‌ای بازی‌سازی دارند قبل از رسیدن به دانشگاه مهاجرت می‌کنند. سابقا افراد پس از طی دانشگاه به ما مراجعه می‌کردند. امروزه خانواده‌ها فرزند خود را قبل از رسیدن به دانشگاه از کشور خارج می‌کنند.
در کشورهای دیگر چه مشوق‌هایی برای بازی‌سازان ایرانی فراهم شده است که آنها به مهاجرت ترغیب می‌شوند؟ بخش دولتی و نهادهای مسئول اقدامی مشخصی برای حفظ سرمایه‌های انسانی کرده‌اند؟
برای بازی‌سازان ایرانی تقریبا هیچ مشوقی در نظر گرفته نشده است. وعده‌ها هیچ پشتوانه‌ای ندارد و با واقعیت فرسنگ‌ها فاصله دارد. من فکر میکنم مسئولان اگر دامنه محدودیت‌ها را هر روز بیشتر نکنند، لازم به کمک و مشوقی نیست. درحال حاضر بزرگترین مشکل بحث اینترنت و فیلترینگ است. بدون رفع محدودیت‌ها افق و چشم‌اندازی نمی‌توان داشت.
برخی از کارشناسان این حوزه راهکارهایی را برای خارج شدن از این بحران مطرح می‌کنند. بنظر شما چه راهکارهایی برای خروج از این بحران‌ها در صنعت بازی کشور وجود دارد؟
ما مشکلات بسیار بزرگی سر راه خود داریم که به چند بخش تقسیم میشود. تمامی این مشکلات مثل زنجیر به هم متصل هستند و نمی‌توان متغیرها را جدا از یکدیگر در نظر گرفت. در وحله اول باید فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و گوگل‌پلی و معضلات عدیده اینترنت حل شود. با فیلترینگ نمی‌توان محدودیتی ایجاد کرد. اگر کسی فکر می‌کند در سال 2023 می‌تواند محدودیت ایجاد کند واقعا سخت در اشتباه است زیرا محدودیت به مدد تکنولوژی از بین می‌رود. ثانیا مشکلات تورمی و اقتصادی بسیار مهم هستند. تورم و افزایش قیمت‌ها و نبود بسترهای لازم جهت توسعه کسب‌وکار ترمز تولید را کشیده است. نمی‌توان یک بسته ساده برای حل مشکلات پیچیده ارائه کرد. تمامی این مشکلات به یکدیگر وصل هستند و باید روی تمامی آنها کار کرد. در حال حاضر به هیچ وجه اراده‌ای در جهت رفع محدودیت‌ها نمی‌بینم و هر چه هست در جهت محدودیت بیشتر است.
همانطور که شما هم اشاره کردید، صنعت بازی کشور با مشکلات متعددی مواجه است. با توجه به مشکلات موجود در این صنعت، آینده این صنعت را چطور پیش‌بینی می‌کنید؟
باید واقع‌بین بود. ما در وضعیت اسفباری گرفتار هستیم. در ابتدا باید بپذیریم که ضربه خورده‌ایم و از دیگر کشورها عقب هستیم. باید بپذیریم سیاست‌های گذشته کاملا معکوس عمل کرده. مشکلات یک شبه به وجود نیامده است و اگر اراده‌ای باشد سال‌ها طول می‌کشد تا به نقطه 5 سال پیش برسیم. عربستان، ترکیه، امارات و قطر سرمایه‌گذاری‌های بسیار سنگین و خوبی در این صنعت کرده‌اند و نتیجه آن را هم دیدند. بدون اراده آهنین در جهت رفع مشکلات خود‌ساخته تصور آینده درخشان سخت است.