بانکداری و پرداخت الکترونیک

خبر اول

رمز ارز

December 3, 2023
18:19 یکشنبه، 12ام آذرماه 1402
کد خبر: 153368

بانک مرکزی مسئول انحصاری دستورالعمل‌های حوزه رمزارز شد

منبع: دیجیاتو

در طرح قانون بانک مرکزی که بعد از فرازونشیب‌های بسیار از سوی مجلس به دولت ابلاغ شد، برای اولین‌بار رمزپول به‌صورت قانونی تعریف شده است. در این طرح همچنین تأکید شده که مسئولیت انحصاری ابلاغ دستورالعمل‌ درباره حوزه رمزپول‌ها بر عهده بانک مرکزی است.

پس از گذشت چند دهه از تصویب قانون پولی و بانکی در کشور که متعلق به سال ۱۳۵۱ است، بالاخره مجلس یازدهم با هدف اصلاح این قوانین طرح بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را دستور کار خود قرار داد. این طرح در ۶۷ ماده تدوین شده و چندین بار بین مجلس و شورای نگهبان رفت‌وبرگشت داشته است؛ درنهایت این طرح طی روزهای گذشته به دولت ابلاغ شد.

در طرح بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای اولین‌بار رمزپول یا پول رقومی به‌صورت رسمی در یک قانون تعریف شده است. در بند «ض» کلیات این طرح چنین تعریفی برای رمزپول آمده: «نوعی پول رقومی (دیجیتال) رمزنگاری ‌شده است که در بستر پایگاه داده اشتراکی به‌صورت متمرکز (با محوریت بانک مرکزی) یا غیرمتمرکز ایجاد و به‌صورت غیر‌متمرکز مبادله می‌شود.»

در بند ۱۳ مسئولیت‌های بانک مرکزی نیز بار دیگر به موضوع رمزپول اشاره شده است. در این بند آمده که: «تنظیم‌گری در حوزه رمزپول‌ها و نظارت بر مبادله آن‌ها در چهارچوب قوانین مربوط» بر عهده این نهاد است. این موضوع می‌تواند روزنه امیدی برای فعالین حوزه ایجاد کند که بانک مرکزی قرار است در حوزه رمزپول‌ها رگولیشن را شروع کند؛ هرچند از سوی دیگر همین ورود نهاد دولتی به تنظیم‌گری این حوزه می‌تواند نگران‌کننده هم باشد. در سال‌های گذشته بانک مرکزی رویکرد مناسبی نسبت به حوزه رمزارزها نداشته و این بازار را تقریباً رها کرده است.

«ایجاد و توسعه بازارهای متشکل ارز و رمز­پول‌­های مجاز» نیز بند دیگری است که در حیطه اختیارات بانک مرکزی تعریف شده. اگرچه تا امروز بازاری حول محور رمزپول‌ها در کشور ایجاد نشده است، اما به‌نظر می‌رسد که بانک مرکزی قصد دارد تا در برنامه بلندمدت، به چنین بازاری بیندیشد.

ماده ۵۹ قانون بانک مرکزی نیز تأکید داشته است که بانک مرکزی مسئولیت انحصاری ابلاغ دستورالعمل‌های موردنیاز در حوزه رمزپول را در اختیار دارد. وجود عبارت انحصاری در این ماده می‌تواند نگرانی‌هایی برای فعالین حوزه رمزپول ایجاد کند. ماده ۵۹ عیناً به این شرح است: «مسئولیت انحصاری ابلاغ دستورالعمل­‌های مورد­نیاز در حوزه‌ نظام‌های پرداخت، فناوری‌های نوین مالی مرتبط با ابزارهای پرداخت و رمز‌پول و همچنین نهادهای فعال در این حوزه‌ها بر عهده بانک مرکزی است. نهادهای فعال در زمینه‌های یادشده «اشخاص تحت نظارت» بانک­ مرکزی تلقی شده و تأسیس و فعالیت آن‌ها منوط به اخذ مجوز از بانک مرکزی است. همچنین این­ نهادها موظفند حسب درخواست بانک مرکزی، کلیه اطلاعات، آمار و اسناد خود را به‌ترتیب موردنظر بانک مرکزی در اختیار آن بانک قرار دهند.»

چندی پیش رئیس بانک مرکزی نیز از تغییر احتمالی سیاست‌های بانک مرکزی در برابر رمزارزها صحبت کرده بود. او دراین‌باره گفته بود:‌ «در مورد رمزارزها درحال برنامه‌ریزی هستیم. سیاست ما این بود که رمزارزها بتوانند به‌شکل قانونی به صادرات و واردات کمک کنند، اما محدودیت‌هایی در استفاده از رمزارزها در مبادلات داخلی ایجاد شده که متوجه مبارزه با پول‌شویی است. سیاست ما در چهارچوب سیاست‌های بسیاری از کشورهای دنیاست. تولید رمزارز براساس مقررات ما امکان‌پذیر است.»

ناگفته نماند در طرح بانک مرکزی از واژه رمزپول استفاده شده و نه واژه رمزارز و دقیقا مشخص نیست که دولت قصد دارد موضوع رمزپول را از رمزارز جدا کند یا خیر. در سند راهبردی جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی به موضوع رمزارز نگاه ویژه‌ای شده و در آن تأکید شده که دستگاه متولی وزارت اقتصاد و دارایی است و بانک مرکزی در طراحی نظام «رمزارز» نقش همکار را برعهده خواهد داشت. از این رو باید دید که سیاست دولت در آینده در قبال این موضوع چه خواهد بود.

  • مشترک شوید!

    برای عضویت در خبرنامه روزانه ایستنا؛ نشانی پست الکترونیکی خود را در فرم زیر وارد نمایید. پس از آن به صورت خودکار ایمیلی به نشانی شما ارسال میشود، برای تکمیل عضویت خود و تایید صحت نشانی پست الکترونیک وارد شده، می بایست بر روی لینکی که در این ایمیل برایتان ارسال شده کلیک نمایید. پس از آن پیامی مبنی بر تکمیل عضویت شما در خبرنامه روزانه ایستنا نمایش داده میشود.

    با عضویت در خبرنامه پیامکی آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ایستنا) به طور روزانه آخرین اخبار، گزارشها و تحلیل های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را در هر لحظه و هر کجا از طریق پیام کوتاه دریافت خواهید کرد. برای عضویت در این خبرنامه، مشترکین سیمکارت های همراه اول لازم است عبارت 150 را به شماره 201464 و مشترکین سیمکارت های ایرانسل عبارت ozv ictn را به شماره ۸۲۸۲ ارسال کنند. دریافت موفق هر بسته خبری که محتوی پیامکی با حجم ۵پیامک بوده و ۴ تا ۶ عنوان خبری را شامل میشود، ۳۵۰ ریال برای مشترک هزینه در بردارد که در صورتحساب ارسالی از سوی اپراتور مربوطه محاسبه و از اعتبار موجود در حساب مشترکین سیمکارت های دائمی کسر میشود. بخشی از این درآمد این سرویس از سوی اپراتور میزبان شما به ایستنا پرداخت میشود. مشترکین در هر لحظه براساس دستورالعمل اعلامی در پایان هر بسته خبری قادر خواهند بود اشتراک خود را در این سرویس لغو کنند. هزینه دریافت هر بسته خبری برای مشترکین صرفا ۳۵۰ ریال خواهد بود و این هزینه برای مشترکین در حال استفاده از خدمات رومینگ بین الملل اپراتورهای همراه اول و ایرانسل هم هزینه اضافه ای در بر نخواهد داشت.