دیران مایکروسافت و اوپن ای‌آی در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد با اکونومیست به گفت‌وگو نشستند
دنیای اقتصاد : یکی از دلایلی که باعث میشود نخبگان شرکت‌های بزرگ هر سال به داووس بروند و روی ارتباطات کلیدی‌شان متمرکز شوند، آن است که با تامین‌کنندگان مهم یا مشتریان سرمایه‌دار ارتباطات جدید بسازند. امسال بسیاری برای ارتباط با مایکروسافت و اوپن ای‌آی – استارت‌آپ خالق چت جی‌پی‌تی- هیجان داشتند؛ دو شرکتی که مهم‌ترین بازیگران حوزه هوش مصنوعی به حساب می‌آیند که جهان را به حیرت انداخته است. اوپن ای‌آی مجوز انحصاری تکنولوژی خود را به مایکروسافت داده و این غول نرم‌افزاری هم مشغول تزریق آن به محصولات خودش از نرم‌افزار ورد گرفته تا سیستم عامل ویندوز است.
نگاه داووس به زوج محبوب هوش مصنوعی
از طرفی در هفته‌های اخیر ارتباط میان این دو شرکت هم زیر ذره‌بین اتحادیه اروپا و رگولاتورهای ضدانحصاری بریتانیا قرار گرفته است. در ماه نوامبر سم آلتمن، رئیس اوپن ای‌آی، توسط هیات‌مدیره این شرکت اخراج شد و تنها چند روز بعد دوباره به جای خود برگشت. ساتیا نادلا، رئیس مایکروسافت که شرکتش ۴۹ درصد از سهام اوپن ای‌آی را در اختیار دارد، در خلال این اتفاقات از سم آلتمن حمایت کرد. این جنجال اگرچه پایان یافت، اما برای بسیاری ابهاماتی را درباره مخاطرات مربوط به آنچه سم آلتمن آن را «بهترین همراهی در صنعت تکنولوژی» می‌داند، به جا گذاشت. وقتی سم آلتمن و ساتیا نادلا در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس مقابل خبرنگار اکونومیست نشستند، سرحال بودند و از این همراهی رضایت داشتند. همکاری آنها بسیار خوب و باورنکردنی است و آنها در اغلب مواقع روی این توافق و رضایت تاکید می‌کردند.
یک اتفاق‌نظر این بود که این ارتباط باعث افزایش رقابت بشود. سم آلتمن در این مورد می‌گوید: «می‌توانید به آن گزینه یکپارچه عمودی نگاه کنید و به رابطه ما و تصمیم بگیرید که کدام یک از آنها از رقابت حمایت بیشتری می‌کنند.» اتفاق‌نظر دیگر این بود که سال ۲۰۲۴، سال بزرگی برای هوش مصنوعی خواهد بود. بزرگ‌ترین برگ برنده مایکروسافت در این تکنولوژی، در همین ماه به این شرکت کمک کرد تا اپل را از جایگاه بزرگ‌ترین شرکت جهان کنار زده و خودش بر این جایگاه تکیه کند. ارزش بازار هر دوی این شرکت‌ها به تدریج به ۳ تریلیون دلار نزدیک میشود. گزارش بعدی مایکروسافت از درآمد فصلی‌اش، نخستین نشانه از آن خواهد بود که مشتریان این شرکت چقدر به صرف هزینه روی هوش مصنوعی تمایل دارند.
اگرچه بعضی از ناظران چندان نسبت به رشد آخرین الگوی زبانی اوپن ای‌آی، یعنی gpt-۴، امیدوار نیستند، اما سم آلتمن بر قابلیت‌های جدید آن از جمله توانایی درک بیشتر و تولید صدا تاکید می‌کند. ساتیا نادلا می‌گوید که الگوهای زبانی هوش مصنوعی در تمام کارها، از نوشتن مقاله گرفته تا تولید کدهای کامپیوتر، بهتر خواهند شد. آلتمن می‌گوید: «من واقعا فکر می‌کنم که جادوی این تکنولوژی همه‌گیر است.»
ماهیت همه‌کاره هوش مصنوعی دلیل آن است که آلتمن این تکنولوژی را «یک کامپیوتر جدید» می‌داند. نادلا آن را به شکلی مشابه تلقی می‌کند. او می‌گوید: «از زمان اختراع کامپیوتر شخصی، ما یک عامل محرک واقعی نداشته‌ایم که کارهای بیشتری را با تلاش کمتر جلو ببرد.» تیم زنجیره تامین مایکروسافت در حال حاضر از هوش مصنوعی استفاده می‌کند تا تاثیر تصمیمات‌شان را الگوسازی کند، آن هم بدون آنکه منتظر گزارش پایان فصل جاری از سوی بخش مالی باشد.
توانایی هوش مصنوعی برای جایگزین کردن کارمندان ماهر از جمله حسابداران، نگرانی‌هایی را درباره تاثیر آن بر مشاغل ایجاد کرده است. تحقیقات اخیر صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد که اگرچه افرادی که مدرک دانشگاهی دارند، بیشتر در معرض خطر هستند؛ اما بهترین جایگاه برای سود بردن از مزایای این تکنولوژی را هم دارند. نادلا و آلتمن، هر دو باور دارند که هوش مصنوعی بیشتر از مشاغلی که حذف می‌کند، اشتغال‌زایی می‌کند. نادلا فکر می‌کند که هوش مصنوعی با فراهم کردن شرایطی که افراد مهارت‌های جدید را بیاموزند و شغل‌شان را تغییر بدهند، ممکن است بازار کار را پویاتر هم بکند. او می‌گوید که این تکنولوژی باعث میشود که بعضی درآمدها افزایش یافته و بعضی دیگر کاهش پیدا کنند.
این تغییرات با ظهور هوش مصنوعی عمومی شدیدتر هم خواهند شد که در این صورت می‌تواند در انجام اغلب کارهای فکری از انسان جلو بزند. مخالفان هوش مصنوعی فکر می‌کنند که این اتفاق می‌تواند باعث ایجاد هرج و مرج اقتصادی یا حتی یک آخرالزمان روباتیک بشود. با این وجود ایجاد هوش مصنوعی عمومی، هدف اعلام شده شرکت اوپن ای‌آی است. آلتمن روند رشد منتهی به این هدف را «به طرز حیرت‌آوری مستمر و مداوم» توصیف می‌کند. او آن را با انقلاب آی‌فون مقایسه می‌کند؛ جایی که هیچ الگو و مدل جدیدی نشان از جهش بزرگ نداشت، اما جهش از نخستین نسخه (آی‌فون) به آخرین نسخه فوق‌العاده بوده است. به همین دلیل او انتظار دارد که جنجال ناشی از نخستین نسخه هوش مصنوعی عمومی، عمر کوتاهی داشته باشد. آلتمن می‌گوید: «جهان یک شوک دو هفته‌ای خواهد داشت و سپس مردم به زندگی خود ادامه می‌دهند.»
نه ساتیا نادلا و نه سم آلتمن نمی‌گویند که هوش مصنوعی عمومی چه زمانی ظهور خواهد کرد. نادلا معتقد است که تا آن زمان، روش‌های استفاده از آن قانونمند می‌شوند: «دولت‌ها قطعا اظهارنظرهای مختلفی درباره آن می‌کنند و می‌گویند که برای به‌کارگیری آن آمادگی دارند یا خیر.» آلتمن به‌طور کلی با این نظر موافق است، اما کمی محتاط‌تر است. او به این موضوع اشاره می‌کند که قانون‌گذاران باید مخاطرات و قابلیت‌های هوش مصنوعی را بسنجند؛ درست مثل هواپیماها که صرف‌نظر از تصادفات گاه‌به‌گاه، مزایای بسیار زیادی را ایجاد کردند. علاوه بر این، رشد فوق‌العاده هوش مصنوعی به معنی آن است که متوقف کردن آن اشتباه بزرگی خواهد بود. امنیت به معنای یک سوال دوگانه درباره استفاده یا عدم استفاده از این تکنولوژی نیست؛ بلکه شامل تصمیمات کوچک متعددی در این مسیر است. او به معرفی gpt-4 اشاره می‌کند که حدود هفت یا هشت ماه به تعویق افتاد.
سم آلتمن که نسبت به این تکنولوژی خوش‌بین‌تر هم هست، تاکید می‌کند: «رفاه و آسایش تکنولوژیک، مهم‌ترین عامل برای یک آینده بسیار بهتر است.» ساتیا نادلا اما نگاه کمی تجاری‌تری دارد. او درباره بیست جلسه‌ای صحبت می‌کند که در اوایل همان روز با مدیران صنایع مختلف داشته و با آنها در مورد «کاری که انجام می‌دهند و من می‌توانم نظراتی داشته باشم» صحبت کرده است. به عبارت دیگر، او مشغول تقویت روابط مایکروسافت است؛ به شکلی که شایسته تصاحب عنوان یک رئیس بزرگ در داووس باشد.