تنها یک شرکت ICT در میان صد شرکت برتر ایران حضور دارد
در میان ۵۰۰ شرکت برتر ایران در سال ۱۴۰۱ از لحاظ میزان درآمد، ۴۵ شرکت فعال در حوزه ICT حضور دارند اما از میان ۱۰۰ شرکت برتر کشور، تنها نام یک شرکت این حوزه دیده میشود که سهمی ۰.۲۳ درصدی از مجموع درآمد صد شرکت نخست گزارش IMI-100 دارد.
پردرآمدترین شرکت‌های ایران در سال ۱۴۰۱ همانطور که انتظار می‌رود شرکت‌های نفتی و پتروشیمی هستند. شرکت نفت ستاره خلیج فارس با درآمدی حدودا ۴۰ همتی در صدر این لیست ایستاده است، این در حالی است که در میان صد شرکت اول این فهرست، تنها یک شرکت حوزه ICT به چشم می‌خورد.
داریا همراه پایتخت شرکت هشتادم این لیست از لحاظ میزان درآمد است. درآمد داریا در سال ۱۴۰۱ به ۱۳ هزار و ۶۴۶ میلیارد تومان رسیده است که نسبت به سال پیش از آن ۳۸.۵ درصد رشد کرده است. همچنین داریا در میان ۵۰۰ شرکت برتر این گزارش، رتبه اول فروش را در گروه خدمات بازرگانی کسب کرده است.
بنابراین سهم شرکت‌های ICT از کل درآمد ۵۷۸۷ همتی صد شرکت اول ۰.۲۳ درصد است.
در این گزارش بسیاری از شرکت‌های بزرگ این حوزه مانند ایرانسل، همراه اول و مخابرات دیده نمی‌شوند. در صورت ارزیابی این شرکت‌ها شاید وزن شرکت‌های ICT در میان ۵۰۰ شرکت اول ایران تغییر قابل توجهی می‌کرد.
همچنین گزارش IMI-100 شرکت‌هایی با بیشترین صعود در رتبه‌بندی، بیشترین رشد فروش، بالاترین ارزش افزوده، بیشترین دارایی، بیشترین اشتغال‌زایی، بیشترین بازده فروش، بیشترین سودآوری، بیشترین صادرات و بیشترین ارزش بازار قید شده‌اند که در میان آنها خبری از شرکت‌های ICT نیست.
شاخص سنجش شرکت‌های برتر چیست؟
سازمان مدیریت صنعتی ایران از سال مالی ۸۶ گزارشی با عنوان IMI-100 منتشر می‌کند که در آن ۵۰۰ شرکت برتر ایران اعم از خصوصی، دولتی و عمومی مشخص شده است. شاخص اصلی این رتبه‌بندی بر اساس میزان فروش (درآمد) آنها به دست آمده است. البته تمامی شرکت‌های کشور در این ارزیابی حضور ندارند.
آنطور که مدیر رتبه‌بندی شرکت‌های برتر، مجید درویش اعلام کرده است، مقادیر شاخص‌های این رتبه‌بندی از صورت‌های مالی حسابرسی‌شده شرکت‌ها استخراج میشود و خبری از خوداظهاری شرکت‌ها و دخالت ارزیابان نیست.
این رتبه‌بندی، برتری شرکت‌ها را از جنبه‌هایی خاص مثلا میزان فروش یا سودآوری می‌سنجند و مدعی نیست برتری شرکت‌ها را از همه جهات و به طور مطلق نشان می‌دهد. اگرچه بسیاری از شرکت‌های مطرح کشور در این رتبه‌بندی حضور دارند اما شرکت‌های بزرگی نیز هستند که صورت‌های مالی خود را در اختیار سازمان مدیریت صنعتی قرار نداده‌اند.
گزارش IMI-100 اگر چه شرکت‌های برجسته‌ای در حوزه ICT را شامل میشود و می‌تواند نمایی از این بخش اقتصاد را نشان دهد اما این نما، جامع‌ترین و کامل‌ترین تصویر ممکن نیست و به صورت قطعی قابل اتکا نیست.
۱۶ شرکت در میان صد شرکت دوم
در میان صد شرکت دوم، مجموعه‌های فناوری بیشتری دیده می‌شوند. بزرگترین آنها شرکت ملی انفورماتیک است که در رده ۱۲۲ جای گرفته و سال گذشته حدود ۷ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان درآمد کسب کرده است.
آسان پرداخت پرشین (آپ) نیز با ثبت ۷ هزار و ۳۴۵ میلیارد تومان درآمد، با فاصله کمی در رتبه ۱۲۶ قرار گرفته است.
ستاره درخشان همراه کیش (ستاره اول)، رایان ارتباط شباهنگ، فناپ و فن‌آوران هوشمند بهسازان فردا (هلدینگ فناوری بانک ملت) در میان ۱۵۰ شرکت اول حضور دارند.
همچنین در نیمه پایینی صد شرکت دوم از میان شرکت‌های فناوری ایرانی، پرداخت الکترونیکی سامان کیش (سپ)، نقش اول کیفیت، متعلق به همراه اول، شرکت خدمات اول مخابرات، تجارت الکترونیک پارسیان، پرداخت الکترونیک پاسارگاد، صاایران، سرمایه‌گذاری فناوری تک‌وستا (بازوی سرمایه‌گذاری توسن)، به‌پرداخت ملت و رایتل دیگر شرکت‌های ICT ایرانی هستند که در میان ۱۰۰ شرکت برتر دوم این لیست حضور دارند.
پرداخت الکترونیک پاسارگاد در میان صد شرکت دوم این لیست توانسته است در میان پنج شرکت برتر از نظر رشد سریع قرار بگیرد. معیار اصلی شرکت‌های برتر، تغییر فروش طی چهار سال اخیر است. همچنین صاایران ششمین شرکت از لحاظ ارتقای رتبه بین صد شرکت بودم بوده است که از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ توانسته است ۳۷ رده، جایگاه خود را بهبود دهد.
حصین، رتبه هفتم فروش شرکت‌های بازرگانی
شرکت‌های فناوری حاضر در صد شرکت سوم کمتر از صد شرکت دوم هستند. پر درآمدترین شرکت این بازه، حصین است که در سال ۱۴۰۱ درآمد خود را ۴۱ درصد افزایش داده است. این هلدینگ از لحاظ فروش در میان کل شرکت‌های بازرگانی رتبه هفتم را به دست آورده است.
همراه آیسان لوتوس، متعلق به شرکت ملی انفورماتیک نیر بزرگترین شرکت فناوری است که در رده ۲۳۱ پر درآمدترین شرکت‌های ایرانی ایستاده است. همکاران سیستم نیز با جایگاه ۲۳۸، پنجمین شرکت از لحاظ خلق ارزش افزوده در بین صد شرکت سوم است.
در این میان اسامی هلدینگ توسن با ۸۰ درصد رشد درآمد، فناپ زیرساخت، رایانه خدمات امید (شرکت فناوری بانک سپه)، ارتباط فردا (شرکت فناوری بانک آینده)، گروه آسیاتک، آلیاسیس ارتباط، داتین و فناپ‌تک حضور دارند. در میان صد شرکت سوم، فناپ‌تک با ۶۳ رتبه ارتقا توانسته است نهمین شرکت از لحاظ ارتقا رتبه شود.
۶ شرکت فناوری در رتبه ۳۰۰ تا ۴۰۰
داده‌پردازی ایران، فروشگاه‌های زنجیره‌ای مادیران، شرکت نرم‌افزاری تندر نور (متعلق به گروه مالی سامان)، مهندسی سیستم یاس ارغوانی، فناوران طلوع شبکه و تابان آتی‌پرداز (تاپ)، ۶ شرکتی هستند که در بازه رتبه‌های ۳۰۰ تا ۴۰۰ قرار گرفته‌اند.
از بین این شرکت‌ها داده‌پردازی ایران، رتبه هفدهم فروش در میان تمامی شرکت‌های گروه خدمات بازرگانی را کسب کرده است. شرکت نرم‌افزاری تندر نور هفتمین و فناوران طلوع شبکه هشتمین شرکت از لحاظ ارتقای رتبه در بین صد شرکت چهارم هستند. این شرکت و تاپ یکی از پنج شرکت برتر از لحاظ رشد درآمد در بین صد شرکت چهارم نیز هستند.
کوچک‌ترین بزرگان ICT
بیش از یک دهم شرکت‌های رتبه‌های ۴۰۰ تا ۵۰۰ به صنعت ICT تعلق دارند. فراسو با رتبه ۴۰۳ پردرآمدترین شرکت فناوری در این بازه است و رتبه بیست و ششم فروش در گروه خدمات بازرگانی را نیز کسب کرده است.
پرداخت نوین آرین، توسعه تجارت الکترونیک کوروش (اُکالا)، پردیس اطلاع‌رسان سپهر، فراپردازان آروند امید (امیدپی)، افرانت، پردازشگران سامان (متعلق به گروه مالی سامان)، سیستم‌های اطلاعاتی پیشرو (رتبه بیست و هشتم فروش در گروه خدمات بازرگانی)، همراه پیدا (همراه کارت)، تجارت الکترونیک و فناوری اطلاعات ملل (فاوای موسسه اعتباری ملل) و کارخانجات مخابراتی ایران دیگر شرکت‌های رتبه‌های ۴۰۰ تا ۵۰۰ هستند.
پردیس اطلاع‌رسان سپهر نیز در میان پنج شرکت برتر این بازه از نظر رشد سریع قرار گرفته است.
رشد ۴۸ درصد شرکت‌ها زیر نرخ تورم بوده است
از میان ۴۵ شرکت ICT که در این لیست ۵۰۰ عددی حضور دارند آمارهای ۴۴ شرکت برای سال ۱۴۰۰ نیز موجود است. از میان این ۴۴ شرکت درآمدهای ۴۱ شرکت به جز سیستم‌های اطلاعاتی پیشرو، فراسو و آلیاسیس ارتباط در سال ۱۴۰۱ اضافه شده است.
طبیعتا بخشی از رشد درآمد ۴۱ شرکت دیگر ناشی از تورم بوده است. در میان این ۴۴ شرکت، ۲۳ شرکت (۵۲ درصد) رشدهایی کمتر از نرخ تورم سال ۱۴۰۱ یعنی ۴۵.۸ درصد تجربه کرده‌اند و رشد مابقی آنها زیر نرخ تورم سال گذشته بوده است.