با توجه به قانون بهبود فضای کسب و کار و الزام در تغییر رویه صدور مجوزها از کاغذی به الکترونیکی، اصناف و صاحبان مشاغل باید قوانین و شرایط اخذ مجوزهای جدید را به خوبی مطالعه کنند تا در فرایند اخذ یا تبدیل مجوز، با مشکل روبرو نشوند.

مجوزها و پروانه‌های کسب و کار از ابتدای سال ۱۴۰۳ باید الکترونیکی شده و مجوزهای کاغذی دیگر اعتبار ندارند. با عزم دولت برای تبدیل مجوزهای کسب و کار از فیزیکی (کاغذی) به الکترونیکی در فرصت باقی مانده تا پایان سال جاری، اصناف و مشاغل باید به نکات و شرایطی که برای دریافت و یا تبدیل مجوز لازم است، توجه ویژه داشته باشند.

پروانه‌های جدید کسب و کار چگونه هستند

پروانه‌های کسب جدید یک فایل الکترونیکی حاوی شناسه یکتا هستند که با گوشی‌های هوشمند به صورت ۲۴ ساعته قابل استعلام هستند. مطابق قانون، همه ادارات و ماموران حکومتی فقط همین یک فایل و شناسه یکتا را به عنوان مجوز یا پروانه کسب می‌شناسند و حق ندارند به غیر از شناسه یکتا، پروانه کسب کاغذی را به عنوان جواز مطالبه کنند.

صاحب هر پروانه الکترونیکی، در بانک اطلاعات کسب و کارها (mojavez.ir) یک صفحه دارد که در آن شناسه یکتا، نشانی و اطلاعات اولیه آن مجوز برای همه قابل رویت و استعلام است.

ابتدا از نوع پروانه کسب خود مطلع شوید

در مجموع ۲۸۴۰ نوع پروانه کسب در کشور وجود دارد که ۹۲ درصد آنها ثبت محور هستند، یعنی ۳ روزه صادر می‌شوند. بقیه پروانه‌ها ( ۲۳۴ مورد) تایید محور هستند؛ یعنی در فرایند صدور آنها اداره اماکن ابتدا باید محل کسب را تایید کند. پروانه‌های ثبت محور، طی ۷ روز صادر می‌شوند.

بنابراین باید با دقت از نوع پروانه‌ای که قصد اخذ آن را دارید، مطلع باشید. به همین دلیل لازم است حتما در ابتدای کار همه شرایط را دقیق بخوانید و اگر واجد شرایط بودید درخواست خود را ثبت کنید. همچنین می‌توانید در درگاه ملی مجوزها، هزینه صدور هر پروانه را که در صفحه راهنما نوشته شده، مشاهده کنید.

وظیفه اتحادیه‌ها در فرایند صدور مجوز چیست؟

در فرایند صدور پروانه کسب، اتحادیه‌ها دو نکته را باید مورد توجه خود قرار دهند. ابتدا صحت سند یا اجاره نامه (شامل اصالت سند واحد صنفی در محل مسکونی یا غیرقانونی نباشد) و دوم تاییدیه آموزش احکام که گذراندن آن شش ساعت کلاس اجرایی اجباری است و حداقل باید متقاضی ببیند و با موفقیت بگذراند.

اتحادیه‌ها برای تایید این دو مورد می‌توانند متقاضی پروانه کسب را به صورت حضوری فراخوانده تا سند وی را چک کنند، اما هرگز اجازه ندارند غیر از این دو مورد در بخش یا فرایند دیگری از صدور پروانه کسب دخالت کرده یا وجهی بابت صدور پروانه کسب بگیرند.

همراه داشتن کارت ملی هنگام مراجعه مامور پست

برای گرفتن پروانه کسب، احراز نشانی محل کسب ضروری است تا ۴۸ ساعت بعد از ثبت درخواست در درگاه ملی مجوزها، مامور پست برای احراز نشانی مراجعه می‌کند و باید کارت ملی خود را همراه داشته باشید تا احراز نشانی شما سریع انجام شود.

صدور مجوز آسان اما نظارت پسینی بیشتر است

در روش جدید صدور پروانه کسب، شرایط صدور تسهیل و مبتنی بر اعلام، اقرار و تعهد شده است. باید شرایط را با دقت بخوانید؛ چراکه اتحادیه‌ها موظف‌اند بعد از صدور پروانه به شدت نظارت کنند و در صورت اثبات نداشتن هر یک از شرایط می‌توانند پروانه کسب را تعلیق یا باطل کنند. علاوه بر این صاحبان مشاغل پروانه باید مقررات صنفی را به دقت رعایت کنند؛ چرا که درصورت بی‌توجهی به آن‌ها اتحادیه‌ها می‌توانند پروانه را تعلیق یا باطل کنند.

محدودیت‌های نداشتن شناسه یکتا

کار صنفی بدون مجوز جدید شناسه یکتا در نظام جدید مالیاتی، شما را دچار مشکل می‌کند. شناسه یکتای مجوزها به سازمان مالیاتی متصل است و در آینده نزدیک به حساب‌های تجاری بانک‌ها هم متصل می‌شود و هر صاحب کسب و کاری که شناسه یکتا نداشته باشد، هم با مشکل مالیاتی روبرو و هم در مبادلات بانکی دچار محدودیت می‌شود.

تنها مرجع درخواست مجوز، درگاه ملی مجوزها است

برای ثبت درخواست و دریافت مجوز کسب و کار فقط باید به درگاه ملی مجوزها (mojavez.ir) مراجعه کرد و نیازی به مراجعه حضوری نیست. احراز هویت شما هم غیر حضوری انجام خواهد شد. برای این کار در ابتدای ثبت درخواست، سامانه کد ملی، شماره همراه و کد پستی شما را گرفته تا احراز هویت انجام شود. همچنین احراز نشانی شما هم حداکثر تا ۴۸ ساعت در محلی که قصد دریافت پروانه کسب دارید توسط مامو پست انجام می‌شود.

برای استعلام توسط سامانه چه مدارکی لازم است

برای دریافت برخی مجوزها داشتن یک سری مدارک لازم است. مدارک پایه مثل کارت ملی، عکس، کارت پایان خدمت، گواهی بهداشت برای مغازه و آشپزخانه و گواهی عدم سو پیشینه، با توجه به مجوز مورد، باید فراهم شوند.

نکته: لازم نیست اصل یا کپی مدارک پایه را بارگذاری کنید و با ارائه کدملی، درگاه ملی مجوزها (mojavez.ir) همه آنها را بصورت هوشمند (الکترونیک) و آنی استعلام می‌کند و اگر این مدارک را داشته باشید فرایند ثبت نام تان ادامه پیدا می‌کند.

برخی از پروانه‌ها نیاز به دریافت مجوزهای دیگر دارند

برخی از رسته‌های صنفی مثل اغذیه فروشی، نیاز به گواهی یا تایید بهداشت دارد. برای گرفتن تاییدیه بهداشتی لازم است به سامانه سامح وزارت بهداشت (sameh.behdasht.gov.ir) مراجعه کنید. لینک آن در همان صفحه مربوطه در درگاه ملی مجوزها هم وجود دارد. فرایند آن هم غیر حضوری بوده و پس از ثبت درخواست شما مامور بهداشت به مغازه یا آشپزخانه شما آمده و اگر شرایط بهداشتی اعلام شده در درگاه ملی مجوزها رعایت کرده باشید، تاییدیه را به صورت الکترونیک صادر می‌کند.

در شهرهای کوچک اتاق اصناف شهر پروانه کسب صادر می‌کند

در برخی از شهرهای کوچک، ممکن است رسته مورد نظر شما اتحادیه نداشته باشد. بر اساس قانون، هر واحد صنفی باید عضو یک اتحادیه باشد تا بر کار آن نظارت شود. اگر رسته مورد نظرتان اتحادیه نداشته باشد، پروانه شما توسط اتاق اصناف شهر صادر می‌شود تا کار خود را آغاز و منتظر پروانه نمانید.