روسیه یکی از کشورهایی است که در لیست‌های متعددی رتبه اول را به خود اختصاص داده است؛ از میزان ذخایر گاز طبیعی گرفته تا پهناورترین کشور روی کره زمین. با این حال منابع طبیعی و ویژگی‌های جغرافیایی تنها زمینه‌هایی نیستند که در آن روسیه مقام اول را دارد؛ بلکه این کشور در زمینه جرائم سایبری هم رتبه نخست را به خود اختصاص داده است. طبق رتبه‌بندی صورت گرفته در شاخص جهانی جرائم سایبری که به‌تازگی منتشر شده‌است، ایران نیز وضعیت مطلوبی در مقایسه با همسایگان خود ندارد و به یکی از قطب‌های این نوع جرائم تبدیل شده است.

اولین شاخص جهانی جرائم سایبری پس از سه سال مطالعه و پژوهش از سوی محققان امنیتی دانشگاه‌های آکسفورد و نیو ساوث ولز استرالیا (UNSW) تدوین شده‌است و به رتبه‌بندی کشورها براساس منشأ جرائم و تهدیدهای امنیت سایبری می‌پردازد. دور از ذهن نیست که کشورهای اروپای شرقی در این لیست رتبه‌های نخست را به خود اختصاص دهند؛ به‌طوری که روسیه در جایگاه اول و پس از آن، اوکراین در رتبه دوم قرار گرفته است. همچنین چین و آمریکا به‌ترتیب در جایگاه‌های سوم و چهارم دیده می‌شوند؛ درحالی‌که رتبه پنجم به نیجریه اختصاص یافته‌است. ناگفته نماند که نیجریه تنها کشور آفریقایی است که در ۱۰ رتبه اول این لیست به چشم می‌خورد. همچنین برزیل هم تنها کشور واقع در آمریکای جنوبی به‌شمار می‌رود که با رتبه نهم در میان جایگاه‌های ابتدایی قرار گرفته است.

ایران در رتبه ۱۱ میان ۱۵ کشور در لیست منتشر شده شاخص جهانی جرائم سایبری قرار گرفته است و کشورهایی مانند انگلستان، کره شمالی و رومانی بالاتر از آن قرار دارند. شایان‌ذکر است که حملات سایبری و فنی (مانند بدافزارها) بیشترین میزان جرائم نسبت داده شده به ایران را شامل می‌شود و سرقت هویت و داده، پول‌شویی و کلاهبرداری از نرخ بسیار کمتری در ایران برخوردار است. بدیهی است که کلاهبرداری و سرقت هویت (مانند فیشینگ) در ایران به‌دلیل تفاوت زبان رواج کمتری داشته‌باشد؛ درحالی‌که چنین جرائمی در کشورهایی با زبان رسمی انگلیسی مثل نیجریه و هند بیشتر دیده می‌شوند. همچنین سطح مهارت فنی مرتبط با جرائم در ایران بیشتر از برخی دیگر کشورها مانند نیجریه، برزیل، غنا و آفریقای جنوبی عنوان شده‌است.

شاخص جهانی جرائم سایبری و رتبه‌بندی کشورها در آن براساس داده‌های جمع‌آوری شده از حدود ۱۰۰ متخصص امنیت سایبری تشکیل شده‌است. در این رتبه‌بندی، پنج نوع از انواع مهم و رایج جرائم سایبری درنظر گرفته شده‌است و کشورها طبق سه فاکتور میزان تأثیر جهانی، حرفه‌ای‌گری و سطح فنی جرائم طبقه‌بندی شده‌اند. یکی از محققان دخیل در این پژوهش، عنوان کرده است که هدف آنها از گردآوری داده‌ها و شاخص مذکور، کمک به آژانس‌های امنیتی دولتی و خصوصی جهت تمرکز روی قطب‌های جرائم سایبری تأمین‌کنندگان مالی آنها بوده است. در صورت علاقه می‌توانید جایگاه سایر کشورها در لیست کامل را داخل تصویر پایین مشاهده نمایید.