در حالی که برخی از دستگاه‌های دولتی مرتبط با هوش مصنوعی دارای سندی در این حوزه فناورانه هستند، دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس‌جمهور از ساماندهی مراکز هوش مصنوعی در کشور خبر داد و گفت: همه مراکز هوش مصنوعی با حکم رئیس جمهور ذیل مرکز ملی هوش مصنوعی معاونت علمی ریاست‌جمهوری قرار می‌گیرند.

به گزارش ایسنا، محمد جواد صدری مهر در حاشیه نمایشگاه اینوتکس ۲۰۲۴ در جمع خبرنگاران، حوزه هوش مصنوعی در دنیا را یک حوزه استراتژیک توصیف کرد و افزود: حتی شرکت‌های بزرگ آمریکایی که پردازشگرهای هوش مصنوعی را تولید می‌کنند، به شرکای استراتژیک خود مانند عربستان نمی‌فروشند.

وی با بیان اینکه آمریکا با تصویب قانونی فروش آنها را رسما ممنوع اعلام کرده است، گفت: حوزه زیر ساخت در این حوزه بسیار مهم است؛ از این رو با ایجاد مرکز ملی هوش مصنوعی، تاکنون تجهیزات خوبی به کشور وارد شده است و این تجهیزات تبدیل به شبکه می‌شوند تا زیر ساخت فوق‌العاده بزرگی ایجاد کنیم و همه بتوانند از این زیر ساخت بهره‌مند شوند.

صدری مهر ادامه داد: ما همه مجموعه‌ها را به هم متصل می‌کنیم؛ مجموعه‌هایی که همگی آنها دارای تعدادی پردازشگر هستند و شبکه‌سازی این پردازشگرها، زیر ساخت پردازشی خوبی در کشور ایجاد خواهد کرد.

وی اضافه کرد: یکی دیگر از مسائل مطرح در هوش مصنوعی، موضوع ماژول‌ها هستند که این ماژول‌ها می‌توانند در زیر ساخت‌ها برای اهداف مختلف استفاده شوند. در مرکز ملی هوش مصنوعی بانک خوبی از این ماژول‌ها ایجاد شده و به تدریج در حال ارتقاء است.

صدری مهر یادآور شد: در کنار همه اینها، تجمیع اطلاعات و آنالیز دیتاها است و در مرکز ملی هوش مصنوعی در ۳ حوزه «تجمیع اطلاعات»، «تجمیع ماژول‌ها» و «تجمیع زیر ساخت»، اقدامات بزرگی انجام می‌شود و در کنار آن هلدینگ‌های بزرگ بخش خصوصی نیز در کنار این اقدامات قرار گرفته است.

دستیار معاون علمی رئیس‌جمهور با بیان اینکه حرکت در حوزه هوش مصنوعی پرشتاب شده است، گفت: با این اقدامات تصور بر این است که با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، به نتایج بزرگی در منطقه برسیم.

صدری مهر در خصوص تعدد مراکز و اسناد در حوزه هوش مصنوعی در دستگاه‌های مختلف دولتی با تاکید بر اینکه این امر ساماندهی شده است گفت: ایجاد مرکز ملی هوش مصنوعی را به هیات دولت ارسال کردیم و مصوبه ایجاد این مرکز ملی به امضای رئیس جمهور رسید و همه مجموعه‌ها در این مرکز ملی قرار گرفتند.

وی با بیان اینکه هوش مصنوعی چون یک حرکت پر سرعتی بود، باید کار ویژه‌ای روی آن انجام می‌شد، یادآور شد: از دو ماه قبل شخص رئیس جمهور در این زمینه حکم صادر کرد و همه مجموعه‌ها ذیل آن قرار گرفتند.

از فناوری نمایشی عبور کردیم

دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور با بیان اینکه امروز کشور از مرحله آزمون و خطا در حوزه‌های فناوری عبور کرده و از فناوری نمایشی فاصله گرفته است، گفت: ما اکنون به شرکت‌هایی رسیده‌ایم که نقشی در GDP کشور دارند و از این رو نقش شرکت‌ها برای حضور در نمایشگاه‌ها جدی‌تر می‌شود.

وی نمایشگاه‌ها را جایی دانست که شرکت‌ها می‌توانند محصولات خود را ارائه دهند و اظهار کرد: در سال ۱۴۰۰ حدود ۳۰۰ میلیون دلار صادرات محصولات و خدمات فناورانه داشتیم و این میزان برای سال ۱۴۰۲ به ۲ میلیارد دلار رسیده است و این نشان از رشد گام به گام فناوری در اقتصاد و GDP دارد.

صدری مهر با بیان اینکه در زمینه سهم فناوری در GDP نمی‌توان آمار مشخصی اعلام کرد، ادامه داد: در حال حاضر حدود ۳ تا ۳.۵ درصد تولید ناخالص داخلی اختصاص به فناوری دارد و هدف ما این است که بتوانیم تا ۱۴۰۵ اختصاص ۸ درصد GDP را محقق کنیم.

دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس‌جمهور ایجاد حدود ۵۰۰ شتابدهنده و ایجاد مراکز نوآوری را از اقدامات تحقق افزایش سهم فناوری در تولید ناخالص داخلی عنوان کرد و ادامه داد: ۲۰ کارخانه نوآوری و ۷۰ پارک فناوری از دیگر زیر ساخت‌های توسعه فناوری در کشور است و ما تا سال ۱۴۰۵ سهم ۸ درصدی را هدف‌گذاری کردیم.

رتبه‌بندی شتابدهنده‌ها

وی از رتبه‌بندی مراکز نوآوری و شتابدهنده‌ها و کارخانه‌های نوآوری خبر داد و یادآور شد: برای این امر شاخص‌های رتبه‌بندی انجام شده است.

صدری‌مهر حذف مجوزها از کارخانه و شتابدهنده ها و مراکز نوآوری را از دیگر اقدامات معاونت علمی برای توسعه زیست بوم فناوری کشور عنوان کرد و گفت: ما به بخش‌های دولتی تاکید کردیم که هر کسی که می‌خواهد در حوزه‌های فناوری و شتابدهنده‌ها و کارخانه‌های نوآوری فعالیت کند، نیاز به مجوز ندارد.

دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور اضافه کرد: از سوی دیگر برای این مجموعه‌ها، گواهی صلاحیت تعریف کردیم. این گواهی بر مبنای فعالیت‌هایی است که در گذشته‌ در این مراکز اجرایی شده لست.

وی ادامه داد: ما بر اساس ارزیابی فعالیت‌های گذشته این مراکز، گواهی صلاحیت دانش‌بنیانی برای آنها صادر خواهیم کرد و از سوی دیگر حمایت برای زیر ساخت‌های دانش‌بنیان بیش از ۱۰ برابر افزایش یافته است.

صدری مهر تاکید کرد: در گذشته ۵۰۰ شتابدهنده ایجاد شده بود که حمایت‌هایی را از معاونت علمی دریافت می‌کردند و در بررسی‌های صدور گواهی تایید صلاحیت به ۴۰ شتابدهنده رسیدیم و این شتابدهنده‌ها توانستند گواهی تایید صلاحیت را دریافت کنند و حمایت از این شتابدهنده‌ها بیش از ۱۰ برابر شده است.

وی گفت: هدف ما این است که مجموعه‌هایی که در این حوزه سابقه خوبی دارند، رشد کنند و از این طریق کارخانه‌های نوآوری، شتابدهنده‌ها و مراکز نوآوری در صورت دریافت گواهی تایید صلاحیت، عنوان «دانش‌بنیانی» به آنها اضافه خواهد شد.

دستیار معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور تاکید کرد: اقدام جدید دیگر ما از ابتدای سال جاری تلاش برای ایجاد انجمن‌های صنفی است که در این راستا انجمن فضای کار اشتراکی ایجاد شد و اولین مجمع انجمن شتابدهنده‌ها در روز ۳۱ اردیبهشت ماه برگزار می‌شود، ضمن انکه در تیرماه سال جاری اولین مجمع انجمن کارخانه‌های نوآوری برپا خواهد شد.

وی با اشاره به تشکیل انجمن مراکز نوآوری، تاکید کرد: انجمن‌های صنفی این مراکز با حضور مراکزی که گواهی تایید صلاحیت دریافت کرده‌اند، خواهد بود.

صدری مهر خاطر نشان کرد: از این به بعد بسیاری از اختیاراتمان را به انجمن‌های صنفی واگذار خواهیم کرد، نمونه آن واگذاری بسیاری از ارزیابی‌ها و رتبه‌بندی‌ها به انجمن‌های صنفی است.

به گزارش ایسنا، در تاریخ ۱۲ آذر ۱۴۰۲ با حکم رئیس‌جمهور، ماموریت تشکیل «شورای ملی راهبری و مرکز ملی هوش مصنوعی» به روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، معاون علمی رئیس‌جمهوری محول شد. در اسفندماه سال گذشته نیز رئیس‌جمهور در حکمی «محمدسعید سرافراز» را به عنوان دبیر شورا و رئیس مرکز ملی راهبری هوش مصنوعی منصوب کرد.

در بخشی از حکم آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی خطاب به سرافراز آمده است: نظر به تشکیل شورای ملی راهبری هوش مصنوعی با هدف بهره‌ مندی حداکثری از فرصت‌های ناشی از این فناوری در جهت پیشرفت همه جانبه کشور، با توجه به سوابق و شایستگی‌ها و بنابر پیشنهاد معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهور ، به موجب این حکم جنابعالی به عنوان دبیر شورا و رئیس مرکز ملی راهبری هوش مصنوعی منصوب می‌شوید.

رئیس جمهور در بخشی از این حکم تاکید کرد: انتظار می‌رود با تشکیل این مرکز ذیل شورای ملی راهبری هوش مصنوعی، از ظرفیت همه دستگاه‌های اجرایی کشور برای تحقق اهداف مورد نظر بهره‌برداری شود.

این در حالی است که معاونت علمی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت ارتباطات، شورای عالی فضای مجازی از جمله نهادهای دخیل در حوزه هوش مصنوعی هستند.

یکی از نخستین مجموعه‌هایی که در حوزه هوش مصنوعی اقدام به تدوین سند کرد، پژوهشگاه فناوری اطلاعاتِ وزارت ارتباطات بود؛ ازطرفی شورای عالی فضای مجازی نیز طرحی را به مرکز ملی فضای مجازی سپرد که آنها نیز سندی تدوین و منتشر کرد.

سند دیگری نیز معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری تدوین کرده که کار تدوین آن از ۲ سال گذشته آغاز شده بود. کار تدوین این سند توسط ستاد اقتصاد دیجیتال آغاز شده بود که شورای عالی انقلاب فرهنگی، ستاد اقتصاد دیجیتال و معاونت علمی را مکلف به این کار کرد.

ستاد اقتصاد دیجیتال کار تدوین سند هوش مصنوعی را آغاز کرد و تکمیل آن در ادامه و بعد از تشکیل ستاد توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی به این ستاد محوّل شد، در واقع از خردادماه سال ۱۴۰۲ که ستاد هوش مصنوعی تشکیل شد، این ستاد متولی تکمیل سند شد.

حالا با تشکیل مرکز ملی هوش مصنوعی قرار است همه مراکز فعال در هوش مصنوعی ذیل یک مرکز ملی ساماندهی شوند و اینکه آیا این یکپارچه‌سازی ذیل یک مرکز ملی محقق می‌شود یا خیر، باید به چشم‌ اندازهای نه چندان دور چشم بدوزیم.