استارت‌آپ هوش مصنوعی xAI متعلق به ایلان ماسک از جذب سرمایه ۶ میلیارد دلاری در روز گذشته خبر داد. گزارش‌ها و اخباری که در ماه آوریل منتشر شده بودند حالا تایید شدند و جذب سرمایه سری B در این استارت‌آپ با مشارکت چندین سرمایه‌گذار و شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر شامل Valor Equity Partners، Vy Capital، Andreessen Horowitz (A۱۶z)، Sequoia Capital، Fidelity Management & Research Company، Prince Alwaleed Bin Talal و Kingdom Holding انجام شده است. ماسک گفته است که این دور جذب سرمایه، ارزش استارت‌آپ هوش مصنوعی او را به ۱۸ میلیارد دلار می‌رساند. در حالی که تجربه دورهای جذب سرمایه و ارزش‌گذاری‌های بسیار بزرگ برای استارت‌آپ‌های جوان و تازه‌کار در فضای هوش مصنوعی غیرمعمول نیست، اما این پیشرفت به خاطر حجم عظیم سرمایه‌ای که درگیر است منحصر‌به‌فرد شده و احتمالا یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌های سری B است که تاکنون در این حوزه انجام شده است.

خیز ایلان ماسک برای برتری در صنعت هوش مصنوعی
استارت‌آپ xAI که با سرعتی قابل‌توجه با الگوی زبانی و چت‌بات Grok-۱ پیش می‌رود، امیدوار است که از این سرمایه برای شتاب دادن به فعالیت‌هایش و بهبود روند غلبه بر شرکت‌های بزرگ فعال در صنعت هوش مصنوعی از جمله OpenAI، Anthropic، گوگل و شرکت‌های دیگری بهره بگیرد که با یکدیگر در رقابت جدی برای برتری در زمینه توسعه هوش مصنوعی عمومی (AGI) هستند. ایلان ماسک در واکنش به این دور جذب سرمایه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در هفته‌های آینده اخبار بیشتری اعلام می‌شود.»

بلندپروازی ماسک با xAI و Grok
در این میان جالب است که در سال ۲۰۱۵ ماسک در کنار مدیرعامل فعلی شرکت OpenAI، یعنی سم آلتمن و رئیس هیات‌مدیره آن، گرگ براکمن و افراد دیگر، این شرکت را بنیان‌گذاری کرد؛ اما در سال ۲۰۱۸ اختلاف‌هایی بر سر اولویت‌ها و جهت‌گیری این شرکت ایجاد و باعث شد آن را ترک کند تا در نهایت به یکی از سرسخت‌ترین منتقدان OpenAI تبدیل شد، به خصوص درباره دور شدن آن از الگوهای هوش مصنوعی منبع‌باز و رفتن به سمت الگوهای بسته یا اختصاصی که دسترسی به آنها را به کاربران می‌فروشد.

در ماه ژوئیه سال میلادی گذشته ایلان ماسک به‌طور رسمی ورود دوباره xAI به حوزه هوش مصنوعی مولد را اعلام کرد. از آن زمان به بعد این شرکت به‌طور جدی و با شتاب به سمت بنا گذاشتن سیستم‌های هوش مصنوعی پیشرفته حرکت کرده است که به گفته ماسک «واقعی، شایسته و ماهر با حداکثر نفع و سودمندی برای تمام بشریت هستند».

این شرکت الگوی زبانی Grok-۱ را در ماه نوامبر ۲۰۲۳ معرفی و اعلام کرد که این الگوی هوش مصنوعی بر اساس «راهنمای مسافران بین‌راهی برای سفر به کهکشان» مدل‌سازی شده است و می‌تواند تقریبا به هر چیزی پاسخ دهد تا صرف‌نظر از پیشینه یا دیدگاه‌های سیاسی در جست‌وجوی درک و دانش به بشر کمک کند. در بنچمارک‌هایی مانند GSM۸K، HumanEval و MMLU که توسط xAI به اشتراک گذاشته شده است، الگوی هوش مصنوعی Grok-۱ بهتر از الگوی Llama-۲-۷۰B متعلق به شرکت متا و GPT-۳.۵ متعلق به شرکت OpenAI عمل کرده، اما از مدل‌های پیشرویی مانند Claude۳ Anthropic، GPT-۴ OpenAI، Gemini گوگل و۳ Llama منبع‌باز متا عقب مانده است.

در ماه‌های بعدی، این شرکت دسترسی به این مدل زبانی را از طریق چت‌بات Grok گسترش داد. آن را در دسترس مشترکین پرمیوم و پرمیوم پلاس شبکه اجتماعی ایکس ایلان ماسک قرار داد و شیوه پاسخگویی با استفاده از آخرین داده‌های پست‌های شبکه اجتماعی ایکس را در عین شوخ‌طبعی و در عین حال کنایه‌آمیز نمایش داد.

ماسک با وجود موارد متعدد خطا، همچنان حس شوخ‌طبعی Grok را برجسته می‌کرد. در ماه مارس سال جاری میلادی، این شرکت دوباره شروع به تغییر مسیر کرد؛ ابتدا Grok-۱ را به صورت منبع‌باز ساخت و سپس جایگزین‌های آن را با عملکرد بهتر، شامل Grok-۱.۵ و Grok-۱.۵V، راه‌اندازی کرد. Grok-۱.۵ قابلیت‌های استدلال و حل مساله پیشرفته‌تری را معرفی کرد و عملکرد الگوهای زبانی باز و بسته شناخته‌شده، از جمله GPT-۴ و Anthropic&#۳۹;s Claude ۳ را محدود کرد. در همین حال، Grok-۱.۵V قابلیت چندوجهی را با توانایی درک مواردی که در اسناد، نمودارها، جدول‌ها، اسکرین‌شات‌ها و عکس‌ها مشاهده می‌شود، اضافه کرد. تقریبا در همان زمان مجله The Information گزارش داد که این شرکت مشغول مذاکره با سرمایه‌گذاران برای جذب ۶میلیارد دلار سرمایه است.

حالا با اعلام رسمی این سرمایه‌گذاری انتظار می‌رود که استارت‌آپ xAI از آن در دسته‌های واحد پردازش گرافیکی (GPU) و همچنین به‌کارگیری برای ارتقای قابلیت‌های Grok، استفاده کند. این کار می‌تواند xAI را به رقیب جدی‌تری برای چت جی‌پی‌تی OpenAI تبدیل کند که اخیرا با یک مدل جدید GPT-۴o ارتقا یافته است که متن، صدا و دید را در لحظه بررسی و استدلال می‌کند. گوگل نیز روی قابلیت‌های چندوجهی Gemini متمرکز شده است. این شرکت در پستی در وبلاگ خودش نوشته است: «xAI در ماه‌های آینده این مسیر را با چندین به‌روزرسانی تکنولوژی‌های فعلی و محصولات هیجان‌انگیز ادامه خواهد داد که به زودی معرفی می‌شوند. سرمایه‌گذاری‌ اخیر برای عرضه نخستین محصولات xAI به بازار، ایجاد زیرساخت‌های پیشرفته و تسریع فرآیند تحقیق و توسعه تکنولوژی‌های آینده استفاده خواهد شد.»

ابرکامپیوتر xAI در راه است؟
در حالی که باید دید چه به‌روزرسانی‌هایی برای Grok در دست انتشار هستند، کار در بخش زیرساخت احتمالا حول یک ابرکامپیوتر عظیم می‌چرخد. بر اساس گزارش دیگری توسط The Information، ماسک به سرمایه‌گذاران استارت‌آپ هوش مصنوعی خود گفته است که می‌خواهد این دسته GPU یا «ابر کارخانه محاسباتی» را تا پاییز ۲۰۲۵ آماده کند. او گفت که طبق گزارش‌ها، این سیستم از پردازنده‌های H۱۰۰ انویدیا استفاده خواهد کرد و حداقل چهار برابر بزرگ‌ترین دسته‌های پردازنده‌های گرافیکی است که برای آموزش و اجرای الگوهای هوش مصنوعی با کارآیی بالا ساخته شده‌اند. جالب آنجاست که از طرفی OpenAI و مایکروسافت در حال برنامه‌ریزی برای ساخت یک ابرکامپیوتر عظیم با هوش مصنوعی هستند. بر اساس برآوردهای اولیه، این پروژه که Stargate نام دارد، برای تقویت الگوهای هوش مصنوعی OpenAI از میلیون‌ها تراشه تخصصی استفاده خواهد کرد و ممکن است تا ۱۰۰ میلیارد دلار هزینه داشته باشد. در ماه مارس امسال، ماسک از OpenAI به دلیل رها کردن ماموریت اولیه خود در زمان تاسیس و تبدیل شدن به یک زیرمجموعه منبع بسته واقعی برای مایکروسافت انتقاد کرد که هوش مصنوعی عمومی را به جای منفعت بشری برای سود بیشتر توسعه می‌دهد.