تجهیزات زنگ زده و مغزهای فراری؛ ایران در تامین امنیت سایبری وضعیت مطلوبی ندارد
تحریم‌ها دسترسی ایران به تجهیزات High-tech در زمینه تامین امنیت سایبری را محدود کرده و واردات آن را با چالش‌های جدی مواجه ساخته است. به باور فعالان این حوزه تجهیزات قدیمی و به روز نشده و مهاجرت نیروهای انسانی، ایران را در تامین امنیت سایبری در وضعیت نامطلوبی قرار داده است.
به گزارش پیوست، در پنجمین رویداد سالانه امنیتی باگدشت فقدان منابع انسانی خبره در تیم‌های امنیت سایبری و گران تمام شدن تجهیزات سخت‌افزاری آن به دلیل تحریم‌ها از مشکلات جدی این حوزه عنوان شد.
محمد قیم مدیر امنیت علی بابا در این‌باره می‌گوید: «در بحث امنیت سایبری سنگینی کفه ترازو گرچه به سمت نیروی انسانی بیشتر است، اما نمی‌توان اثرگذاری تجهیزات را نیز نادیده گرفت. تحریم‌ها روی تهیه تجهیزات اثر خود را گذاشته است و نیازهای مورد نظر تیم‌های امنیتی با حداقل‌ها برطرف میشود، در حال حاضر از تجهیزات داخلی نیز بهره می‌بریم اما تحریم‌ها جلوی رسیدن تجهیزات و ملزومات های‌تک را محدود کرده است.»
در مضیقه بودن در همه ابعاد
محمد گنجی مدیر زیرساخت و امنیت ماموت دیجیتال هم شرایط ایران را نامطلوب می‌خواند و ادامه می‌دهد: «ایران از لحاظ شرایط امنیتی در وضعیت خوبی به سر نمی‌برد. این مسئله گرچه در ایران مغفول مانده اما در جهان بسیار خواهان پیدا کرده است و همین عوامل باعث شده نیروهای انسانی ترجیح بدهند بدون مشکلات لایسنسی، فیلترینگ و تحریم‌ها با تمرکز و حقوق بیشتر کار در کشورهایی مثل آلمان، استرالیا و حتی حوزه خلیج فارس و امارات فعالیت کنند.» گنجی درباره شرایط تجهیزات امنیتی و شرایط آن در ایران هم می‌گوید: «در زمینه تجهیزات امنیتی مشکلات زیادی داریم و شاید نیروی انسانی بتواند تا ۶۰ درصد این خلا را با مهارت‌های خود جبران کند، اما تجهیزات بعد دوم و مهم تکمیل فرآیندهای تیم‌های امنیتی هستند.»
ناصر نیکنام مدیر امنیت اطلاعات دیجی‌کالا هم با تایید چالش نیروی انسانی درباره شرایط تجهیزات سایبری در ایران اضافه می‌کند: «در تامین امنیت، تجهیزات و نیروی انسانی دو بخش هستند و هر یک پنجاه-پنجاه در آن سهم دارند. در شرایط تحریمی واردات کالا به سادگی ممکن نیست و با اینکه تجهیزات بومی‌سازی شده‌اند، اما در واقع تجهیزات امنیتی روی لبه‌تکنولوژی هستند و به روز بودن آن نقش به سزایی در بالابردن کیفیت امنیت دارد.»
در میان ته‌مانده‌ها، دست دوم، سوم…
فاطمه کشاوز مدیر ارشد معماری امنیت و برنامه‌ریزی ایرانسل هم ادامه می‌دهد: «در شرایط تحریمی مجبوریم به دنبال کالاهای مشابه یا حتی دست دوم و سوم باشیم. اما با همه چالش‌هایی که هم از بعد انسانی و هم تجهیزات داریم باید خلاها را پر کنیم و رویکرد فعلی این است که روی خدمات متمرکز شویم و نیروهای مشتاق را تربیت کرده و از ته مانده دانشی که به ما می‌رسد بهره ببریم.»
فاطمه کشاورز درباره نقش تجهیزات اضافه می‌کند: «از یک سو خبره‌ترین نیروهای انسانی هم با دست خالی کاری و بدون تجهیزات به روز نمی‌توانند کاری انجام دهند، از سوی دیگر سازمان‌هایی که توانسته‌اند به سختی تجهیزات به روز را تهیه کنند بدون نیروی انسانی خبره نتوانسته‌اند امنیت سایبری شرکت‌های خود را تامین کنند. با درصد بسیار کمی نیروی خبره می‌تواند بخشی از کمبود تجهیزات را جبران کند، اما این درصد ناچیز است و تجهیزات و نیروی انسانی لازم و ملزوم یکدیگرند.»
سعید کاظمی، مدیر ارشد امنیت اطلاعات تپسی اما نیروی انسانی را مهمترین عنصر می‌داند و توضیح می‌دهد: «نیروی انسانی اولویت است و پس از آن ابزارها قرار دارند. نیروی ماهری که بتواند با دانش و تجربه حمله‌های سایبری را درک و تحلیل کند و از وقوع آن جلوگیری کند. در واقع امنیت بحث کیفیت است نه کمیت. ابزارهای Open source زیادی وجود دارد اما کیفیت ابزارهای تجاری یک سروگردن بالاتر است و نسخه شرکتی با ابزار رایگان متفاوت است. اما در نهایت تجهیزات باید وجود داشته باشد که نیروی انسانی بتواند از آن بهره‌برداری کرده و منطقی‌تر تحلیل کند.»
تجهیزات وجود دارد اما به بالاترین قیمت
میلاد سجادی مدیرکل امنیت بانک تجارت نیز ادامه می‌دهد: «تامین تجهیزات امنیتی برای شرکت‌هایی که در لبه تکنولوژی فعالیت می‌کنند بسیار سخت است و تحریم‌ها دسترسی به تامین آخرین مدل‌ها را محدود کرده است اما نیروی انسانی بعد مهم‌تری از ماجراست که بتواند تکنولوژی را راهبری کند. از سوی دیگر گرچه تحریم‌ها دسترسی‌ها را دشوار کرده است اما رسیدن به تجهیزات های‌تک ناممکن نیست بلکه قیمت تامین آن به شدت بالاتر رفته است.»
شهرام بخشا معاون مدیرعامل بانک توسعه تعاون در امور برنامه‌ریزی و فناوری اطلاعات هم با تایید این موضوع اضافه می‌کند: «نقش نیروی انسانی در بحث امنیت سایبری غیرقابل انکار است اما تجهیزات تکنولوژی و فناورانه هم دائما به روز شده و هر روز جنس حملات سایبری تغییر می‌کند.
در نتیجه تجهیزات نیز باید همیشه به‌روز باشند. اما تحریم‌های ظالمانه واردات تجهیزات را برای بازار ایران سخت کرده است و تاثیر خود را گذاشته است. البته نه به این منزله که نتوانیم به تجهیزات دسترسی پیدا کنیم تحریم‌ها هزینه‌ها را بالا برده است و مجبوریم از شرکت‌های واسط استفاده کنیم.»