دبیر کنگره موبایل ایران با بیان اینکه تاکنون بازرگانان نتوانستند ثبت سفارش انجام دهند، گفت: با این حال، برخی فروشگاه‌های اینترنتی پیش‌فروش آیفون را شروع کرده‌اند، اما این کالاها یا مسافری است که فروشگاه‌ها به اسم تجاری می‌فروشند که تخلف است یا در حال خالی‌فروشی هستند. همچنین این احتمال وجود دارد که افراد با رانت از مسیر سبز ثبت سفارش کنند؛ بنابراین همه این حالت‌ها به معنای بروز تخلف است و تا این لحظه هیچ کس نمی‌تواند آیفون را به صورت رسمی خرید و فروش کند.

از ابتدای پاییز ۱۴۰۱ واردات آیفون ۱۴ به بالا به شکل تجاری و مسافری به کشور ممنوع شد. اما اوایل آبان ماه، بعد از دو سال ممنوعیت واردات آیفون مدل ۱۴ به بالا، مصوبه‌ای در جلسه هیئت دولت برای رفع ممنوعیت آیفون صادر شده که بر این اساس سه دستگاه شامل وزارت صمت، ارتباطات و معاونت حقوقی ریاست جمهوری مامور شدند آیین‌نامه واردات را تدوین کنند. واردات آیفون ابتدا از رویه مسافری انجام شد و بعد از مدتی‌ اعلام شد ثبت سفارش تجاری آیفون نیز آغاز شده است. با این حال گزارش‌ها حاکی از این است که تاکنون بازرگانان نتوانستند ثبت سفارش انجام دهند.

از طرف دیگر در دو سالی که واردات آیفون ۱۴ به بالا ممنوع بود، واردات به صورت قاچاق همچنان انجام شد و بعضا عده‌ای ترجیح می‌دادند با پول کمتر از آخرین تکنولوژی موجود استفاده کنند و در کنار آن با استفاده از یک موبایل ارزان قیمت سیم کارت خود را فعال کنند و با موبایل آیفون به اینترنت یک موبایل ارزان متصل شوند. طبق گفته‌های مسئولان تا قبل از ابلاغ مصوبه رفع ممنوعیت واردات نزدیک یک میلیون دستگاه موبایل آیفون ۱۴، ۱۵ و ۱۶ وارد کشور شده است. در نهایت روز گذشته سرپرست امور اطلاع رسانی شورای اطلاع رسانی دولت اعلام کرد که با مصوبه جدید هیئت دولت، امکان رجیستر شدن برای گوشی‌های فعالی که در زمان ممنوعیت واردات به شکل غیرقانونی به کشور وارد شدند، فراهم شده است.

در این رابطه محمدرضا عالیان – دبیر کنگره موبایل ایران- در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه هنوز سازوکار رجیستری آیفون‌هایی که قبل از ممنوعیت واردات به کشور وارد شدند، مشخص نیست، اظهار کرد: رجیستری در سامانه گمرکی انجام می‌شود، اما با توجه به اینکه قرار بود آیفون‌های قبلی با تعرفه مسافری رجیستر شوند، مشخص نیست که این فرایند با پاسپورت انجام خواهد شد یا با کد ملی.

وی افزود: به صورت منطقی نباید این فرآیند با پاسپورت انجام شود، چراکه کالا از قبل وارد شده و ربطی به سفر فرد ندارد و احتمالا به صورت شبه مسافری رجیستر خواهد شد. در اصل موبایل‌هایی که به صورت مسافری وارد می‌شود، بر اساس پاسپورتی که با فرد آن سفر رفته، رجیستر می‌شود، اما رجیستری حدود یک میلیون دستگاه موبایل آیفونی که در زمان ممنوعیت واردات به کشور وارد شده، باید با یک روش دیگر در همان سامانه‌ای که مسافران موبایل خود را رجیستر می‌کنند، انجام شود، با این تفاوت که چون صاحبان کالا سفر نرفتند نمی‌توانند از شماره پاسپورت استفاده کنند. بنابراین یا باید از شماره ملی استفاده شود یا از یک روش دیگر.

در حال حاضر هیچ کس نمی‌تواند آیفون را به صورت رسمی خرید و فروش کند

عالیان در پاسخ به اینکه آیا در حال حاضر واردات تجاری آیفون انجام می‌شود یا نه؟ تصریح کرد: کد تعرفه برای واردات تجاری باز شده، اما تاکنون بازرگانان نتوانستند ثبت سفارش انجام دهند. در اصل اعلام شده واردکنندگان می‌توانند معادل ۳۰ درصد سابقه خود، گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار وارد کنند که آیفون هم جزو آن‌ها است. برای اینکه بازرگان بتواند ثبت سفارش کند، سامانه باید آن ۳۰ درصد را تعیین کند. اما احتمالا یک مشکل فنی یا سامانه‌ وجود دارد که بازرگان نمی‌تواند ثبت سفارش انجام دهد.

به گفته وی در حال حاضر بازرگانان در سامان کد تعرفه را می‌بینند، اما وقتی می‌خواهند درخواست ثبت سفارش بدهند، با خطا مواجه می‌شوند.

دبیر کنگره موبایل ایران ادامه داد: در حالی که هنوز هیچ موبایلی از برند آیفون ثبت سفارش نشده، بنابراین از روش تجاری آیفونی به کشور وارد نشده است، برخی فروشگاه‌های اینترنتی شروع به پیش‌فروش آیفون کرده‌اند که این کار تخلف است. این فروشگاه‌ها عمدتا می‌گویند کالا را بین دو تا هفت روز تحویل می‌دهند، اما این کالاها یا مسافری است که فروشگاه‌ها به اسم تجاری می‌فروشند که تخلف است یا فروشگاه‌ها در حال خالی‌فروشی هستند. همچنین این احتمال وجود دارد که افرادی با رانت توانسته باشند از مسیر سبز ثبت سفارش کنند. همه این حالت‌ها به معنای بروز تخلف است. بنابراین تا این لحظه هیچ کس نمی‌تواند آیفون را به صورت رسمی خرید و فروش کند.

همچنین به گفته وی همه آیفون‌هایی که در مغازه‌ها به‌فروش می‌رسد از رویه مسافری به کشور وارد شده است. اما خرید و فروش کالای مسافری هم تخلف محسوب می‌شود.