همشهری اقتصاد- هدا عربشاهی:  تلفنهای همراه به خاطر عرضه راه حلها و سرویسهای جدید در سال 2012 گامی بلند را به سوی تبدیل شدن هر چه بیشتر به یک کیف پول دیجیتال برداشته اند. چرا که با توجه به آمارهای موجود امروزه بیش از 5 میلیارد نفر در سراسر دنیا از تلفن همراه استفاده می کنند و این بدان معنی است که هریک از این 5 میلیارد کاربر شبکه های موبایل می توانند به طور بالقوه دارنده یک حساب ویژه برای استفاده از کیف پول موبایل باشند و از خدمات این سرویس هم در زندگی روزمره شخصی و هم در فعالیتهای حرفه ای خود بهره ببرند.

استاندارد ارتباطات حوزه نزدیک
ارتباطات حوزه نزدیک (NFC) فناوری است که اتصالات بی سیم (RF) دو طرفه شعاع کوتاه را تا حداکثر شعاع 10 سانتیمتر (از نظر تئوری) برقرار می کند. این استاندارد را شرکتهای فیلیپس، سونی و نوکیا توسعه دادند.
فناوری NFC ترکیبی از سامانه بازشناسی با امواج رادیویی (RFID) و دیگر فناوریهای اتصال است که برخلاف دستگاههای ساده تر RFID، امکان برقراری یک ارتباط دو طرفه را فراهم می کند. زمانی که دو دستگاه NFC (آغازگر و هدف) در شعاع حداکثر 4 سانتیمتر از هم قرار گیرند یک شبکه “نظیر به نظیر” (P2P) میان این دستگاهها برقرار می شود و به این ترتیب هر دو دستگاه می توانند اطلاعات را دریافت و ارسال کنند. فناوری NFC در بسامد 13.56 مگاهرتز عمل می کند و می تواند داده ها را با سرعت حداکثر 424 کیلوبیت بر ثانیه انتقال دهد.
NFC قادر است هم به صورت مستقیم از طریق یک تراشه یکپارچه و یا از طریق یک کارت ویژه خارجی که با پورتهای کارتهای “اس. دی” یا “میکرو اس. دی” سازگاری دارد استفاده شود.

ائتلاف کارت هوشمند در ایجاد شورای موبایل و NFC
انتظار می رود که با 100 میلیون دستگاه تلفن همراه هوشمند مجهز به سیستم ارتباطات حوزه نزدیک (NFC) در سراسر جهان، این فناوری بتواند بازار خدمات موبایل را در سال 2012 با تحول قابل توجهی روبه رو کند. در این راستا، در هفته دوم ماه می، “ائتلاف جهانی کارت هوشمند” از تشکیل “شورای موبایل و NFC” خبر داد. هدف از ایجاد این شورا، افزایش سطح آگاهی و شتاب بخشیدن به استفاده از برنامه های جانبی متعددی است که استفاده از آنها از طریق فناوری NFC امکانپذیر می شود.
این شورا که بیش از 60 سازمان را جذب کرده است قصد دارد بازار صعودی جدیدی را راه اندازی کند که از طریق نرم افزارهای موبایل و NFC خدماتی چون پرداختها، بازاریابی، عرضه/ ترفیع/ کوپن، اشتراک گذاری P2P و کنترل دسترسی به شبکه را به کاربران ارائه می دهد.

همکاری جهانی وودافن و ویزا برای کیف پول موبایل
“ویزا”، بزرگترین موسسه مالی اعتباری دنیا و “وودافن”، اپراتور چندملیتی شبکه های موبایل با اعلام یک شراکت بین المللی قصد دارند خدماتی را برای پرداختهای کالا و خدمات از راه موبایل ارائه کنند. هدف این دو غول مالی و فناوری دنیا از این شراکت، تبدیل ارتباطات موبایل به یک کیف پول مجازی است که بدون فرسایش بتواند پرداختهای موبایل را انجام دهد.
برپایه این توافق قرار است 398 میلیون کاربر وودافن و ویزا در 5 قاره و در بیش از 30 کشور از خدمات کیف پول موبایل بهره مند شوند.
همکاری میان این دو گروه بزرگ می تواند بر یک نکته مهم اما بدیهی تاکید کند: درحالی که وودافن برای توسعه این سرویس می تواند روی تعداد بالای کاربران خود در سراسر دنیا حساب کند، ویزا قادر است فناوریها، امنیت و تجهیزات لازم برای تبدیل اسکناس به بیت های اطلاعاتی را تضمین کند.
این شراکت که  یکی از بزرگترین موارد این بخش در سطح جهانی است پرداخت موبایل برپایه سکوهای “وودافن” و با استفاده از “کارتهای پیش پرداخت شده” (prepaid cards) ویزا را برای کاربران میسر می کند.
فاز اول این سکو تا پایان سال 2012 در کشورهای آلمان، هلند، اسپانیا، ترکیه و انگلیس کار خود را آغاز می کند و سپس به سایر کشورهایی که از خدمات وودافن و ویزا بهره مند هستند راه می یابد.

اجلاس جهانی NFC و پرداخت موبایل
اجلاس جهانی NFC (ارتباطات حوزه نزدیک) و پرداختهای موبایل در روزهای 19 و 20 آوریل 2012 در هنگ کنگ برگزار شد که هدف از برگزاری این اجلاس جهانی، ایجاد یک پل ارتباطی محکم تر میان اپراتوارهای شبکه های موبایل، بانکها، ارائه دهندگان انتقال پول، شبکه های انتقال وجه از راه موبایل، ارائه دهندگان سرویسهای کیف پول موبایل (mWallets)، خرده فروشان، ارائه دهندگان سرویسهای حمل و نقل عمومی، سازندگان تلفنهای همراه و ارائه دهندگان فناوریها و تجهیزات زیرساخت بود.
در اجلاس جهانی NFC و پرداختهای موبایل 2012، کارشناسان این حوزه به تجزیه و تحلیل رفتارهای مشتریان پرداختند تا بدین وسیله راهی برای توسعه سیاستگذاریها راهبردی جهت ارائه بهتر خدمات پرداختهای موبایل بیابند. در این گردهمایی بین المللی از جمله نکات زیر مورد بررسی قرار گرفت:
– مسائل رگولاتوری برای پرداخت موبایل و نیاز به یایه ریزی تنظمیات و مقررات کاربردی در این بخش.
– همکاری با سازمانهای رگولاتوری
– فرصتها و چالشهای جدید بانکها در ارائه خدمات m-payment
– فرصتهای جدید برای افزایش حجم فروش بازرگانان و خرده فروشان با توسعه پرداخت موبایل
– سیاستگذاریهای راهبردی نوآورانه پرداخت موبایل با هدف توسعه یک بازار جدید
– پتانسیلهای عرضه سرویسهای خرده- مالی در کشورهای توسعه یافته
– نقش به روزرسانی فناوریهای به کار رفته در دستگاههای موبایل در توسعه m-payment
عرضه راه حل کیف پول موبایل در آسیا اقیانوسیه، خاورمیانه و آفریقا
شرکت C-SAM ماه گذشته اعلام کرد که طی توافقنامه ای که با موسسه مالی اعتباری “مسترکارد” به امضا رسانده است یک راه حل کیف پول موبایل برچسب سفید را برپایه “سکوی تراکنش انعطاف پذیر موبایل” (MTP) عرضه کرده که با سکوی “از پیش پرداخت” مسترکارد با عنوان PayPass Wallet Services  یکپارچه است.
این ادغام به اپراتورهای موبایل، بانکهای خرده فروشی و ارائه دهندگان پرداخت در آسیا اقیانوسیه، خاورمیانه و آفریقا که در تلاشند تا دامنه وسیعی از سرویسهای پرداخت بدون تماس موبایل را به مشتریان و کاربران خود ارائه کنند، یک راه حل کیف پول موبایل انعطاف پذیر، قابل ارتقا و جالب توجه را عرضه می کند.
این راه حل الحاقی قادر است پیچیدگیهای مدیریت دستگاههای متنوع موبایل، سیستم عاملهای مختلف و اتصال چندگانه به سیستمهای نسل سوم را با اتکا به عناصر مطمئن حل کند. به این ترتیب، اپراتوارهای موبایل و موسسات مالی قادر خواهند بود بهترین تجربه سرویسهای موبایل را به مشتریان و کاربران خود ارائه کنند.
“راج هاموهاران”، رئیس منطقه ای موبایل و تجارت الکترونیک مسترکارد در بخش آسیا اقیانوسیه، خاورمیانه و آفریقا در این خصوص توضیح داد: “شراکت ما با C-SAM به شرکتهای مخاربراتی  منطقه یک راه حل NFC را عرضه می کند و به آنها اجازه می دهد سرویسهای کیف پول پرداخت موبایل چند کانالی مطمئنی را در اختیار مشترکان خود قرار دهند.”
شرکت C-SAM، پیشگام در عرضه فناوریهای تراکنشهای مطمئن موبایل تاکنون نرم افزارهای مالی مختلفی را عرضه کرده است. این شرکت آمریکایی شعباتی در کشورهای سنگاپور، ژاپن و هند دارد و فناوریها و سرویسهای خود را در اختیار بانکها، بازرگانان، شبکه های پرداخت، ارائه دهندگان بهداشت عمومی و بسیاری از ارائه دهندگان زیرساخت قرار می دهد. موسسه مالی اعتباری “مسترکارد” نیز با برخورداری از سریعترین شبکه پردازش پرداختها موسسات مالی در دنیا، بازرگانان، دولتها و مدیران را در بیش از 210 کشور به هم متصل می کند.

بازار پرداخت موبایل؛ میدان مبارزه موسسات مالی در انگلیس
با شروع سال 2012 اروپا اقدامات گسترده ای را در عرصه پرداختهای موبایل و عرضه سرویسهای جدید در این بخش در بوته آزمایش گذاشت. به ویژه، برخی از معتبرترین بانکهای این قاره حتی منتظر تعامل با اپراتورهای موبایل نماندند و خود به روشی مستقل برای تصاحب این بازار دست به کار شدند. برای مثال، موسسه خدمات مالی Barclays انگلیس به تازگی سرویس جدیدی با عنوان PayTag را عرضه کرده است. این سرویس در واقع یک کارت برپایه NFC (ارتباطات حوزه نزدیک) است که می تواند روی یک دستگاه تلفن همراه هوشمند نصب شود و سپس عملیات تراکنش و انتقال وجه را تنها از طریق شماره تلفن همراه انجام دهد. با این سرویس جدید، Barclays به مشتریان خود اجازه می دهد که بدون نیاز به دخالت اپراتور موبایل، پرداختهای خود را از طریق تلفن همراه انجام دهند.
در این کشور، سایر موسسات ارائه دهنده خدمات مالی از جمله “مسترکارد”، “ویزا” و HSBC نیز تلاشهای مشابهی را آغاز کرده اند. به این ترتیب، از ابتدای سال 2012 بازار رقابتی جدیدی میان پیشگامان خدمات نوین پرداختهای موبایل آغاز شده است. این درحالی است که به نظر می رسد خدمات m-payment  از سوی افراد سالمند و زنان با استقبال چندانی مواجه نشده است به طوریکه برپایه نتایج تازه ترین گزارشی که موسسه Finaccord اواسط ماه آوریل از وضعیت سنجی پرداختهای موبایل مشتریان در بازار انگلیس منتشر کرد، افراد مسن نسبت به مشتریان جوان، کمتر حاضر به قبول خدمات پرداخت موبایل هستند و زنان نیز اشتیاق کمتری را نسبت به مردان در استفاده از m-payment نشان می دهند.
در تحقیق “فیناکورد”، مفهوم پرداخت موبایل به عنوان “به کارگیری فیزیکی از یک دستگاه تلفن همراه برای استفاده از یک سرویس به منظور تراکنش پول یا اعتبار به بانک شخص دیگر از طریق واگذاری پول نقد یا حساب تلفن همراه” تعریف شده بود.
از میان تمام دارندگان تلفنهای همراه شرکت کننده در این تحقیق، تنها 10.7 درصد اظهار داشتند که این مفهوم را بسیار مناسب و 20.4 درصد آن را کاملاً مناسب معرفی کردند. درحالی که به اعتقاد 23.8 درصد، این روش نه مناسب و نه نامناسب بود.
1.74 از مصاحبه شوندگان انگلیسی این تحقیق، پرداخت موبایل را چندان مناسب ندانستند، 22.1 درصد به هیچ وجه آن را مناسب نشناختند و 5.7 درصد اظهار داشتند که اصلاً قادر نیستند در این زمینه عقیده ای را بیان کنند.
از نظر تقسیم بندی سنی، 47.3 درصد از گروه سنی 16 تا 24 سال و 47.9 درصد افراد گروه سنی 25 تا 34  پرداخت موبایل را بسیار مناسب معرفی کردند.
درحالی که در گروه سنی 35 تا 44 تعداد افرادی که با این مفهوم موافق بودند به 33.3 درصد، در گروه 44 تا 54 به 21.2 درصد و در افراد گروه 55 تا 64 سال به 15.3 درصد رسید. در پایان، تنها 11.5 درصد از مصاحبه شوندگان بالای 65 سال پرداخت موبایل را شیوه ای مناسب دانستند.
از نظر تقسیم بندی جنسیتی، در شرایطی که 40.2 درصد از مردان شرکت کننده در این تحقیق اظهار داشتند که پرداخت موبایل را کاملاً مناسب یا بسیار مناسب می دانند، تنها 23.3 درصد از زنان چنین عقیده ای داشتند.
همچنین این بررسی به یک نتیجه جالب توجه دیگر نیز دست یافت که نشان می داد 57.8 درصد از کاربران مدلهای مختلف “آی- فن” اپل استفاده از خدمات m-payment را بسیار مناسب یا کاملاً مناسب دانستند درحالی که تنها 25.9 درصد از کاربران سایر تلفنهای همراه نظر مشابهی داشتند.
“آلن لیچ”، مدیر “فیناکورد” در این خصوص توضیح داد: “بازار پرداخت موبایل مطمئن است که با افزایش آگاهی مشتریان از امکانات و توسعه اکوسیستم m-payment ، هم در انگلیس و هم در سایر نقاط دنیا با سرعت به رشد خود ادامه می دهد. هرچند، به دلایل مختلف برای اینکه این روش پرداخت جایگزین پرداختهای سنتی چون پرداخت نقدی یا پرداخت با کارت اعتباری یا کارت بانکی شود هنوز به چند سالی زمان نیاز است. در حقیقت، بازرگانان ما پیش از قبول پرداختهای موبایل، در این زمینه به یک ثبات فرهنگی و زیرساختی نیاز دارند. همچنین مشتریان و مصرف کنندگان نیز باید با چالش بزرگی چون قبول تلفن همراه به عنوان یک دستگاه الکترونیکی با قابلیت انجام کارهای بانکی مواجه شوند. درحقیقت، پذیرش این واقعیت به یک نسل و یا حتی بیشتر نیازمند است.”