طراحان بازیهای کامپیوتری، برای مقابله با بحرانهایی مانند شیوع بیماریهای خطرناک و واگیردار، با خلق گیمهایی در جهت آموزش و اطلاعرسانی به کاربران گام برداشتهاند. حالا که شیوع ویروس کرونا در کشورمان در صدر اخبار قرار گرفته است، شاید نگاهی به برخی از این بازیها و معرفی آنها برای کاربران مفید باشد. بهخصوص در روزهایی که افراد خانواده و از جمله جوانان و نوجوانان با تعطیلی مدارس و دانشگاهها بیشتر از همیشه در خانه حضور دارند.
این روزها تب کرونا نه تنها در ایران، بلکه در کل جهان داغ است. هرچند خبری از دارو و واکسن این بیماری جدید نیست، اما در حال حاضر مهمترین توصیه پزشکان برای مقابله با این بیماری، ماندن در خانه و رعایت بهداشت فردی بهویژه شستن دستها است. به هر حال، مقابله با ویروس کرونا یا بیماریهایی از این دست، نیاز به همراهی جمعی دارد و آموزش در برخورد با بیماریهای واگیردار و بهویژه برای نسل جوان و نوجوان نقش مهمی ایفا میکند. در این شرایط بیماریهای واگیردار و شیوع گسترده آن از جمله بحرانهای جهانی است که خسارتهای جبرانناپذیری بهدنبال دارند. طراحان بازی، برای مقابله با بحرانهایی از این دست، با خلق بازیهایی در جهت آموزش و اطلاع رسانی به کاربران خود گام برداشتهاند. این روزها که شیوع بیماری کرونا در کشورمان در صدر اخبار و وقایع مهم قرار گرفته، شاید نگاهی به برخی از این بازیها و معرفی آنها کمی از نگرانیها و استرسها کم کند. بهویژه در حال حاضر که بهخاطر تعطیلی مدارس و دانشگاه نوجوانان و جوانان باید در خانه قرنطینه شوند.
آموزشهای فردی
دستهای از این بازیها برای پیشگیری و آموزش در سطح رعایت بهداشت فردی طراحی شدهاند. در این مدل از بازیها ضمن آموزش انواع راههای مهم مقابله با بیماریهای واگیردار، سعی شده تا رفتارهای صحیحی برای مقابله با بیماریهای واگیردار مثل شستن مرتب دستها را در بازیکن نهادینه کند و استراتژیهای مختلف مقابله با بیماری را برای کاربر توضیح دهد. بازیهای زیرمثالهایی از این دسته از بازیها هستند.
Battle of pathogens: این بازی در سبک Fruit Ninja است. در این بازی که با ایده شکست کرونا در چین ساخته شده است، بازیکن باید ویروسهای کرونا را شکست دهد. هدف از ساخت بازی بنا به گفته بازیسازان این بازی، انگیزه دادن به مردم و ایجاد سرگرمی در دوران قرنطینه است. در طول این بازی، بازیکن پیامهای مختلفی برای رعایت بهداشت فردی دریافت میکند.
AIDS Prevention: این بازی برای پیشگیری از بیماری ایدز طراحی شده است. در این بیماری، کاربر با انواع روشهای مختلف پیشگیری با بیماری ایدز آشنا میشود و در مراحل مختلف بازی ضمن آموزش روشهای صحیح آنها را در بازی به کار میبرد.
Gut Infection: این بازی توسط مرکز بیماریهای عفونی کمبریج طراحی شده است. در این بازی، بازیکن باید باکتریهای خوب و بد را تشخیص دهد و در مراحل مختلف، باکتریهای مضر را از بین ببرد.
آگاهی در مورد نحوه شیوع بیماریهای واگیردار
اطلاع از نحوه و سرعت شیوع بیماریهای واگیردار بسیار مهم است. دستهای از بازیها به اهمیت شیوع بیماریهای واگیردار میپردازند و به مردم در مورد نحوه شیوع و سرعت آن اطلاعرسانی میکنند. همچنین میتوان در این بازیها استراتژیهای جهانی و تاثیرات تصمیمگیری در سطح کلان را مشاهده کرد. بازیهای زیر مثالهایی از این دسته از بازیها هستند.
The Great Flu game: این بازی درباره بیماری آنفلوآنزا است. طبق طراحی بازی، ویروس آنفلوآنزا در مدتزمان کمی در جهان پخش خواهد شد و شما ۲ میلیارد دلار بودجه دارید که استراتژیهای مقابله با این ویروس را پیاده کنید. در این بازی، روشهایی که در جهان برای مقابله با بیماری وجود دارد، در قالب بازی و در طول مراحل انجام میشود. واکسیناسیون، اطلاعرسانی و… شامل این مراحل است.
Killer Flu: در این بازی مردم به ویروس آنفلوآنزا آلوده میشوند و آن را پخش میکنند. سپس بازیکن باید به دستکاریهای ژنتیکی درخصوص این ویروس اقدام کند. در واقع بازی توصیفی از نحوه توسعه و شیوع آنفلوآنزای فصلی است. در این بازی میتوانید نحوه انتشار یک ویروس را ملاحظه کنید.
Pandemic: بازی رومیزی Pandemic، یک بازی تختهای چندنفره است که در آن بازیکنان باید با همکاری یکدیگر، از شیوع بیماریهای مختلف در سطح زمین جلوگیری کنند. داستان این بازی از این قرار است که چهار بیماری اپیدمیک در حال شیوع در کره زمین هستند که هرکدام از آنها، برای بخشی از زمین خطرناک هستند. بازیکنان باید با همکاری یکدیگر از شیوع این بیماریها جلوگیری کنند تا بتوانند پیروز شوند. پنج تخصص در بازی وجود دارد که هرکدام از بازیکنان، یکی از این تخصصها را بازی میکنند. توزیعکننده، دکتر، دانشمند، محقق و متخصص عملیات، پنج تخصصی هستند که در بازی وجود دارند. بازیکنان باید با همکاری یکدیگر، درمان این چهار بیماری را پیدا کنند و زمین را از مرز نابودی نجات دهند. چندین سناریوی مختلف برای باختن بازیکنان وجود دارد و تنها در صورت از بین بردن هر چهار بیماری، بازیکنان برنده میشوند.
DANGEROUS-VIRUS-PREVENTION: در این بازی باید از ویروس خطرناکی که افراد غیرمجاز ناقل آن هستند، جلوگیری کنید. ابتدا باید قبل از سوءاستفاده توسط هر شخص، آن ویروس را جمعآوری و از بین ببرید. کاربر باید در فرآیند بازی برخی از معماهای جالب را حل کرده و سرنخهایی را به دست آورد و در آخر ویروس را جمعآوری کرده و از بین ببرد.
VAX|GAMIFYING EPIDEMIC PREVENTION: این بازی درباره پیشگیری از اپیدمی است. «وکس» یک بازی پازلی است که با الهام از چالشهای دنیای واقعی و الگوسازی از بیماریهای عفونی ساخته شده است. در بازی بازیکنان وظیفه دارند با واکسینه کردن شبکهای که شبیه شبکههای بدن انسان است، آماده مبارزه با شیوع بیماری شوند. پس از مرحله توزیع واکسنها، بیماری عفونی شروع به گسترش میکند و بازیکن وظیفه دارد با قرنطینه افراد در معرض خطر آلودگی، از شیوع بیماری جلوگیری کند.
آموزش به کادر درمانی
دستهای از بازیهای جدی به پزشکان و کادر درمانی بیمارستان برای مقابله با این شرایط آموزش میدهند. این بازیها با شبیهسازی شرایط بیمار و پیشنهاد راهکارهای درمانی، روشهای مختلف معالجه بیماران را امتحان میکنند و در نهایت به نحوه تشخیص و عملکرد کادر درمانی نمره داده میشود. بازیهای زیر مثالهایی از این دسته از بازیها هستند.Dr. Wise-Medical Mysteries: در این بازی شما عضو یک تیم میشوید و در مورد بیماریهای عفونی تحقیق میکنید. در هر مرحله مشکلی پیش میآید و شما باید استراتژی مناسب و راهحل درست را انتخاب کنید. شما میتوانید در این بازی توانایی خود را در حل معماهای پزشکی محک زده و زندگی یک پزشک را تجربه کنید.Septris: این بازی توسط مرکز تحقیقاتی علوم پزشکی استنفورد طراحی شده است و استراتژیهای مقابله با بیماریهای عفونی را برای کادر درمانی پیاده میکند. در هر مرحله بیمار با شرایط مختلف ظاهر میشود و باید تصمیمگیری شود که چه روشها و داروهایی برای این نوع بیمار درست است.Power of Research: این بازی یک بازی استراتژی است که شما در آن نقش دانشمندی را بازی میکنید که در تلاش برای پیشرفت حرفهای در تحقیق است. شما چیزهای جدید در مورد بیماریها یاد میگیرید، پروژههای تحقیقاتی را انجام میدهید، به کنفرانسها میروید و همزمان با پیشرفت بازی، مقاله منتشر میکنید و سعی میکنید راهکارهای درمانی برای درمان بیماریها ارائه دهید. هر مساله در بازی نیاز به ارائه یک راهکار دارد که بازیکن باید آن را طراحی کند.