آیا دوربین موبایل می‌تواند بر دوربین‌های حرفه‌ای غلبه کند؟
سونی یکی از مهم‌ترین سازندگان سنسورهای دوربین محسوب میشود. بر اساس یک گزارش جدید، مدیران سونی بر این باور هستند که تا سال ۲۰۲۴ کیفیت دوربین موبایل می‌تواند در سطح دوربین‌های DSLR قرار بگیرد و حتی بر این دوربین‌های حرفه‌ای غلبه کند. البته طبیعتا در بازار دوربین‌های حرفه‌ای و بدون آینه هم انواع مختلفی وجود دارد که با قیمت‌های گوناگون فروخته می‌شوند. طبیعتا شکست دوربین‌های حرفه‌ای ارزان‌قیمت به اندازه‌ی دوربین‌های بسیار گران سخت نیست اما آیا دوربین موبایل واقعا می‌تواند چنین دستاوردی را عملی کند؟
بهبود پیوسته‌ی دوربین موبایل
مدیران سونی در کنار مطرح کردن این ادعا، به چند مولفه‌ی کلیدی هم اشاره کرده‌اند. به عنوان مثال گفته میشود که در دو سال آینده اندازه‌ی سنسورهای دوربین موبایل از ۱ اینچ عبور می‌کنند. باید خاطرنشان کنیم در حال حاضر سونی اکسپریا پرو ۱ هم از سنسور دوربین ۱ اینچی ۲۰ مگاپیکسلی استفاده می‌کند. اما به دلیل محدودیت‌های مربوط به بدنه، فقط ۱۲ مگاپیکسلی یا معادل سنسور ۱/۱.۳ اینچی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در دیگر گوشی‌های پرچم‌دار هم که از سنسورهای غول‌پیکر استفاده می‌کنند، این محدودیت دیده میشود. سونی به طور مشخص اعلام نکرده که چه برنامه‌ای برای غلبه بر این محدودیت دارد.
با این حال، سونی به پتانسیل‌های چشمگیر سنسور دو لایه‌ی CMOS پرداخته است. با این روش، لایه‌های فوتودیود و ترانزیستور به طور جداگانه مورد استفاده قرار می‌گیرند و در کل عملکرد بهینه‌تری ارائه می‌کنند. سونی می‌گوید این فناوری جدید به پیکسل‌ها اجازه می‌دهد که دو برابر نور بیشتری دریافت کند که همین رویکرد منجر به بهبود قابل توجه گسترده دینامیکی و کاهش نویز خواهد شد. هنوز مشخص نیست که این فناوری چه زمانی به گوشی‌های هوشمند راه پیدا می‌کند اما در حال حاضر برخی از دوربین‌های گران‌قیمت سونی از این تکنولوژی بهره می‌برند.
از سوی دیگر سونی به پیشرفت‌های حیرت‌انگیز الگوریتم‌های یادگیری ماشینی هم اشاره کرده که در کنار پیشرفت‌های سخت‌افزاری، منجر به تحول در کیفیت عکس‌ها میشود. طی چند سال گذشته شرکت‌هایی مانند گوگل و اپل بودجه‌ی زیادی را به بهبود الگوریتم‌های پردازش تصویر اختصاص داده‌اند و به همین خاطر گوشی‌های ساخت این دو شرکت در این زمینه حرف زیادی برای گفتن دارند.
در رابطه با پیشرفت‌های سخت‌افزاری، نمی‌توانیم استفاده از اولین دوربین دارای فاصله کانونی متغیر در اکسپریا ۱ مارک ۴ را از قلم بیندازیم. این دوربین پریسکوپی مانند لنزهای دوربین‌های حرفه‌ای می‌توانند فاصله‌های کانونی متفاوتی را به صورت اپتیکال ارائه کند. همین تکنولوژی می‌تواند در آینده‌ی نه‌چندان دور نیاز به استفاده از چند دوربین را برطرف کند.
آیا غلبه‌ی دوربین موبایل بر دوربین‌های DSLR واقعا امکان‌پذیر است؟
بدون شک گوشی‌های هوشمند برای غلبه بر محدودیت‌های فیزیکی باید چالش‌های زیادی را پشت سر بگذارند. طی سال‌های اخیر با وجود اینکه کیفیت دوربین‌ها بهتر شده، اما واقعیت این است که همین بهبود کیفیت چندان محسوس نیست. در همین رابطه باید به چالش‌های استفاده از سنسورهای دوربین غول‌پیکر در گوشی‌های هوشمند اشاره کنیم. به دلیل همین محدودیت‌ها بود که شرکت‌ها برای ارائه‌ی زوم بیشتر به بهره‌گیری از دوربین‌های پریسکوپی روی آوردند. حتی اگر امکان استفاده از سنسورهای دوربین بزرگ‌تر فراهم شود، شرکت‌ها تا چه حد می‌توانند کیفیت قطعاتی را مانند باتری، اسپیکر و دیگر موارد را فدای سنسور دوربین کنند؟
با وجود اینکه روز‌به‌روز شمار بیشتری از شرکت‌ها از سنسور ۱ اینچی برای گوشی‌های پرچم‌دار خود استفاده می‌کنند، اما دوربین‌های اولترا واید و تله‌فوتو کماکان از سنسورهای بسیار کوچک بهره می‌برند. در آینده‌ی نزدیک شاهد استفاده از چندین دوربین مبتنی بر سنسور غول‌پیکر نخواهیم بود ولی برخی شرکت‌ها به استفاده از دو سنسور بزرگ روی آورده‌اند.
به غیر از محدودیت‌های مربوط به سنسور، باید به بحث کیفیت لنز هم اشاره کنیم. به غیر از چند گوشی که با دیافراگم متغیر عرضه شده‌اند، بیشتر دوربین‌های موبایل از دیافراگم ثابت بهره می‌برند که همین موضوع منجر به افزایش نویز و محدودیت در سرعت شاتر میشود. اگرچه شرکت‌ها در زمینه‌ی کاهش اعوجاج تصویر و بهبود بوکه تلاش‌های زیادی کرده‌اند، اما همانطور که در تصاویر زیر می‌توانید ببینید در این زمینه همچنان فاصله‌ی زیادی با دوربین‌های حرفه‌ای دارند.
واقعیت این است که حتی بهترین نرم‌افزارها هم نمی‌توانند حالت بوکه‌ی مشابه دوربین‌های حرفه‌ای را ارائه کنند. اگرچه با پیشرفت‌های نرم‌افزاری این فاصله کمتر میشود، اما در کنار این موضوع سخت‌افزار دوربین موبایل هم باید به طور قابل توجهی بهتر شود.
سخن آخر
در حال حاضر دوربین‌های موجود در برخی گوشی‌های پرچم‌دار عملکرد بهتری نسبت به دوربین‌های کامپکت ارائه می‌دهند و از طرف دیگر فاصله‌ی آن‌ها نسبت به دوربین‌های پایین‌رده‌ی DSLR و بدون آینه در حال کاهش است. در کنار پیشرفت‌های سخت‌افزاری، توان پردازش نرم‌افزاری هم به لطف الگوریتم‌های پیشرفته رو به افزایش است.
اگرچه احتمالا تا سال ۲۰۲۴ پیش‌بینی سونی برای غلبه‌ی دوربین موبایل بر دوربین‌های DSLR به واقعیت تبدیل میشود، اما از سوی دیگر احتمالا دوربین‌های تله‌فوتو و اولترا واید به این زودی‌ها نمی‌توانند به چنین موفقیتی دست پیدا کنند. در هر صورت دوربین موبایل روز‌به‌روز بهتر میشود و باید ببینیم چه زمانی این نوع دوربین‌ها می‌توانند جایگزین بخش بزرگی از دوربین‌های حرفه‌ای شوند.